Efektywność usług publicznych - teoria i praktyka

• Autorzy: Marian Kachniarz

Warianty tytułu

The Efficiency of Public Services. Theory and Practice

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem zasadniczym pracy jest nowe spojrzenie na dotychczasowy stan teorii sektora publicznego w zakresie metodyki badania efektywności usług publicznych na poziomie samorządu lokalnego oraz opracowanie własnych propozycji wzbogacających dorobek teoretyczny i praktyczny w tym zakresie.(fragment tekstu)

EN

The presented dissertation constitutes an attempt to discuss the new outlook on the existing situation regarding public sector theory, in relation to methodology for public services efficiency analysis at the level of local self-government, as well as to develop the author's proposals presenting an input into both theoretical and pragmatic output in this domain. The first part of the study discusses fundamental ideas related to the role of public services in the contemporary world as well as transformations in the manner and structure of their provision. Next, there are presented arguments confirming that the size of public sector itself should be decisive regarding the need for its efficiency oriented analysis. In the current situation almost half of GDP is distributed disregarding basic optimization criteria referring to economic discussions and the functioning of organizations within the area of economics, i.e. efficiency and effectiveness. So far, however, an adequate research methodology, allowing for the comparison of public services efficiency, has not been generated and practical studies in this subject matter are still very rare. For example, the current system of selfgovernments functioning assessment does not allow for the evaluation of deficits, reserves and the identification of dysfunctions occurring in the process of public services provision. The above observations constituted the background for suggesting the new methodology of public services efficiency analysis at the territorial self-government level. The proposed research procedure is based on three principles. Firstly, it provides information regarding the diversification of methods for particular public services provision. Secondly, the study of individual services becomes an introduction for specifying the efficiency of overall territorial self-government units. Thirdly, a more comprehensive and relatively complete description of the given phenomenon was offered, not only based on the diversification study, but also as the result of an attempt to explain reasons emphasising it. This type of research on the efficiency of public services, provided by territorial self-government units, represents a novelty in Poland. The following part of the dissertation was the application of the initially developed methodology for public services efficiency analysis in Lower Silesian districts. The results of analyses covering particular public services types were presented in detail and the cumulated assessments of overall districts functioning efficiency were discussed. The conducted research definitely indicates an extensive diversification of both efficiency and productivity indicators in particular districts, frequently taking the form of serious dysfunctions. This should become an incentive to undertake systemic initiatives aimed at stimulating territorial self-government units towards effective activities. An attempt to explain the results of such diversification constitutes the subsequent part of the dissertation. The obtained research results confirm the importance of external determinants, directly dependent on the managing authorities. Due to the power ingrained in the mentioned above factors the secondary role was played by external determinants, such as e.g. economies of scale or the size of revenues. Therefore the research did not confirm the frequently presented theses regarding higher efficiency of larger, or wealthier self-government units. The difficult situation of public finance, together with increasing expectations expressed by self-government communities, provide grounds for investigating reserves present not only outside the system. Relatively extensive opportunities and resources occur inside the organization and services provision methods. Therefore it is justified to implement an adequate research methodology allowing for the valuation of current expenditure level and the identification of dysfunctional phenomena occurring along the process of public services provision. The dissertation is concluded by the proposal of the tested methodology implementation in a systemic and motivating mechanism establishment for a territorial self-government unit, facilitating its effective functioning. The modification of the current supervision system over territorial self-governments functioning was suggested, which allows for their positioning in line with their efficiency. The study provides arguments confirming that such a system could be implemented after the introduction of slight modifications in the legislation in force and the scale of possible to accomplish results constitutes the sufficient reason for undertaking efforts aimed at this system implementation.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Administracja publiczna; Usługi publiczne; Efektywność

EN

Public administration; Public services; Effectiveness

• Czasopismo: Monografie i Opracowania Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2012
• Numer: nr 210
• Strony: 267

Twórcy

autor

Marian Kachniarz

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• 21st Century Local Government. Report of the New York State Commission on Local Government Efficiency & Competitiveness, Albany, New York State 2008.
• A quiet rebellion against the 'Big Society', ,,Financial Times", 16 lutego 2011.
• Amerykański Nobel z ekonomii, "Rzeczpospolita", 13 października 2009.
• Babczuk A., Samodzielne publiczne zakłady opieki zdrowotnej jako źródło zagrożenia sytuacji finansowej samorządu powiatowego, "Finanse Komunalne" 2010, nr 7-8.
• Bailey S.J., Local Government Economics. Principles and Practice, Houndmills, 1999.
• Bauer H., Koncepcje modernizacji administracji publicznej w XXI wieku, [w:] Efektywna polityka i administracja, Związek Miast Polskich, Osterrechische Stadtebund, KDZ - Centrum für Verwaltungsforschung, Poznań 2005.
• Bevir M., Public Governance, vol. 1, Theories of governance, SAGE, London 2007.
• Białecki I., Haman J., Program Międzynarodowej Oceny Umiejętności Uczniów OECD/PISA. Wyniki polskie, raport z badań, PAN, Warszawa 2000.
• Bielski M., Organizacja, istota, struktury, procesy, Uniwersytet Łódzki, Łódź 1996.
• Bish R., Local Government Amalgamations: Discredited Nineteenth-Century Ideals Alive in the Twenty-First, The Urban Papers, C.D. Howe Institute, Toronto 2001.
• Bitner M., Kulesza M., Zasada legalizmu a zdolność kontraktowa jednostek samorządu terytorialnego, "Samorząd Terytorialny" 2009, nr 6.
• Błaś A., Boć J., Jeżewski J., Administracja publiczna, Kolonia Limited, Wrocław 2004.
• Block W., Prywatna własność, etyka i tworzenie bogactwa, [w:] P.L. Berger (red.), Etyka kapitalizmu, Znak, Kraków 1994.
• Bober J., Mazur S., Turowski B., Zawicki M., Rozwój instytucjonalny, MSAP i MSWiA, Kraków 2004.
• Bondyra K. i in., Państwo, samorząd i społeczności lokalne, WSB, Poznań 2005.
• Boni M. (red.), Polska 2030 - wyzwania rozwojowe, KPRM, Warszawa 2009.
• Borowiec L., Controlling w realizacji usług publicznych gminy, Wolters Kluwer, Warszawa 2007.
• Boyne G.A., Local government structure and performance: Lessons from America?, ,,Public Administration" 2007.
• Boyne G.A., Population size and economies of scale in local government, ,,Policy and Politics", vol. 23, no. 3.
• Bratnicki M., Pomiar efektywności organizacji świadczącej usługi publiczne, [w:] A. Frączkiewicz- -Wronka (red.), Zarządzanie publiczne - elementy teorii i praktyki, Uniwersytet Ekonomiczny, Katowice 2009.
• Bratnicki M., Kulikowska M., Teoretyczne podstawy zarządzania pomiarem efektywności zorientowanego na przedsiębiorcze uczenie się, [w:] T. Dudycz (red.), Efektywność źródłem bogactwa narodów, Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania, t. VII, zeszyt 1A, Łódź 2006.
• Brol R. (red.) Ekonomika i zarządzanie miastem, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2004.
• Brol R. (red.), Zarządzanie rozwojem lokalnym - studium przypadków, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 1998.
• Brol M. (red.), Zarys ekonomii sektora publicznego, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2009.
