Medialne uwarunkowania poznawcze

• Autorzy: Marcin Sieńko

Warianty tytułu

Media Cognitive Determinants

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Media wpływają na nasze mechanizmy poznawcze często w negatywny sposób, zakłócając proces zdobywania wiedzy. Celem niniejszego artykułu jest zaproponowanie płaszczyzny dla rozważań nad tego rodzaju zakłóceniami. Korzystając z osiągnięć filozofii, nauk społecznych i biologicznych, można stworzyć badawczy paradygmat, który pozwoli scharakteryzować uwarunkowania poznawcze związane z mediami. Fundamentem modelu prezentowanego w niniejszym artykule jest metafora aparatu poznawczego (Kant, Cassirer, Gadamer). Kolejne kluczowe elementy to memetyka (Dawkins, Blackmore, Distin), teoria heurystyk i błędów poznawczych (Tversky, Kahneman, Gigerenzer) oraz wybrane koncepcje medioznawców (McLuhan, Bolter, Grusin) i teoretyków techniki. System pojęciowy zbudowany na tych podstawach pozwala skutecznie opisać wpływ mediów na nasze działania poznawcze. Autor pokazuje to na przykładzie trzech błędów poznawczych popełnianych często przez użytkowników Internetu.(abstrakt oryginalny)

EN

The media influence our cognitive mechanisms, often in a negative way, interfering with the process of knowledge acquisition. The goal of this article is to propose a plane for deliberations on this type of interference. When we take into account philosophic, social and biological studies' accomplishments, we can create a research paradigm which will allow us to characterize the cognitive determinants related to media. A fundament for the model proposed in the article is a cognitive apparatus metaphor (Kant, Cassirer, Gadamer). Other key elements are memetics (Dawkins, Blackmore, Distin), heuristics and cognitive errors theories (Tversky, Kahneman, Gigerenzer) as well as selected theories by media experts (McLuhan, Bolter and Grusin) and technique theoreticians. The terminology system built on such a base allows us to successfully determine the influence of media on our cognitive activities. This will be shown based on three cognitive errors often made by Internet users(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Internet; Memetyka; Media; Reklama; Gromadzenie wiedzy

EN

Internet; Memetics; Media; Advertising; Knowledge acquisition

• Czasopismo: Studia Medioznawcze
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 4 (35)
• Strony: 41--58

Twórcy

autor

Marcin Sieńko

• Uniwersytet Zielonogórski

Bibliografia

• http://www.ukresistance.co.uk/sonylieblog/default.aspx.htm
• J. Kurowicki, Dlaczego ozdoba zdobi?, Warszawa 2006, s. 65-69
• D. Weinberger, Everything is Miscellaneous: The Power of the New Digital Disorder, New York 2007, s. 142-143
• F. Bacon, Novum organum, Warszawa 1955, s. 66-69
• E. Cassirer, Esej o człowieku. Wstęp do filozofii kultury, Warszawa 1998, s. 68-70
• H.G. Gadamer, Prawda i metoda, Kraków 1993
• R. Dawkins, Samolubny gen, Warszawa 1996, s. 261-266
• S. Blackmore, Maszyna memowa, Poznań 2002
• D.C. Dennett, Consciousness Explained, London 1991, s. 210
• K. Distin, The Selfish Meme. A Critical Reassessment, New York 2005, s. 83-84
• J.M. Balkin, Cultural Software: a Theory of Ideology, New Haven-London 1998
• D.C. Dennett, Darwin's Dangerous Idea: Evolution and the Meanings of Life, London 1996, s. 373-380
• A. Tversky, D. Kahneman, Judgment under Uncertainty: Heuristics and Biases, "Science" 1974, vol. 185, nr 4157, s. 1124-1130
• G. Gigerenzer, I Think, Therefore I Err, "Social Research" 2005, nr 185, s. 19-20
• J.I. Krueger, D.C. Funder, Towards a Balanced Social Psychology: Causes, Consequences, and Cures for the Problem-Seeking Approach to Social Behavior and Cognition, "Behavioral and Brain Sciences" 2004, nr 27, s. 313-327
• M.G. Haselton, D. Nettle, P.W. Andrews, The Evolution of Cognitive Bias, [w:] Handbook of Evolutionary Psychology, ed. David Buss, New York 2005, s. 724-746
• Platon, Fajdros, [w:] tegoż, Dialogi, t. 2, Kęty 1999, s. 275
• M. McLuhan, Zrozumieć media. Przedłużenie człowieka, Warszawa 2004
• W. Ong, Oralność i piśmienność, Lublin 1992
• D. de Kerckhove, Powłoka kultury. Odkrywanie elektronicznej rzeczywistości, Warszawa 1996
• P. Levinson, Miękkie ostrze. Naturalna historia i przyszłość rewolucji informacyjnej, Warszawa 1999
• L. Mumford, Technika a cywilizacja. Historia rozwoju maszyny i jej wpływ na cywilizację, Warszawa 1965
• H. van Lier, Nowy wiek, Warszawa 1962
• M. Sieńko, Człowiek w pajęczynie. Internet jako zjawisko kulturowe, Wrocław 2002, s. 56-60
• A. Clark, Natural-Born Cyborgs: Minds, Technologies, and the Future of Human Intelligence, Oxford-New York 2003, s. 5-6
• J.D. Bolter, R. Grusin, Remediation. Understanding New Media, Cambridge-London 2000, s. 65-68
• B.H. Bagdikian, The New Media Monopoly, Boston 2004; N. Postman, S. Powers, How to Watch TV News, London 1992
• H. Jenkins, Kultura konwergencji. Zderzenie starych i nowych mediów, Warszawa 2007
• V. Flusser, Ku filozofii fotografii, Katowice 2004, s. 70