Przedsiębiorczość społeczna w społeczeństwie obywatelskim w Polsce

• Autorzy: Marzena Starnawska

Warianty tytułu

Social Entrepreneurship in Civil Society in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autorka porusza problem przedsiębiorczości społecznej. Autorka omawia trzy szkoły definiowania przedsiębiorstw społecznych, kluczowe nie tylko dla teorii, ale też i dla praktyki. W dalszej części artykułu przedstawia modele przedsiębiorstw funkcjonujących w Polsce: przedsiębiorczych organizacji non-profit i spółdzielni socjalnych oraz dokonuje ich charakterystyki na podstawie dostępnych danych statystycznych. Wskazuje jednak na ograniczoność tych danych dla przeprowadzenia bardziej wnikliwych analiz porównawczych. Autorka prezentuje także metodologię ogólnoświatowego badania przedsiębiorczości społecznej Global Enterpreneurship Monitor i wyniki tych badań. Według jej opinii aktywność w zakresie przedsiębiorczości społecznej wpisuje się w różnorodność działań społeczeństwa obywatelskiego.(fragment tekstu)

EN

This paper introduces the phenomenon of social entrepreneurship in the Polish civil society. It starts with a presentation of key determinants that have driven its development and popularity. In the main section, the complexity of social enterprise and entrepreneurship concepts are introduced, with their key characteristics. Following that, three dominant schools of thought on social enterprise are presented with reference to civil society phenomenon. Before locating social entrepreneurship, some key elements and methodological issues in the area of civil society are analyzed and discussed. Finally, two models of social enterprise are identified and their background briefly presented. The author supplements this analysis with some key statistics on social enterprise models for Poland. They introduce the reader into the state of the art of social enterprises in Poland. Also, valuable data from Global Entrepreneurship Monitor on social entrepreneurship are introduced to give the overall picture of the phenomenon in Central and Eastern European countries. Both analytical approaches are discussed in the light of the three schools of thought on social enterprise.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Społeczeństwo obywatelskie; Przedsiębiorczość społeczna; Przedsiębiorstwa społeczne

EN

Civic society; Social entrepreneurship; Social enterprises

• Czasopismo: Studia BAS
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 4 (44) Obywatelstwo i społeczeństwo obywatelskie w Polsce
• Strony: 167--203

