Ewolucja polityki lokalizacyjnej a zmiany w strukturze przestrzennej przemysłu PRL

• Autorzy: Czesław Glinkowski , Kazimierz Robaszkiewicz
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Ocena dorobku w zakresie teorii lokalizacji i rozmieszczenia może być dokonana z wielu punktów widzenia. Istotna jest przede wszystkim jego przydatność praktyczna w kształtowaniu prawidłowych decyzji lokalizacyjnych, umożliwiających racjonalne rozmieszczenie sił wytwórczych w ogóle, a w tym także przemysłu. Analizując dorobek w zakresie teorii lokalizacji i rozmieszczenia przemysłu, zawarty w literaturze krajów kapitalistycznych i socjalistycznych, można lepiej ocenić dotychczasowe kierunki i stan rozmieszczenia naszego przemysłu, a tym samym ustosunkować się w pełni do efektywności dotychczasowej polityki lokalizacyjnej w naszym kraju. Z kolei ocena efektywności podejmowanych w przeszłości decyzji lokalizacyjnych powinna ujawnić negatywne skutki odstępstw od przyjętych założeń polityki lokalizacyjnej a przede wszystkim określić stopień zgodności tych założeń z postulatami teoretyczno-metodycznymi w tym zakresie. Takie podejście może też stanowić podstawę do opracowania projektu racjonalizacji przyszłej polityki lokalizacyjnej przemysłu. Porównując dotychczasowy dorobek w zakresie metodologii i teorii lokalizacji produkcji przemysłowej, który zawiera literatura burżuazyjna, z osiągnięciami prezentowanymi w literaturze krajów socjalistycznych, można zauważyć pewną odrębność zakresu i kierunków badań. W krajach kapitalistycznych w większym stopniu rozbudowana jest część teoretyczna i metodologiczna, związana z analizą lokalizacji przedsiębiorstwa, nie są natomiast opracowane np. zasady rozmieszczania przemysłu i jego gałęzi w skali kraju, czy regionów, które mogłyby być wytycznymi dla polityki gospodarczej. W krajach socjalistycznych większość badań skoncentrowano na tym drugim zagadnieniu, słabiej natomiast są rozwinięte teoretyczne i metodologiczne zagadnienia lokalizacji zakładu przemysłowego. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Przemysł; Struktura przestrzenna; Lokalizacja przemysłu

EN

Industry; Spatial structure; Location of industry

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1989
• Numer: nr 181 Z badań nad warunkami rozwoju przemysłu
• Strony: 49--86

