Problematyka rosyjska w badaniach historyków gdańskiego środowiska naukowego w drugiej połowie XX i początkach XXI wieku

• Autorzy: Zbigniew Opacki

Warianty tytułu

Russian Issues in the Research by the Historians from Gdansk Scientific Community in the Second Half of the Twentieth and Early Twenty-First Century

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Dla Gdańska, mimo posiadania odległych - lokowanych w dobie nowożytnej - tradycji akademickich i historiograficznych, właściwe było zjawisko dyskontynuacji, tak instytucjonalnej, jak i środowiska naukowego. Cezury polityczne o charakterze powszechnodziejowym są aż nadto wyraźne i mają swoje odniesienia do losów miasta i jego społeczności. Dlatego skoncentruję się jedynie na okresie powojennym, poczynając od lat 60. Od tego bowiem momentu istniejąca od 1946 roku Wyższa Szkoła Pedagogiczna zaczęła tętnić życiem naukowym, a jej kadry naukowe historyków zgrupowane na Wydziale Humanistycznym - dążyć ku pełnej profesjonalizacji i rozwojowi liczebnemu. Nie oznacza to zarazem, że w innych placówkach, jak na przykład w Pracowni Historii Gdańska Instytutu Historii PAN, nie pojawiały się publikacje, w których prezentowana problematyka była podejmowana. Nie stanowiła ona jednakże wyraźnie zaakcentowanego kierunku badawczego. (fragment tekstu)

EN

Studies of the Russian history were initiated by Genowefa Kurpisowa at the Higher Pedagogical School and later at the University of Gdansk in the 1960s. Genowefa Kurpisowa also contributed with supervising a number of diploma theses. The historians from the Gdansk scientific community still continue and develop this field of research. Their achievements include dozens of monographs and collective works as well as a significant number of articles on various aspects of the Russian history and the Polish-Russian relations in the 19th and early years of the 20th century. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Badania historyczne; Historiografia; Historia; Piśmiennictwo naukowe

EN

Historical research; Historiography; History; Scientific literature

• Czasopismo: Rocznik Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej
• Rocznik: 2015
• Numer: R. 13, z. 1
• Strony: 115--126

