Miejsce metody DEMATEL w rozwiązywaniu złożonych zadań decyzyjnych

• Autorzy: Mirosław Dytczak , Grzegorz Ginda

Warianty tytułu

DEMATEL in Resolving Complex Decision Tasks

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Metoda DEMATEL została opracowana w latach 70. XX w. jako narzędzie umożliwiające identyfikację roli elementów łańcucha przyczynowo-skutkowego. Utworzono ją z myślą o rozwiązywaniu problemów gospodarczych, społecznych i ekonomicznych współczesnego świata. W ostatnich kilkunastu latach zainteresowano się nią ponownie. Dzięki prostocie zasad przetwarzania informacji na temat bezpośrednich powiązań elementów oraz elastyczności znalazła liczne zastosowania w rozwiązywaniu złożonych zagadnień decyzyjnych znacznie odbiegających od jej pierwotnego przeznaczenia. Obecnie jest wykorzystywana także w połączeniu z innymi narzędziami przetwarzania informacji i wspomagania decyzji. Zasila je w niezbędne dane lub korzysta z nich do pozyskania danych wejściowych. Używa się jej również do poszerzenia funkcjonalności narzędzi stosowanych we wspomaganiu decyzji. Szczegóły na ten temat przedstawiono w artykule.(abstrakt oryginalny)

EN

DEMATEL was developed in the early 1970s to provide necessary means for identification of roles played by cause-effect chain system components. The method was initially applied to identify the nature of contemporary world's economic, social, and environmental problems. The method's merits made it popular again at the beginning of the new century. The range of method's applications extended a lot. The contemporary applications of the method deal with complex problems which are totally different from its original purpose. The method proves to be a useful tool for providing necessary data for other approaches. It can also benefit from the application of other approaches. The method is utilized to extend numerous decision and management support approaches as well. A review of such applications of the method are discussed in the paper.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przetwarzanie informacji; Podejmowanie decyzji; Metoda DEMATEL

EN

Information processing; Decision making; DEcision MAking Trial and Evaluation Laboratory method

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej we Wrocławiu
• Rocznik: 2015
• Tom: 15
• Numer: nr 5 Zastosowanie metod ilościowych w ekonomii, finansach i zarządzaniu
• Strony: 631--644

Twórcy

autor

Mirosław Dytczak

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

autor

Grzegorz Ginda

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

Bibliografia

• Aung Z.Z., Watanabe K. (2010), Modeling Inoperability Propagation Using Bayesian Networks, w: Critical Infrastructure Protection IV, IFIP Advances in Information and Communication Technology, vol.342, pp. 199-212
• Chen F.-H., Hsu T.-S., Tzeng G.-H. (2011), A balanced scorecard approach to establish a performance evaluation and relationship model for hot spring hotels based on a hybrid MCDM model combining DEMATEL and ANP, "International Journal of Hospitality Management", vol.30(4), pp. 908-932.
• Chen P.-Y., C.-C. Chang (2010), The analysis of service acceptance framework for social games based on extensive technology acceptance model [w:] Proceedings of PICMET '10: Technology Management for Global Economic Growth (PICMET), pp. 1-11.
• Chen S.-J., Hwang C.-L. (1992), Fuzzy MADM, Springer.
• Dalalah D. (2009), A hybrid DEMATEL-TOPSIS Multi-Criteria Decision Making model [w:] IRI '09. IEEE International Conference on Information Reuse & Integration, pp. 428-430.
• Dou Y., Sarkis J. (2013), A multiple stakeholder perspective on barriers to implementing China RoHS regulations, "Resources, Conservation and Recycling", vol.81, pp. 92-104.
• Dytczak M. (2010), Wybrane metody rozwiązywania wielokryterialnych problemów decyzyjnych w budownictwie, Politechnika Opolska, Opole.
• Dytczak M., Ginda G. (2009), Identification of Building Repair Policy Choice Criteria Role, "Technological and Economic Development of Economy" (TEDE), vol.15(2), pp. 213-228.
• Dytczak M., Ginda G. (2013), Is explicit processing of fuzzy direct influence evaluations in DEMATEL indispensable?, "Expert Systems with Applications", vol.40(12), pp. 5027-5032.
• Dytczak M., Ginda G. (2010), Struktury danych do wielokryterialnej oceny obiektów z równoległym użyciem wielu metod MCDA [w:] Ewaluacja rozwoju regionu w wymiarze społecznym, gospodarczym i środowiskowym. 10 lat Wydziału Zarządzania i Inżynierii Produkcji Politechniki Opolskiej, red. Malik K., Politechnika Opolska, Opole, s. 105-118
• Falatoonitoosi E., Ahmed S., Sorooshian S. (2014): Expanded DEMATEL for Determining Cause and Effect Group in Bidirectional Relations, "The Scientific World Journal" [article ID:103846, doi:10.1155/2014/103846].
• Fontela E., Gabus A. (1976), Current perceptions of the world problematique [w:] World Modelling: a Dialogue, Eds. Churchman C.W., Mason R.O., North Holland/Elsevier, Amsterdam, New York, pp. 81-87.
• Fontela E., Gabus A. (1976a), DEMATEL Observer, DEMATEL 1976 Report, Batelle Geneva Research Institute, Geneva, Switzerland.
• Lee H.-S., Tzeng G.-H., Yeih W., Wang Y.-J., Yang S.-C. (2013), Revised DEMATEL: Resolving the Infeasibility of DEMATEL, "Applied Mathematical Modelling", vol.37(10-11), pp. 6746-6757.
• Mizuyama H., Ishida K. (2007), Systematic Decision Making Process for Identifying the Contradictions to be Tackled by TRIZ to Accomplish Product Innovation, "Journal of Automation, Mobile Robotics & Intelligent Systems", vol.1(4), pp. 21-29.
• Navid B.J., Ismaeli S. (2012), Analyzing effective elements in agile supply chain, "Management Science Letters", vol.2(1), pp. 369-378.
• Opricovic S., Tzeng G.-H. (2003), Defuzzification within a Multicriteria Decision Model, "International Journal of Uncertainty, Fuzziness and Knowledge-based Systems - IJUFKS", vol.11(5), pp. 635-652.
• Saaty T.L., Tran L.T. (2007), On the invalidity of fuzzifying numerical judgments in the Analytic Hierarchy Process, "Mathematical and Computer Modelling", vol.46(7-8), pp. 962-975.
• Li C.-W., Tzeng G.-H. (2009), Identification of a threshold value for the DEMATEL method using the maximum mean de-entropy algorithm to find critical services provided by a semiconductor intellectual property mall, "Expert Systems with Applications", vol.36, pp. 9891-9898.
• Tseng M.-L. (2009), Using the extension of DEMATEL to integrate hotel service quality perceptions into a cause-effect model in uncertainty, "Expert Systems with Applications", vol.36(5), pp. 9015-9023.
• Tzeng G.-H., Chen W.-H., Yu R., Shih M.-L. (2010), Fuzzy decision maps: a generalization of the DEMATEL methods, "Soft Computing", vol.14(11), pp. 1141-1150.
• Wu W.-W., Lan L.W., Lee Y.-T. (2011), Exploring decisive factors affecting an organization's SaaS adoption: A case study, "International Journal of Information Management", vol.31(6), pp. 556-563.
• Zhü K. (2014), Fuzzy analytic hierarchy process: Fallacy of the popular methods, "European Journal of Operational Research", vol.236(1), pp. 209-217.