Społeczna odpowiedzialność biznesu w świetle Konstytucji RP i praw człowieka

• Autorzy: Iwona Wrońska

Warianty tytułu

Corporate Social Responsibility in the Context of Constitution of the Republic of Poland and Human Rights

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy artykuł ma na celu ukazanie, jak ważnym źródłem budowania standardu społecznej odpowiedzialności biznesu w Polsce jest Konstytucja z 1997 r. Odpowiedzialny biznes to sztuka zachowania równowagi pomiędzy interesami wszystkich zainteresowanych - z jednej strony pracodawcy, a z drugiej strony pracownika. Firmy, które uwzględniają w swojej strategii nie tylko wymiar ekonomiczny, ale podejmują również inicjatywy mające na celu promowanie i ochronę praw człowieka jako postawę społecznej odpowiedzialności biznesu, są podmiotami, które spełniają współczesne wymogi prawidłowego prowadzenia działalności gospodarczej. Umiejętność wykorzystania w działalności gospodarczej zasad CSR jest atutem, dzięki któremu przedsiębiorstwo buduje silny potencjał, w tym kapitał ludzki, a przez to uzyskuje przewagę konkurencyjną. Artykuł podejmuje próbę wskazania, jak społeczna odpowiedzialność biznesu formułowana jest prawnie z punktu widzenia norm i wartości konstytucyjnych. Ukazuje, że Konstytucja RP zawiera standard przestrzegania praw podstawowych jako wartości uniwersalnych, które muszą być również realizowane przez przedsiębiorców w obszarze działalności gospodarczej, w tym stosunków pracy. Istotne jest w tym aspekcie podejmowanie przez przedsiębiorców działań i wdrażanie praktyk, które są nie tylko zgodne z prawem, ale stanowią wyjście poza obowiązki nałożone przez prawo. (abstrakt oryginalny)

EN

This article aims to show how important a source of building a state-of-standard of social responsibility in Poland is the Constitution of 1997. Responsible business is an art to maintain a balance between all the interests - on the one hand employers, on the other hand employee. Companies that take into account in its strategy not only an economic dimension, but also take initiatives to promote and protect human rights as an attitude of social responsibility, are entities that meet important contemporary requirements of the proper conduct of business. Ability to use in economic activityness corporate social responsibility is an asset, through which the company builds strong potential and human capital and thus obtain a competitive advantage. Article attempts to identify how corporate social responsibility is legally formulated from the standpoint of constitutional values. It shows that the Constitution is building a standard fundamental rights as universal values that must be implemented by entrepreneurs in the area of labor relations. It is important in this aspect of the activities undertaken by entrepreneurs and implementation of practices that are not only legal, but they are going beyond the obligations imposed by law. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Społeczna odpowiedzialność biznesu; Prawa człowieka; Konstytucja RP; Etyka

EN

Corporate Social Responsibility (CSR); Human rights; RP Constitution; Ethics

• Czasopismo: Zarządzanie i Finanse
• Rocznik: 2015
• Numer: R. 13, nr 3, cz. 2
• Strony: 313--331

