Obieg prawny zaświadczenia stwierdzającego złożenie oświadczeń

• Autorzy: Tomasz Rakoczy

Warianty tytułu

Legal Circulation of Certificate Constituting the Basis of Writing Out the Marriage Certificate

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W procedurze zawierania małżeństwa cywilnego w formie małżeństwa kościelnego, duchowny ma za zadanie zredagowania Zaświadczenia stwierdzającego, że oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński zostały złożone w obecności duchownego i przekazania go właściwemu USC, względem miejsca zawarcia małżeństwa, celem sporządzenia przez kierownika USC aktu małżeństwa. Sporządzenie tego aktu jest ostatnim krokiem w zawarciu małżeństwa cywilnego, w formie wyznaniowej, w prawie polskim. Ścieżka administracyjna, jaką pokonuje wskazany dokument jest skomplikowana i budzi wiele niejasności. Zaświadczenie musi zostać przede wszystkim przekazane duchownemu, przed którym małżeństwo zostanie zawarte. U podstaw zredagowania dokumentu stoi oświadczenie stron o zawarciu małżeństwa cywilnego. Niestety, akty normatywne nie wskazują ani dokładnego momentu w czasie, ani sposobu, w jaki takie oświadczenie należy odebrać. Jak pokazuje praktyka, oświadczenie woli o zawarciu małżeństwa cywilnego jest zwykle odbierane per facta concludentia, co nie jest sposobem właściwym. Dokument musi następnie zostać podpisany przez duchownego wskazanego w Obwieszczeniu MSW. Po zredagowaniu Zaświadczenia, duchowny ma za zadanie w za-witym terminie przekazać je właściwemu miejscowo kierownikowi USC. Ten krok stanowi o ostatniej przesłance konstytutywnej. Jeśli kierownik USC nie otrzyma wskazanego Zaświadczenia, albo otrzyma je po terminie, nie sporządzi aktu małżeństwa. W krytyce tej przesłanki podnosi się, że nie może mieć ona charakteru konstytucyjnego, lecz jedynie deklaratywny. Po wtóre nie można uzależniać skutków czynności prawnych (zawarcia małżeństwa nupturientów) od braku działania osoby trzeciej (niedostarczenia Zaświadczenia w sposób zawiniony bądź niezawiniony przez duchownego). (abstrakt oryginalny)

EN

The administrative lane that covers Certificate constituting the basis of writing out the marriage certificate is complicated. Firstly it has to be delivered to clergyman who assists in contracting marriage. He is obligated to write out and sign the document. Then the Certificate has to be signed also by clergyman pointed in Regulation issued by Ministry of Internal Affairs. The base of writing out the Certificate is declaration of will of both spouses about contracting civil marriage in procedure of contracting church marriage. Unfortunately, legal acts do not indicate neither exact moment in time nor the way in which such declaration should be expressed by spouses. As it shows in the practice mentioned declaration is usually taken per facta concludentia what is not the right way. After writing out Certificate clergyman is obligated to deliver it in time admitting of no delay to appropriate manager of the registry office. If manager of the registry office does not receive mentioned Certificate or receives it after right time will not write out certificate of marriage. It means that marriage will not be contracted in Polish law. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Małżeństwo; Oświadczenie woli

EN

Marriage; Declaration of will

• Czasopismo: Przegląd Prawno-Ekonomiczny
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 30
• Strony: 21--35

Twórcy

autor

Tomasz Rakoczy

• Kujawsko Pomorska Szkoła Wyższa w Bydgoszczy, Wydział Prawa, Administracji i Ekonomii, ks.