Twórcy

autor

Marzena Starnawska

• Politechnika Gdańska

Bibliografia

• Adamiak P., Wizerunek organizacji pozarządowych. Raport z badania, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa 2015.
• Adamiak P., Zaangażowanie społeczne Polek i Polaków Wolontariat, Filantropia, 1% i Wizerunek Organizacji Pozarządowych. Raport z badania 2013, Stowarzyszenie Klon/Jawor Warszawa 2014.
• Adamski M. i in., Trzeci sektor w Polsce: stowarzyszenia, fundacje, społeczne podmioty wyznaniowe, organizacje samorządu zawodowego, gospodarczego i pracodawców w 2012 r., seria "Studia i Analizy Statystyczne GUS", Warszawa 2014.
• Alter K., Social enterprise typology, 2007, Virtue Ventures, http://www.virtueventures. com/settypology.pdf.
• Auriga-Borówko A. i in., Podstawowe dane o wybranych organizacjach trzeciego sektora w 2012 roku, GUS, Warszawa 2015.
• Austin J.E., Leonard B., Reficco E., Wei-Skillern J., Social Entrepreneurship: It is for Corporations too [w:] Social entrepreneurship. New Models of Sustainable Social Change, A. Nicholls (red.), Oxford University Press, Oxford 2005.
• Bacławski K., Korczega M., Zbierowski P., Studium przedsiębiorczości w Polsce w roku 2004. Raport GEM Polska, Fundacja Edukacyjna Bachalski, Poznań 2005.
• Borzaga C., Nowe trendy w partycypacji obywatelskiej: rosnąca rola zachowań społecznie odpowiedzialnych w konsumpcji, oszczędzaniu i produkcji [w:] Gospodarka społeczna i przedsiębiorstwo społeczne. Wprowadzenie do problematyki, E. Leś (red.), Wydawnictwo Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa 2008.
• Bratnicki M., Węcławska D., Tarnawa A., Zbierowski P., Raport z badania Global Entrepreneurship Monitor - Polska 2012, PARP, Warszawa 2013.
• Brzozowska J., Dylematy spółdzielczości, 2012, http://www.ekonomiaspoleczna.pl/ wiadomosc/752600.html.
• Ciepielewska-Kowalik A., Pieliński B., Starnawska M., Szymańska A., Social Enterprise in Poland: Institutional and Historical Context, "ICSEM Working Papers" 2015, nr 11, Liege: The International Comparative Social Enterprise Models (ICSEM) Project.
• Civil Society and the Aid Industry, A. Van Rooy (red.), Earthscan, London 1998.
• Clotfelter Ch.T., Who benefits? The distributional consequences of the non-profit sector: introduction, "Working Paper" 2011, nr 32, Institute for the Study of Philanthropy and Voluntarism, Institute of Policy Sciences and Public Affairs, Duke University.
• Czapiński J., Diagnoza społeczna 2013. Warunki i jakość życia Polaków - Raport. Stan społeczeństwa obywatelskiego. Postawy i relacje społeczne, www.diagnoza. com. [Special issue], "Contemporary Economics" 2013, nr 7.
• Dees J.G., The meaning of "social entrepreneurship" Draft report for the Kauffman Center for Entrepreneurial Leadership, Stanford University, Stanford 1998.
• Dees J.G., Anderson B.B., Framing a Theory of Social Entrepreneurship: Building on Two Schools of Practice and Thought. Research on Social Entrepreneurship, "ARNOVA Occasional Paper Series" 2006, t. 1, nr 3.
• Defourny J., Nyssens M., The EMES approach of social enterprise in a comparative perspective, EMES European Research Network, "Working Paper" 2012, nr 12/03.
• Drayton B., Jak zmieniać świat? Przedsiębiorcy społeczni - wizjonerzy naszych czasów, AnWero Wydawnictwo, Gdańsk 2009.
• Dominiak P., Wasilczuk J., Starnawska M., Przedsiębiorczość nieproduktywna w świetle ekonomii instytucjonalnej. Analiza zjawiska w Polsce, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2016 (w druku).
• Eggers W.D., Macmillan P., Rewolucja rozwiązań. Współpraca pomiędzy biznesem, rządami oraz przedsiębiorstwami społecznymi na rzecz rozwiązania największych problemów współczesnego świata, Poltext, Warszawa 2014.
• Evers A., Laville J-L., Defining the third sector in Europe [w:] The third sector in Europe, Cheltenham, Northampton, MA.
• Fowler A., Ekonomia społeczna na południu w kontekście społeczeństwa obywatelskiego, tekst przygotowany na konferencję w 2001 r.[w:] Trzeci sektor dla zaawansowanych - współczesne teorie trzeciego sektora - wybór tekstów, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa 2006.
• Frączak P., W poszukiwaniu tradycji. Dwa dwudziestolecia pozarządowych inspiracji, Ogólnopolska Federacja Organizacji Pozarządowych, Spółdzielnia Kooperatywa Pozarządowa, Warszawa 2013.
• Frączak P., W poszukiwaniu pozarządowej utopii, czyli idealna wizja polskiego sektora obywatelskiego, "Trzeci Sektor" 2012, nr 26.
• Frączkiewicz-Wronka A., Zarządzanie usługami społecznymi. Studium partnerstw publiczno-społecznych, Difin, Warszawa 2014.
• Fulton K., Dees G., The Past, Present, and Future of Social Entrepreneurship, conversation with Greg Dees, Center for the Advancement of Social Entrepreneurship, Fuqua School of Business, 2006.
• Gliński P., Idealna wizja polskiego sektora obywatelskiego. Jak mogłoby być i dlaczego tak nie jest? "Trzeci Sektor" 2012, nr 26.
• Gołębiowski G., Przedsiębiorczość w Polsce w świetle badań Global Entrepreneurship Monitor, "Studia BAS" 2014, nr 1(37) [Rozwój przedsiębiorczości oraz sektora małych i średnich przedsiębiorstw, G. Gołębiowski (red.)].
