Problem demarkacji dyscyplin naukowych w dziedzinie nauk ekonomicznych na przykładzie zastosowania rachunku kosztów w badaniach JST

• Autorzy: Antoni Kożuch

Warianty tytułu

The Problem of the Demarcation of Scientific Disciplines in the Field of Economic Sciences on the Example of the Application of Costs Accounting in Researching the Territorial Self-government Units

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszego opracowania jest wykazanie, że badania niektórych kategorii finansowych mogą być prowadzone zarówno na gruncie dyscypliny finanse, jak i dyscypliny nauki o zarządzaniu (NoZ), w szczególności w sytuacji, gdy sprawność tych organizacji warunkowana jest przez działania ukierunkowane na wszystkie zasoby, a wyrażenie wartościowe zachodzących zjawisk i procesów służy zapewnieniu skuteczności procesów decyzyjnych w badanych organizacjach. W ostatnich latach, czyli po wyodrębnieniu dyscypliny finanse, dominuje pogląd, że skoro nauki o zarządzaniu nie koncentrują się na procesach gromadzenia i wydatkowania środków pieniężnych, to nie powinny również badać procesów planowania, sprawozdawania czy kontrolowania, jeśli są one realizowane z wykorzystaniem finansowych sposobów dokonywania pomiarów. Takie podejście jest próbą ścisłego odgraniczania jednych dyscyplin od drugich, z czym polemizują różne środowiska naukowe, w szczególności w kontekście transdyscyplinarności nauk o zarządzaniu. (fragment tekstu)

EN

The aim of the article is to make an attempt to prove that the research regarding costs accounting in the territorial self-government units (TSU's) can be held on the ground of different academic disciplines. In particular, the reflections were focused on the issues related to the demarcation between costs accounting research in the finance and management disciplines. The efficiency of TSU's functioning requires undertaking a sequence of binding decisions and communicating adequately quantified information on the causes, effects and duration of the actions taken. Therefore costs accounting should be considered as an essential instrument studied and applied both in management science as well as in finances. The attempts to assign it solely to one of these disciplines are contrary both to the cognitive value of the instrument as well as to the commonly used definitions in the management science. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Nauki ekonomiczne; Nauki o zarządzaniu; Finanse; Samorząd terytorialny; Rachunek kosztów

EN

Economic sciences; Management sciences; Finance; Local government; Cost accounting

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2015
• Numer: t. 16, z. 4, cz. 1 Strategia jednostki samorządu terytorialnego w świetle wyzwań XXI wieku
• Strony: 73--96

