Jakość życia oraz zachowania zdrowotne kobiet zamieszkałych na terenach wiejskich i uczestniczących w zorganizowanych formach aktywności fizycznej

• Autorzy: Justyna Krzepota , Dorota Sadowska

Warianty tytułu

The Quality of Life and Women's Health Behavior Living in the Rural Areas and Participating in Organized Forms of Physical Activity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszego artykułu była (a) analiza podejmowanych zachowań zdrowotnych w zakresie samooceny nawyków żywieniowych, zachowań profilaktycznych, praktyk zdrowotnych i pozytywnego nastawienia psychicznego wśród kobiet podejmujących aktywność fizyczną; (b) analiza samooceny ich ogólnej jakości życia, stanu zdrowia oraz poczucia jakości życia w dziedzinie fizycznej, psychicznej, relacji społecznych i środowiskowej, a także (c) poszukiwanie zależności między analizowanymi zmiennymi. Do analizy zakwalifikowano kwestionariusze uzyskane od 49 kobiet mieszkających na terenach wiejskich i uczęszczających na zorganizowane formy aktywności fizycznej. Do oceny jakości życia zastosowano krótką wersję Kwestionariusza Oceny Jakości Życia WHOQoL-Bref, a do oceny zachowań zdrowotnych wykorzystano Inwentarz Zachowań Zdrowotnych. Na podstawie uzyskanych wyników stwierdzono, że wiek jest czynnikiem istotnie wpływającym na jakość życia, a także zachowania zdrowotne kobiet zamieszkałych na obszarach wiejskich i podejmujących aktywność fizyczną. Wraz z wiekiem poprawie ulegają zachowania zdrowotne w kategorii pozytywnego nastawienia psychicznego i praktyk zdrowotnych. Z kolei w przypadku jakości życia obserwowano ujemne korelacje wieku z ogólną jakością życia, stanem zdrowia i dziedziną środowiskową. Najsilniejsze współzależności zaobserwowano między zachowaniami zdrowotnymi a jakością życia w dziedzinie fizycznej. Podejmowanie i wspieranie działań mających na celu podnoszenie jakości życia na obszarach wiejskich powinno uwzględniać działania związane z promowaniem zachowań zdrowotnych, a co za tym idzie - również działania umożliwiające uczestnictwo w różnych formach aktywności fizycznej. (abstrakt oryginalny)

EN

In recent years a number of initiatives for the development of rural areas and promoting of the development of their inhabitants has been undertaken. The aim of this study was (a) analysis of health behavior undertaken in the field of eating habits, preventive behaviors, health practices and positive thinking among women participating in physical activity; (b) analysis of the self-assessment of their overall quality of life, general health and a sense of quality of life in the physical domain, psychological, social relationships and environment; (c) examination of correlations between the analyzed variables. The analysis involved the questionnaires of 49 women living in rural areas and participating in organized physical activity. To assess the quality of life, the short version of the Quality of Life Questionnaire Assessment WHOQOL-Bref was used, and to assess health behaviors, Healthy Behaviour Inventory was used. The results showed that age is the factor that significantly affects both the quality of life and health behaviors of women participating in a physical activity in rural areas. With age there are improved health behaviors in the category of a positive thinking and health practices. On the other hand, in the case of quality of life negative correlations between the age and the overall quality of life, general health and environmental domain were observed. The strongest correlations were observed between health behavior and quality of life in the physical domain. Undertaking and supporting activities aimed at improving the quality of life in rural areas should include activities related to the promotion of health behaviors, and thus also activities which enable participation in various forms of physical activity. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Jakość życia; Zdrowie; Kobieta; Obszary wiejskie; Zachowania zdrowotne

EN

Quality of life; Health; Woman; Rural areas; Health behaviours

• Czasopismo: Marketing i Rynek
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 11 (CD)
• Strony: 253--260