• Goś-Wójcicka K. i in., Trzeci sektor w Polsce. Stowarzyszenia, Fundacje, Społeczne podmioty wyznaniowe, samorząd zawodowy i gospodarczy oraz organizacje pracodawców w 2010 roku, seria "Studia i Analizy Statystyczne GUS", Warszawa 2013.
• Graff A., Kłopoty z ngo - post-scriptum, zmieniona wersja wystąpienia w dyskusji "Społeczeństwo obywatelskie: mity i rzeczywistość" zorganizowanej 8 lutego 2010 r. przez Fundację im. Stefana Batorego.
• Grenier P., Social Entrepreneurship in the U.K.: From Rhetoric to Reality? [w:] An Introduction to Social Entrepreneurship: Voices, Preconditions, Contexts, R. Zeigler (red.), Edward Elgar, Cheltenham 2009.
• Hausner J., Wywiady z krajowymi ekspertami akademickimi, przedstawicielami administracji szczebla krajowego i regionalnego oraz przedsiębiorstw społecznych. Rozmowa z Witoldem Kwaśnickim [w:] Opracowanie dotyczące nowych danych i trendów w ekonomii społecznej oraz w przedsiębiorstwach społecznych w Polsce i Europie, raport dla Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich, A. Korycki (red.) (niepubl.).
• Herbst J., Polski trzeci sektor w świetle teorii przedsiębiorstwa społecznego [w:] Od trzeciego sektora do przedsiębiorczości społecznej - wyniki badań ekonomii społecznej w Polsce, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa 2008.
• Informacja o funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 roku o spółdzielniach socjalnych za okres 2010-2011 (2012), 2013, http://www.pozytek.gov.pl/files/EKONOMIA SPOLECZNA/ Informacja.... OPUBLIKOWANA DPP 12.2012.pdf.
• Informacja o funkcjonowaniu spółdzielni socjalnych działających na podstawie ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych za okres 2012-2013, 2015, http://bip.kprm.gov.pl/download/75/13733/RM-24-4-15dlaSejmuiSenatu. pdf.
• Indeks poziomu rozwoju i stabilności organizacji obywatelskich w Polsce w roku 2012, Instytut Spraw Publicznych, maj 2013 r.
• Indeks poziomu rozwoju i stabilności organizacji obywatelskich w Polsce w roku 2013, Instytut Spraw Publicznych, maj 2014 r.
• Indeks poziomu rozwoju i stabilności organizacji obywatelskich w Polsce w roku 2014, Instytut Spraw Publicznych, maj 2015 r.
• Kanter R.M., From Spare Change to Real Change: The Social Sector as Beta Site for Business Innovation, "Harvard Business Review" 1999, t. 41, nr 3.
• Lepoutre J., Justo R., Terjesen S., Bosma N., Designing a global standardised methodology for measuring social entrepreneurship activity: the Global Entrepreneurship Monitor social entrepreneurship study, "Small Business Economics" 2013, nr 40.
• Martin R.L., Osberg S., Social entrepreneurship: The Case for Definition, "Stanford Social Innovation Review" 2007, Spring.
• Münkner H.H., Multi-stakeholder co-operatives and their legal framework [w:] Trends and challenges for Co-operatives and Social Enterprises in developed and transition countries, C. Borzaga, R. Spear (red.), Edizioni 31, Trento 2004.
• Nicholls A., Social enterprise and social entrepreneurs [w:] The Oxford Handbook of Civil Society, M. Edwards (red.), Oxford University Press, New York 2011.
• Pestoff V.A., Third sector and cooperative services. From determination to privatization, "Journal of Consumer Policy" 1992, t. 15, nr 1.
• Poselski projekt ustawy o przedsiębiorstwie społecznym i wspieraniu podmiotów ekonomii społecznej, http://orka.sejm.gov.pl/Druki7ka.nsf/0/B349885CF7ED5077 C1257E690042C6D9/ File/3521-ustawa.docx.
• Przewłocka J., Adamiak P., Herbst J., Podstawowe fakty o organizacjach pozarządowych 2012. Raport z badania, Stowarzyszenie Klon/Jawor, Warszawa 2013.
• Reynolds P. i in., Global Entrepreneurship Monitor: Data collection design and implementation 1998-2003, "Small Business Economics" 2005, nr 24.
• Rymsza M., Eksperci o kondycji sektora pozarządowego w Polsce w latach 2004-2011, "Trzeci Sektor" 2013, nr 30(2).
• Rymsza M., Rozwój sektora gospodarki społecznej w Polsce: między zatrudnieniem socjalnym i przedsiębiorczością społeczną, "Trzeci Sektor" 2010, nr 21.
• Salamon L. i in., Global Civil Society: Dimensions of the non-profit sector, Institute for Policy Studies, Centre for Civil Society Studies, Johns Hopkins University, Baltimore, 1999, http://ccss.jhu.edu/wp-content/uploads/downloads/2011/08/ Global-Civil-Society-I.pdf.
• Starnawska M., Zachowanie poprzez sieciowanie w przedsiębiorczości społecznej w odpowiedzi na trudne otoczenie instytucjonalne - przypadek 5 spółdzielni socjalnych, "Problemy Zarządzania" 2014, t. 4, nr 48.
• Terjensen S., Lepoutre J., Justo R., Bosma N., Global Entrepreneurship Monitor, 2009. Report on Social Entrepreneurship, Babson and Universidad del Desarrollo.
• "Trzeci Sektor" 2014, nr 31 [Nowe formy aktywności].
• Ustawa z 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach socjalnych (Dz.U. nr 94, poz. 651, ze zm.).
• Wygnański J., Wyznania człowieka zngoizowanego. Polemika z Graff, "Gazeta Wyborcza" z 3 października 2010 r.