PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2015 | nr 2 | 147--157
Tytuł artykułu

Architektura domów seniora, a posiadane dyspozycje społeczno - kulturowe ich mieszkańców

Autorzy
Treść / Zawartość
Warianty tytułu
Architecture of homes for the elderly and the social and cultural capabilities of their residents
Języki publikacji
PL
Abstrakty
Temat tworzenia przestrzeni zamieszkania dla osób starszych, uwzględniającej ich specyficzne, a wynikające z niepełnosprawności funkcjonalnej potrzeby, w kontekście stale powiększającej się populacji osób w podeszłym wieku, jest jednym z kluczowych wyzwań współczesnej architektury. Architektura powinna realizować potrzeby użytkowników, w związku z tym przeanalizowano - przedstawiając stan badań, wpływ teorii związanych z psychologią środowiskową, czy też z socjologią na kreowanie przestrzeni. Rozważania te dowodzą, że związki te pozwalają tworzyć otoczenie przyjazne, czytelne, dostępne, co z punktu widzenia ludzi starszych jest niezwykle istotne. Następnie przedstawiono specyficzne wymagania osób starszych oraz ich środowisko zamieszkania, którym są między innymi domy seniora - w Polsce, w formie zinstytucjonizowanej, występujące jako domy pomocy społecznej. Przyjęto założenie, że istnieje szereg uwarunkowań przestrzennych, które mogą stać się elementami wspierającymi osoby starsze w tym specyficznym środowisku zamieszkania, związanych z kształtowaniem środowiska terapeutycznego. Istotne jest również uwzględnienie nie tylko funkcjonalnych rozwiązań, ale również zdolności adaptacyjnych i potrzeb życiowych odczuwanych przez osoby starsze, znajdujące się w fazie życia wymagającej stabilności środowiska życiowego oraz osobowego bezpieczeństwa. W związku z tym, poprawa standardu wyposażenia technicznego i modernizacja przestrzeni zamieszkania nie będzie automatycznie prowadzić do wzrostu poczucia jakości życia ludzi starych. Konieczne jest również uświadomienie sobie przez projektantów, że pod uwagę należy wziąć kompetencje przestrzenne przyszłego użytkownika, znaczenie kapitału ludzkiego, jaki stanowią seniorzy w naszym społeczeństwie, standaryzację norm kulturowych, zawartą w praktykach życiowych seniorów. Są to czynniki pozwalające prawidłowo zorganizować sposób użytkowania przestrzeni. (fragment tekstu)
EN
The subject of creating a living space for the elderly, taking into consideration their specific needs resulting from functional disability in the context of the ever growing population of elderly people is one of the key challenges that modern architecture has to face today. The article aims to present the physical environment of geriatric care facilities based on the example of homes for the elderly as a system of functional and behavioral stimuli in the context of ergonomic and sociological solutions. It has been assumed that there exists a number of spatial determinants which may become elements supporting the elderly in the specific living environment of a home for the elderly. Functional solutions are important to consider but so are the adaptive capabilities and needs of the elderly, who are at the stage of their life when the stability of living environment and personal safety are crucial. Therefore improving the standard of technical equipment and modernizing the living space will not automatically lead to the improvement of quality of life of old people. It is also necessary for the designers to be aware that they need to consider the spatial competence of the target users, the importance of human capital senior citizens represent in our society and the standardization of cultural norms contained in the living practice of the elderly. The above constitute the factors which make it possible to organize the use of living space properly. (original abstract)
Rocznik
Numer
Strony
147--157
Opis fizyczny
Twórcy
autor
  • Politechnika Śląska
Bibliografia
  • Arnheim R., Sztuka i percepcja wzrokowa. Psychologia twórczego oka, Gdańsk 2004.
  • Bańka A., Społeczna psychologia środowiskowa. Wydawnictwo Naukowe Scholar: Warszawa 2002.
  • Bartoszek A., Kulturowe standardy i etyczne dylematy modernizacji przestrzeni dla potrzeb seniora. w. Zeszyty Naukowe Politechniki Śląskiej, Gliwice 2008.
