Potrzeba dialogu a słabość społeczeństwa obywatelskiego (na przykładzie programu partycypacyjnego "Razem o łupkach")

• Autorzy: Katarzyna Tamborska

Warianty tytułu

Need for Dialogue and the Weakness of Civil Society - Case of Participatory Programme "Together about Shale Gas"

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Artykuł Katarzyny Tamborskiej jest studium przypadku prezentującym doświadczenia z zastosowania partycypacyjnej TA wobec planu przemysłowej eksploatacji gazu łupkowego w Polsce - nowej technologii w obszarze energetyki, wdrażanej w naszym kraju w ostatnich latach. Formą partycypacyjnej oceny technologii był program dialogowy "Razem o łupkach", realizowany w latach 2013-2014 w wybranych powiatach trzech województw (pomorskiego, kujawsko-pomorskiego i warmińsko-mazurskiego). Autorka analizuje przebieg oraz efekty zrealizowanego programu, dokonuje jego oceny w kontekście założeń partycypacyjnego modelu oceny technologii oraz formułuje propozycje dotyczące przyszłych inicjatyw związanych z prowadzeniem dialogu społecznego i konsultacji wokół wielkoskalowych przedsięwzięć technologicznych.(fragment tekstu)

EN

This paper discusses the basic assumptions of Technology Assessment (TA). As an example of TA process the author employs "Together about shale gas" programme (executed in northern Poland). The first two sections briefly outline the Polish context of shale gas extraction and describe what technology assessment is. In the next two chapters the objectives and outline of 'Together about shale gas' programme are presented. The author attempts to recognize how many of the TA assumptions are given in the programme and identify its outcomes. The final section examines challenges for the Polish policymakers in the field of technology assessment.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Gaz łupkowy; Społeczeństwo obywatelskie; Dialog społeczny; Energia; Ocena technologii

EN

Shale gas; Civic society; Social dialogue; Energy; Technology assessment

• Czasopismo: Studia BAS
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 3 (43) Technology Assessment. Problematyka oceny technologii
• Strony: 137--154

