Journalistic Genre and the Civil Law Journalistic Responsibility for Infringement of Dignity

• Autorzy: Maria Łoszewska-Ołowska , Joanna Szylko-Kwas

Warianty tytułu

Gatunek dziennikarski a cywilnoprawna odpowiedzialność dziennikarza za naruszenie czci

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Journalistic responsibility for words is one of the most important issues concerning the functioning of modern media. It gains a significant meaning in the context of responsibility for infringing one's reputation, which happens as a result of formulating accusations in press material. It remains unresolved if a media genre chosen by a journalist increases the risk of violating the reputation. From the analyzed statements it seems there is no confirmation in jurisdiction that genre is one of the criteria taken directly into account when judging infringement. However, there are such genres which somehow "impose" greater care in terms of verifying facts, an example of which is the reportage. Other genres, for which opinion and judgment are more constitutive and characteristic, have a greater risk of violating the reputation. It requires mentioning that the satire convention, present in jurisdiction, as a judgmental genre and infringing reputation, can be an argument for removing the unlawfulness of the infringement(author's abstract)

Odpowiedzialności dziennikarza za słowo to jedno z istotniejszych zagadnień dotyczących funkcjonowania współczesnych mediów. Nabiera ono szczególnego znaczenia w kontekście odpowiedzialności za naruszenie dobrego imienia, do czego dochodzi na skutek formułowania krytycznych zarzutów w treści materiału prasowego. Nierozstrzygnięta jak dotąd pozostaje kwestia, czy wybrany przez dziennikarza gatunek wypowiedzi medialnej zwiększa ryzyko naruszenia dobrego imienia. Z analizowanych orzeczeń wynika, że w orzecznictwie brak potwierdzenia, że gatunek jest jednym z kryteriów branych wprost pod uwagę przy ocenie naruszenia czci. Niemniej istnieją takie gatunki, które niejako "wymuszają" większą staranność w zakresie weryfikacji faktów, czego przykładem jest reportaż. Istnieją także gatunki, dla których opinia i ocena jest bardziej konstytutywna i charakterystyczna, co zwiększa ryzyko naruszenia dobrego imienia. Na wyraźne zaznaczenie zasługuje fakt, że dostrzegana w orzecznictwie konwencja satyryczna przy gatunkach oceniających i naruszeniu dobrego imienia może stanowić argument o wyłączeniu bezprawności naruszenia.(fragment tekstu)

Słowa kluczowe

EN

Media; Journalism; Ethics; Civil liability

PL

Media; Dziennikarstwo; Etyka; Odpowiedzialność cywilna

• Czasopismo: Studia Medioznawcze
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 3 (54)
• Strony: 39--57

Twórcy

autor

Maria Łoszewska-Ołowska

• Uniwersytet Warszawski

autor

Joanna Szylko-Kwas

• Uniwersytet Warszawski

Bibliografia

• Dobosz I., Działanie w obronie społecznie uzasadnionego interesu jako okoliczność wyłączająca bezprawność naruszenia dóbr osobistych, [w:] Dobra osobiste i ich ochrona w polskim prawie cywilnym. Zagadnienia wybrane, red. nauk. Piątowski J.S., Wrocław-Warszawa 1986
• Dobosz I., Procesy prasowe w Polsce w latach 1960-1975, Kraków 1979
• Grzybowski S., Ochrona dóbr osobistych według przepisów ogólnych prawa cywilnego, Warszawa 1957
• Kamieniecki J., Odpowiedzialność prasy za naruszenie dóbr osobistych, "Państwo i Prawo" 1984, nr 11
• Szpunar A., Ochrona dóbr osobistych, Warszawa 1979
• Michalskie B. Glosa do wyroku SN z 7 września 1972 r., OSPiKA ("Orzecznictwo Sądów Polskich i Komisji Arbitrażowych") 1974, nr 2, poz. 28
• Kordasiewicz B., Glosa do wyroku SN z 18 stycznia 1984 r., "Nowe Prawo" 1987, nr 4
• Radomska E., Glosa do wyroku SN z 29 października 1971 r., "Państwo i Prawo" 1973, nr 6
• Piątowski J., Glosa. do wyroku SN z 16 stycznia 1976 r., II CR 692/75
• Grzybowski S., Glosa do wyroku SN z 25 października 1976 r., IV CR 413/76, "Nowe Prawo" 1977, nr 12
• Media a dobra osobiste, red. Barta R., Markiewicz R., Warszawa 2009
• Materiały z konferencji zorganizowanej przez Obserwatorium Wolności Mediów w Polsce w dniu 26 marca 2009 roku, red. Bodnara A., Bychawska-Siniarska D., Warszawa 2010
• Kamiński I.C., Swoboda wypowiedzi w orzeczeniach Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w Strasburgu, Kraków 2006
• Tymiec R., Wypowiedzi ocenne a ochrona czci, "Glosa" 2005, nr 1
• Wierciński J., Niemajątkowa ochrona czci, Warszawa 2002
• Zaremba M., Prawo prasowe. Ujęcie praktyczne, Warszawa 2007
• Glosa do wyroku SN z 19 września 1968 r., "Państwo i Prawo" 1970, nr 5
• Kopff A., Glosa do wyroku SN z 19 września 1968 r., II CR 292/68, "Nowe Prawo" 1970, nr 7/8
• Cisek A., Dobra osobiste i ich niemajątkowa ochrona w kodeksie cywilnym, Wrocław 1989
• Michalski B., Ochrona praw osobistych a wolność krytyki, "Nauka" 1996, nr 3
• Sobczak J., Prawo prasowe. Komentarz, Warszawa 2008
• Wojtak M., Słownik wiedzy o mediach, Bielsko-Biała 2007
• Encyklopedia wiedzy o prasie, pod red. Maślanka J., Wrocław 1976
• Michalski B., Gatunki dziennikarskie a prawo, Warszawa 1976
• Wolny-Zmorzyński K., Kaliszewski A., Furman W., Gatunki dziennikarskie, Warszawa 2009
• Bauer Z., Gatunki dziennikarskie, [w:] Dziennikarstwo i świat mediów, red. Bauer Z., Chudziński E., Kraków 2000
• Wolny-Zmorzyński K., Fotograficzne gatunki dziennikarskie, Warszawa 2007
• Wasilewski P., Wolność prasowej wypowiedzi satyrycznej, Studium cywilistyczne na tle porównawczym, Warszawa 2012
• Sobczak J., Ramy prawne satyry politycznej, [w:] Fenomen radości, red. nauk. Grzegorczyk A., Grad J., Szkudlarek P., Poznań 2007
• Tymiec R., Satyra a ochrona czci w polskim prawie cywilnym, [w:] Wybrane zagadnienia prawa cywilnego, Warszawa 2006
• Nowińska E., Wolność wypowiedzi prasowej, Warszawa 2007
• Dobosz I., Glosa do wyroku SN z 17 kwietnia 2002 r., IV CKN 925/00, OSP 2003, nr 9, poz. 60