Zasady planowania w przedsiębiorstwie w warunkach reformy gospodarczej

• Autorzy: Tadeusz Juja
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Kryzys społeczno-gospodarczy, którego pierwsze symptomy były wyraźnie widoczne w Polsce już pod koniec lat siedemdziesiątych, w pełni unaocznił fakt, że dotychczasowy scentralizowany nakazowo-rozdzielczy system kierowania nie jest w stanie zapewnić warunków do sprawnego funkcjonowania i harmonijnego rozwoju gospodarki narodowej oraz podwyższania efektywności gospodarowania i dobrobytu ludności. Wynikła stąd prawie powszechna niewiara społeczeństwa w sens jego doskonalenia oraz przekonania, że powinien być on zastąpiony systemem bardziej sprawnym. W ten sposób zrodziła się presja społeczna na przeprowadzenie głębokich reform, nie tylko społeczno-gospodarczych, ale również politycznych. Realizowana w Polsce od 1981 roku reforma gospodarcza w pewnej mierze jest odpowiedzią na tę presję. Nie mogła ona pominąć jednego z najistotniejszych elementów składowych systemu kierowania gospodarką narodową, jakim jest system planowania. Ustawa z dnia 26 lutego 1982 r. o planowaniu społeczno-gospodarczym wprowadziła istotne zmiany w planowaniu na wszystkich szczeblach gospodarki narodowej. Przyjęto w niej przy tym zasadę, że podstawowym regulatorem funkcjonowania i rozwoju gospodarki narodowej będzie system planów społeczno-gospodarczych, natomiast mechanizm rynkowy powinien pełnić w tym zakresie wyłącznie funkcję pomocniczą. Nadal kwestią otwartą jest jednak, w jaki konkretnie sposób należałoby w praktyce połączyć planowanie centralne z mechanizmem rynkowym, jak należy rozumieć działanie mechanizmu rynkowego w gospodarce socjalistycznej, jakie warunki muszą być spełnione, żeby ten mechanizm sprawnie działał, w jakim zakresie powinien być on wykorzystywany i dla jakich celów. (fragment tekstu)

Słowa kluczowe

PL

Reformy gospodarcze; Przedsiębiorstwo; Planowanie społeczno-gospodarcze

EN

Economic reforms; Enterprises; Socio-economic planning

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe. Seria 1 / Akademia Ekonomiczna w Poznaniu
• Rocznik: 1989
• Numer: nr 173 Problemy planowania i regulacji w przedsiębiorstwie
• Strony: 7--23

Twórcy

autor

Tadeusz Juja

Bibliografia

• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 30 listopada 1981 r. w sprawie wykonania ustawy oj przedsiębiorstwach państwowych, Dz.U.1981 nr 31 poz.170.
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 13 kwietnia 1984 r. w sprawie określenia rodzajów przedsiębiorstw państwowych, zakładów i innych jednostek państwowych, podporządkowanych radom narodowym poszczególnych stopni, Dz.U. 1984 nr 25 poz. 127.
• Ustawa z dnia 25 września 1981 r. o przedsiębiorstwach państwowych, Dz.U. 1981 nr 24 poz. 122, zmiany: Dz.U. 1982 nr 45 poz. 289, Dz.U. 1983. nr 36 poz. 165 oraz Dz.U. 1983 nr 39 poz. 176.
• Ustawa z dnia 25 września 1981 r. o samorządzie załogi przedsiębiorstwa państwowego, Dz.U.1981 nr 24 poz.123; zmiana: Dz.U. 1983 nr 39 poz.176.
• Ustawa z dnia 26 lutego 1982 r. o planowaniu społeczno-gospodarczym, Dz.U. 1982 nr 7 poz.51; zmiany: Dz.U.1983 nr 71 poz.318 oraz Dz.U. 1985 nr 37 poz.174.
• Ustawa z dnia 26 lutego 1982 r. o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych. Zob. załącznik do obwieszczenia Ministra Finansów z dnia 2 stycznia 1986 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu ustawy z dnia 26 lutego 1982 r. o gospodarce finansowej przedsiębiorstw państwowych. Dz.U. 1986 nr 8 poz. 44.
• Ustawa z dnia 20 lipca 1983 r. o systemie rad narodowych i samorządu terytorialnego, Dz.U.1983 nr 41 poz. 185; sprostowanie błędu: Dz.U. 1983 nr 62 poz. 286; zmiana: Dz.U. 1984 nr 21 poz. 100; sprostowanie błędu: Dz.U. 1984 nr 31 poz. 173.
• Ustawa z dnia 3 grudnia 1984 r. o przedsiębiorstwie państwowym Polskie Linie Lotnicze "Lot". Dz.U. 1984 nr 55. poz.281.
• Ustawa z dnia 31 lipca 1985 r. o dostosowaniu przepisów niektórych ustaw określających funkcjonowanie gospodarki do uwarunkowań i potrzeb dalszego rozwoju społeczno-gospodarczego kraju, Dz.U. 1985 nr 37 poz. 174.