• Buchanan J. M., Finanse publiczne w warunkach demokracji, PWN, Warszawa 1997.
• Bugdol M., Zarządzanie jakością w urzędach administracji publicznej, Difin, Warszawa 2008.
• Bury P., Finanse lokalne z elementami finansów państwa, WSU, Kielce 2002.
• Byrnes J., Dollery B., Do economies of scale exist in Australian local government? A review of the empirical evidence, University of New England Working Paper Series in Economics, 2002 no. 2.
• Cameron D., A new politics: We need a massive, radical redistribution of power, ,,The Guardian", 25 maja 2009.
• Carneiro R., Zmieniający się kanon rządzenia: od funkcji opiekuńczych do służby, [w:] Rząd przyszłości, OECD, Urząd Służby Cywilnej, Warszawa 2002.
• Chmielnicki P., Świadczenie usług przez samorząd terytorialny w Polsce, Municipium, Warszawa 2005.
• Constas H., Max Weber's two conceptions of bureaucracy, ,,The American Journal of Sociology", vol. 63, no. 4.
• Czakon W., Procesowe podejście do badania efektywności, [w:] Efektywność - rozważania nad istotą i pomiarem, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1060, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2005.
• Czaputowicz J. (red.), Administracja publiczna. Wyzwania w dobie integracji europejskiej, PWN, Warszawa 2008.
• Czechowski L., Wielowymiarowa ocena efektywności ekonomicznej przedsiębiorstwa przemysłowego, Uniwersytet Gdański, Gdańsk 1997.
• Czy wyniki egzaminów zewnętrznych dla szkół powinny być jawne?, "Gazeta Wyborcza", 2 października 2005.
• Dahl R., Dahl A., Tufte E.R., Size and Democracy, Stanford University Press 1973.
• Decydujmy razem. Udział społeczności lokalnej w podejmowaniu decyzji publicznych, Fundusz Współ- pracy, Warszawa 2011 r.; informacje na temat projektu na: www.decydujmyrazem.pl.
• Denhardt J.V., Denhardt R.B., New Public Service. Serving not Sterring, ME Sharpe Inc, Armonk 2011.
• Długosz D., Wygnański J., Obywatele współdecydują. Przewodnik po partycypacji społecznej, Forum Inicjatyw Pozarządowych, Warszawa 2005.
• Dollery B., Crase L., Is bigger local government better? An evaluation of the economic case for Australian Municipal Amalgamation Programs, University of New England Working Paper Series in Economics, 2004, no. 4.
• Dollery B., Crase L., Johnson A., Australian Local Government Economics, University of New South Wales, Sydney 2006.
• Dollery B., Keogh C., Crase L., Alternatives to amalgamation in Australian local government: Lessons
• from the New Zealand experience, University of New England Working Paper Series in Economics, 2005, no. 15.
• Dolnicki B., Samorząd terytorialny, Wolters Kluwer, Kraków 2009.
• Dudycz T., Brycz B., Efektywność funkcjonowania polskich przedsiębiorstw w latach 1994-2004 - wstępne badania empiryczne, [w:] T. Dudycz (red.), Efektywność źródłem bogactwa narodów, Zeszyty Naukowe Społecznej Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania, t. VII, zeszyt 1A, Łódź 2006.
• Dyduch W., Dobór miar do systemów pomiaru efektywności organizacyjnej: dylematy i propozycje rozwiązań, [w:] Efektywność - rozważania nad istotą i pomiarem, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1183, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2007.
• Dylewski M., Nadzór nad gospodarką finansową jednostek samorządu terytorialnego, [w:] S. Kańduła(red.), Współczesne problemy finansów i gospodarki jednostek samorządu terytorialnego, Akademia Ekonomiczna, Poznań 2008.
• Dylewski M., Ocena kosztów i korzyści realizacji zadań w JST na podstawie metody CBA, [w:] L. Patrzałek, Finanse samorządu terytorialnego. Zagadnienia wybrane, Wyższa Szkoła Bankowa, Poznań-Wrocław 2005.
• Dylewski M., Możliwość zastosowania rachunku kosztów działań w działalności jednostek samorządu terytorialnego, [w:] E. Nowak (red.), Rachunkowość a controling, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1174, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2007.
• Dylewski M., Filipiak B., Usługi publiczne, [w:] S. Flejterski, A. Panasiuk, J. Perenc, G. Rosa (red.), Współczesna ekonomika usług, PWN, Warszawa 2005.
• Dylewski M., Filipiak B., Gorzałczyńska-Koczkodaj M., Finanse samorządowe. Narzędzia, decyzje, procesy, PWN, Warszawa 2006.
• Dziarski G., Kłosowski W., Usługi publiczne, w tym komunalne, FRDL, Warszawa 2003.
• Esping-Andersen G., Social Foundation of Postindustrial Economies, Oxford University Press Inc., New York 1999.
• Fiedor B., Nauki ekonomiczne wobec wyzwań współczesności, www.wiedza.pl.
• Filipak B., Pomiar kosztów usług świadczonych przez jednostki samorządu terytorialnego, Prace Instytutu Ekonomiki i Organizacji Przedsiębiorstw, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 50, t. 2, Szczecin 2007.
• Filipiak B., Metodyka kompleksowej oceny gospodarki finansowej jednostki samorządu terytorialnego,Difin, Warszawa 2009.
• Filipiak B., Strategie finansowe jednostek samorządu terytorialnego, PWE, Warszawa 2008.
• Filipiak B. (red.), Finanse publiczne. Podstawy teoretyczne i praktyczne zastosowania, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2008.
• Flejterski S. i in., Współczesna ekonomika usług, PWE, Warszawa 2005.
• Flynn N., Public Sector Management, Pearson Education, Harlow 2002.
• Friedman M., Kapitalizm i wolność, OnePress, Warszawa 2008.
• Fukuyama F., Zaufanie. Kapitał społeczny a droga do dobrobytu, PWN, Warszawa 1997.
• Gilowska Z., Mierzwa A., Misiąg W., Stan i kierunki reformy sektora publicznego w Polsce, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Gdańsk 1997.
• Gilowska Z., System ekonomiczny samorządu terytorialnego w Polsce, Municipium, Warszawa 1998.
• Gomułka zrezygnował z reformowania finansów, www.wprost24.pl (16 kwietnia 2008).
• Gonciarz B., Instytucjonalizacja samorządności. Aktorzy i efekty, IFiS PAN, Warszawa 2004.
• Gorzelak G. (red.), Polska lokalna 2007, Scholar, Warszawa 2008.
• Gorzelak G. (red.), Polska regionalna i lokalna w świetle badań EUROREGU, Scholar, Warszawa 2007.
• Gorzelak G., Szczepański M.S., Ślęzak-Tazbir W., Człowiek - miasto - region. Związki i interakcje, Scholar, Warszawa 2009.
• Gray J., Big Society, Thatcher i trzy paradoksy neoliberalizmu, "Kultura Liberalna" nr 97 (47/2010), 16 listopada 2010.
• Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa 2004.
• Habuda L., Samorządowa wspólnota terytorialna - refleksje sceptyka, [w:] S. Michałowski, A. Paw- łowska (red.), Samorząd lokalny w Polsce, UMCS, Lublin 2004.
