Polityka Unii Europejskiej wobec personelu medycznego - narzędzie zrównoważonego rozwoju społecznego?

• Autorzy: Ewelina Rabiej

Warianty tytułu

European Union Policy on Medical Personnel - a Tool of Sustainable Social Development?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W opracowaniu przeprowadzono analizę wybranych aspektów polityki Unii Europejskiej wobec personelu medycznego. Zbadano sytuację prawną oraz stan obecny i trendy w poziomie i strukturze zatrudnienia kadry medycznej w UE, ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji Polski. Ze względu na rozległość pojęcia personel medyczny, analiza objęła podstawowe zawody medyczne, tj. lekarz, dentysta, pielęgniarka oraz położna. Poziom i struktura zatrudnienia oraz profesjonalizm kadry medycznej są, obok czynników genetycznych, środowiskowych oraz stylu życia, istotnymi determinantami zdrowia społeczeństwa. W UE obserwuje się znaczne różnice w organizacji oraz poziomie finansowania ochrony zdrowia. Choć korelacja pomiędzy wysokością nakładów na ochronę zdrowia oraz stanem zdrowia społeczeństwa nie została jednoznacznie stwierdzona, to analiza danych statystycznych, w tym wskaźnika oczekiwanej długości życia, pozwala przypuszczać, że społeczeństwa bogatsze są zdrowsze. Omówione w opracowaniu prawodawstwo wspólnotowe oraz głębokie różnice w poziomie nasycenia zasobami ludzkimi systemów ochrony zdrowia w poszczególnych państwach członkowskich UE, wywołują zjawisko migracji personelu medycznego, co może prowadzić do pogłębiania się nierówności społecznych. Przeprowadzona analiza pozwala sądzić, że polityka UE wobec personelu medycznego może być narzędziem zrównoważonego rozwoju społecznego, pod warunkiem jednak, że będzie uwzględniać potrzeby wszystkich państw członkowskich. Racjonalne zarządzanie europejskimi kadrami medycznymi oznacza skoordynowanie działań władz UE oraz krajów członkowskich, z wyłączeniem wprowadzania barier prawnych w swobodnym przepływie osób. Wypracowanie optymalnych rozwiązań w zakresie polityki wobec personelu medycznego jest obecnie jednym z najważniejszych obszarów działań unijnych. Właściwa strategia w zakresie polityki kadrowej w ochronie zdrowia może zwiększyć dostęp do świadczeń zdrowotnych, a co za tym idzie wpłynąć pozytywnie na zrównoważony rozwój społeczny w Unii Europejskiej. (abstrakt oryginalny)

EN

The analysis of selected aspects of the European Union Policy on medical personnel was conducted in this study. Legal situation and the level and structure of employment of EU medical personnel (current state and trends), in particular situation in Poland was taken into consideration and examined. Because of the extent of the concept of medical personnel, the analysis included basic medical professionals, i.e. doctor, dentist, nurse and the midwife. The level and structure of employment, as well as the professionalism of medical staff, alongside genetic, environmental factors and lifestyle which are important determinants of public health. In the EU, significant differences in the organization and the funding level of health care are being observed. Although the correlation between the amount of expenditure on health care and the condition of public health was not determined, statistical data analysis (e.g. the rate of life expectancy) let us assume that richer societies are healthier. The community legislation discussed in the study and large differences in the level of medical personnel employment in UE member countries are causing the migration of medical personnel, which can lead to the deepening of social inequalities. Conducted analysis allows us to presume that the EU policy on the medical personnel can be the tool of social sustainable development, provided that it takes the needs of all member states into account. Rational management of European medical staff means coordinated action of the EU authorities and member state countries, with the exclusion of implementation of legal barriers for the free movement of persons. Development of optimal solutions in the policy on medical personnel is currently one of the most important areas of EU action. The appropriate strategy in the policy on medical personnel can increase the access to health care, and consequently have a positive influence on a sustainable social development in the European Union itself. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Personel medyczny; System ochrony zdrowia; Polityka zdrowotna; Rozwój społeczny

EN

Medical staff; Health care system; Health care policy; Social development

• Czasopismo: Nierówności Społeczne a Wzrost Gospodarczy
• Rocznik: 2015
• Numer: z. nr 43 Człowiek, ekonomia, system w modernizacji dla zintegrowanego rozwoju
• Strony: 151--162

