Od "twórczej dyplomacji" do "aktywnego pacyfizmu": ewolucja koncepcji polityki zagranicznej Japonii

• Autorzy: Karol Żakowski

Warianty tytułu

Japan's Foreign Policy Concepts

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W okresie zimnowojennym Ministerstwo Spraw Zagranicznych Japonii znane było z polityki niskich kosztów, charakteryzującej się unikaniem aktywnego zaangażowania w regionalne i globalne problemy bezpieczeństwa. Jednakże od lat 90. XX w. Japonia zaczęła odchodzić od biernej postawy na tym polu. W niniejszym artykule zanalizowane zostały trzy reprezentatywne koncepcje polityki zagranicznej odzwierciedlające rosnące zainteresowanie Japonii aktywnym uczestnictwem w regionalnych i globalnych przedsięwzięciach - "twórcza dyplomacja", "dyplomacja oparta na wartościach" oraz "aktywny pacyfizm". O ile pierwsza powstała jeszcze pod koniec zimnej wojny, o tyle dwie pozostałe sformułowano na początku XXI w. Celem artykułu jest zbadanie, w jaki sposób rząd japoński adaptował koncepcje polityki zagranicznej do zmieniających się uwarunkowań międzynarodowych. (fragment tekstu)

EN

The paper analyses three concepts of foreign policy that illustrate Japan s growing interest in active participation in regional and global affairs: Abe Shintaro's "creative diplomacy", Aso Tardo's "value-based diplomacy" and Abe Shinzo's "proactive pacifism". The aim of the article is to examine how the Japanese government shaped increasingly assertive foreign policy concepts in response to the evolving international environment. Alongside external determinants, domestic factors are also reviewed, including decision-making processes in the Ministry of Foreign Affairs or the personal beliefs of statespersons. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka zagraniczna; Dyplomacja; Międzynarodowe stosunki polityczne; Doktryny polityczne

EN

Foreign policy; Diplomacy; International political relations; Political doctrine

• Czasopismo: Sprawy Międzynarodowe
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 3
• Strony: 109--123

Twórcy

autor

Karol Żakowski

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• K.E. Calder, Japanese Foreign Economic Policy Formation: Explaining the Reactive State, "World Politics" 1988, t. 40, nr 4, s. 517-541.
• K. Yakushiji, Gaimushö - Gaikö kyöka e no michi [Ministerstwo Spraw Zagranicznych -Droga ku wzmocnieniu dyplomacji], Iwanami Shoten, Tokio 2003, s. 125-146.
• S.J. Pharr, Japan's Defensive Foreign Policy and the Politics of Burden Sharing, w: G.L. Curtis (red.), Japan's Foreign Policy After the Cold War. Coping with Change, M.E. Sharpe, Armonk-London 1993, s. 235-262.
• T.U. Berger, The Pragmatic Liberalism of an Adaptive State, w: T.U. Berger, M.M. Mochizuki, J. Tsuchiyama (red.), Japan in International Politics. The Foreign Policies of an Adaptive State, Lynne Rennier Publishers, Boulder - New York 2007, s. 259-299.
• Shintaro Abe, Nihon gaikó no shishin [Wytyczne dyplomacji Japonii], Shintarokai, Tokio 1984, s. 52-164.
• Shintaro Abe, Y. Tanaka, Shin seiki e no kakehashi [Most ku nowemu stuleciu], Raifusha, Tokio 1990, s. 36-37.
• Shintaro Abe, Sózóteki gaiko o mezashite [Dążąc do twórczej dyplomacji], Gyósei Mondai Kenkyujo, Tokio 1984.
• I. Ozawa, Nihon kaizó keikaku [Plan przebudowy Japonii], Kódansha, Tokio 2006.
• The Guidelines for Japan-U.S. Defense Cooperation, 23 września 1997 r., www.mofa.go.jp.
• S. Yachi, M. Takahashi, Gaiko no semyaku to kokorozashi. Zen gaimu jimujikan Yachi Shótaró wa kataru [Strategia i ambicja w dyplomacji. Opowiada były administracyjny wiceminister spraw zagranicznych Yachi Shotaro], Sankei Shinbun Shuppan, Tokio 2009, s. 149-150.
• T. Aso, Jiyu to han ei no ko [Łuk wolności i dobrobytu], Gentósha, Tokio 2008, s. 27-32.
• T. Aso, Watashi no gaikó senryaku [Moja strategia dyplomatyczna], Aso Taro to 21 Seiki Kai, Iizuka2006, s. 16-99.
• T. Aso, Totetsumonai Nihon [Niesamowita Japonia], Shinchosha, Tokio 2007, s. 132-135.
• X. Li, Riben xinbaoshouzhuyi zhanlue yanjiu [Studium na temat neokonserwatywnej strategii Japonii], Shishi Chubanshe, Pekin 2010, s. 155-161.
• D. Sneider, The New Asianism: Japanese Foreign Policy under the Democratic Party of Japan, w: K.E. Kushida, P. Y. Lipscy (red.), Japan under the DP J: The Politics of Transition and Governance, The Walter Shorenstein Asia-Pacific Research Center, Stanford 2013, s. 394.
• K. Żakowski, Decision-Making Reform in Japan: The DPJs Failed Attempt at a Politician-Led Government, Routledge, London - New York 2015, s. 134-142, 185-192.
• Shinzo Abe, Asia's Democratic Security Diamond, "Project Syndicate" z 27 grudnia 2012 r., www.project-syndicate.org.
• Shinzo Abe, Akareta, umi no megumi: Nihon gaiko no aratana go gensoku [Błogosławieństwo otwartych mórz: Pięć nowych zasad dyplomacji Japonii], Dżakarta, 18 stycznia 2013 r., www.mofa.go.jp.
• Kokka anzen hoshó senryaku ni tsuite [O narodowej strategii zapewnienia bezpieczeństwa], decyzja gabinetowa, 17 grudnia 2013 r., s. 3-5, www.cas.go.jp/jp.
• E. Ogawa, Kokka no meiun. Abe seiken kiseki no dokyumento [Los kraju. Dokument na temat cudu rządu Abe], Gentósha, Tokio 2013, s. 204-216.
• Shinzo Abe, Atarashii kuni e. Utsukushii kuni e. Kanzenban [Ku nowemu krajowi. Ku pięknemu krajowi. Wydanie kompletne], Bungei Shunju, Tokio 2013, s. 248.
• Y. Lu, Wanghailou: Riben "jiazhiguan waijiao" yue zou yue pianzhi [Wanghailou: Japońska "dyplomacja oparta na wartościach" coraz bardziej paranoidalna], Zhongguo Gongchandang Xinwen Wang, 20 czerwca 2013 r., http://cpc.people.com.cn.
• Naikaku sori daijin danwa [Oświadczenie prezesa Rady Ministrów], 14 sierpnia 2015 r., www.kantei.go.jp.