Twórcy

autor

Zbigniew Opacki

• Uniwersytet Gdański

Bibliografia

• Borzyszkowski J., Historiografia gdańska - badania dotyczące XIX wieku, [w:] Tradycje gdańskiej humanistyki, red. J. Borzyszkowski, C. Obracht-Prondzyński, Gdańsk 2008.
• Chodubski A., Aktywność kulturalna Polaków w Azerbejdżanie w XIX i na początku XX wieku, Gdańsk 1986.
• Chodubski A., Witold Zglenicki. Polski Nobel 1850-1904, Płock 1984.
• Chodubski A., Polacy w Armenii w XIX i na początku XX wieku, Kraków 1988.
• Chodubski A., Polacy w Azerbejdżanie, Toruń 2004.
• Cygler B., Prof. Witold Łukaszewicz (1911-1975), "Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego", Historia, 1976, nr 6.
• Długokęcki W., Profesor Jan Powierski (1940-1999), "Komunikaty Mazursko- -Warmińskie", 1999, nr 4.
• Drozdowska B., Rosjanie w Królestwie Polskim w latach 1864-1905 w świetle źródeł relacyjnych, Gdańsk 2001.
• Janicka I., Kultura higieniczna Wilna w latach 1795-1915, Gdańsk 2004.
• Janicki A., Kurlandia w latach 1795-1915. Z dziejów guberni i jej polskiej mniejszości, Gdańsk 2011.
• Janicki A., Studenci polscy na Politechnice Ryskiej w latach 1862-1918, t. 1: Rys historyczny, t. 2 : Album Academicum Polonorum, Gdańsk 2005.
• Janicki A., Studenci polscy na uniwersytecie w Dorpacie oraz Polskie organizacje studenckie w Dorpacie, [w:] Uniwersytet w Tartu a Polacy, red. S. G. Isakow, J. Lewandowski, Lublin 1999.
• Koprowski P., Między nadzieją a zwątpieniem. Zarys ewolucji światopoglądu Iwana Turgieniewa, Gdańsk 2005.
• Koprowski P., Między sacrum i profanum. Biografia intelektualna Janusza Stanisława Pasierba, Pelplin 2015.
• Koprowski P., Pozytywista ale jaki? Światopogląd Iwana Turgieniewa w latach 1848-1883, Gdańsk 2009.
• Koprowski P., W kręgu Romantyzmu. Kształtowanie się struktur światopoglądowych Iwana Turgieniewa, Gdańsk 2008.
• Kruk M. P., Ikony-obrazy w świątyniach rzymsko-katolickich w dawnej Rzeczypospolitej, Kraków 2011.
• Kubik K., Mokrzecki L., Trzy wieki nauki gdańskiej. Szkice z dziejów od XVI do XVIII wieku, Wrocław 1976.
• Kurpisowa G., Joachim Lelewel i Rosjanie, "Gdańskie Zeszyty Humanistyczne", Historia, 1967, nr 6.
• Kurpisowa G., Poglądy Iwana Aksakowa na kwestię polską, "Zeszyty Naukowe Wydziału Humanistycznego", Historia, 1976, nr 6.
• Kurpisowa G., Rosja od Kongresu Wiedeńskiego do Wiosny Ludów, [w:] Europa i świat w epoce restauracji, romantyzmu i rewolucji 1815-1849, red. W. Zajewski, t. 1, Warszawa 1991.
• Kurpisowa G., Słowianofile rosyjscy wobec kwestii polskiej, [w:] Słowiańszczyzna i dzieje powszechne. Studia ofiarowane Profesorowi Ludwikowi Bazylowowi w siedemdziesiątą rocznicę jego urodzin, red. L. Jaśkiewicz, M. Tanty, M. Wawrykowa, P. Wieczorkiewicz, Warszawa 1985.
• Kurpisowa G., Społeczeństwo rosyjskie wobec powstania listopadowego, [w:] Powstanie listopadowe 1830-1831. Dzieje wewnętrzne. Militaria. Europa wobec powstania, red. W. Zajewski, Warszawa 1990.
• Kurpisowa G., Z zagadnień stosunku emigracji rosyjskiej do sprawy polskiej po powstaniu styczniowym, "Gdańskie Zeszyty Humanistyczne", Historia, 1965, z. 5.
• Lewalski K., Kościół rzymskokatolicki a władze carskie w Królestwie Polskim na przełomie XIX i XX wieku, Gdańsk 2008.
• Loeve P. O., Gdańsk. Biografia miasta, Gdańsk 2013.
• Neja J., Życie "polskiego" Harbina. Dzieje Polonii mandżurskiej 1897-1949, Gdańsk 2001.
• Nowiński F., Polacy na Syberii Wschodniej. Zesłańcy polityczni w okresie międzypowstaniowym, Gdańsk 1995.
• Nowiński F., Polacy na Uniwersytecie Petersburskim w latach 1832-1884, Wrocław 1986.
• Okno na Europę. Zagadnienia kulturowej tożsamości Petersburga i jego rola w historii powszechnej, red. F. Apanowicz, Z. Opacki, Gdańsk 2006.
• Omilanowska M., Działalność architektoniczna Mariana Lalewicza w Petersburgu, "Przegląd Wschodni", t. 1, 1991, z. 1.
• Omilanowska M., Działalność polskich architektów w Cesarstwie Rosyjskim w XIX i początku XX wieku, "Pinakotheke", Moskwa, 2005/1-2 (20-21).
• Omilanowska M., Nadbałtyckie Zakopane. Połąga w czasach Tyszkiewiczów, Warszawa-Sopot 2011.
• Omilanowska M., Polscy architekci w petersburskiej Akademii Sztuk Pięknych w latach 1814-1918, "Biuletyn Historii Sztuki", 2004, nr 3-4.
• Opacki Z., Barbaria rosyjska. Rosja w historiozofii i myśli politycznej Henryka Kamieńskiego, Gdańsk 1993.
• Opacki Z., Między uniwersalizmem a partykularyzmem. Myśl i działalność społeczno-polityczna Mariana Zdziechowskiego 1914-1938, Gdańsk 2006.
• Opacki Z., W kręgu Polski, Rosji i Słowiańszczyzny. Myśl i działalność społeczno-polityczna Mariana Zdziechowskiego do 1914 roku, Gdańsk 1996.
• Sakowicz I., Imperium barbarzyńców. Rosja Aleksandra II w brytyjskich opiniach prasowych, Gdańsk 2010.
• Sakowicz I., Między autokracją a rewolucją. Liberalizm Konstantego Kawielina w epoce wielkich reform, Gdańsk 1999.
• Sempołowicz M., Oberprokurator Najświętszego Synodu Konstantin Pobiedonoscew wobec kwestii polskiej w latach 1880-1905, Gdańsk 2010.
• Stegner T., Pastorzy Królestwa Polskiego na studiach teologicznych w Dorpacie w XIX wieku, Warszawa 1993.
• Szordykowska B., Finlandia w polityce caratu w latach 1899-1914. Problemy rusyfikacji i unifikacji, Gdańsk 1994.
• Szordykowska B., Historia Finlandii, Warszawa 2011.
• Śliwiński B., Gdańska mediewistyka historyczna w sześćdziesięcioleciu, [w:] Tradycje gdańskiej humanistyki, red. J. Borzyszkowski, C. Obracht-Prondzyński, Gdańsk 2008.
• Śliwowska W., Śliwowski R., Rosja, nasza miłość, Warszawa 2008.
• Wapiński R., Gdańskie środowisko historyczne, "Kwartalnik Historyczny", 1965, nr 3.
• Wapiński R., Gdańskie środowisko historyczne, "Zapiski Historyczne", 1977, z. 2.