Amerykański zwrot w kierunku Azji i Pacyfiku: problemy i wyzwania

• Autorzy: Oskar Pietrewicz

Warianty tytułu

American Turn Towards Asia and the Pacific: Problems and Challenges

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszego artykułu jest przybliżenie głównych motywów, założeń i wymiarów realizowanej polityki zagranicznej USA w regionie Azji i Pacyfiku. W opinii autora amerykański zwrot w kierunku azjatycko-pacyficznym jest podyktowany w przeważającej mierze czynnikami gospodarczymi i służy utrzymaniu stosunkowo silnej pozycji USA w regionie w obliczu rosnącej mocarstwowości Chin. Dla zobrazowania charakteru amerykańskiego zaangażowania w regionie Azji i Pacyfiku skupiono się na trzech wymiarach analizowanego zagadnienia: militarnym, dyplomatycznym i gospodarczym. W pracy zwrócono również uwagę na ciągłość polityki zagranicznej USA w regionie i zastanowiono się, czy jest on jednoznacznie skazany na rywalizację amerykańsko-chińską. (abstrakt oryginalny)

EN

The article aims to outline main motives, assumptions and dimensions of the US foreign policy in the region of Asia and the Pacific. In the author's opinion, American turn towards Asia and the Pacific is mainly caused by economic factors and serves the maintenance of a relatively strong position of the USA in the region in the face of the growing power of China. In order to illustrate the character of American involvement in the region of Asia and the Pacific, the author focuses on three dimensions of the discussed issue: military, diplomatic and economic ones. He also emphasises the continuity of the US foreign policy in the region and wonders whether it is doomed to American-Chinese rivalry. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka zagraniczna; Stosunki międzynarodowe

EN

Foreign policy; International relations

• Czasopismo: Myśl Ekonomiczna i Polityczna
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 2 (49)
• Strony: 278--314

