Społeczna gospodarka rynkowa i szanse jej wykorzystania w praktyce transformacji gospodarczej w Polsce

• Autorzy: Maciej Miszewski , Aleksandra Grabowska
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Związki pomiędzy problematyką mechanizmu rynkowego i jego roli w gospodarce a koncepcją społecznej gospodarki rynkowej nie wydają się oczywiste. Odniesienie obu kwestii do kontekstu transformacji gospodarczej ułatwia nieco ich wydobycie. Jednakże, sięgając do teoretycznego podłoża społecznej gospodarki rynkowej, możemy odnaleźć wątki wskazujące, jak ważną, choć nie zawsze eksponowaną całościowo kategorią jest tam mechanizm rynkowy. Kluczowym składnikiem proponowanego przez szkołę fryburską ładu wolnokonkurencyjnego jest mechanizm cenowy, w którym ceny odzwierciedlają rzeczywistą rzadkość dóbr i czynników produkcji. Społeczna gospodarka rynkowa zakłada prywatną własność podmiotów gospodarczych, opowiadając się za nią nie tylko dlatego, że ta gwarantuje racjonalność zachowań ekonomicznych, ale i dlatego, że odsuwa państwo od bezpośredniego uczestnictwa w grze rynkowej. Kwestia ładu dekoncentracyjnego przewija się przez pisma ordoliberalnych ekonomistów, najczęściej była bodaj podnoszona przez W. Röpkego. Gwoli ścisłości trzeba przyznać, że ordoliberalna argumentacja na rzecz dekoncentracji struktury podmiotowej gospodarki różni się od tej, którą byłbym skłonny użyć, traktując dekoncentrację jako jeden z warunków sprawności funkcjonowania rynkowego mechanizmu alokacji zasobów gospodarczych. Ropke, Erhard i ich kontynuatorzy podkreślali wpływ dekoncentracji na urzeczywistnienie wolności gospodarczej jednostki i na szanse upodmiotowienia obywateli. Z przyjmowanego przeze mnie punktu widzenia, zgadzając się z argumentacją ordoliberałów, za ważniejszą konsekwencję dekoncentracji uznałbym zdolność i skłonność małych i średnich przedsiębiorstw do szybkiego i elastycznego reagowania na sygnały rynku.(fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Gospodarka; Mechanizmy rynkowe; Społeczna gospodarka rynkowa (SGR)

EN

Economy; Market mechanism; Social market economy

• Czasopismo: Prace Naukowe / Akademia Ekonomiczna w Katowicach
• Rocznik: 2008
• Tom: Rola mechanizmu rynkowego w procesie transformacji gospodarczej
• Strony: 115--145

