The Human Factor and Fatal Accidents in the Mountains (the Mountain Thanatological Studies Method)

• Autorzy: Kazimierz Mrozowicz , Piotr Halemba

Warianty tytułu

Czynnik ludzki a wypadki śmiertelne w górach (metoda górskiego studium tanatologicznego)

• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

Suffering, pain, not to mention death of another person, lead a normal, mentally healthy individual to experience traumatic emotional states. Organizational effects of exposing an employee to a long-lasting trauma, caused by the aforementioned factors are not limited solely to economic costs, but cause damage in one's psyche and carry with it negative social consequences. In case of the socio-occupational role of a mountain rescuer, within the catalogue of traumatic factors, apart from: the direct risk to one's health or life, physical, meteorological, natural, geomorphological, economic and social factors, there is also a factor of observing a trauma, agony or death of another human. The article raises the issues of causes and circumstances of the emergence of fatal accidents in the area of operation of the Bieszczady Group of Mountain Voluntary Rescue Service12 (MVRS). It is assumed that the source of their occurrence is sometimes the man himself, whereas the human factor is the main cause of fatal accidents in the mountains. The purpose of this article is also to present a diagnostic and prognostic method called The Mountain Thanatological Studies Method (MTS Method), which could support organizational and decision-making processes in improving the efficiency of rescue work in the mountains. It can effectively lower the intensity of the analyzed traumatic factor connected with the performed socio-occupational work, reducing at the same time the number of fatal accidents. (original abstract)

Cierpienie, ból, śmierć drugiego człowieka powodują u normalnej, zdrowej psychicznie jednostki przeżywanie traumatycznych stanów emocjonalnych. Skutki organizacyjne ekspozycji pracownika na długotrwałą traumę spowodowaną wspomnianymi czynnikami nie ograni-czają się wyłącznie do kosztów ekonomicznych, ale wyrządzają także szkody w jego psychice oraz pociągają negatywne skutki społeczne. Wspominany wymiar nie dotyczy wyłącznie kwestii etycznych. Zdobywana wiedza uzupełnia potencjał społeczny organizacji. Staje się ona zatem istotnym elementem kulturotwórczym, jest podstawą formułowania celów, wartości oraz norm zachowań jednostkowych i zespołowych. Czynniki te sprzyjają wzmacnianiu trwałości kultury organizacyjnej. W wypadku roli społeczno-zawodowej ratownika górskiego w katalogu czynników traumatycznych oprócz: bezpośredniego narażenia zdrowia lub życia, czynników fizykalnych, meteorologicznych, przyrodniczych, geomorfologicznych, ekonomiczno-społecznych znajduje się też czynnik obserwacji traumy, agonii lub śmierci innego człowieka. W artykule podjęto problematykę przyczyn oraz okoliczności powstawania wypadków śmiertelnych w obszarze działania Grupy Bieszczadzkiej Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego (GOPR). Zakłada się, że źródłem ich powstawania bywa sam człowiek, czynnik ludzki zaś jest główną przyczyną powstawania wypadków śmiertelnych w górach. Celem artykułu jest też zaprezentowanie metody diagnostyczno-prognostycznej pod nazwą Metoda Górskiego Studium Tanatologicznego (Metoda GST), mogącej wspomóc procesy organizacyjno-decyzyjne w podnoszeniu efektywności pracy ratowniczej w górach. Może ona skutecznie obniżyć natężenie analizowanego czynnika traumatycznego, związanego z wykonywaną pracą społeczno-zawodową, ograniczając równocześnie liczbę wypadków śmiertelnych. (abstrakt oryginalny)

Słowa kluczowe

EN

Organisational behaviour; Decision making; Safety management; Work effectiveness; Human psychology; Mountain rescue

PL

Zachowania organizacyjne; Podejmowanie decyzji; Zarządzanie bezpieczeństwem; Efektywność pracy; Psychologia człowieka; Ratownictwo górskie

• Czasopismo: Modern Management Review
• Rocznik: 2015
• Tom: 20 (XX)
• Numer: nr 22 (2)
• Strony: 83--96