Twórcy

autor

Iwona Wrońska

• Uniwersytet w Białymstoku

Bibliografia

• 1. Anioł W. (2002), Deficyt demokratyczny w systemie globalnym, "Studia Europejskie", nr 4.
• 2. Annan K. A. (2002), We the Peoples: The Role of the United Nations in the 21st Century, UN, New York 2000; The Global Compact, "International Herald Tribune".
• 3. Apel do Premier Kopacz o rozpoczęcie prac nad Krajowym Planem Działania w zakresie praw człowieka i biznesu, http://lgbt.biz.pl/tag/list-otwarty/, dostęp dnia 15.05.2015.
• 4. Bazan S., Bielec K., Stecko J. (2014), CSR - analiza płaszczyzny aksjonormatywnej, "Humanities and Social Sciences", Vol. 19, No. 21(1).
• 5. Bernatt M. (2009), Społeczna odpowiedzialność biznesu. Wymiar konstytucyjny i międzynarodowy, Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• 6. Borowicz J. (2002), Wolność pracy, w: Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, Banaszak B., Preisner A. (red.), C.H. Beck, Warszawa.
• 7. Brózda J., Marek S. (2008), Zasoby i ich znaczenie w działalności przedsiębiorstwa, w: Podstawy nauki o organizacji, Marek S., Białasiewicz M. (red.), PWE, Warszawa.
• 8. Chatzkel J. L. (2004), Human capital: the rules of engagement are changing, "Lifelong Learning in Europe", Vol. 9, No. 3.
• 9. Dörre-Nowak D. (2005), Ochrona godności i innych dóbr osobistych pracownika, C.H. Beck, Warszawa.
• 10. Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/95/UE z dnia 22 października 2014 r. zmieniająca dyrektywę 2013/34/UE w odniesieniu do ujawniania informacji niefinansowych i informacji dotyczących różnorodności przez niektóre duże jednostki oraz grupy, Dz.U. L 330 z 15.11.2014, str. 1-9.
• 11. Forum Odpowiedzialnego Biznesu (2013), Biznes i prawa człowieka: czas na pragmatyzm, "Analiza Tematyczna", nr 1.
• 12. Green Paper Promoting a European framework for Corporate Social Responsibility, Commision ofe the European Union, COM(2001) 366.
• 13. http://www.programcp.org.pl/polpcp/global_c.htm, dostęp dnia 13.10.2015.
• 14. Karta Praw Podstawowych Unii Europejskiej, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 2010/C 83/02.
• 15. KomunikatKomisji dla Parlamentu Europejskiego, Rady i Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego pt. Realizacja partnerstwa na rzecz wzrostu gospodarczego i zatrudnienia: uczynienie europy liderem w zakresie odpowiedzialności społecznej przedsiębiorstw, KOM(2006) 136.
• 16. Komunikat Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów Odnowiona strategia UE na lata 2011-2014 dotycząca społecznej odpowiedzialności przedsiębiorstw, COM (2011) 681.
• 17. Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., Dz.U. Nr 78 poz. 483 z późn. zm.
• 18. Konwencja nr 29 dotycząca pracy przymusowej lub obowiązkowej z 28 czerwca 1930 r., Dz.U. z 1959 r. Nr 20, poz. 122.
• 19. Konwencja nr 87 dotycząca wolności związkowej i ochrony praw związkowych z 9 lipca 1948 r., Dz.U. z 1958 r. Nr 29, poz. 125.
• 20. Konwencja nr 98 dotycząca stosowania zasad prawa organizowania się i rokowań zbiorowych z 1 lipca 1949 r., Dz.U. z 1958 r. Nr 29, poz. 126.
• 21. Konwencja nr 100 dotyczącą jednakowego wynagrodzenia dla pracujących mężczyzn i kobiet za pracę jednakowej wartości z 29 czerwca 1951 r., Dz.U. z 1955 r. Nr 38, poz. 238.
• 22. Konwencja nr 105 o zniesieniu pracy przymusowej z 25 czerwca 1957 r., Dz.U. z 1959 r. Nr 39, poz. 240.
• 23. Konwencja nr 111 dotyczącą dyskryminacji w zakresie zatrudnienia i wykonywania zawodu z 25 czerwca 1958 r., Dz.U. z 1961 r. Nr 42, poz. 218.
• 24. Król H., Ludwiczyński A. (red.) (2006), Zarządzanie zasobami ludzkimi. Tworzenie kapitału ludzkiego organizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• 25. Kruszko I., Rok B. (2007), Społeczna odpowiedzialność biznesu i ekonomia społeczna, "Ekonomia Społeczna Teksty", nr 7.
• 26. Marce H. (1996), Świat w roku 2020. Potęga, kultura i dobrobyt - wizja przyszłości, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa.
• 27. MillwardBrown SMG/KRC PwC (2011), Ocena stanu wdrażania standardów społecznej odpowiedzialności biznesu. Zestaw wskaźników społecznej odpowiedzialności w mikro, małych, średnich oraz dużych przedsiębiorstwach. Raport dla PARP, Warszawa.
• 28. Monitoring Environmental Progress: A Report on Work in Progress (1995), Washington DC.
• 29. Pike A. (2001), Sensitive to Ethical Concerns, "Financial Times".
• 30. Redelbach A. (2000), Prawa naturalne - prawa człowieka - wymiar sprawiedliwości. Polacy wobec Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, TNOiK, Toruń.
• 31. Resolution 17/4 Human rights and transnational corporations and other business enter, Human Rights Council, 17th session 15/06/2011, A/HRC/17/L.17/Rev.1.
• 32. Rok B. (2004), Odpowiedzialność biznesu w nieodpowiedzialnym świecie, "Forum Odpowiedzialnego Biznesu".
• 33. Rudnicka A. (2012), CSR - doskonalenie relacji społecznych w firmie, Wolters Kluwer, Warszawa.
• 34. Sajkiewicz A. (1999), Człowiek - kreator wartości przedsiębiorstwa, w: Zarządzanie wartością firmy, Herman A., Szablewski A. (red.), Poltext, Warszawa.
• 35. Syper-Jędrzejak M. (2011), Rozwój idei biznesu społecznie odpowiedzialnego w Polsce, w: Edukacja Ekonomistów i Menedżerów. Problemy. Innowacje. Projekty (3/21), Oficyna Wydawnicza Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie, Warszawa.
• 36. Szewczyk H. (2007), Ochrona dóbr osobistych w zatrudnieniu, Wolters Kluwer, Warszawa.
• 37. Szopik-Depczyńska K., Korzeniewicz W. (2011), Kapitał ludzki w modelu wartości przedsiębiorstwa, "Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania Uniwersytetu Szczecińskiego" nr 24.
• 38. Trójstronna deklaracja zasad dotyczących przedsiębiorstw wielonarodowych i polityki społecznej (2001), Genewa, Międzynarodowe Biuro Pracy.
• 39. Wujczyk M. (2008), Wybrane prawa pracownicze w Konstytucji RP - ocena art. 65 i art. 66 Konstytucji w dekadę jej uchwalenia, w: Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej. Próba oceny i podsumowania z perspektywy dziesięciolecia obowiązywania. Zbiór materiałów z ogólnopolskiej konferencji naukowej Kraków, 30-31 marca 2007 roku, Górka K., Litwin T. (red.), Kraków.
• 40. Wytyczne OECD dla przedsiębiorstw wielonarodowych (2011), Organizacja Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, OECD Publishing, Paryż.
• 41. Zarządzenie Ministra Gospodarki z 9 lipca 2014 r. w sprawie powołania Zespołu do spraw Społecznej Odpowiedzialności Przedsiębiorstw, Dz.Urz. Ministra Gospodarki z 21 lipca 2014 r., poz. 13.