Dietitians - New Professionals in Poland's SME Sector

• Autorzy: Anna Walczak

Warianty tytułu

Dietetyk - nowy zawód na rynku małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

This paper aims to describe the profession of a dietitian as an element of the Polish healthcare system and to explore the prospects of adjusting the position of dietitians in the SME market. The authors' interest in this research problem has been driven by the perceived deficiencies of the legal and organizational framework for the profession of dietitians, which is dysfunctional visà- vis regulations adopted in other countries and has become a substantial constraint on the growth of the profession itself and the medical services market at large. Furthermore, these deficiencies are seen as having a number of negative effects on public health, society, and the economy. The paper discusses the roles of individual entities in the market for dietitian services, highlighting the key issues in public health and current trends in health policy. In conclusion, the authors put forth a proposal for a functional and organizational restructuring of the healthcare system, involving a more complete incorporation of dietitians. The reform proposal is aligned with the widely recommended model of comprehensive healthcare that postulates expanding the range of publicly funded services, reorganizing and rationalizing the use of human resources available to the sector, improving the system's overall performance, and increasing satisfaction levels among both healthcare customers and providers. If implemented, the proposed changes could also contribute to boosting the growth of the SME market in Poland.(original abstract)

Celem artykułu jest prezentacja znaczenia zawodu dietetyka w polskim systemie ochrony zdrowia oraz analiza perspektyw usytuowania dietetyków na rynku małych i średnich przedsiębiorstw. Przesłanką podjęcia problematyki badawczej jest dysfunkcjonalność regulacji prawno-organizacyjnych wykonywania zawodu dietetyka w porównaniu z innymi krajami, co stanowi istotną barierę rozwoju zawodu i rynku usług medycznych. Powoduje to też wiele innych negatywnych skutków: zdrowotnych, społecznych i ekonomicznych. W artykule zaprezentowano działalność poszczególnych podmiotów kreujących rynek usług świadczonych przez dietetyków, z uwzględnieniem najważniejszych problemów zdrowia publicznego i kierunków współczesnej polityki zdrowotnej. W podsumowaniu zawarto postulat funkcjonalnej i organizacyjnej restrukturyzacji systemu opieki zdrowotnej, mającej na celu włączenie dietetyków do systemu w szerszym zakresie. Postulat wpisuje się w zalecany współcześnie model kompleksowej opieki zdrowotnej, której celem jest nie tylko rozszerzenie zakresu usług zdrowotnych, reorganizacja i racjonalizacja wykorzystania zasobów ludzkich dostępnych dla sektora, ale również poprawa jakości, skuteczności i efektywności systemu oraz wzrost satysfakcji usługobiorców i usługodawców. Realizacja postulatu pozwoliłaby także na zdynamizowanie rozwoju rynku małych i średnich przedsiębiorstw w Polsce.(abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Dietary feeding; Health; Health care protection

PL

Żywienie dietetyczne; Zdrowie; Ochrona zdrowia

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu
• Rocznik: 2015
• Tom: 61 nr 4 Mikro- i makroekonomiczne uwarunkowania rozwoju przedsiębiorstw
• Strony: 115--138