Twórcy

autor

Oskar Pietrewicz

• Uniwersytet Warszawski w Warszawie, doktorant

Bibliografia

• Australia in the Asian Century, White Paper, Department of the Prime Minister and Cabinet, Australian Government, październik 2012.
• Australia's National Security Strategy, Department of the Prime Minister and Cabinet, Australian Government, 2013, www.dpmc.gov.au [dostęp: listopad 2013].
• Chicago Summit Declaration, NATO, 20 maja 2012, www.nato.int [dostęp: listopad 2013].
• Defense Budget Priorities and Choices Fiscal Year 2014, U.S. Department of Defense, kwiecień 2013, http://www.defense.gov [dostęp: listopad 2013].
• Defence White Paper 2013, Department of Defence, Australian Government, 2013, www.defence.gov.au [dostęp: listopad 2013].
• Joint Communique The 45th ROK- U.S. Security Consultative Meeting, U.S. Department of Defense, 2 października 2013, www.defense.gov [dostęp: listopad 2013].
• Joint Statement from Secretary Panetta and Singapore Minister for Defence Ng, U.S. Department of Defense, 4 kwietnia 2012, www.defense.gov [dostęp: listopad 2013].
• Joint Statement of the Security Consultative Committee Toward a More Robust Alliance and Greater Shared Responsibilities, U.S. Department of Defense, 3 października 2013, www.defense.gov [dostęp: listopad 2013].
• Joint Statement of the Security Consultative Committee, Toward a More Robust Alliance and Greater Shared Responsibilities, Ministry of Foreign Affairs of Japan, 3 października 2013, www.mofa.go.jp [dostęp: listopad 2013].
• National Security Strategy, The White House, maj 2010, www.whitehouse.gov [dostęp: listopad 2013].
• Remarks by Secretary of State John Kerry: "U.S. Vision for Asia-Pacific Engagement", U.S. Department of State, 13 sierpnia 2014, www.state.gov [dostęp: wrzesień 2014].
• Remarks By Tom Donilon, National Security Advisor to the President: "The United States and the Asia-Pacific in 2013", The White House, 11 marca 2013, www.whitehouse.gov [dostęp: listopad 2013].
• Sustaining U.S. Global Leadership: Priorities for 21st Century Defense, U.S. Department of Defense, styczeń 2012, www.defense.gov [dostęp: listopad 2013].
• Fijałkowski Ł., Regionalny wymiar bezpieczeństwa w Azji Południowo-Wschodniej. Normy - instytucje - ład regionalny, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2010.
• Grabowski M., Wiek Pacyfiku - polityka Stanów Zjednoczonych wobec regionu Azji i Pacyfiku po roku 1989, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2012.
• Haliżak E., Wspólnota Pacyfku a Wspólnota Wschodnioazjatycka, "Żurawia Papers", z. 8, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2006.
• Haliżak E., Zmiana układu sił USA-Chiny a transformacja porządku międzynarodowego, "Żurawia Papers", z. 7, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa 2005.
• Kozłowski P., Integracja regionalna w Azji Wschodniej, praca doktorska, Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2012.
• Nakonieczna J., Zajączkowski J. (red.), Azja Wschodnia i Azja Południowa w stosunkach międzynarodowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011.
• Skulska B. (red.), Biznes międzynarodowy w regionie Azji i Pacyfiku, Wydawnictwo Adam Marszałek, Toruń 2009.
• Sokala P., Wizja, polityka i siła w służbie wielkiej strategii Chin, Fundacja Studiów Międzynarodowych, Warszawa 2010.
• Azizian R., United States and the Asia-Pacific: Balancing Rhetoric and Action, [w:] R. Azizian, A. Lukin (red.), From APEC 2011 to APEC 2012: American and Russian Perspectives on Asia-Pacific Security and Cooperation, Asia-Pacific Center for Security Studies Honolulu, Far Eastern Federal University Vladivostok, 2012.
• Cheng J.Y.S., China's Regional Strategy and Challenges in East Asia, "China Perspectives", nr 2, 2013.
• Cossa R.A., Glosserman Brad, Return to Asia: It's Not (All) About China, "PacNet", nr 7, 30 stycznia 2012.
• de Swielande Tanguy S., The Reassertion of the United States in the Asia-Pacific Region, "Parameters", nr 42(1), wiosna 2012.
• Glosserman B., A 'new type of great power relations'? Hardly, "PacNet", nr 40, 10 czerwca 2013.
• Jarocki M., Amerykański "pivot" ku Azji - rola US Navy, "FAE Policy Paper", nr 24/2013.
• Juszczak A., Strategiczne wytyczne w sprawie obronności USA, "Bezpieczeństwo Narodowe", nr 21 (I), 2012.
• Kissinger H., The Future of U.S.-Chinese Relations, "Foreign Affairs", t. 91, nr 2, marzec/kwiecień 2012.
• Lord W., A New Pacific Community: Ten Goals for American Policy, "Foreign Policy Bulletin", t. 3, nr 6, maj 1993.
• Mearsheimer J.J., The Gathering Storm: China's Challenge to US Power in Asia, "The Chinese Journal of International Politics", t. 3, 2010.