• Hall J.L., Assessing the Effects of Size and Structural Variation in Sub-State Regional Economic Development Districts, Southern Political Science Association, New Orleans 2007.
• Harmonogram prac nad budżetem zadaniowym na lata 2008-2015, www. mf.gov.pl (22 maja 2009).
• Hausner J., Administracja publiczna, PWN, Warszawa 2005.
• Hausner J.., Zarządzanie publiczne, Scholar, Warszawa 2008.
• Hayek F.A. von, Konstytucja wolności, PWN, Warszawa 2007.
• Heciak S., Efektywność gospodarowania JST i jej warunki, [w:] L. Patrzałek, Wybrane problemy finansów samorządu terytorialnego, Wyższa Szkoła Bankowa, Poznań 2008.
• Heffner K., Aglomeracje średniej wielkości jako bieguny wzrostu i obszary strategicznej interwencji w regionach międzymetropolitarnych, [w:] Z. Makieła (red.), Potencjalne metropolie ze szczególnym uwzględnieniem Polski wschodniej, Studia KPZK PAN, t. 1259, Warszawa 2009.
• Heffner K. (red.), Współczesne problemy rozwoju ośrodków lokalnych, Akademia Ekonomiczna, Katowice 2008.
• Heffner K., Malik K., Human capital as development factor of the region: Macro- and microeconomic approach, Studia Regionalia vol. 16, Polish Academy of Sciences, Committee for Spatial Economy and Regional Planning, Warszawa 2006.
• Heffner K., Malik K. (red.), Kapitał ludzki w rozwoju regionu. Uwarunkowania makro- i mikroekonomiczne, Wydawnictwo Instytut Śląski, Opole 2005.
• Heffner K., Marszał T., Problemy rozwoju małych miast w wymiarze lokalnym i regionalnym, Biuletyn KPZK PAN z. 220, Politechnika Opolska, PAN, Warszawa 2005.
• Heffner K., Wybrane aspekty zarządzania rozwojem regionalnym i lokalnym, Politechnika Opolska, KPZK PAN Opole 2009.
• Hockuba Z., Nowa ekonomia instytucjonalna - czy zdominuje nasze myślenie w rozpoczynającym się stuleciu?, [w:] A. Wojtyna (red.), Czy ekonomia nadąża z wyjaśnianiem rzeczywistości?, PTE, DW Bellona, Warszawa 2001.
• Holstein-Beck M., Być albo nie być menadżerem, Infor Book, Warszawa 1997.
• Hood Ch., A public management for all seasons? ,,Public Administration" 1991, no. 69.
• Houlberg K., Municipal Size, Economy and Democracy, Consolidation or fragmentation? Lessons Learned from Teritorial Consolidation Reforms - the European Experience, Warsaw University, 2008.
• Hughes O.E., Public Management and Administration. An Introduction, Macmillan Press Ltd, London 1998.
• Huterski R., Indywidualistyczne podejście do racjonalizacji wydatków publicznych, [w:] J. Głuchowski, A. Pomorska, J. Szołno-Koguc, Ekonomiczne i prawne problemy racjonalizacji wydatków publicznych, t. I, UMSC, Lublin 2005.
• Imiołczyk B., Regulski J., Samorządność i demokracja lokalna, Raport nr 2/2007, Konwersatorium "Doświadczenie i Przyszłość", Collegium Civitas, Warszawa 2007.
• Improving the Efficiency and Effectiveness of Local Government, Australian Government Report of Structural Reform, Cannberra 2008.
• Izdebski H., Historia administracji, Liber, Warszawa 2001.
• Izdebski H., Kulesza M. (red.), Administracja publiczna. Zagadnienia ogólne, Liber, Warszawa 2004.
• Jakubowski M., Dobra publiczne i dobra wspólne, [w:] J. Wilkin (red.) Teoria wyboru publicznego, Scholar, Warszawa 2005.
• Janoś-Kresło M., Usługi społeczne w procesie przemian systemowych w Polsce, SGH, Warszawa 2002.
• Jeżowski A., Ekonomiczne determinanty efektywności w edukacji, PWSZ w Głogowie, Głogów 2007.
• Kachniarz M., Analiza strukturalna administracji powiatów dolnośląskich, [w:] J. Sokołowski (red.) Problemy ekonomii, polityki ekonomicznej i finansów publicznych, t. II, Wyd. Jaremen, Jelenia Góra 2008.
• Kachniarz M., Bogactwo gmin - efekt gospodarności czy renty geograficznej [w:] T. Borys, B. Fiedor, Z. Przybyła (red.), Gospodarka, Przestrzeń, Środowisko, Ekonomia 5(17), Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 214, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2011, s. 81-94.
• Kachniarz M., Efektywność wybranych usług publicznych na przykładzie powiatów dolnośląskich, [w:] R. Brol (red.), Gospodarka lokalna i regionalna w teorii i praktyce, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 46, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2009.
• Kachniarz M., Effectiveness of public administration in Poland. Case study of ditricts in the Lower Silesia Region, [w:] M. Klus, J. Kralik, E. Mesikova (red.), Decentralizacia a efektivnost verejnej spravy v podmienkach regionov Europskej Unie, Univerzita Mateja Bela v Banskej Bystrici, Banska Bystrica 2009.
• Kachniarz M., Ekonomia skali a teoria nowego lokalizmu, [w:] B. Filipiak, A. Szewczuk, (red.), Samorząd terytorialny w zintegrowanej Europie, Ekonomiczne Problemy Usług nr 29, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 526, Szczecin 2009.
• Kachniarz M., Ekonomizacja administracji publicznej na tle koncepcji prawnych i społecznych, [w:] T. Borys (red.) Gospodarka a Środowisko nr 9, Zarządzanie środowiskiem - jakość życia - zarzą- dzanie jakością, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 22, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2008.
• Kachniarz M., Is measuring the efficiency of local authorities grounded, ,,Service Management" vol. 4, The University of Szczecin, Szczecin 2009.
• Kachniarz M., Komercjalizacja samodzielnego publicznego zakładu opieki zdrowotnej. Kluczowe warunki osiągnięcia sukcesu, Wolters Kluwer, Warszawa 2008.
• Kachniarz M., Konstrukcja miękkiego ograniczenia budżetowego w szpitalach, [w:] J. Stępniewski, P. Karniej, M. Kęsy (red.), Innowacje organizacyjne w szpitalach, Wolters Kluwer, Warszawa 2011.
• Kachniarz M., Mierzenie efektywności samorządu terytorialnego, Współczesne Zarządzanie 2008, nr 3, Wydział Zarządzania i Komunikacji Społecznej Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2008.
• Kachniarz M., Między atrakcyjną teorią a zgrzebną rzeczywistością, "Animacja Życia Publicznego", Zeszyty Centrum Badań Społecznych i Polityk Lokalnych Collegium Civitas 2011, nr 1(4).
• Kachniarz M., Osiągnięcia samorządu terytorialnego w restrukturyzacji systemu ochrony zdrowia, [w:] S. Korenik (red.), Biblioteka Regionalisty 10, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2010.
• Kachniarz M., Pomiar efektów działalności instytucji publicznych, [w:] A. Panasiuk, K. Rogoziński (red.), Usługi w Polsce - nauka, dydaktyka i praktyka wobec wyzwań przyszłości, t. II, Ekonomiczne Problemy Usług nr 20, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 497, Szczecin
• Kachniarz M., Praktyczne aspekty wdrażania metody CAF na przykładzie starostwa powiatowego w Kamiennej Górze, [w:] T. Borys, P. Rogala (red.), Zarządzanie personelem jako kryterium doskonałości, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 31, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2008.