Twórcy

autor

Anna Walczak

Bibliografia

• 2008-2013 Action Plan for the Global Strategy for the Prevention and Control of Non-communicable Diseases, WHO, Geneve 2008, www.who.int/nmh/publications/9789241597418/en/ [15.08. 2014].
• Act of April 15, 2011 on Medical Activities, Journal of Laws 2013, item 217, as amended.
• Act of April 20, 2014 on the Promotion of Employment and Labor Market Institutions, Journal of Laws 2013, item 674, as amended.
• Act of July 26, 1991 on Personal Income Tax, Journal of Laws 2012, item 361, as amended.
• Act of March 11, 2014 on Goods and Services Tax, Journal of Laws 2011, No. 177, item 1054, as amended.
• Act of November 20, 1998 on Fixed Rate Taxation of Some Incomes Received by Individuals, Journal of Laws No. 144, item 930, as amended.
• Bartosiewicz A., VAT. Komentarz, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2013.
• Biuletyn 56, Sekretariat Rządowej Rady Ludnościowej, Warszawa 2011, http://old.stat.gov.pl/cps/ rde/xbcr/bip/BIP_biuletyn_rrl_56_2011.pdf [29.12.2014].
• Biuletyn Statystyczny 2014, Ministerstwo Zdrowia, Warszawa 2014, www.csioz.gov.pl/publikacja. php?id=6 [16.08.2014].
• Cecchini M., Sassi F., Lauer J.A., Lee Y.Y., Guajardo-Barron V., Chisholm D., Tackling of unhealthy diets, physical inactivity, and obesity: Health effects and cost-effectiveness, "The Lancet" 2010, Vol. 376.
• Cesare M.Di, Khang Y.H., Asaria P., Blakely T., Cowan M.J., Farzadfar F., Guerrero R., Ikeda N., Kyobutungi C., Msyamboza K.B., Oum S., Lynch J.W., Marmot M.G., Ezzati M., Inequalities in non-communicable diseases and effective responses, "The Lancet" 2013, Vol. 381.
• Cianciara D., Wysoki M.J., Pozycja zdrowia w stosunkach międzynarodowych. Cz. I. Zdrowie jako struktura, "Przegląd Epidemiologiczny" 2011, No. 65.
• Commission Recommendation of 29 September 2009 on the use of the International Standard Classification of Occupations (ISCO-08), 2009/824/EC, Official Journal of the European Union L 2009.292.31.
• Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997, Journal of Laws 1997, No. 78, item 483, as amended.
• Constitutional Tribunal Judgment of January 7, 2004, case file K 14/03.
• Deregulacja dostępu do zawodów, Ministerstwo Sprawiedliwości, Warszawa 2013, www.ms.gov.pl/ pl/deregulacja-dostepu-do-zawodow/ [7.07.2013].
• Estrategia Nacional para la Prevención y el Control del Sobrepeso, la Obesidad y la Diabetes, General Directorate of Health Promotion, Mexico 2010, www.promocion.salud.gob.mx/dgps/ interior1/estrategia.html [13.06.2014].
• Global status report on noncommunicable diseases, WHO, Geneve 2011, www.whqlibdoc.who.int/ publications/2011/9789240686458_eng.pdf?ua=1.pdf [6.09.2014].
• Gładys-Jakubik J., Kulturowe aspekty zmiany organizacyjnej, in: Zarządzanie systemem ochrony zdrowia. Aspekty ekonomiczno-społeczne, eds. K. Walshe, J. Smith, Wyd. SGH, Warszawa 2011.
• Health and Health Care in 2011, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2012, www.stat.gov.pl/cps/ rde/xbcr/gus/zo_zdrowie_i_ochrona_zdrowia_w_2011.pdf [22.12.2014].
• Individual Interpretation of February 15, 2013, case IBPP3/443-47/13/LŻ, by the Director of the Tax Chamber in Katowice, http://biblioteka3.inforlex.pl/ [3.01.2015].
• Individual Interpretation of February 19, 2013, case IPPP2/443-1177/12-5/KG, by the Director of the Tax Chamber in Warszawa, www.mofnet.gov.pl [15.07.2013]; http://administracja3.inforlex. pl/ [4.01.2015].
• Individual Interpretation of June 6, 2013, case IPTPP1/443-201/13-4/MW, by the Director of the Tax Chamber in Łódź, http://biblioteka3.inforlex.pl/ [3.01.2015].
• Individual Interpretation of March 1, 2013, case ITPP1/443-1482/12/MS, by the Director of the Tax Chamber in Bydgoszcz, http://biblioteka3.inforlex.pl/ [3.01.2015].
• International Standard Classification of Occupations 2008 (ISCO-08): Structure, group definitions, International Labour Organization, 2008, www.ilo.org/public/english/bureau/stat/isco/isco08/ [14.08.2014].
• Jarosz M., Rychlik E., Otyłość wyzwaniem zdrowotnym i cywilizacyjnym, "Postępy Nauk Medycznych" 2011, No. 9.
• Jończyk J., Zasady i modele ochrony zdrowia, "Państwo i Prawo" 2010, No. 8.
• Kaczmarek A., W oczekiwaniu na zdrowotną konstytucję, "Rynek Zdrowia" 25.08.2014, www. rynekzdrowia.pl/Polityka-zdrowotna/W-oczekiwaniu-na-zdrowotna-konstytucje,144027,14. html [6.09.2014].
• Katzmarzyk P.T., Barlow S., Bouchard C., Catalano P.M., Hsia D.S., Inge T.H., Lovelady C., Raynor H., Redman L.M., Staiano A.E., Spruijt-Metz D., Symonds M.E., Vickers M., Wilfley D., Yanovski J.A., An evolving scientific basis for the prevention and treatment of pediatric obesity, "International Journal of Obesity" 2014, No. 38.
