Atrakcyjność projektu metodologii praktycznej i epistemologii cnoty dla badań historyczno-gospodarczych

• Autorzy: Damian Bębnowski

Warianty tytułu

The Attractiveness of the Project of Practical Methodology and Virtue Epistemology for Economic History Research

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszy artykuł należy traktować jako charakterystykę założeń projektu metodologii praktycznej i epistemologii cnoty autorstwa Ewy Domańskiej, polskiej badaczki z zakresu teorii i historii historiografii. Ponadto, moim zamiarem jest próba przełożenia tej koncepcji na grunt historii gospodarczej oraz sprawdzenie jej przydatności dla tej dyscypliny. (fragment tekstu)

EN

Ewa Domańska, Professor at the Adam Mickiewicz University in Poznań (Poland) and Stanford University (USA), historian of historiography and methodologist of history, formulated interesting comments about the state of humanities and social sciences. The development of interdisciplinary research causes the interpenetration of different disciplines. Although this kind of research is promising, inspiring as well as influencing the development of science, careless research may cause some threats in the longer term. According to Domańska, the lack of qualifications and reliability in this area (especially in the area of theory and methodology) undermines the authonomy of the main disciplines and decline in the professionalism of research. This led the author to create the project, which aims to defend the independence of the threatened disciplines as well as their 're-professionalisation'. It can be achieved by strongly emphasizing the role of theory in science; a strong embeddement of a discipline in the theory. Domańska's concept can be a recipe, which is a dichotomic project. Firstly, it supposes a 'practical methodology', which is a constructing of the theory thanks to empirical research material. Secondly, it supposes a 'virtue epistemology', which is the ethical aspect of the researcher's attitude and his work. The aim of the paper is to discuss Domańska's project and underline the originality of her concept in the context of economic and social sciences. The economic history is a specific discipline which develops at the crossroad of history and economics. It lets me put forward the thesis that Domańska's suggestions are relevant to the research of economic history. I will show what cognitive chances are the result of the ontology of economic history. I will question what the possible threats are for the main disciplines (history and economics) as a result of the lack of professionalism in the interdisciplinary research of the economic past, and ask if Domańska's project is attractive for the economic history research thanks to the strong setting in the 'practical methodology' in the theory. I also ask what the role of new theoretical approaches in that area is, and whether it is possible to formulate innovatory conceptions in the economic history. Finally, I question the role of 'virtue epistemology' or the ethical aspect of an economic historian's work. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Metodologia badań; Teoria ekonomii; Epistemologia; Etyka

EN

Research methodology; Economic theory; Epistemology; Ethics

• Czasopismo: Annales : etyka w życiu gospodarczym
• Rocznik: 2015
• Tom: 18
• Numer: nr 3
• Strony: 27--44