• Kachniarz M., Problemy gospodarki finansowej powiatów na tle prawnych i ekonomicznych dysfunkcji SP ZOZ, [w:] B. Filipiak (red.), Ekonomiczne Problemy Usług nr 21, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 500, Szczecin 2008.
• Kachniarz M., Problemy metodologiczne badań nad efektywnością usług publicznych, [w:] Z. Przyby- ła, J. Sokołowski (red.) Współczesne problemy polityki ekonomicznej, Jaremen Press, Jelenia Góra 2007.
• Kachniarz M., Samorząd terytorialny a ochrona zdrowia - systemowe uwarunkowanie działań restrukturyzacyjnych (na przykładzie Dolnego Śląska), "Finanse Komunalne" 2010, nr 7-8.
• Kachniarz M., System klasyfikacji budżetowej w badaniach nad efektywnością usług publicznych, [w:] S. Korenik, A. Dybała, Rola państwa w gospodarce rynkowej na progu XXI wieku, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 102, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2010.
• Kachniarz M., W poszukiwaniu metod badania efektywności jednostek samorządowych, [w:] S. Korenik, Z. Przybyła (red.), Współczesne problemy polityki ekonomicznej, Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu, Jelenia Góra 2008.
• Kachniarz M., Większy jest lepszy? Problem ładu instytucjonalnego na poziomie lokalnym, [w:] K. Heffner (red.), Wybrane aspekty zarządzania rozwojem regionalnym i lokalnym, Politechnika Opolska, Komitet Przestrzennego Zagospodarowania Kraju PAN, Opole 2009.
• Kachniarz M., Większy może więcej? Z badań nad strukturą powiatów w Polsce, [w:] K. Miszczak, Z. Przybyła (red.), Nowe paradygmaty gospodarki przestrzennej, Biuletyn KPZK PAN z. 236, Warszawa 2008.
• Kachniarz M., Wpływ komercjalizacji SP ZOZ na efektywność usług zdrowotnych, [w:] R. Przygodzka (red.), Sektor publiczny we współczesnej gospodarce, Uniwersytet w Białymstoku, Białystok 2008.
• Kachniarz M., Wybrane elementy efektywności usług publicznych, [w:] J. Kot (red.), Jednostki samorządu terytorialnego w procesie rozwoju regionalnego w zintegrowanej Europie, Uniwersytet Humanistyczno-Przyrodniczy w Kielcach, Kielce 2008.
• Kalisiak-Mędelska M., Dąbrowski A., Ekonomizacja administracji publicznej. Aspekt regionalny i systemowy, [w:] M. Łyszczak, K. Wilk (red.), Kierunki transformacji społeczno-ekonomicznej przestrzeni Polski ze szczególnym uwzględnieniem obszarów metropolitalnych, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1087, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2005.
• Kamenka E., Bureaucracy, Blackwell, Oxford 1989.
• Kamiński T., Ocena ekonomicznej efektywności - dylematy teorii i praktyki, [w:] Z. Bombera, J. Telep (red.) Ocena efektywności funkcjonowania organizacji gospodarczych, Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa 2004.
• Kapitał ludzki w województwie dolnośląskim w latach 2002-2006, US we Wrocławiu, Wrocław 2008.
• Kaplan R.S., Norton D.P., The balanced scorecard - measures that driver performance, "Harvard Business Review" 1992, no. 1.
• Karbownik B., Kula G., Efektywność sektora publicznego na poziomie samorządu terytorialnego, Materiały i Studia NBP, z. 242, Warszawa 2009.
• Karpiński A., Paradysz S., Sektor publiczny w krajach Unii Europejskiej, [w:] J. Kler (red.), Sektor publiczny w Polsce i na świecie, CeDeWu, Warszawa 2005.
• Keenan B., Efficiency, accountability and sustainability of Auckland's local government, Royal Commission, Auckland 2008.
• Kieżun W., Niesprawność struktury, [w:] A. Stasiak, K. Miros (red.), Opinie i materiały zespołu ekspertów dotyczące administracyjnego podziału kraju, Kancelaria Senatu RP, Warszawa 1997.
• Kieżun W., Polski dorobek teoretyczny zarządzania publicznego, "Współczesne Zarządzanie" 2002, nr 4.
• Kieżun W., Struktury i kierunki zarządzania państwem, [w:] W. Kieżun, J. Kubin (red.), Dobre pań- stwo, WSZiP im. L. Koźmińskiego, Warszawa 2004.
• Kieżun W., Transformacja administracji publicznej w świetle teorii organizacji i zarządzania, "Master of Business Administration" 2000, nr 1.
• Klasik A., Kuźnik F., Zarządzanie strategiczne rozwojem lokalnym i regionalnym, Akademia Ekonomiczna, Katowice 2001.
• Klaus-Rosińska A., Ptaszyńska E., Zastosowanie rachunku kosztów działań w gminach, [w:] T. Dudycz, G. Osbert-Pociecha (red.), Efektywność - rozważania nad istotą i pomiarem, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 144, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2010.
• Kleer J., Globalne dobra publiczne a państwo narodowe, Instytut Gospodarki Światowej, Warszawa 2005.
• Kleer J., Po co nam sektor publiczny? Dylematy przyszłości, [w:] J. Kleer, A. Karpiński, S. Owsiak, Spór o przyszłość sektora publicznego, Komitet Prognoz "Polska 2000 Plus" PAN, Warszawa 2005.
• Kleer J., Sektor publiczny w warunkach współczesnych, "Optimum. Studia Ekonomiczne" 2008, nr 4.
• Kleer J. (red.), Samorząd lokalny - dobro publiczne, CeDeWu, Warszawa 2008.
• Kleer J. (red.), Samorząd lokalny. Od teorii do badań empirycznych, CeDeWu, Warszawa 2009.
• Kleer J. (red.), Sektor publiczny w Polsce i na świecie. Między upadkiem a rozkwitem, CeDeWu, Warszawa 2005.
• Kleer J., Karpiński A., Owsiak S., Spór o przyszłość sektora publicznego, Komitet Prognoz "Polska 2000 Plus" PAN, Warszawa 2005.
• Klich J., Przedsiębiorczość w reformowaniu systemu ochrony zdrowia w Polsce. Niedoceniane interakcje, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2007.
• Kluza K., Samorządy mają być efektywne, www.tv.rp.pl/video/wydarzenia, kraj,rozmowy/samorzadymusza-być-efektywne.
• Kondratowicz A., Samorząd lokalny a dobra publiczne - wprowadzenie do badań empirycznych, [w:] J. Kleer (red.), Samorząd lokalny. Od teorii do badań empirycznych, CeDeWu, Warszawa 2009.
• Kooiman J., Modern Governance. New Government-Society Interaction, Sage Publications, London 1993.
• Kosek-Wojnar M., Surówka K., Podstawy finansów samorządu terytorialnego, PWN, Warszawa 2007.
• Kotarbiński T., Traktat o dobrej robocie, Ossolineum, Wrocław 1965.