• Kształcenie w zawodzie dietetyka, Polskie Towarzystwo Dietetyki, 2012, www.ptd.org.pl/index.php/ kwalifikacje-dietetyka/ksztalcenie-w-zawodzie-dietetyka [10.07.2014].
• Lach D.E., Zasada równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej, Wolters Kluwer Polska, Warszawa 2011.
• Matyszewska E., E-dietetyk nie skorzysta ze zwolnienia VAT, Gazeta Prawna.pl, 17.05.2015, www. podatki.gazetaprawna.pl/artykuly/617953,e_dietetyk_nie_skorzysta_ze_zwolnienia_vat.html [15.12.2014].
• Miller M., Opolski J., Zdrowie publiczne w Polsce a polityka zdrowotna w świetle dokumentów Światowej Organizacji Zdrowia, "Postępy Nauk Medycznych" 2009, No. 4.
• Overcoming obesity: An initial economic analysis, "Insights & Publications" November 2014, McKinsey Global Institute, www.mckinsey.com/insights/economic_studies/how_the_world_ could_better_fight_obesity [10.12.2014].
• Pachocka L., Rola dietetyka w ochronie zdrowia publicznego, "Żywienie Człowieka i Metabolizm" 2010, Vol. XXXVII, No. 3.
• Regulation of the Council of Ministers of Poland of December 24, 2007 on the Polish Classification of Economic Activities, Journal of Laws 2007, No. 251, item 1885, as amended.
• Regulation of the Minister of Labor and Social Policy of August 7, 2014 on the classification of occupations and specializations for labor market needs and on its application, Journal of Laws 2014, item 1145.
• Regulation of the Minister of National Education of December 23, 2011 on the classification of qualifications in vocational education, Journal of Laws 2012, item 7.
• Rożko K., Na uczelniach to modny i oblegany kierunek, ale szpitale zwalniają dietetyków, "Rynek Zdrowia" 22.06.2011, www.rynekzdrowia.pl/Nauka/Na-uczelniach-to-modny-i-oblegany-kierunek- ale-szpitale-zwalniaja-dietetykow,110111,9.html [22.12.2014].
• Ruling of January 18, 2012 by the Voivodeship Administrative Court in Poznań, I SA/Po 767/11, http://orzeczenia.nsa.gov.pl/cbo/query [14.12.2014].
• Rynek usług dietetycznych w Polsce, dietetycy.org.pl, 15.09.2013, www.dietetycy.org.pl/rynek-dietetyczny- w-polsce-2013/ [16.07.2014].
• Serwach M., Prawa pacjenta do świadczeń zdrowotnych i ich kontekst, "Polityka Społeczna" 2011, No. 1.
• Stan zdrowia ludności Polski w 2009 r., Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 2011, www.old.stat. gov.pl/cps/rde/xbcr/gus/ZO_stan_zdrowia_2009.pdf [28.12.2014].
• The Constitution of the Republic of Poland of April 2, 1997, Journal of Laws No. 78, item 483, as amended.
• Uzasadnienie do projektu ustawy o niektórych zawodach medycznych, Sejm RP VI kadencji, druk nr 846, http://orka.sejm.gov.pl/Druki6ka.nsf/0/CF32998F2C2012BBC125749100497668/$file/ 846-uzas.doc [14.08.2014].
• Walczak M., Krasowska-Walczak G., Dietetyk - warunki wykonywania zawodu i opodatkowanie podatkiem od towarów i usług, "Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu" 2014, Vol. 47, No. 2.
• Wąsowski M., Walicka M., Marcinowska-Suchowierska E., Otyłość - definicja, epidemiologia, patogeneza, "Postępy Nauk Medycznych" 2013, No. 4.
• www.dietetycy.org.pl/rynek-dietetyczny-w-polsce-2013/ [16.07.2014].
• www.euro.who.int/en/health-topics/health-policy/health-policy [14.12.2014].
• www.euro.who.int/en/health-topics/noncommunicable-diseases/obesity/data-and-statistics [17.06. 2014].
• www.mz.gov.pl/zdrowie-i-profilaktyka/narodowy-program-zdrowia [12.08.2014].
• www.mz.gov.pl/zdrowie-i-profilaktyka/promocja-zdrowia/dzialania-w-ramach-programow-zdrowotnych/ narodowy-program-przeciwdzialania-chorobom-cywilizacyjnym/modul-i-programzapobiegania- nadwadze-i-otylosci-oraz-przewleklym-chorobom-niezakaznym-poprzez-poprawe- zywienia-i-aktywnosci-fizycznej-pol-health [18.08.2014].
• www.oecd.org/els/health-systems/Obesity-Update-2014.pdf [18.08.2014].
• www.oecd.org/health/obesity-update.htm [18.12.2014].
• www.ptd.org.pl/index.php/kwalifikacje-dietetyka/kim-jest-dietetyk [15.07.2014].
• www.who.int/about/definition/en/print.html [16.12.2014].
• www.who.int/dietphysicalactivity/end-childhood-obesity/en// [15.08.2014].
• www.who.int/dietphysicalactivity/meetingmexicofebruary2014/en/ [13.06.2014].
• www.who.int/en www.who.int/mediacentre/factsheets/fs311/en/ [15.08.2014].
• www.who.int/mediacentre/factsheets/fs311/en/ [20.05.2014].
• www.who.int/mediacentre/factsheets/fs311/en/ [15.10.2014].
• www.who.int/nmh/publications/ncd_report2010/en/ [14.08.2014].
• www.who.int/trade/glossary/story076/en/ [13.07.2014]./ [6.08.2014].
• Zawody deficytowe i nadwyżkowe, Ministerstwo Pracy i Polityki Socjalnej, Warszawa 2014, www. mpips.gov.pl/analizy-i-raporty/raporty-sprawozdania/rynek-pracy/zawody-deficytowe-i-nadwyzkowe/ [11.11.2014].