Filozoficzny rodowód myśli ekonomicznej Adama Smitha

• Autorzy: Helena Przybyła
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Adam Smith (1723-1790) należy do filozofów gospodarczych, tych nielicznych spośród wielkich ekonomistów, którzy formułowali raczej ogólne przewidywania niż konkretne prognozyW jego ekonomii można wyróżnić wiele wątków, które należą do filozofii gospodarowania podejmującej zagadnienie teoretycznych podstaw (w postaci mitologicznych, teoriopoznawczych, antropologicznych i etycznych założeń) organizacji porządku społeczno-gospodarczego. Dzieło Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów (1776) stało się płaszczyzną odniesienia dla następnych kierunków i nurtów w ekonomii i jest nadal znaczące w myśleniu ekonomicznym. Do spuścizny naukowej A. Smitha sięgają nie tylko teoretycy ekonomii. W ostatnim ćwierćwieczu wraz z rozwojem etyki gospodarczej, poszukując źródeł tej dyscypliny przywołuje się poglądy A. Smitha na ten temat zawarte również w drugiej jego pracy Teorii uczuć moralnych (1759). Ponowne studiowanie dzieł tego filozofa i ekonomisty ożywiło dyskusję wokół relacji między etyką i ekonomią. Tak więc od ponad dwóch stuleci ekonomiści znajdują się pod wpływami filozofii gospodarczej Adama Smitha, a obecnie również etycy specjalizujący się w etyce gospodarczej. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Ekonomia; Filozofia; Historia myśli ekonomicznej

EN

Economics; Philosophy; History of economic thought

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2006
• Tom: Filozof wśród ekonomistów : księga pamiątkowa wydana z okazji 40-lecia obecności prof. zw. dr. hab. Czesława Głombika w Akademii Ekonomicznej im. Karola Adamieckiego w Katowicach
• Strony: 75--97

Twórcy

autor

Helena Przybyła

• Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach

Bibliografia

• Hume D.: Badania dotyczące rozumu ludzkiego. Warszawa 1977.
• Heilbroner L.: Wielcy ekonomiści. Czasy Życie Idee. Warszawa 1993.
• Szulczewski G.: Prekursorzy etyki życia gospodarczego: Adam Smith. "Prakseologia" 1995, nr. 1-2.
• Klimczak B.: Etyka gospodarcza. Wrocław 1999.
• Musiał G.: Z badań nad dziejami ekonomii jako dziedziny nauki w 210-tą rocznicą śmierci Adama Smitha (1723-1790). "Kwartalnik Historii Nauki i Techniki" 2000, nr. 1.
• Blegvad M.: Adam Smith jako filozof nauki. "Studia Filozoficzne" 1986, nr 10.
• Jedynak S.: System etyczny Adama Smitha. "Studia Filozoficzne" 1971, nr 5.
• Ogrodziński P.: Społeczeństwo obywatelskie w brytyjskiej literaturze (1640-1830). "Studia Filozoficzne" 1987, nr 9.
• Ogrodziński P.: Uspołecznienie w filozofii Adama Smitha. "Studia Filozoficzne" 1989, nr 9.
• Ziółkowski J.: Adam Smith i moraliści szkoccy a początki nauki o społeczeństwie. "Ekonomista" 1985, nr 4-5.
• Zabieglik S.: Elementy filozofii społeczno-ekonomicznej w "Bogactwie narodów" Adama Smitha. "Ekonomista" 1999, nr. 4.
• Kotarbiński T.: Wykłady z dziejów logiki. Warszawa 1985.
• Wroński L.: Podstawy aksjologiczne koncepcji wolności Johna Locke'a. W: Wartości - Wielość - Trwanie. Red. Cz. Głombik. Katowice 1995.
• Ossowska M.: Myśl moralna oświecenia angielskiego. Warszawa 1966.
• Kartezjusz: Rozprawa o metodzie właściwego kierowania rozumem i poszukiwania prawdy w naukach. Warszawa 1981.
• Rodis-Lewis G.: Kartezjusz i racjonalizm. Warszawa 2000.
• Płużański T.: Filozofia dla ekonomistów. Część 1. Warszawa 1995.
• Quesnay F.: Pisma wybrane. Warszawa-Kraków-Lublin-Łódź 1928.
• Smith A.: Badania nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, Warszawa 1954. T. II., ks. IV, rozdz. IX.
• Smith A.: Teoria uczuć moralnych. Próba analizy zasad za pomocą których ludzie dokonują ocen dotyczących postępowania i charakteru swoich bliźnich, a potem samych siebie. Warszawa 1989.
• Hume D.: Badania dotyczące zasad moralności. Warszawa 1975.
• Rutkowski M.: Pojęcie "sympathy" w etyce Davida Hume'a. "Studia Filozoficzne" 1988, nr 1.
• Rutkowski M.: Teoria idealnego obserwatora. "Studia Filozoficzne" 1987, nr. 5.
• Bentham J.: Wprowadzenie do zasad moralności i prawodawstwa. Warszawa 1958.
• Głąbiński S.: Historia ekonomiki. Historia ekonomiki powszechnej. T. 1. Lwów 1939.
• Blaug M.: Metodologia ekonomii. Warszawa 1995.
• Chodorowski J.: Adam Smith (1723-1790). Wrocław 1980.
• Tokarczyk R.: Klasycy praw natury. Lublin 1988.
• Ossowska M.: Motywy postępowania. Z zagadnień psychologii moralności. Warszawa 1958.
• Weber M.: Gospodarka i społeczeństwo. Zarys socjologii rozumiejącej. Warszawa 2002.
• Zabieglik S.: Szkocka szkoła filozofii common sense 'u. "Studia Filozoficzne" 1986, nr 3.
• Kołakowski L.: Główne nurty marksizmu. Powstanie - Rozwój - Rozkład. Londyn 1988.
• Sadzikowski W.: 200 lat gospodarki rynkowej (1790-1900). Warszawa 1993.
• Kuniński M.: Z chaosu ład. O samorzutnym powstawaniu porządku społecznego. "Znak - Idee" 1994. nr 6.
• Kuniński M.: Rozumienie a wyjaśnianie typu "niewidzialna ręka " w teorii ładu spontanicznego Friedricha A. von Hayeka. "Prakseologia" 1991, nr. 1-2.
• Legutko R.: Spory o kapitalizm. Kraków 1994, rozdz. I. Filozofia leseferyzmu.
• Blaug M.: Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne. Warszawa 1994.
• Samuelson P.A., Nordhaus W.D.: Ekonomia 2. Warszawa 1996.