• Kozuń-Cieślak G., Efektywność wydatków publicznych na edukację w krajach UE, [w:], J. Sokołowski, M. Sosnowski, A. Żabiński (red.), Finanse publiczne, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 112, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2010.
• Kozuń-Cieślak G., Mierzenie i ocena wyników działalności jednostek samorządu terytorialnego - koncepcja i metodologia, [w:] J. Sokołowski (red.), Problemy ekonomii, polityki ekonomicznej i finansów publicznych, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego nr 39, t. 2, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2009.
• Kozuń-Cieślak G., Przegląd metod pomiaru efektywności w aspekcie zastosowania do oceny działalno-ści podmiotów sektora publicznego, [w:], L. Patrzałek (red.), Finanse - nowe wyzwania teorii i praktyki. Finanse publiczne, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 173, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2011.
• Kozyra B., Skonsolidowany bilans jednostek samorządu terytorialnego za 2005 r. (wybrane zagadnienia), "Finanse Komunalne" 2006, nr 6.
• Kożuch B., Zarządzanie publiczne w teorii i praktyce polskich organizacji, Placet, Warszawa 2004.
• Kudrycka B., Etos urzędniczy, [w:] A. Dębicka, M. Dmochowski, B. Kudrycka (red.), Profesjonalizm w administracji publicznej, Stowarzyszenie Edukacji Administracji Publicznej, Białystok 2004.
• Kula G., Samorząd dobrem publicznym - problem percepcji, [w:] J. Kleer (red.), Samorząd lokalny - dobro publiczne, CeDeWu, Warszawa 2008.
• Kulesza M., Gratulacje nie dla wszystkich, "Rzeczpospolita", 11-12 lipca 2009.
• Kulesza M., Możemy rozpędzić lokomotywę i doczepić do niej wagoniki, "Rzeczpospolita", 17 lipca 2008.
• Lee M., Bureaus of Efficiency: Reforming Local Government in the Progressive Era, Marquette University Press, Milwaukee 2008.
• Leoński Z., Nauka administracji, C.H. Beck, Warszawa 2002.
• Local Government Structure and Efficiency. A report prepared for Local Government New Zealand, McKinlay Douglas Limited, Wellington 2006.
• Lompart A., Imperializm ekonomiczny - czy zagraża socjologii? [w:] J. Kochanowicz, S. Mendesa, M. Marody (red.), Kulturowe aspekty transformacji ekonomicznej, Instytut Spraw Publicznych, Warszawa 2007.
• Lubińska T. (red.), Nowe zarządzanie publiczne - skuteczność i efektywność. Budżet zadaniowy w Polsce, Difin, Warszawa 2009.
• Luterski R., Indywidualistyczne podejście do racjonalizacji wydatków publicznych, [w:] J. Głuchowski, A. Pomorska, J. Szołno-Koguc, Ekonomiczne i prawne problemy racjonalizacji wydatków publicznych, t. I, UMSC, Lublin 2005.
• Mączyńska E., Ekonomia a przełom cywilizacyjny, "Studia Ekonomiczne" 2009, nr 3-4.
• Malinowska-Misiąg E., Misiąg W., Finanse publiczne w Polsce, LexisNexis, Warszawa 2007.
• Matysiak A., Paradygmat ekonomii instytucjonalnej, [w:] U. Zagóra-Jonszta (red.), Dokonania współ- czesnej myśli ekonomicznej. Ekonomia instytucjonalna. Teoria i praktyka, Katowice 2006.
• Matysiak A., Pojęcie sektora publicznego, [w:] M. Brol (red.), Zarys ekonomii sektora publicznego, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2009.
• Matysiak A., Zakres inkluzji społecznej, "Optimum. Studia Ekonomiczne" 2008, nr 4.
• Mayston D., Non-profit performance in the public sector, "Financial Accountability and Management" 1985, vol. 1, no. 1.
• Mazur S., Historia administracji publicznej, [w:] J. Hausner (red.), Administracja publiczna, PWN, Warszawa 2005.
• Misiąg W., Mierzenie zadań publicznych jako podstawa planowania budżetowego, [w:] J. Głuchowski i in. (red.), Ekonomiczne i prawne problemy racjonalizacji wydatków publicznych, t. 1, Racjonalizacja wydatków publicznych - uwarunkowania i instrumenty, UMCS, Lublin 2005.
• Misiąg W. (red.), Wzorowy urząd, czyli jak usprawnić administrację samorządową, jak mierzyć jej zadania i wyniki, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Warszawa 2005.
• Miszczuk A., Miszczuk M., Żuk K., Gospodarka samorządu terytorialnego, PWN, Warszawa 2008.
• Modzelewski P., Administracja samorządowa jako dobro publiczne, [w:] J. Kleer (red.), Samorząd lokalny - dobro publiczne, CeDeWu, Warszawa 2008.
• Modzelewski P., System zarządzania jakością a skuteczność i efektywność administracji samorządowej, CeDeWu, Warszawa 2009.
• Modzelewski P., Świadczenie usług administracyjnych przez urzędy jako dobro publiczne, [w:] J. Kleer (red.) Samorząd lokalny. Od teorii do badań empirycznych, CeDeWu, Warszawa 2009.
• Mouritzen P.E., City size and citizens' satisfaction: Two competing theories revisited, ,,European Journal of Political Research" 1989, no. 17.
• Musgrave R.A., Provision of Social Goods, [w:] J. Margolis, H. Guitton (eds.) Public Economics, McMillan, London 1969.
• Musgrave R.A., Musgrave P.B., Public Finance in Theory and Practice, McGraw-Hill, New York 1973.
• Naschold F., Bohumil, J., Modernisierung des Staates, Opladen 1998.
• Nelly A., Adams C., Kennerley M., The Performance Prism: The scorecard for measuring and managing business success, Financial Times/Prentice Hall, London 2002.
• Newton K., Is small really so beautiful? Is big really so ugly? Size, effectiveness and democracy in local government, "Political Studies" 1982, no. 30.
• Niskanen W., Bureaucracy and Reprezentative Government, Aldine-Atherton, Chicago 1971.
• Noga M., Działalność państwa i samorządu terytorialnego w świetle koncepcji działań zbiorowych ekonomii instytucjonalnej, [w:] B. Klimczak, A. Matysiak (red.), Działania zbiorowe w teorii i praktyce, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1090, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2005.
• Noga M., Makroekonomia, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2000.
• Norman J., The Big Society. The Anatomy of the New Politics, University of Buckingham Press, 2010.
• North D.C., Institutions, Institutional Change and Economic Performance, Cambridge 1994.
• North D.C., Structure and Change in Economic History, Norton, New York 1990.
• Nowa encyklopedia powszechna, t. 2, PWN, Warszawa 2004.
• Nowak J.F., Modernizacja lokalnej administracji publicznej a rozwój lokalny, Akademia Ekonomiczna, Poznań 2006.
• Olejniczak K., Ferry M., Ewaluacja w praktyce sektora publicznego, [w:] B. Pietras-Goc (red.), Ewaluacja jako standard zarządzania w sektorze publicznym, Wyższa Szkoła Europejska im. Ks. J. Tischnera, Kraków 2008.
• Opolski K., Modzelewski P., Zarządzanie jakością w usługach publicznych, CeDeWu, Warszawa 2004.
• Osbert-Pociecha G., Relacja między efektywnością a elastycznością organizacji, [w:] T. Dudycz, Ł. Tomaszewska (red.), Efektywność - rozważania nad istotą i pomiarem, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1183, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2007.
