Wizerunek starości w percepcji osób w okresie dorastania i późnej dorosłości. Analiza wybranych uwarunkowań społeczno-demograficznych

• Autorzy: Marianna Dąbrowska-Wnuk , Yvona Woźniaková

Warianty tytułu

The Image of Old Age in the Perception of Adolescents and the People in late Adulthood. Analysis of Selected Socio-Demographic conditions.

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Podejmując rozważania na ich temat należy zróżnicować dwa pojęcia: starość i starzenie się. Starość rozumiana jest jako jeden z okresów rozwojowych w życiu człowieka, zgodnie z periodyzacją rozwoju psychicznego, zamykający cykl ludzkiego życia, mający określoną charakterystykę, która uwzględnia wiek metrykalny, społeczny, biologiczny i psychologiczny. Z kolei starzenie się to długotrwały, nieunikniony i nieodwracalny proces dokonujących się w czasie zmian fizjologicznych (Steuden 2015: 159-160). Pomimo rozróżnienia terminologicznego, zarówno w języku naukowym jak i potocznym, pojęcie starość rozumiane jest niejednoznacznie; stosuje się je wymiennie z takimi pojęciami jak: późna dorosłość, jesień życia, wiek podeszły, trzeci wiek itp. Ponadto istnieją problemy z wyznaczeniem dolnej granicy starości, która wydaje się mocno rozmyta.(fragment tekstu)

EN

This article is an image of old age issues presented by adolescents and people in late adulthood. The definition of image of old age is based on existing in today's society negative stereotypes. The study involved a representative sample of 385 people, including 179 adolescents and 206 seniors. It has been shown tendencies to a more negative, stereotypical perception of old age by adolescents. They pointed to more frequent and more satisfying growing up with grandparents contact /grandmothers as a factor shaping a more positive image of old age. In the group of seniors a more positive image of old age was associated with: female gender, a better education and health, the average economic conditions as well as involvement in organized forms of activity. The presented studies have educational and prophylactic value.(author's abstract)

Słowa kluczowe

PL

Starzenie się społeczeństw; Przemiany demograficzne; Proces starzenia się ludności; Struktura ludności

EN

Ageing of the population; Demographic transformation; Process of people ageing; Population composition

• Czasopismo: Społeczeństwo i Edukacja. Międzynarodowe Studia Humanistyczne
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 1
• Strony: 61--73

Twórcy

autor

Marianna Dąbrowska-Wnuk

• Uniwersytet Ślaski w Katowicach

autor

Yvona Woźniaková

• Uniwersytet Ślaski w Katowicach

Bibliografia

• Aronson E., Wilson T.D., Akert R.M., Psychologia społeczan, Poznań 1997.
• Bokszański Z., Stereotypy a kultura, Wrocław 2001.
• Brzezińska A.I., Hejmanowski S., Okres późnej dorosłości. Jak rozpoznać ryzyko i jak pomagać?, w: Psychologiczne portrety człowieka, red. A. I. Brzezińska, Gdańsk 2005.
• Colman A.M., Słownik psychologii, Warszawa 2009.
• Dyczewski L., Więź między pokoleniami w rodzinie, Lublin, 2002.
• Dyczewski L., Wyobrażenia młodzieży o małżeństwie i rodzinie, Lublin 2009.
• Górnik-Durose, M. Psychologiczne koszty materialnego dobrobytu, czyli dlaczego nie jesteśmy tym szczęśliwsi, im bogatsi?, "Kolokwia Psychologiczne" 13, 2005.
• Janiszewska-Rain J., Okres późnej dorosłości. Jak rozpoznać potencjał ludzi w wieku podeszłym?, w: Psychologiczne portrety człowieka, red. A. I. Brzezińska, Gdańsk 2005.
• Kołodziej W., Bio-psycho-społeczne funkcjonowanie osób starszych a społeczne stereotypy i uprzedzenia dotyczące starzenia się i starości, w: Wybrane problemy osób starszych, red. A. Nowicka, Kraków, 2006.
• Kowalik S., Pedagogiczne problemy funkcjonowania i opieki w starszym wieku, w: Pedagogika specjalna, red. W. Dykcik, Poznań 2002.
• Kuchcińska M., Zdrowie człowieka i jego edukacja gerontologiczna, w: Edukacja do starości i w starości, red. M. Kuchcińska, Bydgoszcz 2004.
• Lehr U., Oblicza starości, "Etnografia Polska", t. XLVII: 2003, z .1-2.
• Lippmann W., Public Opinion, New York 1922.
• Maciantowicz E., Poglądy współczesnej młodzieży na starzenie się i starość, w: Starzenie się a satysfakcja z życia, red. S. Steuden S., M. Marczuk, Lublin, 2006.
• Mead M., Kultura I tożsamość. Studium dystansu międzypokoleniowego, Warszawa 1978.
• Minois G., Historia starości. Od antyku do renesansu, Warszawa 1995.
• Nelson T., Psychologia uprzedzeń, Gdańsk, 2003.
• Olejniczak P., Wsparcie społeczne i jego znaczenie dla osób starszych, "Pielęgniarstwo i Zdrowie Publiczne" , nr 3,2, 2013.
• Potent-Ambroziewicz M., Starość w języku młodzieży współczesnej, Lublin 2013.
• Rembowski J., Ludzie starzy w postawach młodzieży. "Chowanna", 3 - 4: 1990.
• Sendyk M., Osoby starsze w roli dziadków, w: Wybrane problemy osób starszych, red. A. Nowicka, Kraków 2006.
• Straś-Romanowska M., Późna dorosłość. Wiek starzenia się, w: Psychologia rozwoju człowieka, red. B. Harwas-Napierała, J. Trempała, Warszawa 2003.
• Steuden S., Psychologia starzenia się i starości, Warszawa 2012.
• Steuden S., Poradnictwo psychologiczne dla osób w okresie późnej dorosłości, w: Poradnictwo psychologiczne, red. Cz. Czabała, S. Kluczyńska, Warszawa 2015.
• Szarota Z., Gerontologia społeczna i oświatowa. Zarys problematyki, Kraków 2004.
• Wandrasz M., Starość i jej postrzeganie przez ludzi młodych, w: Seniorzy w rodzinie, instytucji i społeczeństwie. Wybrane zagadnienia współczesnej gerontologii, red. A. Fabiś, Sosnowiec 2015.
• Wiechetek M., Zarzycka B., Steuden S., Percepcja roli i znaczenia osób starszych w wychowaniu młodego pokolenia. Badania empiryczne gimnazjalistów, w: Starzenie się a satysfakcja z życia, red. S. Steuden S., M. Marczuk, Lublin, 2006.
• Zych A., Człowiek wobec starości. Szkice z gerontologii społecznej, Katowice, 1999.