Bibliografia

• Konkordat między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską podpisany w Warszawie dnia 28 lipca 1993, Dz. U. 1998 Nr 51 poz. 318.
• Ustawa z dnia 25 lutego 1964 kodeks rodzinny i opiekuńczy, Dz. U. Nr 9 poz. 59 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 17 maja 1989 o stosunku Państwa do Kościoła katolickiego w RP, Dz. U. 1989 Nr 29 poz. 154 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 28 listopada 2014 prawo o aktach stanu cywilnego, Dz. U. 2014 Nr 1741 i 1888.
• Zmiana ustawy prawo o aktach stanu cywilnego z dnia 24 lipca 1998 (Dz. U. 1998 Nr. 117 poz. 757).
• Obwieszczenie MSWiA z dnia 21 lutego 2008 w sprawie wykazu stanowisk, których zajmowanie upoważnia do sporządzenia Zaświadczenia stanowiącego podstawę sporządzenia aktu małżeństwa zawartego w sposób określony w art. 1 §2 i 3 Kodeksu Rodzinnego i Opiekuńczego, M. P. 2008 Nr 18 poz. 191.
• Obwieszczenie MSW z dnia 5 lutego 2015 w sprawie ogłoszenia wykazu stanowisk, których zajmowanie upoważnia do przyjmowania oświadczeń o wstąpieniu w związek małżeński oraz sporządzania zaświadczeń stanowiących podstawę sporządzania Aktu małżeństwa zawartego w sposób określony w art. 1 § 2 i 3 kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, M.P. 2015 poz. 230.
• Rozporządzenie MSWiA z dnia 26 października 1998 w sprawie szczegółowych zasad sporządzania aktów stanu cywilnego, sposobu prowadzenia ksiąg stanu cywilnego, ich kontroli, przechowywania i zabezpieczania oraz wzorów aktów stanu cywilnego, ich odpisów, zaświadczeń i protokołów, Dz. U. 1998 Nr 136 poz. 884.
• Rozporządzenie MSW z dnia 29 stycznia 2015 roku w sprawie wzorów dokumentów wydawanych z zakresu rejestracji stanu cywilnego, Dz. U. 2015 poz. 194.
• Postanowienie SN z dnia 16 listopada 2005 roku., V CK 325/05, LEX nr 785283, dostęp dnia 22 grudnia 2014.
• Wyrok SN z dnia 2 maja 1998, III CKN 531/97, OSN 1999 Nr 1, poz. 13, LEX dostęp dnia 4 lutego 2015.
• Kodeks Prawa Kanonicznego z 25 stycznia 1983. Przekład polski zatwierdzony przez Konferencję Episkopatu Polski, Poznań 1984.
• Konferencja Episkopatu Polski, Instrukcja dla duszpasterzy z dnia 22 października 1998, dotycząca małżeństwa konkordatowego, [w:] J. Krukowski, Konkordat polski. Znaczenie i realizacja, Lublin 1999, s. 369-375.
• Obrzędy sakramentu małżeństwa dostosowane do zwyczajów diecezji polskich. Wydanie trzecie według drugiego wydania wzorcowego, Księgarnia Św. Jacka, Katowice 1996, s. 29 - 31.
• Góralski W., Kanoniczne prawo małżeńskie, Warszawa 2000.
• Góralski W., Kościelne prawo małżeńskie, Warszawa 2006.
• Jędrejek G., Komentarz do art. 8 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, LEX dostęp, 22 grudnia 2014.
• Krukowski J., Konkordat polski. Znaczenie i realizacja, Lublin 1999.
• Mączyński A., Oświadczenia małżonków jako element zawarcia małżeństwa w formie konkordatowej, [w:] Kasprzyk (red.), Prawo rodzinne w Polsce i w Europie, Lublin 2005.
• Mezglewski A., O potrzebie nowelizacji przepisów wykonawczych dotyczących zawierania małżeństwa konkordatowego, [w:] T. Płoski, J. Krzywkowska (red.), Matrimonium spes mundi. Małżeństwo i rodzina w prawie kanonicznym, polskim i międzynarodowym. Księga Pamiątkowa dedykowana ks. prof. Ryszardowi Sztychmilerowi, Olsztyn 2008.
• Smyczyński T., Prawo rodzinne i opiekuńcze, Warszawa 2009.
• Sobolewski P., Komentarz do art. 60 kc, LEX, dostęp dnia 4 lutego 2015.
• Tunia A., Obowiązki duchownego w procedurze zawierania małżeństwa wyznaniowego ze skutkami cywilnymi, "Studia z Prawa Wyznaniowego", 9 (2006).
• Zatorska J., Komentarz do zmiany art. 8 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego wprowadzonej przez Dz. U. z 2008 r. Nr 220 poz. 1431, LEX, dostęp 22 grudnia 2014.
• Zielonacki A., Komentarz do art. 8 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, LEX dostęp 22 grudnia 2014.