• Osborne D., Gaebler T., Rządzić inaczej. Jak duch przedsiębiorczości przenika i przekształca administrację publiczną, Media Rodzina of Poznań, Poznań 2005.
• Osiński J., Ocena efektywności funkcjonowania powiatów, [w:] Z. Bombera, J. Telep (red.), Ocena efektywności funkcjonowania organizacji gospodarczych, Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa 2004.
• Owsiak S., Decentralizacja administracji. Perspektywa finansowa, "Nowe Życie Gospodarcze" 1997, nr 46.
• Owsiak S., Finanse publiczne. Teoria i praktyka, PWN, Warszawa 2008.
• Owsiak S. (red), Budżet władz lokalnych, PWE, Warszawa 2002.
• Pachociński R., Wydatki na oświatę a wzrost wyników nauczania, "Nowe w Szkole" 2003, nr 10.
• Pająk A., Rola samorządu terytorialnego w kształtowaniu rozwoju lokalnego, WSZiB w Poznaniu, Poznań 2005.
• Państwo sprawne, przyjazne, bezpieczne - rządowy program decentralizacji funkcji państwa i rozwoju samorządu terytorialnego, "Samorząd Terytorialny" 1997, nr 7.
• Parysek J., Podstawy gospodarki lokalnej, UAM, Poznań 2001.
• Patrzałek L., Finanse samorządowe, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2000.
• Patrzałek L., Finanse samorządu terytorialnego, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2004.
• Patrzałek L., Zasada jawności finansów publicznych a opracowywanie, uchwalanie i wykonywanie budżetu jednostki samorządu terytorialnego, [w:] B. Filipiak, A. Szewczuk (red.), Samorząd terytorialny w zintegrowanej Europie, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 426, Szczecin 2006.
• Patrzałek L. (red.), Wybrane problemy finansów samorządu terytorialnego, Wyższa Szkoła Bankowa w Poznaniu, Poznań 2008.
• Peters G.B., Administrative Traditions, [w:] Governance & Public Sector Reform Sites, The World Bank Group 2000.
• Piasecki A.K., Samorząd terytorialny i wspólnoty lokalne, PWN, Warszawa 2009.
• Pietrzak B., Polański Z., Woźniak B. (red.), System finansowy w Polsce, PWN, Warszawa 2003.
• Piotrowska-Marczak K., Dyskusyjne problemy zarządzania finansami publicznymi, [w:] J. Sokołowski, M. Sosnowski, A. Żabiński (red.), Finanse Publiczne, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 112, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2010.
• Piotrowska-Marczak K., Finanse lokalne w Polsce, PWN, Warszawa 1997.
• Piotrowska-Marczak K., Uryszek T., Zarządzanie finansami publicznymi, Difin, Warszawa 2009.
• Podkański T., Nowak J., Metoda Rozwoju Instytucjonalnego jednostek administracji publicznej, przygotowana i wdrożona w ramach projektu MSWiA "Budowanie potencjału instytucjonalnego administracji lokalnej i regionalnej", "Samorząd Terytorialny" 2002, nr 1-2.
• Pollitt Ch., The New Public Management in International Perspective: An Analysis of Impacts and Effects, [w:] K. McLaughlin, S.P. Osborne, E. Ferlie, New Public Management. Current Trends and Future Prospects, Routledge, London-New York 2003.
• Polska administracja publiczna po reformie - ustrój, kompetencje, liczby, Warszawa 1999.
• Pomorska A., Główne uwarunkowania procesu racjonalizacji wydatków, [w:] J. Głuchowski, A. Pomorska, J. Szołno-Koguc (red.), Uwarunkowania i bariery w procesie naprawy finansów publicznych, KUL, Lublin 2007.
• Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2009 r., GUS, Warszawa 2009.
• Pozern-Zielińska M. (red.), Monitorowanie usług publicznych w miastach. Analiza porównawcza, Związek Miast Polskich, Poznań 2003.
• Prawelska-Skrzypek G., Polityka kulturalna polskich samorządów. Wybrane zagadnienia, Uniwersytet Jagielloński, Kraków 2003.
• Przygodzka R., Truszkowska-Kurtach M., Analiza kosztów i korzyści w sektorze publicznym - zarys metody, [w:] J. Sokołowski, A. Żabicki (red.), Finanse Publiczne, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 167, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2011.
• Pun K.F., White A.S., Performance management paradigm or integrating strategy formulation: A review of systems and frameworks, ,,International Journal of Management Reviews" 2005, no. 7.
• Putnam R., Demokracja w działaniu, Tradycje obywatelskie we współczesnych Włoszech, Znak, Kraków 1995.
• Radomski G., Samorząd w polskiej myśli politycznej XX w., UMK, Toruń 2006.
• Ranking Samorządów 2009, "Rzeczpospolita" nr 8367/2009 z 11 lipca 2009.
• Raport o wynikach kontroli kosztów funkcjonowania administracji samorządowej, Najwyższa Izba Kontroli. Departament Administracji Publicznej, Warszawa 2006.
• Raport w sprawie geodezji i kartografii na Dolnym Śląsku, Wojewódzki Inspektor Nadzoru Geodezyjnego i Kartograficznego we Wrocławiu, Wrocław 2000. 1984.
• Ruśkowski E., Finanse lokalne w dobie akcesji, Wolters Kluwer, Warszawa 2004.
• Ruśkowski E., Mity i realne możliwości racjonalizacji wydatków publicznych w Polsce, [w:] J. Głuchowski, A. Pomorska, J. Szołno-Koguc, Ekonomiczne i prawne problemy racjonalizacji wydatków publicznych, t. I, UMSC, Lublin 2005.
• Ruśkowski E., Dolnicki B., Władza i finanse lokalne w Polsce i krajach ościennych, OW Branta, Warszawa 2007.
• Sadowy M., Grzymała Z., Problemy zarządzania gospodarką komunalną, [w:] A. Zalewski (red.), Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym, SGH, Warszawa 2007.
• Sakowicz M., Modernizacja samorządu terytorialnego w procesie integracji Polski z Unią Europejską, SGH, Warszawa 2007.
• Samuelson P.A., The pure theory of public expenditure, "Review of Economics and Statistics" 1954, no. 36.
• Samuelson P.A., Nordhaus W.D., Ekonomia, PWN, Warszawa 2008.
• Sancton A., Merger Mania, McGill-Queens University Press, Montreal 2000.
• Savas E.S., Prywatyzacja, klucz do lepszego rządzenia, PWE, Warszawa 1992.
• Seredocha I., Kultura organizacyjna w jednostkach administracji samorządowej i jej znaczenie, Lex Wolters Kluwer, 23 kwietnia 2010, www.samorzad.lex.pl (25 sierpnia 2010).
• Sharpe L.J., Local Government: Size, Efficiency and Citizen Participation, [w:] The Size of Municipalities, Efficiency and Citizen Participation, "Local and Regional Authorities in Europe" 1995, no. 56.
• Siwińska J., Ewolucja sfery publicznej w gospodarce, [w:] J. Wilkin (red.), Teoria wyboru publicznego. Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, Scholar, Warszawa 2005.
• Skidelsky R., Keynes versus the Classics: Round 2, Robert Skidelsky's offcial website, October 13th, 2009.
