Nauczanie języka obcego przygotowaniem uczniów do partnerstwa kulturowego

• Autorzy: Joanna Kapica-Curzytek

Warianty tytułu

Teaching a Foreign Language as a Learner Preparation to Cultural Partnership

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ocenia się, że współcześnie na świecie występuje około 3 000 żywych języków. Według teorii sformułowanej w latach 20. ubiegłego stulecia przez amerykańskich językoznawców E. Sapira i B.L. Whorfa jeden język jest nośnikiem tylko jednej kultury. Język narzuca nam zatem określoną konceptualizację świata. Stan taki z jednej strony ułatwia odbieranie świata, ale też sprawia, że poprzez pryzmat własnego języka zdajemy się widzieć świat jednostronnie. Do takiego przekonania doszedł w swej późniejszej filozofii L. Wittgenstein. Clifford Geertz ujmuje to w podobny sposób zauważając, że "jesteśmy zamknięci w kapsułach naszych kultur". K.R. Popper określa zaś tę sytuację jako "intelektualne więzienie" tworzone przez reguły strukturalne naszego języka. Zamknięcie w swej kulturowej enklawie i niedopuszczanie do kontaktów z zewnątrz jest prawie zawsze dla danej społeczności czynnikiem destrukcyjnym. Rozwój cywilizacji człowieka i wszelki postęp są uwarunkowane między innymi poziomem kontaktów komunikacyjnych. Gdy dochodzi do komunikacji językowej pomiędzy osobami mającymi odrębną tożsamość kulturową - nie udaje się jej oddzielić od procesu interakcji międzykulturowej. Ma to swoje konsekwencje w dydaktyce języka obcego - nie ma bowiem nauczania języka bez towarzyszących mu faktów kulturowych. Mówi się nawet o kompetencji kulturowej, jako umiejętności odpowiedniego interpretowania kontekstów sytuacyjnych i pozawerbalnych wypowiedzi. Najbardziej wartościowa wydaje się być koncepcja budowania kompetencji kulturowej oparta nie tylko czy też wyłącznie na obcej kulturze, ale uwzględniającej kontekst sieci odniesień międzykulturowych. (fragment tekstu)

EN

The paper discusses the issues of cultural partnership presenting the thesis that the most certain way to practical realization of the above-mentioned concepts leads through thorough and decent language education of both young and older students, mostly those that inhabit the neighboring countries. The author analyzes a number of currently observed models for language schooling that clearly aim at the development of the issues of intercultural co-existence. The final part of the paper contains a number of outcomes that result from such intercultural language schooling models that should take place in the world of the XXI Century. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Nauczanie języków obcych; Kontakty interkulturowe; Szkolenie międzykulturowe; Edukacja europejska; Nauczanie; Edukacja młodzieży; Edukacja

EN

Foreign language teaching; Intercultural contacts; Intercultural training; European education; Teaching; Youth education; Education

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa w Katowicach
• Rocznik: 2005
• Numer: nr 27 Zeszyt Naukowy Studium Języków Obcych
• Strony: 23--28

Twórcy

autor

Joanna Kapica-Curzytek

Bibliografia

• Barczyk P.: Edukacja europejska jako teren badań pedagogicznych, [w:] P. Barczyk (red.): Dylematy komparatystyki pedagogicznej, Wyd. Impuls, Kraków 1998.
• Brusch W.: Frueh beginnender Fremdsprachenunterricht, [w:] Kinder begegnen Fremdschprachen, Westermann Schulbuchverlag, Nurnberg 1998.
• Hegele I. (red.): Kinder begegnen Fremdsprachen, Westermann Schulbuchverlag, Nurnberg 1998.
• Hellwig K.: Fremdschprachen an Grundschulen als Spielen und Lernen, Max Hueber Verlag, Leipzig 1995.
• Kapica-Curzytek J.: Intercultural Aspects of Early Foreign Language Teaching, [w:] Sbornik z mezinarodni konference: Multikulturni vychova v obdobi globalizace. Olomouc, Wyd. Pedagogicka Fakulta Univerzity Palackeho, 1999.
• Kapica-Curzytek J.: Uceni se cizim jazykii jako ucast v dialogu kultur. Pedagogicke Vedy, Wyd. Pedagogicka Fakulta Ostravske Univerzity, Ostrava 2000.
• Kocór M.: Problemy przygotowania nauczycieli do pracy dydaktyczno-wychowawczej w zintegrowanej Europie, Zeszyty Naukowe. "Pedagogika i Psychologia" 5(35) 1999, Wyd. WSP, Rzeszów 1999.
• Komorowska H.: Nauczanie języka obcego dzieci w świetle rekomendacji Rady Europy, "Języki Obce w Szkole" 1996, nr 3.
• Krajewska U.: Nauka języków obcych a stosunek do obcokrajowców, "Języki Obce w Szkole" 1997, nr 5.
• Krzemińska W.: Cywilizacja w dydaktyce języka obcego: skąd idziemy, dokąd zmierzamy..., "Języki Obce w Szkole" 1992, nr 1.
• Langr L.: Evropska dimenze ve vychove a cesko-polske pohranici, [w:] Sbornik referatu z mezinarodni konference Pedagogicka diagnostyka 1997, Wyd. Pedagogicka Fakulta Ostravske Univerzity, Ostrava 1998.
• Ludy i języki świata, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• Ministerstwo Edukacji Narodowej o nauczaniu języków obcych, Biblioteczka reformy, nr 27, Warszawa 2000.
• Olszewska-Dyoniziak B.: Zarys antropologii kultury, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1996.
• Pears D.: Wittgenstein. Wyd. Prószyński i S-ka, Warszawa 1999.
• Popper K.R.: Mit schematu pojęciowego, Książka i Wiedza, Warszawa 1997.
• Riley P.: What's your Background?, [w:] Teaching English to Children. From Practice to Principle, red. Ch. Brumfit, J. Moon, R. Tongue, Collins ELT, Chicago 1991.
• Zając J.: O etnografii komunikacji słów kilka, "Języki Obce w Szkole" 1996, nr 3.
• Zając J.: Od nauczania cywilizacji do refleksji interkulturowej na lekcjach języka obcego, "Języki Obce w Szkole" 1993, nr 3.