Analizy stopnia dopasowania sposobu użytkowania ziemi jako narzędzia zarządzania konfliktami przestrzennymi

• Autorzy: Agnieszka Telega , Agnieszka Bieda

Warianty tytułu

Land-Use Suitability Analysis as a Tool for Spatial Conflicts Management

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W literaturze planowania przestrzennego bardzo często pojawia się problematyka dotycząca konfliktów przestrzennych. Z reguły badania mają charakter studiów przypadków i dotyczą najczęściej konfliktów powstających na sąsiadujących obszarach. W procesie tworzenia opracowań planistycznych, w pierwszej kolejności, należy zidentyfikować strony konfliktu oraz przedmiot konfliktu. Następnie należy zastanowić się nad wyborem instrumentów zapobiegawczych oraz możliwościami minimalizowania skutków pojawiających się konfliktów. Stronami konfliktów w trakcie realizacji dokumentów planistycznych są właściciele oraz użytkownicy terenów położonych w przestrzeni planowania. Wszelkie spory wynikać będą z faktu, że mogą one posiadać sprzeczne interesy w odniesieniu do funkcji, jaką w tej przestrzeni spełniać będą obszary, którymi władają. Powstawanie sytuacji konfliktowych może mieć również związek ze sposobem użytkowania obszarów sąsiednich, szczególnie w sytuacji, kiedy realizowane inwestycje wiążą się ze zwiększoną emisją hałasu, zanieczyszczenia, czy innych uciążliwych skutków. Do kolejnej grupy konfliktów można zaliczyć sytuacje związane z odebraniem lub ograniczeniem prawa własności, w przypadku wywłaszczeń pod inwestycje celu publicznego. Badanie stopnia dopasowania sposobu użytkowania mogłyby znacznie ułatwić tworzenie dokumentów planistycznych w Polsce. Wprowadzenie ustawowego obowiązku ich wykonania w ramach studiów i analiz poprzedzających utworzenie projektów opracowań planistycznych (studium lub planu miejscowego), stanowiłoby duże ułatwienie w przewidywaniu konfliktów oraz usprawniłoby proces zarządzania nimi. Autorki w swojej pracy, przedstawiają definicje oraz typologię konfliktów sposobu użytkowania. Zastanawiają się nad sposobami ich analizy, także poprzez tworzenie map dopasowania użytkowania (land-use suitability analysis). Próbują również przeanalizować prawne i techniczne uwarunkowania wprowadzenia takich analiz do procedur planistycznych w Polsce.(abstrakt oryginalny)

EN

In spatial planning literature there is a lot of papers refered to spatial conflicts problems. They are generally case studies and consist mainly of conflicts arising in adjacent areas. In the process of creating spatial plans, in conflict situation, it is necessary to identify the parties and subject of the conflict. Then local authorities should consider which preventive instruments to use and how to minimize the effects of emerging conflicts. Usually the owners and landusers are the conflict parties. The argument arises when they have different plans of the land function. Conflict situations can also be associated with use of neighbouring areas, particularly at a time when the investments are the source of increased noise emission, pollution, and other negative externalities. Another group of conflict situations arise when eminent domain procedure is implemented. Land use suitability analysis is a key factor in spatial planning. Using land use suitability analysis in Poland could significantly improve planning documents development and could help to predict spatial conflicts. The authors, in this study present definitions and typologies of land-use conflicts and attempt to analyze legal and technical conditions implementing such analysis to planning procedures in Poland.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka przestrzenna; Użytkowanie ziemi; Zarządzanie konfliktami

EN

Spatial policy; Land use; Conflict management

• Czasopismo: Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich
• Rocznik: 2015
• Numer: nr IV/1
• Strony: 1007--1020

Twórcy

autor

Agnieszka Telega

• Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie

autor

Agnieszka Bieda

• AGH Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

Bibliografia

• Brown, G., Raymond, C. M., (2014). Methods for identifying land use conflict potential using participatory mapping. Landscape and Urban Planning, 122, 196-208
• Bieda, A., Hanus, P., Hycner, R. (red), (2012). Geodezyjne aspekty planowania przestrzennego i wybranych opracowań projektowych. Katowice: Wydawnictwo Gall
• Chmielewski, J. M., (2002). Konflikty w zagospodarowaniu przestrzennym. Studia Regionalne i Lokalne, 1, 115-121
• Collins, M. G. ,Steiner, F. R., Rushman, M. J., (2011). Land-use suitability analysis in the United State: historical development and promising technological achievements. Environmental Management, vol. 28, no. 5, New York: Springer-Verlag, 611-621
• Furmankiewicz, M., Potocki J., (2004). Przyroda a gospodarka - konflikty ekologiczne w zagospodarowaniu przestrzennym Sudetów. [w]: Problemy ochrony przyrody w zagospodarowaniu przestrzennym Sudetów, Muzeum Przyrodnicze w Jeleniej Górze
• Humphreys, J. S., Walmsley, D. J., (1989). Locational conflicts in metropolitan areas: Melbourne and Sydney. Australian Geographic Studies, 29(2), 313-328
• Janelle, D. G., Millward, H. A., (1976). Locational conflict patterns and urban ecological structure. Tijdschrift voor economische en sociale geografie, 67(2), 102-113
• Kamiński, Z., (2002). Pojęcie konfliktu w planowaniu przestrzennym. Zeszyty Naukowe Architektura, Politechnika Śląska, z. 40, 3-132
• Kołodziejski, J., (1982). Geneza, funkcjonowanie oraz ocena sytuacji konfliktowych w gospodarce przestrzennej Polski. [w:] Diagnoza stanu gospodarki przestrzennej Polski, Biuletyn KPZK PAN, z. 123, 134-148
• Kołodziejski, J., (1985). O przyszły kształt polskiej przestrzeni. Zakład Narodowy im. Ossolińskich.
• Malczewski, J., (2004). GIS-based land-use suitability analysis: a critical overview. Progress in Planning, 62(1), 3-65
• Malisz, B., (1984). Podstawy gospodarki i polityki przestrzennej. Zakład Narodowy im. Ossolińskich
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 września 2002r. w sprawie opracowań ekofizjograficznych (Dz . U. z 2002r. Nr 155, poz. 1298)
• Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2003r. Nr 80, poz. 717)
• Torre, A. et al., (2006). Conflits et tensions autour des usages de l'espace dans les territoires ruraux et périurbains, Le cas de six zones géographiques françaises. Revue d'Économie Régionale & Urbaine, 3, 415-453
• Von der Dunk, A. et al., (2011). Defining a typology of peri-urban land-use conflicts - A case study from Switzerland. Landscape and Urban Planning, 101(2), 149-156
• Źrobek, S., Zachas, M., (2003). Identyfikacja konfliktow przestrzennych na poziomie lokalnym w procesie sporządzania miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Acta Scientiarum Polonorum Administratio Locorum, 2, 1-2, 5-19

Identyfikatory

DOI

http://dx.medra.org/10.14597/infraeco.2015.4.1.080