• Słodczyk J., Przeobrażenia miast w okresie postindustrialnym, [w:] M. Bucka, J. Słodczyk (red.), Procesy i kierunki przemian w gospodarce przestrzeni i społeczeństwie, Uniwersytet Opolski, Opole 2005.
• Słodczyk J., Jakubczyk Z. (red.), Zarządzanie gospodarką miejską i prawne podstawy funkcjonowania miasta, Wydawnictwo Uniwersytetu Opolskiego, Opole 2002.
• Sochacka-Krysiak H., Gospodarka finansowa jednostek samorządu terytorialnego w warunkach decentralizacji zarządzania sektorem publicznym, SGH, Warszawa 2008.
• Sochacka-Krysiak H., Zarządzanie gospodarką i finansami gminy, SGH, Warszawa 2006.
• Sochacka-Krysiak H. (red.), Gospodarka finansowa jednostek samorządu terytorialnego w warunkach decentralizacji zarządzania sektorem publicznym, SGH, Warszawa 2008.
• Sorman G., Prawdziwi myśliciele naszych czasów, Czytelnik, Warszawa 1993.
• Stańko M., Jagoda J., Łobos-Kotkowska D., Gospodarka mieniem komunalnym, LexisNexis, Warszawa 2008.
• Stanley S., Bigger is not better: The virtues of decentralized local government, ,,Policy Analysis" 1992, no. 166.
• Stiglitz J.E., Ekonomia sektora publicznego, PWN, Warszawa 2004.
• Stiglitz J.E., Globalization and its Discontents, New York 2002.
• Stroiński R.T., Ekonomiczna analiza prawa, czyli w poszukiwaniu efektywności, "Kwartalnik Prawa Prywatnego" 2002, zeszyt 3.
• Strzelecki Z., Gospodarka regionalna i lokalna, PWE, Warszawa 2008.
• Swianiewicz P., Czy małe jest piękne? Czy duże jest efektywne? Wielkość gmin w teorii i praktyce, "Samorząd Terytorialny" 2002, nr 6.
• Swianiewicz P., Finanse lokalne - teoria i praktyka, Municipium, Warszawa 2011.
• Swianiewicz P., Reformy konsolidacji terytorialnej - teoria i praktyka krajów Europy Środkowo- -Wschodniej, "Samorząd Terytorialny" 2009, nr 4.
• Swianiewicz P., Wydatki bieżące na administrację, "Wspólnota" 2007, nr 24.
• Swianiewicz P., Herbst M., Korzyści i niekorzyści skali w działaniach samorządu terytorialnego, "Samorząd Terytorialny" 2002, nr 6.
• Swianiewicz P., W. Ziemianowicz, M. Mackiewicz, Sprawność instytucjonalna administracji samorzą- dowej w Polsce - zróżnicowanie regionalne, Instytut Badań nad Gospodarką Rynkową, Warszawa 2000.
• Śleszyński P., Ekonomiczne uwarunkowania wyników sprawdzianu szóstoklasistów i egzaminu gimnazjalnego przeprowadzonych w latach 2002-2004, Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu, Warszawa 2004.
• Szacki J., Ani książę, ani kupiec i obywatel, SIW "Znak", Kraków 1997.
• Szewczuk A., Relatywizm w ocenie zjawisk ekonomicznych, organizacyjnych i społecznych mających wpływ na racjonalizację wydatków publicznych, [w:] J. Głuchowski, A. Pomorska, J. Szołno-Koguc (red.), Uwarunkowani i bariery w procesie naprawy finansów publicznych, KUL, Lublin 2007.
• Szewczuk A., Samorząd lokalny jako dobro publiczne - teoria a pragmatyka, [w:] Ekonomiczne i organizacyjne instrumenty wspierania rozwoju lokalnego i regionalnego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego nr 500, Szczecin 2008.
• Szewczuk A., Teoria i pragmatyka usług komunalnych, [w:] S. Flejterski, A. Panasiuk, J. Perenc, G. Rosa (red.), Współczesna ekonomika usług, PWN, Warszawa 2005.
• Szewczuk A., Wartościowanie działalności samorządu terytorialnego, [w:] T. Juja (red.), Dylematy i wyzwania finansów publicznych, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu nr 141, Poznań 2010.
• Szewczuk A., Zioło M., Zarys ekonomiki sektora publicznego, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2008.
• Tomkiewicz J., Jak mierzyć efektywność wydatków publicznych, "MBA" 2003, nr 1.
• Tucholska A., Powiat. Między zbiorowością a wspólnotą, Scholar, Warszawa 2007.
• Usługi świadczone w interesie ogólnym, TEN(289), Bruksela, 10 stycznia 2008.
• Vickers J., Yarrow G., Privatisation. An Economic Analysis, MIT Press, Cambridge, Massachusetts 1988.
• Vis B., States of welfare or states of workfare? Welfare state restructuring In 16 capitalism democracies, 1985-2002, "Policy & Politics", vol. 35, no. 1, January 2007.
• Wańkowicz S., Wskaźniki realizacji usług publicznych, Program Rozwoju Instytucjonalnego, Kraków 2004.
• Wasiak A., Problem efektywności służb i usług publicznych, Acta Universitatis Lodzensis, Folia Oeconomica nr 165, Łódź 2003.
• Wasiak A. (red), Administracja publiczna, Wyższa Szkoła Humanistyczno-Ekonomiczna w Łodzi, Łódź 2004.
• Weber M., The Theory of Social and Economic Organization, The Free Press, New York 1965.
• Weiss W., Efektywność ekonomiczna a funkcjonowanie samorządów terytorialnych w teorii ekonomii, [w:] E. Sobczak (red.), Gospodarka lokalna i regionalna w teorii i praktyce, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 939, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2002.
• Wilkin J., Sfera publiczna i sfera prywatna: co je dzieli i łączy? "Optimum. Studia Ekonomiczne" 2008, nr 4,
• Wilkin J., Teoria wyboru publicznego - homo oeconomicus w sferze polityki, [w:] J. Wilkin (red.), Teoria wyboru publicznego. Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, Scholar, Warszawa 2005.
• Wilkin J., Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, [w:] J. Wilkin (red.) Teoria wyboru publicznego, Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, Scholar, Warszawa 2005.
• Wilkin J. (red.), Teoria wyboru publicznego. Wstęp do ekonomicznej analizy polityki i funkcjonowania sfery publicznej, Scholar, Warszawa 2005.
• Williamson O., The New Institutional Economics: Taking stock, looking ahead, ,,Journal of Economic Literature" 2000, vol. 38.
• Wiszniewski R. (red.) Administracja i polityka. Europejska administracja publiczna, Uniwersytet Wrocławski Wrocław 2005.
• Witzem M., A short history of efficiency, "Business Strategy Review" 2002, vol. 13, no. 4.
• Wojciechowski E., Administracja publiczna jako kategoria ekonomiczna, [w:] M. Łyszczak, K. Wilkn(red.), Kierunki transformacji społeczno-ekonomicznej przestrzeni Polski ze szczególnym uwzględnieniem obszarów metropolitalnych, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1087, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2005.
• Wojciechowski E., Nowoczesne władze publiczne w warunkach globalizacji, [w:] J. Rymarczyk, W. Michalczykn(red.), Integracja a globalizacja, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2006.
