Obiekty poprzemysłowe Rybnickiego Okręgu Węglowego (ROW) i ich turystyczne wykorzystanie - studium przypadku

• Autorzy: Maciej Dzięgiel

Warianty tytułu

Postindustrial Objects in Rybnik Coal Mining Area and Their Tourist Advantages - Case Study

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy artykuł przedstawia początki rozwoju turystyki przemysłowej w Rybnickim Okręgu Węglowym (ROW), na południowych obrzeżach Górnośląskiego Zagłębia Węglowego (GZW). Do chwili obecnej, do zwiedzania udostępniono dwa obiekty przemysłowe: zabytkową kopalnię węgla kamiennego "Ignacy" w Rybniku oraz sztolnię ćwiczebną w Wodzisławiu Śląskim. W zakładzie górniczym "Ignacy" można oglądać tylko obiekty części naziemnej, głównie maszyny wyciągowe szybów "Głowacki" i "Kościuszko". Dodatkową atrakcją jest wieża widokowa. W Hali Gwarka odbywają się również cykliczne imprezy kulturalne, połączone z konkursem wiedzy z zakresu historii górnictwa regionu rybnickiego. Sztolnia w Wodzisławiu Śląskim stanowi zespół ćwiczebnych wyrobisk górniczych o długości ponad 500 m, imitujących podziemną kopalnię węgla kamiennego. Turyści oglądają tam podstawowy sprzęt górniczy. Obiekt ten funkcjonuje na bazie Powiatowego Centrum Kształcenia Ustawicznego (PCKU) w ramach szkolenia fachowej kadry. Co roku, z okazji Dnia Górnika organizowane są tam Dni Otwarte Sztolni i wtedy możliwe jest zwiedzanie darmowe. W chwili obecnej władze lokalne czynią starania w kierunku promocji opisywanych zabytkowych obiektów przemysłowych, popularyzują je wśród turystów krajowych i zagranicznych. W przyszłości, w miarę dalszego ograniczania wydobycia węgla kamiennego i, tym samym, zamykania kopalń istnieje szansa na utworzenie przynajmniej w części z nich podziemnych tras turystycznych, wzorem dwóch zabrzańskich kopalń "Królowa Luiza" i "Guido". (abstrakt oryginalny)

EN

The study is on the origin of the industrial tourism around Rybnik in the southern part of the Upper Silesian Mining Area. Up to now, there are only two monumental industrial objects which can be visited, the "Ignacy" coal mine in Rybnik and the exercise adit in Wodzisław Śląski. In the "Ignacy" coal mine visitors can watch some lifting machines of two old pits named "Głowacki" and "Kościuszko". The additional attraction of the mine is a view tower. There are also some cultural celebrations in the mine made every year. They are often connected with some competition on the history of the mining in Rybnik's region. Those celebrations are held in the main hall of that monumental object. The adit in Wodzisław Śląski is the consisted of the series of mining excavations for exercise. The pupils of the District Intensive Training Centre are trained just there. The visitors of the adit can watch the imitation of the real underground coal mine. All mining equipment can be seen there. Open Days for the Adit are organised every year there. Visiting of the adit is free then. Nowadays, the local authorities try to do everything about the advancement of the above objects among the tourists from Poland and foreigners. When coal exploitation is less and less economical, the mines around Rybnik will be gradually closed. Then some underground routs could be made in some part of the old mines, which would be already closed. It could be done just like in "Królowa Luiza" and "Guido" coal mine in Zabrze a long time ago. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Budownictwo przemysłowe; Okręg przemysłowy; Turystyka; Atrakcyjność turystyczna; Infrastruktura turystyczna; Górnictwo; Górnictwo węgla kamiennego

EN

Industrial architecture; Industrial district; Tourism; Touristic attractiveness; Tourism infrastructure; Mining sector; Hard bituminous coal mining

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa w Katowicach
• Rocznik: 2010
• Numer: nr 40 Zeszyt Naukowy Katedry Turystyki
• Strony: 64--76

Twórcy

autor

Maciej Dzięgiel

Bibliografia

• "Gazeta pl. Katowice" [05.05.2006].
• M. Kronenberg: Turystyka dziedzictwa przemysłowego - próba sprecyzowania terminologii, [w:] Dziedzictwo przemysłowe jako strategia rozwoju innowacyjnej gospodarki, T. Burzyński (red.), IV Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Praktyczna, Zabrze, 6-7 września 2007, Katowice 2007, s. 36-38.
• E. Mackiewicz: Ochrona zabytków techniki oraz propagowanie kultury i tradycji górniczej na przykładzie działalności Stowarzyszenia Zabytkowej Kopalni "Ignacy" w Rybniku Niewiadomiu, [w:] J. Kicki: Szkoła Eksploatacji Podziemnej, t. II, PAN, Kraków 2002.
• E. Mackiewicz: Program wykorzystania zabytkowej kopalni "Ignacy" w Rybniku Niewiadomiu do celów poznawczych i rekreacyjnych, [w:] G. Bożek: Architektura przemysłowa i zabytki techniki na Śląsku w dobie restrukturyzacji, Wyd. Centrum Dziedzictwa Kulturowego Górnego Śląska, Katowice 2000.
• Program rozwoju turystyki i rekreacji dla powiatu wodzisławskiego na łata 2006-2013, Starostwo Powiatowe w Wodzisławiu Śląskim, maj 2006.
• M. Smolka: Dzieje kopalni "Ignacy ("Hoym") 1792-2001, Katowice 2001.
• Wielka Encyklopedia, t. 24, PWN, Warszawa 2003.
• J. Żmijewski: Dzieje wodzisławskiej sztolni, [w:] Z historii Naszej Ziemi - dodatek do "Wieści Powiatu Wodzisławskiego" 2008, nr 16.
• www.cku.wodzislaw.pl/sztolnia.
• www.nowiny.rybnik.pl.
• www.rybnik.pl/ignacy.
• www.turystyka.silesia-region.pl/szt.