Twórcy

autor

Katarzyna Tamborska

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, doktorant

Bibliografia

• Aleksandrowicz J., Gaz łupkowy - z czym to się je? Mieszkańcy Radziejowa dowiedzą się o nim wszystkiego, "Gazeta Pomorska" z 16 października 2013 r., http://www.pomorska.pl/wiadomosci/radziejow/art/7412420,gaz-lupkowy-z-czym-to-sie-je-mieszkancy-radziejowa-dowiedza-sie-o-nim-wszystkiego,id,t.html.
• Badera J., Konflikty społeczne na tle środowiskowym związane z udostępnianiem złóż kopalin w Polsce, "Gospodarka Surowcami Mineralnymi" 2010, t. 26, z. 1.
• Beck U., Społeczeństwo ryzyka, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2002.
• Cirocki B., Gaz z łupków na Pomorzu: Druga tura spotkań z mieszkańcami i nowe odwierty, "Dziennik Bałtycki" z 13 listopada 2013 r., http://www.dziennikbaltycki. pl/artykul/1040645,gaz-z-lupkow-na-pomorzu-druga-tura-spotkan-z-mieszkancami-i-nowe-odwierty,id,t.html.
• Communication from The Commission to The European Parliament, The Council, The European Economic and Social Committee and The Committee Of The Regions. A renewed EU strategy 2011-14 for Corporate Social Responsibility, Komisja Europejska, Bruksela 2011, http://eur-lex.europa.eu/LexUriServ/LexUriServ.do?u ri=COM:2011:0681:FIN:EN:PDF.
• Cześniak M., Partycypacja wyborcza Polaków, Instytut Spraw Obywatelskich, Warszawa 2009.
• Gaz łupkowy - szanse i wyzwania dla Polski i Unii Europejskiej w świetle doświadczeń amerykańskich i rozwoju międzynarodowego rynku gazu, E. Wyciszkiewicz (red.), Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa 2011.
• Gliński P., Bariery samoorganizacji obywatelskiej [w:] Niepokoje polskie, H. Domański, A. Ostrowska, A. Rychard (red.), IFiS PAN, Warszawa 2004.
• Hipsz N., Kierunki rozwoju energetyki w Polsce. Opinie o źródłach energii ich wykorzystaniu, Centrum Badania Opinii Społecznej, Warszawa 2015.
• Jamroż M., Będą przekonywać mieszkańców Pomorza do gazu łupkowego, "Gazeta Wyborcza - Trójmiasto" z 13 grudnia 2012 r., s. 6, http://www.archiwum. wyborcza.pl/Archiwum/1,0,7682900,20121213GD-DLO,Beda_przekonywac_ mieszkancow_Pomorza_do_gazu_lupkowego,.html.
• Klawiter-Piwowarska M., Kończymy pilotażową edycję działań dialogowo-informacyjnych w ramach projektu "Razem o Łupkach", wywiad B. Sawickiego, portal gazlupkowy.pl z 11 grudnia 2014 r., http://gazlupkowy.pl/klawiter-piwowarska- -konczymy-pilotazowa-edycje-dzialan-dialogowo-informacyjnych-w-ramach- -projektu-razem-o-lupkach/.
• Marody M., Jednostka po nowoczesności: perspektywa socjologiczna, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa 2015.
• Nowak S., System wartości społeczeństwa polskiego, "Studia Socjologiczne" 1979, nr 4(75).
• Razem o łupkach. Koncepcja komunikacji społecznej w zakresie gazu łupkowego w województwie pomorskim, P. Stankiewicz (red.), Fundacja Rozwiązań Ekoenergetycznych FREE, Gdańsk 2012.
• Reykowski J., Deliberatywna debata jako metoda demokratycznego rozwiązywania problemów - podejście empiryczne [w:] Konflikty międzygrupowe. Przejawy, źródła i metody rozwiązywania, K. Skarżyńska, U. Jakubowska, J. Wasilewski (red.), Wydawnictwo SWPS "Academia", Warszawa 2007.
• Romanowicz A., W sprawie łupków dzieje się coraz więcej, "Gazeta Pomorska" z 29 stycznia 2014 r., http://www.pomorska.pl/kujawsko-pomorskie/ art/6408390,w-sprawie-lupkow-dzieje-sie-coraz-wiecej-odwierty-sa-zle-kontrolowane,id,t.html.
• Słaboń A., Konflikt społeczny i negocjacje, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Kraków 2008.
• Sprawozdanie z prac LKD w Radziejowie dostępne na portalu razemolupkach.pl, http://www.razemolupkach.pl/sites/default/files/140925_RADZIEJOW_podsumowanie. pdf.
• Sprawozdanie z prac LKD w Rypinie, dostępne na portalu razemolupkach.pl, http://www.razemolupkach.pl/sites/default/files/141002_RYPIN_podsumowanie. pdf.
• Stankiewicz P., Razem o łupkach. Podsumowanie realizacji programu dialogowego w obszarze poszukiwania gazu łupkowego w Polsce północnej, Fundacja Rozwiązań Ekoenergetycznych FREE, Gdańsk 2015 [w druku].
• Stankiewicz P., Zbudujemy wam elektrownię (atomową!). Praktyka oceny technologii przy rozwoju energetyki jądrowej w Polsce, "Studia Socjologiczne" 2014, nr 1.
• Strona internetowa programu "Razem o łupkach", http://www.razemolupkach.pl/.
• Suchomska J., Stankiewicz P., Wsparcie samorządu gminnego w dialogu obywatelskim w kontekście planowanego wydobycia gazu z łupków. Pilotaż programu "Razem o Łupkach" w Mikołajkach Pomorskich, Pracownia Zrównoważonego Rozwoju, Toruń 2013.
• Szczegóła L., Bierność obywateli. Apatia polityczna w teorii demokratycznej partycypacji, Dom Wydawniczy Elipsa, Warszawa 2013.