• Wojciechowski E., Rządzenie publiczne w dobie globalizacji, [w:] J. Bilski, A. Kłysik-Uryszek (red.),n Polska na rynku Wspólnoty Europejskiej. Gospodarka światowa na progu XXI wieku, t. II, Uniwersytetn Łódzki, Łódzkie Towarzystwo Naukowe, Łódź 2005.
• Wojciechowski E., Uwagi na temat pojęcia "użyteczność publiczna", [w:] Polska w rozszerzonej Unii Europejskiej - uwarunkowania i perspektywy rozwoju, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznejn we Wrocławiu nr 1071, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2005.
• Wojciechowski E., Wpływ globalizacji na reorientację modelu zarządzania publicznego, [w:] J. Rymarczyk, B. Drelich-Skulska, W. Michalczyk (red.), Regionalizacja a globalizacja we współczesnym świecie, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2007.
• Wojciechowski E., Zarządzanie w samorządzie terytorialnym, Difin, Warszawa 2003.
• Wojciechowski E., Zarządzanie w sektorze publicznym - od modelu tradycyjnego do governance, [w:] D. Strahl (red.), Gospodarka lokalna i regionalna w teorii i praktyce, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1164, Akademia Ekonomiczna, Wrocław 2007.
• Wojciechowski E., Wojciechowski M., Czynnik polityczny i administracyjny w zarządzaniu publicznym, governance, [w:] R. Brol (red.), Gospodarka lokalna i regionalna w teorii i praktyce, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 46, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2009.
• Wojciechowski Z., Skuteczność zarządzania a efektywność organizacji, [w:] Z. Bombera, J. Telep (red.), Ocena efektywności funkcjonowania organizacji gospodarczych, Wyższa Szkoła Ekonomiczna, Warszawa 2004.
• Wojtyna A., Nowoczesne państwo kapitalistyczne a gospodarka. Teoria i praktyka, PWN, Warszawa 1990.
• Wojtyna A., Współczesna ekonomia - kontynuacja czy poszukiwanie nowego paradygmatu, "Ekonomista" 2008, nr 1.
• Wong V.C., Cook T.D., Barnett W.S., Jung K., An effectiveness-based evaluation of Five State PreKindergarten Programs, ,,Journal of Policy Analysis and Management" 2008, vol. 27, no. 1.
• Wydatki bieżące na administrację w 2008 r. "Wspólnota" nr 23 z 6 czerwca 2009.
• Wykonanie budżetów jst województwa dolnośląskiego za IV kw. 2008 roku, RIO, Wrocław 2009.
• Zalewski A., Efektywność gospodarowania samorządu terytorialnego w Polsce i możliwość jego poprawy, [w:] A. Zalewski (red.), Aktualne problemy gospodarki lokalnej, SGH, Warszawa 1996.
• Zalewski A., Reformy sektora publicznego w duchu nowego zarządzania publicznego, [w:] A. Zalewski (red.), Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym, SGH, Warszawa 2007.
• Zalewski A., Rola samorządu terytorialnego w rozwoju gospodarki lokalnej, "Monografie i Opracowania" nr 381, SGH, Warszawa 1994.
• Zalewski A. (red.), Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym, SGH, Warszawa 2007.
• Zaremba W., Uwarunkowania zmian w zarządzaniu usługami publicznymi w świetle badań, "Problemy Zarządzania" 2007, nr 1.
• Zawicki M., Mazur S., Bober J., Zarządzanie w samorządzie terytorialnym, MSAP i MSWiA, Kraków 2004.
• Zieleniewski J., Organizacja i zarządzanie, PWN, Warszawa 1969.
• Ziębicki B., Benchmarking w doskonaleniu organizacji usług użyteczności publicznej, Akademia Ekonomiczna, Kraków 2007.
• Ziębicki B., Próba modelowego ujęcia pomiaru efektywności organizacji usług instytucji użyteczności publicznej, Zeszyty Naukowe Akademii Ekonomicznej w Krakowie nr 713, Akademia Ekonomiczna, Kraków 2006.
• Ziębicki B., Współczesne koncepcje oceny efektywności organizacyjnej - próba porównania, [w:] T. Dudycz, G. Osbert-Pociecha, Efektywność - rozważania nad istotą i pomiarem, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Uniwersytet Ekonomiczny, Wrocław 2011.
• www.cke.edu.pl.
• www.communities.gov.uk/localgovernment/efficiencybetter.
• www.decydujmyrazem.pl.
• www.mswia.gov.pl/download.php?s=1&id=8913.
• www.przejrzystapolska.pl/.
• www.sas24.org/.
• www.sio.edu.pl.
• www.umbrella.org.pl/onas/ref_iso1.htm.
• www.wiedza.pl.
• www.zmp.poznan.pl/dane/czerwiec-04/konkurs-laureaci.html.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r.
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 grudnia 2006 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2007 (DzU z dnia 28 grudnia 2006 r.).
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 14 czerwca 2006 r. w sprawie szczegółowej klasyfikacji dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów oraz środków pochodzących ze źródeł zagranicznych (DzU 2006, nr 107, poz. 726).
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 czerwca 2006 r. w sprawie sprawozdań jednostek sektora finansów publicznych w zakresie operacji finansowych (DzU 2006, nr 113, poz. 770).
• Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 28 lipca 2006 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowo-ści oraz planów kont dla budżetu państwa, jednostek samorządu terytorialnego oraz niektórych jednostek sektora finansów publicznych (DzU 2006, nr 142, poz. 1020).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 25 czerwca 2002 r. w sprawie połączenia miasta na prawach powiatu Wałbrzych z powiatem wałbrzyskim oraz ustalenia granic niektórych powiatów (DzU 2002, nr 93, poz. 821).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 31 maja 2001 r. w sprawie utworzenia, ustalenia granic i zmiany nazw powiatów oraz zmiany siedziby władz powiatu (DzU 2001, nr 62, poz. 631).
• Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 sierpnia 1998 r. w sprawie utworzenia powiatów (DzU 1998, nr 103, poz. 652).
• Uchwała Rady Ministrów wieloletni program pod nazwą "Wsparcie jednostek samorządu terytorialnego w działaniach stabilizujących system ochrony zdrowia".
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (DzU 1990, nr 16, poz. 95 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych (DzU 2009, nr 72, poz. 620).
• Ustawa z dnia 13 listopada 2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (DzU 2003, nr 203, poz. 1966).
• Ustawa z dnia 14 czerwca 1960 r. kodeks postępowania administracyjnego (DzU 1960, nr 30, poz. 168 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 14 lipca 1994 r. Europejska Karta Samorządu Lokalnego (DzU 1994, nr 124, poz. 607).
• Ustawa z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (DzU 2011, nr 112, poz. 654).
• Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej (DzU 1997, nr 9, poz. 43).
• Ustawa z dnia 21 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (DzU 2004, nr 19, poz. 177 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 19 grudnia 2008 r. o partnerstwie publiczno-prywatnym (DzU 2009, nr 19, poz. 100).
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska (DzU 2001, nr 62, poz. 627 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 o finansach publicznych (DzU 2009, nr 157, poz. 1240 i 1241 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 o samorządzie powiatowym (DzU 1998, nr 91, poz. 578 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (DzU 2001, nr 112, poz. 1198).
• Ustawa z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (DzU 1994, nr 89, poz. 414 z późn. zm.).