Ewolucja postulatów i zasad prawa podatkowego

• Autorzy: Elżbieta Wdowiarz-Florek

Warianty tytułu

Evolution of Postulates and Principles of Tax Law

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Wśród różnego rodzaju dochodów publicznych, stanowiących źródło dochodu, zarówno budżetu państwa, jak i budżetów samorządowych, na szczególną uwagę zasługują podatki, ponieważ zapewniają one prawidłowe funkcjonowanie państwa oraz wspólnot samorządowych. Prawo podatkowe, zajmujące się wymierzaniem i poborem podatku, jest również najważniejszą częścią nauki o dochodach publicznych. W XVIII w. Adam Smith sformułował pojęcie zasad podatkowych. Od tego momentu zasady te oraz postulaty kierowane pod adresem systemu podatkowego przechodziły ewolucję. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie przemian jakie zachodziły w tym zakresie, pod wpływem procesów społecznych, gospodarczych i ekonomicznych. Zasady podatkowe zasługują na bliższą uwagę ze względu na doniosłą rolę, jaką odgrywają na etapie interpretacji przepisów prawa podatkowego, a tym samym, na etapie wymierzania oraz poboru podatku. Niezależnie od epoki historycznej, zarówno zasady, jak i postulaty kierowane wobec prawa podatkowego, charakteryzowały się ścisłym związkiem z gospodarką oraz ze stosunkiem władzy do jednostki. (fragment tekstu)

EN

The article discusses evolution of postulates and principles of tax law since the beginning of occurrence of this notion, i.e. since 18thc. till the modern times. It contains definitions of basic notions connected with tax law and the subject of this article, i.e. the notion of tax, both in the normative and doctrinal meaning, of a taxation system and a dual meaning of tax principles understood as principles of a normative character and postulates directed by the doctrine in a direction of makers of the provisions of tax law. The article contains catalogues of tax principles, with which particular epochs were characterised. Beginning from views expressed in 18th c. by Smith, through principles expressed by Wagner and Neumark in 19th c. and principles of 20th and 21st century. These catalogues include principles and postulates, which were adequately characterised and described. The article also contains information concerning contemporary postulates, which are directed by representatives of the doctrine towards the legislator and information on the tax principles, which were stated in the Constitution and in an indirect or direct way relate to tax law. In the end of the article there were indicated changes which took place in the catalogues of postulates and principles of tax law, how they evolved and which they depended on. There is also included a de lege ferenda conclusion that makers of the tax pro-visions should take into consideration, at the stage of establishing normative acts, postulates concerning the principles of tax law, which were elaborated by representatives of the doctrine, which should become a permanent element of the tax system. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Prawo podatkowe; Podatki; Regulacje prawne

EN

Tax regulations; Taxes; Legal regulations

• Czasopismo: Administracja : teoria, dydaktyka, praktyka
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 1(38)
• Strony: 203--225

Twórcy

autor

Elżbieta Wdowiarz-Florek

• Wyższa Szkoła Prawa i Administracji Rzeszów-Przemyśl, doktorantka

Bibliografia

• Brzeziński B., Nykiel W., Zasady ogólne prawa podatkowego [w:] Prawo podatkowe. Teoria. Instytucje. Funkcjonowanie, red. B. Brzezińskiego, Toruń 2009.
• Brzeziński B., Nykiel W., Zasady ogólne prawa podatkowego, Przegląd Podatkowy 2002, nr 3.
• Domaszewicz R., Finanse w gospodarce rynkowej, Kraków 1995.
• Federowicz Z., Instytucje finansowe, Warszawa 1965.
• Gajl N., Teorie podatkowe na świecie, Warszawa 1992.
• Gomułowicz A., Myśl podatkowa Adolfa Wagnera [w:] Podatki i prawo podatkowe, A. Gomułowicz, J. Małecki, Warszawa 2002.
• Gomułowicz A., Myśl podatkowa Fritza Neumarka [w:] Podatki i prawo podatkowe, A. Gomułowicz, J. Małecki, Warszawa 2010.
• Gomułowicz A., Pojęcie podatku [w:] Podatki i prawo podatkowe, A. Gomułowicz, J. Małecki, Warszawa 2002.
• Gomułowicz A., Zasady podatkowe wczoraj i dziś, Warszawa 2001.
• Kosek-Wojnar M., Zasady podatkowe - przebrzmiały relikt czy współczesne kryteria oceny podatków?, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Bochni 2003, nr 1.
• Kosikowski C. [w:] C. Kosikowski, L. Etel, J. Brolik, R. Dowgier, P. Pietrasz, S. Presnarowicz, W. Stachurski, Ordynacja podatkowa, Warszawa 2013, s. 77 i n.
• Leszczyński L., Zagadnienia teorii stosowania prawa. Doktryna i tezy orzecznicze, Lublin 2004.
• Mariański A., Rozstrzyganie wątpliwości na korzyść podatnika, Warszawa 2009.
• Mastalski R., Prawo podatkowe, Warszawa 2014.
• Mastalski R., Zasada państwa prawnego w prawie podatkowym [w:] red. E. Ruśkowski, W. Konieczny, Podatki w orzecznictwie. Zjazd Katedr Prawa Finansowego, Wigry 1995.
• Oliwniak S., Wpływ orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego na system prawa w latach 1985-1997, Białystok 2001.
• Prawo podatkowe - część ogólna i szczegółowa, red. W. Wójtowicz, Lublin 2009, s. 24.
• Smith A., Badanie nad naturą i przyczynami bogactwa narodów, t. 2, Warszawa 1954.
• Sosnowski M., Znaczenie zasad podatkowych dla systemu podatkowego, Zeszyty naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Finanse, rynki finansowe, ubezpieczenia 2012, nr 52.
• Szczurek B., Koncepcja ochrony podatnika. Geneza, rozwój, perspektywy, Warszawa 2008.
• Wójtowicz W., Elementy teorii podatku [w:] Zarys finansów publicznych i prawa finansowego, red. W. Wójtowicz, Warszawa 2008.