Twórcy

autor

Maciej Miszewski

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

autor

Aleksandra Grabowska

• Akademia Ekonomiczna im. Karola Adamieckiego w Katowicach

Bibliografia

• Haase R.: Społeczna gospodarka rynkowa czy gospodarka socjalno-państwowa? "Zeszyty T.E.P" 1999, nr 3, s. 11.
• Erhard L.: Wirtschaft und Bildung. In: Erhard Ludwig. Gedanken aus fünf Jahrzehen. Ed. K. Hohnmann. ECON Verlag, Düsseldorf-Wien-New York 1988.
• Czech-Rogosz J.: Ewolucja społecznej gospodarki rynkowej w RFN. AE, Katowice 2005.
• Czech-Rogosz J.: Ewolucja społecznej gospodarki rynkowej w RFN. AE, Katowice 2005.
• Społeczna gospodarka rynkowa. Idee i możliwości praktycznego wykorzystania w Polsce. Red. E. Mączyńska, P. Pysz. PTE, Warszawa 2003.
• Kaczmarek T.T., Pysz P.: Ludwig Erhard i społeczna gospodarka rynkowa. Instytut Studiów Politycznych Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2004.
• Oswalt W.: Masseneingentum und Freiheit. In: Zeit der Ökononen. Eine kritsch Bilanz volkwirtschaflichen Denkens. Ed. T. Sommer. Zeitverlag, Hamburg 1993.
• Hensel K.P.: Grundformen des Wirtschaftsasdnung. München 1978.
• Eucken W.: Podstawy polityki gospodarczej. Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2005.
• Rüstow A.: Deutschland und die Weltkrise. "Schriften des Vereins für Sozialpolitik" 1932, nr 187.
• Kaczmarek T.T.: Zasady porządku w gospodarce rynkowej. Difin, Warszawa 2004.
• Wünsche H.F.: Społeczna gospodarka rynkowa - legendarny niemiecki "cud gospodarczy" a aktualne problemy polityki gospodarczej Niemiec. W: Społeczna gospodarka rynkowa. Idee i możliwości praktycznego wykorzystania w Polsce. Red. E. Mączyńska, P. Pysz. PTE, Warszawa 2003.Menschen. Nomos Verlag, Baden- -Baden 1982.
• Donges I.B., Freytag A.: Allgemeine Wirtschaftspolitik. Lucius & Lucius, Stuttgart 2001.
• Pysz P.: Społeczna gospodarka rynkowa. Ordoliberana koncepcja polityki gospodarczej. Oldenburg 2007 (materiał nieopublikowany).
• Balcerowicz L.: Wolność i rozwój. Ekonomia wolnego rynku. Znak, Kraków 1995.
• Balcerowicz L.: Socjalizm, kapitalizm, transformacja - szkice z przełomu epoki. PWN, Warszawa 1997.
• Eucken W.: Die Grundlagen der Nationalökonomie. Springer Verlag, Berlin- -Heidelberg-London 1989.
• Klaus V.: Tschechische Transformation und europäische Integration. Gemeinsamkeiten von Visionen und Strategien. Neue Presse Verlags GmbH, Passan 1995.
• Pysz P.: Rola państwa w ordoliberalnej koncepcji polityki gospodarczej. "Ekonomista" 2005, nr 1.
• Józefiak C.: Zakres wyboru modelu gospodarki rynkowej. "Gospodarka Narodowa" 2007, nr 1-2.
• Eucken W.: Ordnungspolitik (ed. W. Oswalt). LIT Verlag, Münster-Hamburg- -London 1999.
• Röpke W.: Die Gesselschaftskrisis der Gegenwart. Bern-Stuttgart 1979.
• Mączyńska E.: Die Wirtschaftsordnung in Polen - Modelle in der Falle. "Osteuropa - Wirtschaflt" 2003, nr 4.
• Sachs J.: Das Ende der Armut. Ein Ökonomische Programm für eine gerechtere Welt. Siedler Verlag, München 2005.
• Saberschinsky A.: Die Aktualitaet der Subsidiaritaet. Zur Sozialethiker-Tagung 1999. "Die Neue Ordnung" 1999, Jahrgang 53, Nr 6, Dezember.
• Müller-Armack A.: Wirtschaftsordnung und Wirtschaftspolitik. Verlag Paul Haupt, Bem 1976.
• Erhard L.: Prinzipien der deutschen Wirtschaftspolitik. "Orientierungen zur Wirtschafts- und Gesellschaftspolitik" 2005, Heft 104, Nr 2.
• Wildfeuer U.N.: Der Streit um die Soziale Marktwirtschaft. "Die Neue Ordnung" 2002, Jahrgang 56, Nr 2, kwiecień.
• http: //www.gleichlesen.de.
• Mele D.: Exploring the Principle of Subsidiarity in Organisational Forms. "Journal of Business Ethics" 2005, September.
• Wünsche H.F.: Rola państwa w społecznej gospodarce rynkowej - lekcja ekonomii politycznej w ujęciu Ludwiga Erharda. W: Ład gospodarczy jako efekt działalności państwa w społecznej gospodarce rynkowej. PTE, Warszawa 2005.
• Pius XI: Encyklika Quadragesimo anno. "Acta Apostolicae Sedis" 1931, Vol. 23.
• Jan Paweł II: Encyklika "Centesimus Annus" 1991. W: Encykliki Ojca Świętego. Wydawnictwo Znak, Kraków 2003.
• http://www.barka.org.pl/uw.htm.
• Schneider L.: Subsidiare Gesselschaft. Paderborn 1983. W: Społeczna gospodarka rynkowa. Idee i możliwości praktycznego wykorzystania w Polsce. Red. E. Mączyńska, P. Pysz. PTE, Warszawa 2003.
• Rösner H.J.: Soziale Marktwirtschaft als normatives Leitbild moderner Sozialpolitik, Universität Köln. In: W. Lachmann, H. Jürgen: Seguridad Social en la Economia Social de Mercado. Bases conceptualesy principios metodológicos. CIEDLA, Konrad-Adenauer-Stiftung, Buenos Aires (Argentinien) 1995.
• Grundgesetz für die Bundesrepublik Deutschland, 23.05.1949 z późniejszymi zmianami z 26.07.2002, 10. Auflage, Nomos Verlagsgesellschaft, Baden- -Baden 2002.
• Zagóra-Jonszta U.: Ordoliberalizm a społeczna gospodarka rynkowa Niemiec. Możliwości jej realizacji w Polsce. AE, Katowice 1999.
• Leś E.: Działalność dobroczynna w Europie i Ameryce. Tradycje i współczesność. Cz. III. Phare Dialog Społeczny, Warszawa 1999.
• Voluntary Welfare Services. Bundesarbeitsgemeinschaft der Freien Wohlfahrtspflege, Frankfurt am Main 1986.
• Europejska Karta Samorządu Terytorialnego art. 4 ustawa 3, Strasburg 15.10.1985.
• Bundesministerium für Arbeit und Soziales: Sozial Budget 2006. Bonn 2007, Mai.
• Thönnes F.: Aufschwung auf dem Arbeitsmarkt muss auch die Schwächeren erreichen. Bundesministerium für Arbeit und Soziales, 06.07.2007 Pressemitteilung.
• Bundesministerium für Arbeit und Soziales: Sozialpolitische Informationen, 02/2007, 5. Jahrgang, 18.06.2007.
• Thönnes F.: Qualifizierungs- und Beschäftigungszuschuss. Bundesministerium für Arbeit und Soziales, 06.07.2007.