Twórcy

autor

Antoni Kożuch

• Uniwersytet Rolniczy im. Hugona Kołłątaja w Krakowie

Bibliografia

• Ackoff R. L. (1973), O systemie pojęć systemowych, "Prakseologia", nr 2.
• Dobija M. (1997), Rachunkowość zarządcza i controlling, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Flaszewska S., Zakrzewska-Bielawska A. (2013), Organizacja z perspektywy zasobów - ewolucja w podejściu zasobowym [w:] A. Adamik (red.), Nauka o organizacji. Ujęcie dynamiczne, Oficyna Wolters Kluwer, Warszawa.
• Frąckiewicz-Wronka A. (red.) (2010), Pomiar efektywności organizacji publicznych na przykładzie sektora ochrony zdrowia, Wyd. AE w Katowicach, Katowice.
• Frączkiewicz-Wronka A. (red.) (2013), Efektywność zarządzania organizacjami publicznymi i jej pomiar, Studia Ekonomiczne, Zeszyty Naukowe Wydziałowe, UE w Katowicach.
• Godziszewski B., Haffer M., Stankiewicz M.J., Sudoł S. (2011), Przedsiębiorstwo. Teoria i praktyka zarządzania, PWE, Warszawa.
• Gołembski G. (red.) (2002), Kompendium wiedzy o turystyce. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Poznań.
• Gospodarek T. (2008), "Przegląd Organizacji", nr 4.
• Jaruga A., Sobańska J., Kopczyńska L., Szychta A., Walińska E. (1992), Rachunkowość dla menedżerów. Towarzystwo Gospodarcze RAFIB, Łódź.
• Komunikat Nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r. w sprawie standardów kontroli zarządczej dla sektora finansów publicznych (Dz. Urz. MF Nr 15, poz. 84).
• Kotarbiński T. (1975), Traktat o dobrej robocie, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław.
• Koźmiński A. P., Latusek-Jurczak D. (2011), Rozwój teorii organizacji. Od systemu do sieci, Oficyna Wolters Kluwer Business, Warszawa.
• Koźmiński A.K., Obłój K. (1989), Zarys teorii równowagi organizacyjnej, PWE, Warszawa.
• Kożuch A., Kożuch A.J., Wakuła M. (2011), Rachunkowość po polsku, Wyd. CeDeWu, wyd. II, Warszawa.
• Kożuch A.J. (2012), Budżetowanie jako instrument zarządzania finansami jednostki samorządu terytorialnego, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa.
• Krupski R. (red.) (2007), Zarządzanie strategiczne. Koncepcje, metody, Wyd. AE we Wrocławiu, Wrocław.
• Lubińska T. (2009), Reformy finansów publicznych w Polsce [w:] T. Lubińska. (red), Nowe zarządzanie publiczne - skuteczność, efektywność. Budżet zadaniowy w Polsce, Difin, Warszawa.
• Modzelewski P. (2009), System zarządzania jakością a skuteczność i efektywność administracji samorządowej, CeDeWu, Warszawa.
• Niedbała B. (2008), Controlling w przedsiębiorstwie zarządzanym przez projekty, Wyd. Wolters Kluwer, Warszawa.
• Nowak E. (2003), Rachunek kosztów przedsiębiorstwa, Ekspert, Wrocław.
• Nowak E., Piechota R., Wierzbiński M. (2004), Rachunek kosztów w zarządzaniu przedsiębiorstwem, PWE, Warszawa.
• Obłój K. (2007), Strategia organizacji, PWE, Warszawa.
• Pszczołowski T. (1978), Mała encyklopedia prakseologii i teorii organizacji, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław-Gdańsk.
• Rokita J. (2005), Zarządzanie strategiczne. Tworzenie i utrzymywanie przewagi konkurencyjnej, PWE, Warszawa.
• Sojak S. (2003), Rachunkowość zarządcza, Towarzystwo Naukowe Organizacji i Zarządzania, Stowarzyszenie Wyższej Użyteczności "Dom Organizatora", Toruń.
• Sudoł S. (2004), Przegląd i zakres nauk o zarządzaniu oraz ich miejsce wśród dziedzin i dyscyplin naukowych, "Przegląd Organizacji", nr 2.
• Sułkowski Ł. (2007), Problem demarkacji nauk o zarządzaniu, "Przegląd Organizacji", nr 1.
• Szyszko L. (2000), Finanse przedsiębiorstwa, PWE, Warszawa.
• Trocki M. (2005), Tożsamość nauk o zarządzaniu, "Przegląd Organizacji", nr 1.
• Turyna J., Pułaska-Turyna B. (1994), Rachunek kosztów i wyników. Wybrane problemy podejmowania decyzji zarządczych, Stowarzyszenie Księgowych w Polsce, Warszawa.
• Walczak M., Kowalczyk M. (2010), Rachunkowość i budżetowanie w zarządzaniu finansami gminy, Difin, Warszawa.
• Walkowiak R. (2011), Prakseologiczne zasady sprawnego działania, Zeszyt Naukowy "Ekonomia i Zarządzanie", nr 1.
• Wojciechowski E. (2003), Zarządzanie w samorządzie terytorialnym, Difin, Warszawa.
• Zieleniewski J. (1981), Organizacja i zarządzanie. PWN, Warszawa.
• Ziębicki B. (2014), Efektywność organizacyjna podmiotów sektora publicznego. Wyd. UE w Krakowie, Kraków.
• Komunikat nr 7/2010 Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów (http://www.ck.gov.pl/index.php/komunikaty-ck/29-k-o-m-u-n-i-k-a-t-n-r-72010, dostęp 20.12.2014 r.).
• Kryteria kontroli NIK (http://www.nik.gov.pl/aktualnosci/kryteria-kontroli-nik.html, dostęp 20.12.2014 r.).
• Szarfenberg R., Cele gospodarcze jako cele społeczne, (http://rszarf.ips.uw.edu.pl/pdf/forumPPS8.pdf), dostęp 22.03.2014 r.).