• Morse E.S., Pivot to Asia: Calculus and Consequences, "The National Strategy Forum Review", t. 21, nr 4, jesień 2012.
• Nathan A.F., Scobell A., How China Sees America, "Foreign Affairs", t. 91, nr 5, wrzesień/październik 2012.
• Park J.-K., The US Pivot to Asia and Asia's Pivot to the US, "Asia Pacific Bulletin", nr 173, 19 lipca 2012.
• Rowiński J., Chiny i zmieniający się układ sił w Azji na progu XXI wieku. Strategia regionalna ChRL w warunkach globalizacji, [w:] J. Nakonieczna, J. Zajączkowski (red.), Aja Wschodnia i Aja Południowa w stosunkach międzynarodowych, Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2011.
• Rowiński J., Ewolucja polityki zagranicznej Chińskiej Republiki Ludowej (19492011), [w:] K. Gawlikowski, M. Ławacz (red.), Wielkie przemiany w Chinach. Próba bilansu reform Deng Xiaopinga, Wydawnictwo Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej, Warszawa 2012.
• Storey I., From Strength to Strength: Military Exercises Bolster Sino-Thai Relations, "China Brief", t. 12, nr 12, 22 czerwca 2012.
• Swaine M.D., Chinese Leadership and Elite Responses to the U.S. Pacific Pivot, "China Leadership Monitor", nr 38.
• Tomaszewski J., Traktatowi sojusznicy USA w regionie Azji i Pacyfiku, "Bezpieczeństwo Międzynarodowe", nr 1 (25), 2013.
• Weitz R., Obama's Asia Pivot and the Koreas, "International Journal of Korean Studies", t. XVII, nr 1.
• Zhang Y., Tang S., China's Regional Strategy, [w:] D. Shambaugh (red.), Power Shift. China and Asia's New Dynamics, University of California Press, Berkeley 2005.
• Chanlett-Avery E., Singapore: Background and U.S. Relations, CRS Report for Congress, RS20490, 26 lipca 2013, www.fas.org [dostęp: listopad 2013].
• Cohen W.S., Greenberg M.R., Developing and Enduring Strategy for ASEAN, Center for Strategic and International Studies, styczeń 2012, csis.org [dostęp: listopad 2013].
• Cordesman A.H., US Defense Budget Cuts and the FY2014 Budget Submission, Center for Strategic & International Studies, 29 kwietnia 2013, csis.org [dostęp: listopad 2013].
• Cronin P.M. et al., The Emerging Asia Power Web, The Rise of Bilateral Intra--Asian Security Ties, Center for a New American Security, czerwiec 2013, www.cnas.org [dostęp: listopad 2013].
• Kan S.A., Guam: U.S. Defense Deployments, CRS Report for Congress, RS22570, 27 września 2013, www.fas.org [dostęp: listopad 2013].
• Manyin M. et. al., Pivot to the Pacific? The Obama Administration's "Rebalancing" Toward Asia, CRS Report for Congress, R42448, 28 marca 2012, www.fas.org [dostęp: listopad 2013].
• Martin M.F., U.S. Policy Towards Burma: Issues for the 113th Congress, CRS Report for Congress, R43035, 12 marca 2013, www.fas.org [dostęp: listopad 2013].
• O'Rourke R., China Naval Modernization: Implications for U.S. Navy Capabilities- Background and Issues for Congress, CRS Report for Congress, RL33153, 5 września 2013, www.fas.org [dostęp: listopad 2013].
• Szczudlik-Tatar J., China's Response to the United States' Asia-Pacific Strategy, "PISM Policy Paper", nr 41, październik 2012.
• Wu X., China and the United States: Core Interests, Common Interests, and Partnership, United States Institute of Peace, Special Report 277, czerwiec 2011, www.usip.org [dostęp: listopad 2013].
• Association of Southeast Asian Nations, www.asean.org
• Ministry of Foreign Affairs of the People's Republic of China, www.fmprc. gov.cn
• Prime Minister's Office Singapore, www.pmo.gov.sg
• The White House, www.whitehouse.gov
• The World Bank, www.worldbank.org
• U.S. Department of Defense, www.defense.gov
• U.S. Department of State, www.state.gov
• U.S. Army, www.army.mil
• U.S. Navy, www.public.navy.mil
• U.S. Treasury Department, www.treasury.gov
• Anwar D.F., An Indonesian Perspective on the U.S. Rebalancing Effort toward Asia, The National Bureau of Asian Research, 26 lutego 2013, www.nbr. org [dostęp: listopad 2013].
• Arthur G., US Marine Deployment in Darwin - "Bordering on the Remarkable!", International Relations and Security Network, 28 listopada 2012, www.isn.ethz.ch [dostęp: listopad 2013].
• Bell L., Is America's Naval Supremacy Sinking?, "Forbes", 28 lipca 2013, www.forbes.com [dostęp: listopad 2013].
• Bender B., Chief of U.S. Pacific forces calls climate biggest worry, "The Boston Globe", 19 marca 2013, www.bostonglobe.com [dostęp: listopad 2013].
• Blumenthal D. et al., Securing US interests and values in the Asia-Pacific, American Enterprise Institute, 4 czerwca 2013, www.aei.org [dostęp: listopad 2013].
• Bumiller E., Words and Deeds Show Focus of the American Military on Asia, "The New York Times", 10 listopada 2012, www.nytimes.com [dostęp: listopad 2013].