  • Bell P.A., Greene Th.C., Fisher J.D., Baum A., Psychologia środowiska. GWP: Gdańsk 2004.
  • Benek I., Domy seniora - wpływ zewnętrznych uwarunkowań na kształt obiektu. Studia przypadku na wybranych przykładach. W :Monografia pod red. J. Pallado pt. Nowoczesność w architekturze 8. System-struktura - sąsiedztwo, Gliwice 2014.
  • Benek I., Kształtowanie środowiska zamieszkania dla osób starszych w domach seniora. w: Monografia pod. Red. J. Lewandowskiego, K. Niziołka, J. Królikowskiego, Wyd. Pol. Łódzkiej, 2015.
  • Bielak M., Optymalne środowisko życia i zamieszkania w ośrodkach pobytu stałego dla osób starszych. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej: Gliwice 2011.
  • Bordieu P., Dystynkcja. Krytyka społecznej władzy sądzenia. Wydawnictwo Scholar, Warszawa 2005.
  • Christopher A., Ishikawa S., Silverstein M., Jacobson M., Fiksdahl-King I., Angel S., Język wzorców. Miasta, budynki, konstrukcje, GWP: Gdańsk 2008.
  • Dąbrowska -Budziło K., treść krajobrazu kulturowego w jego kształtowaniu i ochronie. Zeszyty Naukowe Politechniki Krakowskiej, Architektura nr 46, Kraków 2002.
  • Engel D., Jagals R., Jagals U.T., Analyse Structural de l'espace Urban, Paris 1970.
  • Hall T., Ukryty wymiar, PIW: Warszawa 1973.
  • Jastrząb T., Place i rynki jako zagadnienia urbanistyczne. WPP, Poznań 2002.
  • Kawczyńska-Butrym Z., Niepełnosprawność - specyfika pomocy społecznej. Wydawnictwo Śląsk: Katowice 1998.
  • Kwiatkowska W., Szczepańska J., Woźniewski M., Greń G., Zaburzenia poznawcze u osób starszych w świetle oceny metablicznych czynników ryzyka chorób sercowo - naczyniowych. Acta Angiol 11 (1) 2005.
  • Lawton M.P., Nahemowa L., Ecology and the aging proces. [w:] Psychology of adult development and aging. Eisdorfer C. & Lawton M.P. (red.). DC: American Psychological Association: Washington 1973.
  • Lynch K., Obraz miasta. Archivolta: Kraków 2001.
  • Maslow A., Motywacja i osobowość, PWN: Warszawa 2013.
  • Max-Neef M., Elizade A., Hopenhazn M., Human Scale Development. Conception, Application and Futher Reflections. The Apex Press: London, New York 1991.
  • Newman O., Defensible Space - Crime Prevention through Urban Design. Macmillan: New York 1972.
  • Nęcki Z., Percepcja środowiska - ujęcie psychologiczne. Teka Komisji Urbanistyki i Architektury. PAN, Kraków 1988, t.XXII.
  • Niezabitowska E. i in., Zmiany struktury demograficznej w postsocjalistycznych osiedlach mieszkaniowych. Konsekwencje i wyzwania w perspektywie starzenia się społeczeństwa i depopulacji. Część I. Gerontologia Polska 4, 2014.
  • Norberg-Schulz Ch., Genius Loci: Towards a Phenomenology of Architecture, Rizzoli 1979.
  • Nowa Karta Ateńska, Wizja Miast XXI wieku - La Nouvelle Charte d'Athennes 2003, The New Charter of Athens, Alinea, Firenze 2003, Redakcja polska: Towarzystwo Urbanistów Polskich 2003.
  • Passini R., Wayfinding in Architecture. Van Nostrand Reinchld: New York 1994.
  • Preiser W., Smith K., Universal Design Handbook. McGraw-Hill 2001.
  • Rozporządzenie Ministra Pracy i polityki Społecznej z dnia 23.08.2012r. w sprawie domów pomocy społecznej.
  • Sanoff H., Integrowanie projektowania, ewaluacji i partycypacji w środowisku architektonicznym. Stowarzyszenie Psychologia i Architektura: Poznań 1991.
  • Selye H., Stres okiełzany (Stress without Distress). PIW: Warszawa 1977.
  • Sommer R., Personal Space. The Behavioral Basis of Design. Englewood Cliffs: New York 1969.
  • Steele F., Physical Setting and Organizational Development. Addison-Wesley: London 1973.
  • Szweda-Lewandowska Z., Popyt na miejsca w domach pomocy społecznej wśród seniorów w Polsce w perspektywie 2035 roku. Acta Universitatis Lodziensis, Folia Oeconomica 231: Łódź 2009.
  • Tuan Y.F., Przestrzeń i miejsce. PIW Warszawa 1987.
  • Wallis A., Socjologia przestrzeni, PWN Warszawa 1990.
  • Znaniecki F. Socjologiczne podstawy ekologii ludzkiej. W. Pisma filozoficzne t. I, Warszawa 1982.
  • Żórawski J., O budowie formy architektonicznej, Warszawa 1973.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171408141

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.