Znaczenie kodeksów etycznych dla dobrego funkcjonowania i poprawy wizerunku jednostek samorządu terytorialnego (na przykładzie powiatu szczecineckiego)

• Autorzy: Grzegorz Ignatowski

Warianty tytułu

Meaning of Ethical Codes for Good Functioning and Improvement of Image of Local Government Units (On the Example of the Szczecinek District)

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Od niemal siedemdziesięciu lat datuje się szczególne zainteresowanie etyką zawodową w życiu gospodarczym. Dopiero jednak w latach osiemdziesiątych ubiegłego wieku problemy dotyczące moralnej strony biznesu znalazły swoje prawomocne miejsce w programach amerykańskich uczelni wyższych. Proces przekształcania naszej gospodarki sprawił, że z powodzeniem zaakceptowane zostały w polskim systemie edukacji, tamże tam, gdzie podejmowane są studia z zarządzania. Dzisiaj zaś niemal na każdej uczelni wyższej, publicznej i niepublicznej, wykładana jest etyka życia gospodarczego. Zainteresowanie problemami związanymi z moralnością w aktywności zawodowej nie jest jednak czymś zupełnie odosobnionym. Wynika ono także z samych zmian, które dokonały się na przestrzeni minionych lat w zarządzaniu. Najprościej określić je humanizacją podejścia do kwestii zarządzania. Istotne znaczenie w tym procesie odegrał powojenny rozwój nauk społecznych, takich jak psychologia i socjologia. Zaczęto wówczas coraz bardziej doceniać rolę, jaką w procesie zarządzania odgrywa człowiek. Bez wątpienia kolejnym krokiem w procesie humanizacji gospodarki było docenienie etyki życia zawodowego. Nie można też pominąć praktycznej strony działalności gospodarczej. Nasza młoda demokracja i gospodarka ciągle borykają się z wieloma problemami, a jednym z nich są na pewno kwestie związane z etycznymi standardami zawodowymi, które dotyczą także administracji. Pośród najważniejszych przeszkód, które utrudniają rozwój gospodarczy, wymienia się korupcję, nepotyzm czy też niekompetencję zatrudnianych pracowników. W administracji skutkuje to odwlekaniem wydawania decyzji, mnożeniem kolejnych wymogów i generowaniem wewnętrznych, coraz bardziej szczegółowych rozporządzeń. Kolejnymi problemami, z którymi musi borykać się życie zawodowe, są: brak zaufania między pracownikami a pracodawcami oraz zwiększający się konformizm. Problemami tymi zajmuje się dzisiaj nie tylko psychologia i socjologia, lecz także etyka życia zawodowego. W tym właśnie kontekście warto postawić sobie pytanie, jakie znaczenie w procesie kierowania grupą zawodową mają kodeksy etyczne. Czy analiza zawartych w nich postulatów pozwala określić priorytety związane z koniecznością wprowadzenia zmian? Dodajmy kolejne pytanie: czy kodeksy odzwierciedlają powszechne problemy etyczne, czy też są wyrazem partykularnych problemów. Wiemy, że kodeksy zawodowe posiadają dzisiaj państwowe i prywatne przedsiębiorstwa, organizacje łączące przedstawicieli różnych zawodów, jednostki samorządowe, instytucje życia publicznego, chociażby takie jak biblioteki. Tam zaś, gdzie ich jeszcze nie ma, prowadzone są intensywne prace nad ich opracowaniem i wdrożeniem. Za podstawę do naszych analiz posłuży kodeks powiatu szczecineckiego i gmin znajdujących się na jego terenie, które takie kodeksy posiadają. W skład powiatu wchodzą następujące gminy: Miasto Szczecinek, Gmina Wiejska Szczecinek, Gmina Grzmiąca, Gmina Barwice, Gmina Borne Sulinowo, Gmina Biały Bór. Trzy pierwsze nie posiadają takich dokumentów. (fragment tekstu)

EN

Professional ethics has becoming more and more important in management, business activity and functioning of many institutions. This situation results from a general tendency which is observed in growing humanization of economic and business life. Professional ethical codes which are more and more often implemented in companies and institutions prove the great role of ethics. Organization of professional life indicates that not all problems related to professional life can be solved with the application of legal provisions. The examined codes of the Szczecinek District and the smaller communities located in this area show that increased confidence in employees of the local government units and elimination of corruption and nepotism are priorities. The mentioned ethical values, if adopted by the employees, will help to deal with negligence and create a positive image of the institutions, which are not always perceived by public opinion as prestigious. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Samorząd terytorialny; Korupcja; Kodeks etyki

EN

Local government; Corruption; Code of ethics

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2015
• Numer: t. 16, z. 4, cz. 1 Strategia jednostki samorządu terytorialnego w świetle wyzwań XXI wieku
• Strony: 447--460

