Filozofia prawa - przedmiot, funkcje i znaczenie społeczno-kulturowe

• Autorzy: Ryszard Wójtowicz

Warianty tytułu

Philosophy of Law - Subject, Functions and Social and Cultural Importance

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Filozofia prawa to najogólniej mówiąc filozofia jako racjonalizacja "fragmentu" rzeczywistości społeczno-kulturowej człowieka, którą określamy jako prawo. Istotne jest jednak pytanie o status metodologiczny filozofii prawa, tzn. czy przedmiot analizy, jakim jest prawo, należy do dziedziny filozofii, czy może do prawoznawstwa, socjologii, politologii? Uznając za zasadną refleksję filozoficzną nad prawem, warto dokonać analizy funkcji i znaczenia społeczno-kulturowego filozofii prawa, a tym samym postawić pytanie o prymat filozofii wobec prawa, tj. czy w analizie przedmiotu podmiot obierze drogę: "od filozofii do prawa" czy "od prawa do filozofii"1. Jest to zatem pytanie o granicę i różnice między filozofią prawa a teorią prawa.(fragment tekstu)

EN

This article is an attempt to answer the question of: what is philosophy of law? What is philosophical reflection on law? What is the relation between the reflection on law and law "itself"? When defining philosophy of law I share the view that in the definition philosophy is genus proximum, whereas law is differentia specifica. The functions of philosophy of law are manifested in the social and cultural reality and depend on, among others, which sphere of man's activity they are connected with. One of the functions is putting the 'theory' into practice, usage, legal practice, and rule-making because of the ideal of justice. However, the importance of philosophy of law can be expressed by the thesis: of inseparability of two values: freedom and law, because in philosophy of law understood as this (in the spirit of I. Kant's philosophy), only law can guarantee freedom, thus the freedom of an individual assumes the existence of law, acceptation of law in all spheres of man's activity in culture.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Filozofia prawa; Prawo; Filozofia

EN

Law philosophy; Law; Philosophy

• Czasopismo: Człowiek i Społeczeństwo / Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu. Wydział Nauk Społecznych
• Rocznik: 2015
• Tom: 39 Nauki humanistyczne i społeczne w defensywie czy w ofensywie?
• Strony: 153--164