Twórcy

autor

Czesław Glinkowski

autor

Kazimierz Robaszkiewicz

Bibliografia

• Weber A., Theory of the Location of Industries. University of Chicago, Press, Chicago 1958.
• Robaszkiewicz K., Rozmieszczenie przemysłu. W: Ekonomika przemysłu. Część II. Wydawnictwo Uczelniane WSE w Poznaniu, Poznań 1974.
• Secomski K., Wstęp do teorii rozmieszczenia sił wytwórczych. Warszawa PWG 1956.
• Lösch A., Gospodarka przestrzenna. Teoria lokalizacji. Warszawa PWE 1961.
• Frąckowiak W., Czynnik przestrzeni w teorii rachunku ekonomicznego inwestycji. Warszawa PWE 1985.
• Krzyżanowski W., Lokalizacja przemysłu. Kraków PAU 1927.
• Prochowski Z., Lokalizacja zakładu przemysłowego. Problemy teorii. Łódź PWN 1964.
• Gruchman B. Czynniki aglomeracji i deglomeracji przemysłu w gospodarce socjalistycznej. Studia KPZK PAN t. XVIII, Warszawa 1967.
• Hoover E.M., Lokalizacja działalności gospodarczej. Warszawa 1962.
• Isard W., Location and Space-Economy. J. Wiley, New York 1956.
• Isard W., Metody analizy regionalnej. Wprowadzenie do nauki o regionach. Warszawa KPZK PAN 1965.
• Klaassen L.M., Bieguny wzrostu w teorii i polityce ekonomicznej. W: Planowanie rozwoju regionalnego w świetle doświadczeń międzynarodowych. Pr. zbior. pod red. A. Kuklińskiego. Warszawa PWE 1974.
• Hamilton F.E.J., Współczesne kierunki badań w analizie lokalizacji przemysłu. "Przegląd Geograficzny" 1975 z. 4.
• Webber M., Impact of Uncertainly on Location. Cabridge MIT 1972.
• Wojtasiewicz L., Problemy inwestycji w badaniach regionalnych. Studia KPZK PAN t. 29. Warszawa 1969.
• Baka W., Programowanie rozwoju gałęzi przemysłu. Zarys problemów i metod. Warszawa Wydawnictwo "Arkady" 1971.
• Gajda J., Programowanie rozwoju gałęzi przemysłu. Wydawnictwo Uczelniane WSE w Krakowie, Kraków 1971.
• Kisielnicki J., Programowanie rozwoju branży przemysłowej. Warszawa PWE 1972.
• Optymalizacja rozwoju branży przemysłowej. Pr. zbior. Warszawa PWE 1968.
• Lissowski W., Wskaźniki programowania rozwoju i rozmieszczenia przemysłu. Biuletyn KPZK PAN 1962 nr 2(11).
• Knyziak Z., Lissowski W., Ekonomika i programowanie inwestycji przemysłowych. Warszawa PWN 1964.
• Zajda Z., Zawadzki S.M., Wybór lokalizacji jako element oceny projektów inwestycji przemysłowych. W: Ocena projektów inwestycji przemysłowych. Warszawa PWE 1969.
• Prochowski Z., Lokalizacja zakładu przemysłowego. Problemy teorii. Łódź PWN 1964.
• Zawadzki S.M., Podstawy planowania regionalnego. Warszawa PWN 1969.
• Ałampiew P.M., Ob obiekiwnoj osnowie ekonomiczeskogo rajonirowanija i jego perspekiwnom charakterie W: Woprosy rozmieszczenija proizwodstwa i ekonomiczeskogo rajonirowanija, Gospłanizdat Maskwa 1960.
• Burłakow N., Planowanie regionalne ekonomicznych regionów administracyjnych, rejonów i węzłów przemysłowych. W: Zeszyty Planowania Regionalnego 1964 z. 4.
• Januszko Z., Aktualne problemy planowania regionalnego. "Gospodarka Planowa" 1967 nr 5.
• Winiarski B., Podstawy programowania ekonomicznego rozwoju regionów Studia KPZK PAN t. 12. Warszawa 1968.
• Parysek J.I., Wojtasiewicz L., Metody analizy i metody planowania regionalnego. Studia KPZK PAN t. LXIX Warszawa 1980.
• Mrzygłód T., Kierunki zmian regionu warszawskiego. Gospodarka Planowa 1966 nr 8-9.
• Górski W., Rejon przemysłowy Konina w problematyce gospodarczo-przestrzennej woj. poznańskiego. W: Rocznik Rady Naukowo-Ekonomicznej przy Prezydium WRN w Poznaniu, Poznań 1958.
• Smoliński S., Kierunki gałęziowego i przestrzennego rozmieszczenia przemysłu w Wielkopolsce oraz aktywizacja gospodarcza wschodnich powiatów województwa. W: Węzłowe problemy rozwoju ekonomicznego Wielkopolski w latach 1945-1965. Poznań PWN 1966.
• Barciński F., Okrąg Konińsko-Turecki. "Geografia w Szkole" 1958 z. 6.
• Dziewoński K., Planowanie przestrzenne i podnoszenie regionów zapóżnionych. "Gospodarka Planowa" 1954 nr 1.
• Kruszczyński S., Aktywizacja powiatów wschodnich województwa poznańskiego Poznań 1956.
• Winiarski B., Czynniki i etapy podnoszenia intensywności obszarów nierozwiniętych Biuletyn KPZK PAN nr 31 1964 Warszawa.
• Lissowski W., Wpływ układu działowo-gałęziowego na układ regionalny planu perspektywicznego, Biuletyn KPZK PAN nr 34 1965.
• Lis A.G., Rozmieszczenije proizwoditielnych sił ekonomiczeskich rajonow. Moskwa Izdatielstwo 1975.
• Fajferek A., Region ekonomiczny oraz metody analizy regionalnej. Warszawa PWE 1966.
• Domański R., Perspektywiczne planowanje rozwoju i lokalizacji sieci kolejowej. Poznań 1958.
• Niekrasow N., Planowy rozwój kompleksów gospodarczych - najważniejsze zadanie ekonomiczne. W: Teoria i praktyka życia gospodarczego. Warszawa PWE 1974.
• Uwagi o problematyce: rozmieszczenia sił wytwórczych. Zeszyty Naukowe SGPiS, Warszawa 1960 nr 20.