Twórcy

autor

Ewelina Rabiej

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Buchan J., Wismar M., Glinos I.A., Bremner J. (red.), 2014, Health Professional Mobility in a Changing Europe, WHO.
• CSIOZ, 2001, Biuletyn Statystyczny Ministerstwa Zdrowia, Warszawa.
• CSIOZ, 2005, Biuletyn Statystyczny Ministerstwa Zdrowia, Warszawa.
• CSIOZ, 2009, Biuletyn Statystyczny Ministerstwa Zdrowia, Warszawa.
• CSIOZ, 2013, Biuletyn Statystyczny Ministerstwa Zdrowia, Warszawa.
• Dyrektywa 2005/36/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 7.09.2005 r. w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych (DzU L 255 z 30.09.2005 r., s. 22).
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2013/55/UE z 20.11.2013 r. zmieniająca dyrektywę 2005/36/WE w sprawie uznawania kwalifikacji zawodowych i rozporządzenie (UE) nr 1024/2012 w sprawie współpracy administracyjnej za pośrednictwem systemu wymiany informacji na rynku wewnętrznym (DzU L 354 z 28.12. 2013 r., s. 132).
• European Commission, 2008, Green Paper. On the European Workforce for Health, COM(2008) 725 final.
• European Commission, 2013, Report on health inequalities in the European Union. Commission Staff Working Document, SWD(2013) 328 final.
• European Commission, 2014, European Vacancy Monitor, no. 12.
• Golinowska S. (red.), 2012, Zarys systemu ochrony zdrowia. Polska. Health Systems in Transition, European Observatory on Health Systems and Policies, WHO.
• GUS, 2006, Podstawowe dane z zakresu ochrony zdrowia w 2005 r., Warszawa.
• GUS, 2013, Zdrowie i jego ochrona w 2012 r., Warszawa.
• GUS, 2014, Narodowy Rachunek Zdrowia za 2012 r., Warszawa.
• http://www.nil.org.pl/__data/assets/pdf_file/0011/97274/Zestawienie-nr-06b.pdf (dostęp: 15.09.2014 r.).
• Insight M., 2012, EU level Collaboration on Forecasting Health Workforce Needs, Workforce Planning and Health Workforce Trends - A Feasibility Study. Final re-port, European Commission.
• Karta praw podstawowych Unii Europejskiej (DzU C 326/02 z 26.10.2012 r.).
• Kautsch M., 2013, Migracje personelu medycznego i ich skutki dla funkcjonowania systemu ochrony zdrowia w Polsce, "Zdrowie Publiczne i Zarządzanie" nr 11(2), s. 169.
• Ministerstwo Zdrowia, 2006, Monitorowanie migracji polskich lekarzy, pielęgniarek i położnych po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, http://www2.mz.gov.pl/wwwmz/index?mr=&ms=&ml=pl&mi=565&mx=0&ma=7876 (dostęp: 13.07.2014 r.).
• NIL, Liczba zaświadczeń wydanych lekarzom dentystom ubiegającym się o uznanie kwalifikacji w innych krajach UE, http://www.nil.org.pl/__data/assets/pdf_file/ 0013/100840/Zestawienie-nr-06b.pdf (dostęp: 15.09.2014 r.).
• NIL, Liczba zaświadczeń wydanych lekarzom ubiegającym się o uznanie kwalifikacji w innych krajach UE, http://www.nil.org.pl/__data/assets/pdf_file/0010/97273/Ze stawienie-nr-06a.pdf (dostęp: 15.09.2014 r.).
• NIPiP, Liczba zaświadczeń wydanych na potrzeby uznawania kwalifikacji zawodowych w okresie od 01-05-2004 do 31-12-2013, www.nipip.pl/attachments/article/2622/ Wydane_zaświadczenia_2004-2013.pdf (dostęp: 15.08.2014 r.).
• OECD Health Data, http://stats.oecd.org (dostęp: 15.08.2014 r.).
• Policy paper dla ochrony zdrowia na lata 2014-2020. Krajowe ramy strategiczne, 2014, Ministerstwo Zdrowia.
• Projekt Health Workers for All and All for Health Workers, DCI-NSAED/2011/106, http://www.healthworkers4all.eu (stan na dzień 15.09.2014 r.).
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 12.07.2010 r. w sprawie limitów przyjęć na studia medyczne (DzU z 2010 r., nr 128, poz. 864).
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20.08.2013 r. w sprawie limitu przyjęć na kierunki lekarski i lekarsko-dentystyczny (DzU z 2013 r., poz. 986).
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20.12.2012 r. w sprawie określenia priorytetowych dziedzin medycyny (DzU z 2012 r., poz. 1489).
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 21.08.2014 r. w sprawie limitu przyjęć na kierunki lekarski i lekarsko-dentystyczny (DzU z 2014 r., poz. 1125).
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 23.07.2012 r. w sprawie limitu przyjęć na kierunki lekarski i lekarsko-dentystyczny (DzU z 2012 r., poz. 864).
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z 8.08.2011 r. w sprawie limitów przyjęć na studia medyczne (DzU z 2011 r., nr 165, poz. 993).
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 282/2014 z 11.03.2014 r. w sprawie ustanowienia Trzeciego Programu działań Unii w dziedzinie zdrowia (2014-2020) oraz uchylające decyzję nr 1350/2007/WE (DzU L 86 z 21.03.2014 r., s. 1).
• Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 492/2011 z 5.04.2011 r. w sprawie swobodnego przepływu pracowników wewnątrz Unii (DzU L 2011.141 z 27.05.2011 r., s. 1).
• Traktat o Unii Europejskiej, Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (wersje skonsolidowane) (DzU C 326/01 z 26.10.2012 r.).
• Ustawa z 18.03.2008 r. o zasadach uznawania kwalifikacji zawodowych nabytych w państwach członkowskich Unii Europejskiej (DzU z 2008 r., nr 63, poz. 394 z późn. zm.).
• Ustawa z 27.07.2005 r. - Prawo o szkolnictwie wyższym (DzU z 2012 r., poz. 572 z późn. zm.).
• WHO Country Health Profile, http://www.who.int/countries/en/ (dostęp: 15.08.2014 r.).
• WHO, 2010, The WHO Global Code of Practice on the International Recruitment of Health Personnel.
• WHO, 2014, World Health Statistics 2014.

Identyfikatory

DOI

10.15584/nsawg.2015.3.12