Twórcy

autor

Grzegorz Ignatowski

• Społeczna Akademia Nauk w Łodzi

Bibliografia

• Borowska-Pietrzak (2010), Szkoła humanizacyjna [w:] M. Czerska, A.A. Szpitter (red.), Koncepcje zarządzania. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo C. H. Beck, Warszawa.
• Centrum Badania Opinii Społecznej, Prestiż zawodów, http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_164_13.PDF, dostęp: 25 września 2014.
• Kodeks etyki hotelarza, http://www.hotelarze.pl/hot/kodeks-etyki-hotelarza.php, dostęp: 25 września 2014.
• Chouraqui A. (2002), Dziesięć Przykazań dzisiaj, Instytut Wydawniczy Pax, Warszawa.
• Czarnecki P. (2008), Dylematy etyczne współczesności, Difin, Warszawa.
• Gasparski W. (2012), Kodeksy i programy etyczne [w:] W. Gasparski (red. nauk), Biznes, etyka, odpowiedzialność, Wydawnictwo Profesjonalne PWN, Warszawa.
• Itrich-Draberek J. (2012), Dysfunkcje etyczne w sferze publicznej [w:] S. Sowiński (red.), Etyka w życiu publicznym, Oficyna Wydawnicza ASPRA-JR, Warszawa.
• Klimek J. (2014), Etyka biznesu. Teoretyczne założenia, praktyka zastosowań, Difin, Warszawa.
• Kopaliński Wł. (1999), Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, MUZA SA, Warszawa.
• Kopka J. (2013), O konieczności tożsamości etyki biznesu i etyki ogólnej [w:] Ł. Sułkowski, G. Ignatowski (red.), Etyka w służbie biznesu, "Studia i Monografie", nr 44, Społeczna Akademia Nauk, Łódź.
• Kot Wł. (2004), Status kodeksów etycznych zawodów ekonomicznych [w:] B. Pogonowska, Elementy etyki gospodarki rynkowej, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Kryk B. (2001), Czy kodeks przedsiębiorstwa może stanowić rozwiązanie problemów firmy? [w:] W. Gasparski (red.), Etyka biznesu w działaniu. Doświadczenia i perspektywy, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Kulesza M., Niziołek M. (2010), Etyka służby publicznej, LEX a Wolters Kluwer business, Warszawa.
• Lewicka-Strzałecka A. (1999), Etyczne standardy firm i pracowników, Instytut Filozofii i Socjologii Polskiej Akademii Nauk, Warszawa.
• Lewicka-Strzałecka A. (2012), Korupcja [w:] W. Gasparski (red.), Biznes, etyka, odpowiedzialność. Podręcznik akademicki, Wydawnictwo Profesjonalne PWN, Warszawa.
• Ryan L.V. (2005). Codes of Ethics [w:] P. H. Werhane, R. E. Freeman (ed.), The Blackwell Encyclopedia of Management, Blackwell Publishing, Oxford.
• Sejm RP (2008), Ustawa z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych, Dz. U. 2008 nr 223 poz. 1458.
• Sołtysiak G. (red.) (2006), Kodeksy etyczne w Polsce, Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa.
• Centrum Badania Opinii Społecznych, Zaufanie społeczne, BS/33/2012 http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2012/K_033_12.PDF, dostęp: 17 października 2014.
• Wojcieszke B. (2012), Psychologia społeczna, Wydawnictwo Naukowe SCHOLAR, Warszawa.
• Kodeks Etyki Pracowników Starostwa Powiatowego w Szczecinku, http:// www.powiat.szczecinek.pl/kodeks_etyki.php, dostęp: 3 października 2014.
• Kodeks etyczny Radnych Rady Miejskiej w Białym Borze [w:] Uchwała Rady Miejskiej w Białym Borze z dnia 8 czerwca 2005 r. w sprawie uchwalenia kodeksu Etycznego Radnych Rady Miejskiej w Białym Borze, http://bialybor.bip.parseta.pl/index.php?id=23656, dostęp: 4 października 2014.
• Kodeks etyki pracowników Urzędu Miejskiego w Barwicach [w:] Zarządzenie nr 105/2012 Burmistrza Barwic z dnia 27 marca 2012 r. w sprawie wprowadzenia Kodeksu Etyki Urzędu Miejskiego w Barwicach, http://bip.barwice.pl/uploads/media/Zarzadzenie_nr_105.pdf, dostęp: 6 października 2014.
• Zarządzenie nr 26/2011 Burmistrza Bornego Sulinowa z dnia 31 marca 2011 roku w sprawie przyjęcia zasad etycznego postępowania pracowników Urzędu Miejskiego w Bornem Sulinowie, http://www.bip.bornesulinowo.pl/filead-min/user_upload/bip_files/urzad_miejski_w_bornem_sulinowie/RO/Zarzadzenia/Zarzadzenia_2013/Zarzadzenie_Nr_17.pdf, dostęp: 6 października 2014.