Twórcy

autor

Justyna Krzepota

• Uniwersytet Szczeciński

autor

Dorota Sadowska

• Uniwersytet Szczeciński

Bibliografia

• Ambroży, J., Bester, J., Czuchraj, W., Dostał, K. i Dubiel, M. (2013). Nawyki żywieniowe oraz częstość spożycia wybranych produktów przez dzieci w wieku 10-13 lat zamieszkałe na terenach miejskich i wiejskich. Annales Academiae Medicae Silesiensis, 67 (4), 231-237.
• Apanowicz, J. (2002). Metodologia ogólna. Gdynia: Wydawnictwo Bernardinum.
• CBOS (2005). Upodobania kulinarne, nawyki żywieniowe i zachowania konsumenckie Polaków. Komunikat z badań. Warszawa.
• CBOS (2013). Aktywność fizyczna Polaków. Warszawa: http://www.cbos.pl/SPISKOM.POL/2013/K_129_13.PDF (30.04.2015).
• Chudy, W. (2012). Zagospodarowanie polskiej wsi w infrastrukturę sportową. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, (2/I), 143-150.
• Dudek, M., Wrzochalska, A. i Zwoliński, Ł. (2007). Ocena zmian w strukturze społeczno-ekonomicznej wsi w latach 2000-2005. W: A. Sikorska (red.), Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania rozwoju polskiej gospodarki żywnościowej po wstąpieniu do Unii Europejskiej, (79), Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
• Eime, R., Harvey, J. i Payne, W. (2014). Dose-response of women's Health-Related Quality of Life (HRQoL) and life satisfaction to physical activity. Journal Of Physical Activity & Health, 11 (2), 330-338.
• Gotowska, M. (2013). Powiązania poziomu i jakości życia ze zrównoważonym rozwojem w ujęciu teoretycznym i badawczym. Handel Wewnętrzny, 2 (6A), 20-29.
• Ha, N.T., Duy, H.T., Le, N.H., Khanal, V. i Moorin, R. (2014). Quality of life among people living with hypertension in a rural Vietnam community. BMC Public Health, 14:833. doi: 10.1186/1471-2458-14-833.
• Hameed, S., Brahmbhatt, K.R., Patil, D.C., Prasanna, K.S. i Jayaram, S. (2014). Quality of life among the geriatric population in a rural area of Dakshina Kannada, Karnataka, India. Global Journal of Medicine and Public Health, 3 (3): http://www.gjmedph.org/uploads/O4-Vo3No3.pdf (30.04.2015).
• Heffner, K. i Klemens, B. (2012). Warunki życia i aktywność społeczno-gospodarcza mieszkańców na obszarach wiejskich (na przykładzie województwa opolskiego). Barometr Regionalny. Analizy i Prognozy, 4 (30), 81-88.
• Jaracz, K. (2001). Sposoby ujmowania i pomiaru jakości życia. Próba kategoryzacji. Pielęg. Pol., (2), 219-226.
• Juczyński, Z. (2001). Inwentarz Zachowań Zdrowotnych - IZZ. W: Z. Juczyński (red.), Narzędzia pomiaru w promocji i psychologii zdrowia (116-122). Warszawa: Pracownia Testów Psychologicznych.
• Kamiński, R. i Knieć, W. (2012). Problemy polskiej wsi w kontekście informatyzacji. Metoda e-VITA: http://www.witrynawiejska.org.pl/data/mevita/content (24.04.2015).
• Koplan, J.P., Powell, K.E., Sikes, R.K., Shirley, R.W. i Campbell, C.C. (1982). An epidemiologic study of the benefits and risks of running. JAMA, 248 (23), 3118-3121.
• Korczyńska, J. (2001). Zachowania zdrowotne mieszkańców wsi (w świetle badań własnych). Annales Universitas Maria Curie-Skłodowska, XXVI, 22, sectio D, 277-289.
• Kryk, B. (2012). Jakość życia w kontekście zrównoważonego rozwoju. Handel Wewnętrzny, 1, numer specjalny, lipiec/sierpień, 145-155.
• Kurpas, D., Mroczek, B. i Bielska, D. (2014). Rural and urban disparities in quality of life and health-related behaviors among chronically ill patients. Rural and remote health, 14, 2485: http://www.rrh.org.au/articles/subviewnew.asp?ArticleID=2485 (24.04.2015).