Twórcy

autor

Kazimierz Mrozowicz

• The Jerzy Kukuczka Academy of Physical Education in Katowice, Poland

autor

Piotr Halemba

• The Jerzy Kukuczka Academy of Physical Education in Katowice, Poland

Bibliografia

• Hołub J., Wypadki śmiertelne w obszarze działalności Grupy Bieszczadzkiej Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego [Fatal accidents in the area of activity of the Bieszczady Group of Mountain Voluntary Rescue Service], Bachelor thesis, PWSTE in Jarosław, Jarosław 2012.
• Jarosiński J., Błękitny Krzyż na połoninach. Monographs of the Bieszczady Mountain Rescue Sernice, The RUTHENUS Publishing House, Krosno 2011.
• Leplat J., Accidents and Incidents Production: Method of Analysis, "Journal of Occupational Accidents" 1982/4, p. 51-60.
• Mrozowicz K., Halemba P., Ratownictwo górskie. Psychologiczne i organizacyjne aspekty zarządzania bezpieczeństwem w górach, Publication of the Jerzy Kukuczka Academy of Physical Education in Katowice, Katowice 2012.
• Mrozowicz K., Halemba P., Teoria motywacji uczenia się ról społecznych na przykładzie organizacji ratownictwa górskiego, [in:] Zarządzanie w wybranych obszarach sportu, turystyki i rekreacji, ed. P. Halemba, Monograph of the Academy of Physical Education in Katowice, Katowice 2011, p. 177-191.
• Mrozowicz K., Puciato D., Blue Cross organization as the subject of safety management in mountain tourism, "The Małopolska School of Economics in Tarnow, Research Papers Collection" 16/2 (2010), p. 99-108.
• Mrozowicz K., Ziaja W.W., Strategia marki sieciowego przedsiębiorstwa hotelarskiego, Publication of the Jerzy Kukuczka Academy of Physical Education in Katowice, Katowice 2012.
• Mrozowicz K., Model procesu podejmowania decyzji (na przykładzie badań ratowników górskich), "Organizacja i Kierowanie" 147/4 (2011), p. 193-207.
• Mrozowicz K., Psychologiczne i organizacyjne mechanizmy formalizacji ról społecznych w organizacji (na przykładzie GOPR), "Przegląd Organizacji" 2010/5, p. 27-31.
• Mrozowicz K., Teoria zachowań organizacyjnych (na przykładzie niektórych aspektów roli społecznej ratownika GOPR), "Organizacja i Kierowanie" 144/1(2011), p. 67-85.
• Mrozowicz K., Zachowania pomocne w świetle humanistycznej teorii organizacji (w świetle badań motywacji i postaw służby medycznej), "Przegląd Organizacji" 2010/7-8, p. 35-39.
• Mrozowicz K., Zachowania ratowników górskich w świetle badań systemu wartości, "Przegląd Organizacji" 2010/10, p. 15-20.
• Mrozowicz K., Zarządzanie działalnością interwencyjną górskich organizacji ratowniczych na tle teorii zarządzania systemem bezpieczeństwa, [in:] Turystyka zrównoważona i ekoturystyka, ed. A. Gotowt-Jezierska, J. Śledzińska, The PTTK ,,Kraj" Publisher, Warsaw 2008, p. 137-153.
• "Na każde wezwanie..." Pięćdziesiąt lat działalności Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego 1952-2002, ed. A. Jonak, Centralny Ośrodek Turystyki Górskiej PTTK, Kraków 2012.
• Nenonen S., Kivistö-Rahnasto J., Vasara J., Safety considerations during different stages of a project life cycle in the manufacturing industry, Human Factors and Ergonomics in Manufacturing & Service Industries, Article published online: 30 JULY 2012.
• Program Grupy Bieszczadzkiej GOPR (The Bieszczady Mountain Rescue Service Program) 2011-2014, Sanok 2011.
• Regulamin Służby Ratowniczej GOPR (Regulations of the GOPR Rescue Service), Uchwała Zarządu (Resolution of the Board of) GOPR/PTTK no. 250/VIII/1975 of 9 September 1975.
• Strategia Grupy Bieszczadzkiej GOPR (Strategy of the Bieszczady Mountain Rescue Service), Sanok 2006.
• Studenski R., Organizacja bezpiecznej pracy w przedsiębiorstwie, Publication of the Silesian University of Technology, Gliwice 1996.
• Studenski R., Szacowanie i ograniczanie ryzyka, "Atest - Ochrona Pracy" 1994/6, p. 32-45.
• Successful Accident Prevention, ed. J. Saari, Institute of Occupational Health, Helsinki 1987.
• Swuste P., ,,You will only see it, if you understand it" or occupational risk prevention from a management perspective, "Human Factors and Ergonomics in Manufacturing & Service Industries" 18/4 (2008), p. 438-453.

Identyfikatory

DOI

10.7862/rz.2015.mmr.21