Twórcy

autor

Ryszard Wójtowicz

• Uniwersytet Rzeszowski

Bibliografia

• Bautro E., Wstęp do dziejów filozofii prawa i państwa. Próba historiozofii i typologii myślenia prawno-filozoficznego, Lwów 1936.
• Coleman J., Shapiro S. (red.), The Oxford Handbook of Jurisprudence and Philosophy of Law, Oxford University Press, Oxford 2002.
• Gizbert-Studnicki T., Grabowski A., Istnienie prawdziwość i logika norm - jeszcze o nielingwistycznej koncepcji normy, w: J. Hartman (red.), Filozofia i logika: w stronę Jana Woleńskiego, Aureus, Kraków 2000.
• Golding M.P., Edmundson W.A. (red.), Philosophy of Law and Legal Theory, Blackwell Publishing, London 2005.
• Jarra E., Historia filozofii prawa, Gebethner i Wolff, Warszawa 1923.
• Jarra E., Ogólna teoria prawa, Gebethner i Wolff, Warszawa 1922.
• Jarra E., Teoria prawa, cz. I, Studium Prawno-Administracyjne, London 1942.
• Jonca K., Zmienne interpretacje prawa natury, "Przegląd Prawa i Administracji" XXXIX/ 1997.
• Kalinowski J., Filozofia prawa a antropologia filozoficzna (Szkic), w: J. Malarczyk (red.), Problemy teorii i filozofii prawa, Wyd. UMCS, Lublin 1985.
• Kelly M.J., Historia zachodniej teorii prawa, tłum. D. Pietrzyk-Reeves, Ł. Słonimski, R. Olszowski, M. Kunecka, M. Modrzejewska, R. Lis, A. Krzynówek, WAM, Kraków 2006.
• Kość A., Podstawy filozofii prawa, Petit, Lublin 2005.
• Kozak A., Granice prawniczej władzy dyskrecjonalnej, Kolonia Limited, Wrocław 2002.
• Kuźmicz K., Immanuel Kant jako inspirator polskiej teorii i filozofii prawa w latach 1918- 1950, Temida2, Białystok 2009.
• Kuźmicz K., Pokój z punktu widzenia filozoficznoprawnego, w: M. Szyszkowska (red.), Pokój i demokracja, Dom Wydawniczy Tchu, Warszawa 2009.
• Łustacz L., Filozofia prawa a inne dyscypliny prawnicze, w: B. Czech (red.), Filozofia prawa a tworzenie i stosowanie prawa, Ośrodek Terenowy przy Sądzie Wojewódzkim, Katowice 1992.
• Nemo Ph., Co to jest Zachód?, tłum. P. Kamiński, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2006.
• Oniszczuk J., Filozofia i teoria prawa, C.H. Beck, Warszawa 2012.
• Opałek K., Filozofia prawa - jurysprudencja - analityczna teoria prawa. Porównania i wnioski, "Państwo i Prawo" 1/1961.
• Peretiatkowicz A., Zagadnienie społecznej wykładni ustaw, "Demokratyczny Przegląd Prawniczy" 2/1946.
• Redelbach A., Wronkowska S., Ziembiński Z., Zarys teorii państwa i prawa, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1993.
• Sarkowicz R., Stelmach J., Teoria prawa, Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1996.
• Seidler G.L., Z zagadnień filozofii prawa, Wyd. UMCS, Lublin 1978.
• Smoktunowicz E. (red.), Wielka encyklopedia prawa, Prawo i Praktyka Gospodarcza, Białystok - Warszawa 2000.
• Szyszkowska M., Filozofia prawa i jej współczesne znaczenie, WZPP, Warszawa 2002.
• Szyszkowska M., Neokantyzm. Filozofia społeczna wraz z filozofią prawa natury o zmiennej treści, PAX, Warszawa 1970.
• Szyszkowska M., Teorie prawa natury, www.racjonalista.pl [20.09.2014].
• Szyszkowska M., Zarys filozofii prawa, Temida2, Białystok 1994.
• Szyszkowska M., Związki polityki z filozofia prawa, w: M. Szyszkowska (red.), Elementy filozofii polityki, Oficyna Naukowa, Warszawa 1992.
• Szyszkowska M. (red.), Filozofia prawa w życiu i nauczaniu, Temida2, Białystok 2004.
• Tokarczyk R., Filozofia prawa, Wyd. UMCS, Lublin 2005.
• Tokarczyk R.A., Filozofia prawa w perspektywie prawa natury, Temida2, Białystok 1996.
• Wojciechowski M., Ontologia a prawo, w: J. Zajadło (red.), Leksykon współczesnej teorii i filozofii prawa. 100 podstawowych pojęć, C.H. Beck, Warszawa 2007.
• Woleński J., O prawie naturalnym, "Res Humana" 3/1996.
• Wójtowicz R., Znaczenie prawa naturalnego o zmiennej treści. Wybrane zagadnienia, "Przegląd Religioznawczy" 4/2010.
• Wróblewski M., Problem ontologicznej złożoności prawa, w: K. Opałek, J. Wróblewski (red.), Prawo: metodologia - filozofia - teoria prawa, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa 1991.
• Zachariasz L.A., Prawo naturalne jako prawo kultury, w: M. Szyszkowska (red.), Powrót do prawa ponadustawowego, Interlibro, Warszawa 1999.
• Zajadło J. (red.), Fascynujące ścieżki filozofii prawa, LexisNexis, Warszawa 2008.
• Zajadło J. (red.), Leksykon współczesnej teorii i filozofii prawa. 100 podstawowych pojęć, C.H. Beck, Warszawa 2007.
• Ziembiński Z., Teoria prawa a filozofia prawa i jurysprudencja ogólna, w: B. Czech (red.), Filozofia prawa a tworzenie i stosowanie prawa, Ośrodek Terenowy przy Sądzie Wojewódzkim, Katowice 1992.
• Zirk-Sadowski M., Wprowadzenie do filozofii prawa, Zakamycze, Kraków 2000.

Identyfikatory

DOI

10.14746/cis.2015.39.11