• Kusterka-Jefmańska, M. (2012). Pomiar jakości życia na poziomie lokalnym - wybrane doświadczenia europejskie i doświadczenia polskich samorządów. Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, (264), 230-239.
• Kusterka-Jefmańska, M. (2013). Subiektywna jakość życia w ocenie mieszkańców saksońsko-polskiego obszaru przygranicznego. Handel Wewnętrzny, 2 (6A), 43-54.
• Murawska, A. (2012). Zmiany w poziomie i jakości życia ludności na obszarach wiejskich w Polsce. Journal of Agribusiness and Rural Development, 3 (25), 169-180.
• Pawka, B., Dreher, P., Herda, J., Szwiec, I. i Jałoza, M. (2010). Różnice w stanie zdrowia mieszkańców miast i wsi województwa lubelskiego, Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 16 (1), 91-99.
• Prandecki, K. (2014). Jakość życia w perspektywie 2050 roku: http://www.depot.ceon.pl/bitstream/handle/123456789/6670/9_Prandecki.pdf?sequence=1&isAllowed=y (30.04.2015).
• Rėklaitienė, R., Andrijauskas, K. i Bacevičienė, M. (2008). Assessment of the quality of life among Lithuanian rural community. Acta Medica Lituanica, 15 (3), 156-162.
• Sampaio, P.Y.S., Ito, E. i Sampaio, R.A.C. (2013). The association of activity and participation with quality of life between Japanese older adults living in rural and urban areas. Journal of Clinical Gerontology and Geriatrics, 4 (2), 51-56.
• Santos, N.M.F., Tavares, D.M.S. i Dias, F.A. (2014). Quality of life comparison of elderly urban and rural stroke victims. Journal of Research: Fundamental Care Online, 6, (1), 387-397. doi: 10.9789/2175.
• Szczepańska, E., Piórkowska, K., Niedworok, E. i Muc-Wierzgoń, M. (2010). Konsumpcja słodyczy i napojów wysokosłodzonych w aspekcie występowania otyłości na przykładzie dzieci zamieszkujących obszary miejskie i wiejskie. Endokrynologia, Otyłość i Zaburzenia Przemiany Materii, 6 (2), 78-84.
• Warburton, D.E., Nicol, C.W. i Bredin, S.S. (2006). Health benefits of physical activity: the evidence. Canadian Medical Association Journal, 174 (6), 801-809.
• Wilkin, J. (2005). Lepszy świat - polska wieś za 25 lat. W: J. Wilkin (red.), Polska wieś 2025 - wizja rozwoju 2005, Warszawa, Program Agro-Info, Fundusz Współpracy, Biuro Programów Wiejskich.
• Wnuk, M., Zielonka, D., Purandare, B., Kaniewski, A., Klimberg, A., Ulatowska-Szostak, E. i Kaminiarz, E. (2013). Przegląd koncepcji jakości życia w naukach społecznych. Hygeia, 48 (1), 10-16.
• Wołowicka, L. (2001). Jakość życia w naukach medycznych. Poznań: Wydawnictwo Akademii Medycznej.
• Wołowicka, L. i Jaracz, K. (2001). Polska wersja WHOQOL-WHOQOL 100 i WHOQOL BREF. W: L. Wołowicka (red.), Jakość życia w naukach medycznych (231-281). Poznań: Wydawnictwo Akademii Medycznej.
• Wrzochalska, A. (2005). Wybrane cechy społeczno-ekonomiczne ludności wiejskiej a rozwój wsi i rolnictwa. W: A. Sikorska (red.), Ekonomiczne i społeczne uwarunkowania rozwoju polskiej gospodarki żywnościowej po wstąpieniu do Unii Europejskiej, (3), Warszawa: Instytut Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej.
• Wysocki, F. i Kurzawa, I. (2006). Kształtowanie się preferencji konsumpcyjnych artykułów żywnościowych w relacji miasto-wieś. Zagadnienia Ekonomiki Rolnej, 2 (307), 49-67.
• Żołnierczuk-Kieliszek, D., Kulik, T.B., Jarosz, M.J., Stefanowicz, A., Pacian, A., Pacian, J. i Janiszewska, M. (2012). Quality of life in peri- and postmenopausal Polish women living in Lublin Province - differences between urban and rural dwellers. Annals of Agricultural and Environmental Medicine, 19 (1), 129-133.