Twórcy

autor

Damian Bębnowski

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Ankersmit F., Narracja, reprezentacja, doświadczenie. Studia z teorii historiografii, red. E. Domańska, Universitas, Kraków 2004.
• Bębnowski D., Czy istnieje przyjaźń między naukami? Polskie spojrzenie na historię gospodarczą, czyli o związkach historii i ekonomii raz jeszcze [w druku].
• Blaug M., Metodologia ekonomii, WN PWN, Warszawa 1995.
• Bujak F., Wybór pism, t. I, PWN, Warszawa 1976.
• Domańska E., Die paradigmatische Lücke (paradigmatic gap) in den heutigen Geistes- ind Sozialwissenschaften, "Historie. Jahrbuch des Zentrums für Historische Forschung Berlin der Polnischen Akademie der Wissenschaften" 2010/2011, nr 4.
• Domańska E., Historia egzystencjalna. Krytyczne studium narratywizmu i humanistyki zaangażowanej, WN PWN, Warszawa 2012.
• Domańska E., Historie niekonwencjonalne. Refleksja o przeszłości w nowej humanistyce, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 2006.
• Domańska E., Jakiej metodologii potrzebuje współczesna humanistyka?, "Teksty Drugie", 2010, nr 1-2, s. 45-55.
• Domańska E., Mikrohistorie. Spotkania w międzyświatach, Wydawnictwo Poznańskie, Poznań 1999.
• Domańska E., Perspektywy badań historycznych w Polsce wobec zmian we współczesnej humanistyce [w:] Historyk wobec źródeł. Historiografia klasyczna i nowe propozycje metodologiczne, red. J. Kolbuszewska, R. Stobiecki, Ibidem, Polskie Towarzystwo Historyczne, Łódź 2010, s. 115-127.
• Domańska E., W obronie dyscypliny: problem suwerenności i re-profesjonalizacji historii [w:] Historia - Dziś. Teoretyczne problemy wiedzy o przeszłości, red. E. Domańska, R. Stobiecki, T. Wiślicz, Universitas, Kraków 2014, s. 99-111.
• Domańska E., Історія та сучасна гуманітаристика: дослідження з теорії знання про минуле [Historia a współczesna humanistyka. Studia z teorii wiedzy o przeszłości], Ніка-Центр, Київ 2012.
• Grodek A., Czego historią jest historia gospodarcza [w:] Pamiętnik trzydziestolecia Szkoły Głównej Handlowej w Warszawie 1906-1936, SGH, Warszawa 1938, s. 46-62.
• Kuciński J., Miejsce historii gospodarczej w systemie nauk ekonomicznych, "Acta Universitatis Lodziensis. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Łódzkiego. Nauki Ekonomiczne i Socjologiczne", 1977, z. 17, s. 3-22.
• Kula W., Problemy i metody historii gospodarczej, PWN, Warszawa 1983.
• Łojewska M.I., Filozofia nauki, Centralny Ośrodek Metodyczny Studiów Nauk Politycznych, Warszawa 1986.
• Marks B., J. Skodlarski, Uwagi dotyczące nauczania historii gospodarczej na kierunkach ekonomicznych, "Studia Prawno-Ekonomiczne" 1995, t. LII, s. 225-228.
• Matera R., Czy odwrót historii? Rozważania na temat miejsca historii w nauce [w:] Z historii myśli ekonomicznej i historii gospodarczej. Księga jubileuszowa prof. dr. hab. Wiesława Piątkowskiego, red. J. Skodlarski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2006, s. 93-105.
• Matera R., Interdyscyplinarny charakter historii gospodarczej. Perspektywy rozwoju dyscypliny w XXI wieku [w:] Rzeczywistość społeczna w badaniach młodych naukowców, red. Z. Dziemanko, W. Stach, Wydawnictwo Maiuscula, Poznań 2012, s. 287-306.
• Matera R., Łączenie ekonomii i polityki w badaniach interdyscyplinarnych. Wyzwania dla ekonomisty, politologa i historyka [w:] Polityczna kreacja ładu ekonomicznego. Teoria i praktyka, red. M. Kalinowski, A. Pieczewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2013, s. 17-34.
• Matera R., Wybrane argumenty na rzecz interdyscyplinarności badań na styku nauk ekonomicznych i politycznych, "Polityka i Społeczeństwo" 2013, nr 4(11), s. 5-18.
• Morawski W., Czego historią jest historia gospodarcza? [w:] Przegląd badań nad historią gospodarczą w XXI wieku, red. R. Matera, A. Pieczewski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2011, s. 15-25.
• Morawski W., Czy historia gospodarcza jest jeszcze potrzebna? [w:] Historia gospodarcza i historia myśli ekonomicznej a teoria ekonomii, red. J. Skodlarski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2008, s. 11-17.
• Morawski W., Historia gospodarcza w postmodernistycznym otoczeniu [w:] Społeczeństwo i gospodarka w badaniach historycznych. W 60-lecie badań statystycznych i gospodarczych na Dolnym Śląsku, red. E. Kościk, T. Głowiński, Wydawnictwo Gajt, Wrocław 2006, s. 13-16.
• O zmierzchu postmodernizmu, krytycznej nadziei i o tym, co nam zostawiła Zagłada. Z Ewą Domańską rozmawia Jacek Leociak, "Zagłada Żydów. Studia i Materiały" 2011, nr 7, s. 507-517.
• Pomorski J., Paradygmat "New Economic History". Studium z teorii rozwoju nauki historycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 1995.
• Re-Figuring Hayden White, eds. F. Ankersmit, E. Domańska, H. Kellner, Stanford University Press, Stanford 2009.
• Rutkowski J., Historia gospodarcza Polski, t. I, Księgarnia Akademicka, Poznań 1947.
• Rutkowski J., Wokół teorii ustroju feudalnego, PIW, Warszawa 1982.
• Skodlarski J., O potrzebie rozważań metodologicznych [w:] Historia gospodarcza i historia myśli ekonomicznej a teoria ekonomii, red. J. Skodlarski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2008, s. 7-10.
• Skodlarski J., Zarys historii gospodarczej Polski, WN PWN, Warszawa 2005.
• Skodlarski J., Związki historii gospodarczej z teorią ekonomii [w:] Historia gospodarcza i historia myśli ekonomicznej a teoria ekonomii, red. J. Skodlarski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź 2008, s. 46-54.
• Szpak J., Historia gospodarcza powszechna, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa 2007.
• Tarski A., Wprowadzenie do logiki i do metodologii nauk dedukcyjnych, Philomath, Warszawa 2012.
• Tittenbrun J., Kolonizacja nauki i świata przez kapitał. Teoria światów równoległych w wydaniu socjologii wiedzy, Zysk i S-ka Wydawnictwo, Poznań 2014.
• Topolski J., Historia gospodarcza a teoria ekonomii, "Kwartalnik Historyczny" 1964, nr 1, s. 85-89.
• Topolski J., Metodologia historii, PWN, Warszawa 1984.
• White H., Poetyka pisarstwa historycznego, red. E. Domańska, M. Wilczyński, Universitas, Kraków 2000.
• White H., Proza historyczna, red. E. Domańska, Universitas, Kraków 2009.
• White H., Przeszłość praktyczna, red. E. Domańska, Universitas, Kraków 2014.
• Wiatr J.J., Szkice o materializmie historycznym i socjologii, Książka i Wiedza, Warszawa 1962.
• Wilkowski M., Ewa Domańska o projekcie historii egzystencjalnej, http://historiaimedia.org/2012/06/25/ewa-domanska-o-projekcie-historii-egzystencjalnej/.
• Wójcicki R., Wykłady z metodologii nauk, PWN, Warszawa 1982.
• http://ewadomanska.pl/

Identyfikatory

DOI

11089/12697