Wymiary wolności

• Autorzy: Grzegorz Węgrzyn

Warianty tytułu

Dimensions of Freedom

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Człowiek przeżywa swoją wolność w różnych aspektach: indywidualnym, społecznym, ekonomicznym, jednak zawsze z silnym wydźwiękiem emocjonalnym. Swoboda wyboru, w ujęciu modelowym, zakłada nieskrępowaną możliwość podejmowania integralnych decyzji przez jednostkę lub grupę. W odniesieniu do realnej rzeczywistości, swoboda mieści się wszakże w ramach kontinuum od determinizmu do indeterminizmu. Oznacza to istnienie granic dla wolności wyboru. Ważną cechą pojęcia wolności jest jej społeczny charakter. Wolnym można być tylko w środowisku społecznym lub w kontekście tego środowiska. Wolność wymaga bowiem dla swojego istnienia stanu przeciwnego bądź zróżnicowania zakresów wolności. Wolność w dzisiejszym rozumieniu przyniosła człowiekowi z jednej strony większy zakres samodzielności, możliwości decydowania o sobie, ale z drugiej skazała go na odpowiedzialność za swoje czyny oraz przyczyniła się do jego wyizolowania i osamotnienia. Dopiero połączenie wolności od zewnętrznych ograniczeń z wolnością do samorealizacji swojej indywidualności pozwala człowiekowi przeżywać ją w pełni. (abstrakt oryginalny)

EN

Each person experiences his/her freedom in its individual, social, economic aspects, yet always in emotional terms. Ideally, freedom of choice means unlimited possibility of making independent, integral decisions by an individual, or a group of people. But in reality freedom is located somewhere between determinism and indeterminism, which means it is limited. Social character of the concept of freedom is its important feature, because one may be free only in the social environment and social context. Freedom implies existence of its opposite state, its lack, requiring realization that one may not be free, and that the ranges of freedom vary. In the modern understanding of the concept, freedom has contributed to the greater self-reliance of individuals, greater possibilities of deciding about one's life, but on the other it sentenced people to greater responsibility for their actions, growing sense of alienation and loneliness. Only freedom from external limitations together with liberty to self-realization allows one to experience his/her freedom fully. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Wolność; Państwo; Władza; Prawo; Wolność gospodarcza; Nauki społeczne; Socjologia

EN

Freedom; State; Power; Law; Economic freedom; Social sciences; Sociology

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa w Katowicach
• Rocznik: 2003
• Numer: nr 21 Zeszyt Naukowy Katedry Socjologii i Psychologii
• Strony: 137--145

Twórcy

autor

Grzegorz Węgrzyn

Bibliografia

• Słownik języka polskiego. Tom III. Pod red. M. Szymczaka, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1981.
• Z. Bauman: Wolność. Wydawnictwo Znak, Kraków 1995.
• Problemy etyki, Wybór tekstów w opracowaniu. S. Sarnowskiego i E. Fryckowskiego, Wydawnictwo Branta, Bydgoszcz 1993.
• E. Fromm: Ucieczka od wolności. Wydawnictwo Czytelnik, Warszawa 1978.
• M. Kujda: Podstawy ekonomii. Część I, Wydawnictwo Oświatowe FOSZE, Rzeszów 1992.
• Słownik ekonomiczny. Pod red. Z. Dowgiałło, Wydawnictwo Znicz, Szczecin 1994.
• F.A. Hayek: The Constitution of liberty. The University of Chicago Press, Chicago 1960.
• R. Aron: Democracy and Totalitarianism. Praeger, New York 1965.