• Campbell K., Andrews B., Explaining the US 'Pivot' to Asia, Chatham House, sierpień 2013, s. 7, www.chathamhouse.org [dostęp: listopad 2013].
• Clinton H., America's Pacific Century, "Foreign Policy", 10 listopada 2011, www.foreignpolicy.com [dostęp: listopad 2013].
• Cohen S., Ward R., Asia Pivot: Obama's Ticket out of Middle East?, "The Diplomat", 21 sierpnia 2013, thediplomat.com [dostęp: listopad 2013].
• Dormandy X., Prepared for Future Threats? US Defence Partnerships in the Asia-Pacific Region, Chatham House, czerwiec 2012, s. 11, www.chatham-house.org [dostęp: listopad 2013].
• Glaser B.S., Pivot to Asia: Prepare for Unintended Consequences, 2012 Global Forecast, Center for Strategic and International Studies, 11 kwietnia 2012, csis.org [dostęp: listopad 2013].
• Goto S., U.S. shutdown costs longer-term relations with Asia, "UPI", 11 października 2013, www.upi.com [dostęp: listopad 2013].
• Hathaway R.M., Completing the Asia Pivot, "Policy Brief", Wilson Center, listopad 2012, s. 2-3, www.wilsoncenter.org [dostęp: listopad 2013].
• Karl D.J., The Pivot Under Pressure, "The Diplomat", 8 października 2013, thediplomat.com [dostęp: listopad 2013].
• Kawai M., Clear benefits in stronger Asian regional institutions, East Asia Forum, 26 października 2011, www.eastasiaforum.org [dostęp: listopad 2013].
• Mark C., Politics of the 'closest friend': Abbot, Japa and the Asia-Pacific, "The Conversation", 11 października 2013, theconversation.com [dostęp: listopad 2013].
• McCornac D.C., Vietnam's foreign policy tightrope, East Asia Forum, 12 października 2013, www.eastasiaforum.org [dostęp: listopad 2013].
• Mendiolaza G., Hardjakusumah Cherika, Aspects of Indonesia's Foreign, Defence and Trade Policies: Current Developments and Future Expectations, Stratfor, 31 lipca 2013, www.stratfor.com [dostęp: listopad 2013].
• Panetta L., The US Rebalance Towards the Asia-Pacific, International Institute for Strategic Studies, 2 czerwca 2012, www.iiss.org [dostęp: listopad 2013].
• Philippines Backs Rearming of Japan, "Financial Times", 9 grudnia 2012, www. ft.com [dostęp: listopad 2013].
• Pincus W., Gauging The Asia-Pacific Region's Defense Levels, "Washington Post", 29 listopada 2011, www.washingtonpost.com [dostęp: listopad 2013].
• Piotrowski M.A., Wiśniewski Bartosz, Strategiczne wytyczne w zakresie obronności Stanów Zjednoczonych: założenia, kontekst, implikacje, "Biuletyn PISM", nr 8 (873), 26 stycznia 2012, www.pism.pl [dostęp: listopad 2013].
• Reynolds I., Shimodoi K., Abe Shunned by China Gets Warmer Welcome Southeast Asia, "Bloomberg", 4 października 2013, www.bloomberg.com [dostęp: listopad 2013].
• Ryall J., Japan key to diplomatic encirclement of China, "Deutsche Welle",15 października 2013, www.dw.de [dostęp: listopad 2013].
• Sambii N., Has Indonesia welcomed the US pivot?, "The Strategist", 28 czerwca 2013, www.aspistrategist.org.au [dostęp: listopad 2013].
• Sarek Ł., Ile warte są chińskie obietnice?, "Forbes", 11 października 2013,www.forbes.pl [dostęp: listopad 2013].
• Siirila A., U.S. Exports to Asia Surpass those to Europe for first time ever, Asia Matters for America, 17 maja 2010, www.asiamattersforamerica.org [dostęp: listopad 2013].
• Singapore and the US: Security Partners, Not Allies, International Institute for Strategic Studies, 27 sierpnia 2013, www.isn.ethz.ch [dostęp: listopad 2013].
• Smura T., Wiśniewski B., Japońsko-amerykańska współpraca w dziedzinie bezpieczeństwa: test dla sojuszniczej wiarygodności USA?, "Biuletyn PISM", nr 47 (1023), 9 maja 2013, www.pism.pl [dostęp: listopad 2013].
• Steinhauer J., Fackler M., U.S. and Japan Agree to Broaden Military Alliance, "The New York Times", 3 października 2013, www.nytimes.com [dostęp: listopad 2013].
• Tay S., Ho R., If Republicans ran US-Asia Relations, "The Nation", 21 stycznia^2012, www.nationmultimedia.com [dostęp: listopad 2013].
• Thayer C.A., The US-Vietnam Comprehensive Partnership: what's in a name?, "The Strategist", 31 lipca 2013, www.aspistrategist.org.au [dostęp: listopad 2013].
• Thomson M., Trade partnership competition: TPP vs RCEP, "The Strategist",16 kwietnia 2013, www.aspistrategist.org.au [dostęp: listopad 2013].
• Transatlantic Trends 2011, German Marshall Fund, www.gmfus.org [dostęp:listopad 2013].
• Weitz R., Pivot Out, Rebalance In, "The Diplomat", 3 maja 2012, thediplomat.com [dostęp: listopad 2013].
• Weitz R., US Pivot Pitfalls and Prospects, International Relations and Security Network, 22 listopada 2012, www.isn.ethz.ch [dostęp: listopad 2013].
• Wu J., Zhang C., US 'must respect our regional interests', "China Daily", 7 marca 2012, www.chinadaily.com.cn [dostęp: listopad 2013].