• . Probst A., Lokalizacja przemysłu socjalistycznego. Warszawa PWN 1965.
• Mrzygłód T., Polityka rozmieszczenia przemysłu w Polsce 1956-1960. Warszawa KiW 1962.
• Knyziak Z., Ekonomiczne kryteria w planowaniu lokalizacji obiektów inwestycyjnych. "Inwestycje i Budownictwo" 1965 nr 7-8.
• Geografia przemysłu. Wybrane aktualne kierunki i problemy badawcze. Pr. Zbior. pod red. B. Kortusa, IGiPZ PAN. Przegląd literatury zagranicznej 1983 z. 3.
• Goryński J., Polityka przestrzenna. Warszawa PWE 1982.
• Malisz B., Przekształcenia przestrzenno-gospodarczej struktury kraju. Studia KPZK PAN, t. LXIII. Warszawa 1978.
• Opałło M., Dysproporcje w strukturze przestrzennej przemysłu w Polsce Ludowej. Warszawa PWE 1969.
• Secomski K.. Zajda Z., Etapy polityki przestrzennej w Polsce w latach 1945-1970. "Gospodarka Planowa" 1970 nr 4.
• Ciechocińska M., Wskaźniki i zasady lokalizacji przemysłu stosowane w polskiej praktyce planowania regionalnego w latach 1944-1979. "Gospodarka Planowa" 1980 nr 4.
• Szul R., Gospodarka przestrzenna. "Ekonomista" 1984 nr 4.
• Dziewoński K., Zagadnienia lokalizacji produkcji. Warszawa 1951.
• Toeplitz K., Pierwszy plan krajowy. W: 40 lat planowania struktury przestrzennej Polski. Pr. zbior. od red. B. Malisza. Warszawa 1978, s. 24.
• Malisz B., Kostrowicki J., Aktywizacja województw niedostatecznie zagospodarowanych 1950-1955. Warszawa 1952.
• Kostrowicki J., Problematyka małych miast w Polsce w związku z badaniami nad warunkami ich aktywizacji. "Przegląd Geograficzny" T. XXV. 1953 nr 4.
• Kostrowicki J., Studia nad warunkami aktywizacji małych miast w ramach badań geograficznych nad warunkami rozwoju regionów. W: Studia geograficzne nad aktywizacją małych miast. "Prace Geograficzne" 1957 nr 9.
• Winiarski B., Aktywizacja regionów gospodarczo nie rozwiniętych. Waszawa 1961.
• Winiarski B., Podstawy programowania ekonomicznego rozwoju regionów. Studia KPZK PAN t. XIII Warszawa 1966.
• Malisz B., Metody analizy progowej w zastosowaniu do planowania rozwoju miast i regionów. W: Metoda analizy progowej red. B. Malisz, J. Zurkowski Studia KPZK PAN t. XXXIV Warszawa 1972.
• Ciechanowska M., Deglomeracja Warszawy 1965-1970. Biuletyn KPZK PAN nr 80 Warszawa 1973.
• Kawalec W., Okręgi przemysłowe i regiony ekonomiczne w Polsce. Warszawa PWE 1965.
• Prandecka B.K., Analiza tworzenia i podziału dochodu narodowego Polski w układzie regionalnym. Studia KPZK PAN t. IX Warszawa 1965.
• Plan perspektywicznego zagospodarowania kraju do 1990. Biuletyn KPZK PAN nr 83 Warszawa 1974.
• Kurowski S., Studium na temat rozmieszczenia majątku trwałego w Polsce w latach siedemdziesiątych. W: Problemy teorii i praktyki lokalizacji inwestycji. Red. B. Prandecka. Studia KPZK PAN t. LXXIV Warszawa 1980.
• Problemy rekonstrukcji metodologicznej polskich studiów regionalnych Biuletyn KPZK PAN nr 124 Warszawa 1983.
• Lijewski T., Uprzemysłowienie Polski 1945-1975. Warszawa PWN 1978.
• Misztal S., Kaczorowski W., Regionalne zróżnicowanie procesu uprzemysłowienia Polski 1945-1975. Studia KPZK PAN t. LXXVI Warszawa 1983.
• Karpiński A., Rola polityki uprzemysłowienia kraju. W: 30 lat gospodarki Polski Ludowej. Warszawa PWE 1974.
• Gontarski Z., Z problematyki delimitacji wielkomiejskich układów osadniczych. "Gospodarka Planowa" 1973 nr 4.
• Smoliński S., Przedpelski M., Gruchman B., Struktura przemysłu Ziem Zachodnich w latach 1939-1959. Poznań 1961.
• Fierla I., Przemysł w Polsce. Warszawa Interpress 1980.
• Karpiński A., Industralizacja Polski i jej dotychczasowe etapy. W: 35 lat gospodarki Polski Ludowej. Warszawa PWE.
• Secomski K., Analiza procesów uprzemysłowienia i struktury przestrzennej przemysłu w Polsce Ludowej. Biuletyn KPZK PAN z. 6(8), Warszawa 1961.
• Leszczyński S., Zmiany w rozmieszczeniu przemysłu w Polsce po II wojnie światowej. Biuletyn KPZK PAN z. 32 Warszawa 1964.
• Karpiński A., Polityka uprzemysłowienia Polski w latach 1958-1968. Warszawa PWE 1969.
• Kołodziejski J., Diagnoza stanu gospodarki przestrzennej Polski. "Gospodarka Planowa" 1985 nr 9.
• Opałło M., Przemiany strukturalne w układzie terytorialnym. "Gospodarka Planowa" 1984 nr 12.
• Wojtan J., Obszary ekologicznego zagrożenia w Polsce. "Wiadomości Statystyczne" 1984 nr 4.
• Górka K., Racjonalne wykorzystanie zasobów środowiska naturalnego i jego ochrona w procesie kształtowania rozwoju przemysłu. Zeszyty Naukowe AE w Krakowie nr 67, Kraków 1985.
• Leśniak J., Warunki przywracania równowagi ekologicznej w regionach ekologicznego zagrożenia. W: Gospodarka surowcowo-materiałowa i ochrona środowiska w badaniach i dydaktyce. Materiały konferencyjne AE w Krakowie, Kraków 1987.
• Kasiewicz S., Definicje dekapitalicji i ich konsekwencje badawcze. "Gospodarka Planowa" 1984 nr 5.