Asymetryczny wpływ zmian kursu walutowego na gospodarkę Polski

• Autorzy: Piotr Karp

Warianty tytułu

The asymmetric impact of exchange rate changes on the Polish economy

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest analiza odmienności reakcji gospodarki Polski w zależności od zmian kursu walutowego wywołujących aprecjację lub deprecjację złotego względem euro. Cechą charakterystyczną gospodarek otwartych o małej i średniej wielkości, do których zalicza się również Polska, jest duża wrażliwość na oddziaływanie wielu egzogenicznych szoku. Wahania kursu walutowego są impulsami, które silnie oddziałują na wymianę zagraniczną, poziom cen i funkcjonowanie całego systemu ekonomicznego. Ze względu na złożoność relacji miedzy zmiennymi ekonomicznymi, przeprowadzenie właściwych analiz symulacyjnych możliwe jest jedynie na kompletnym modelu makroekonometrycznym. W tej roli wykorzystany został miesięczny model WM-1, który w swej strukturze zawiera również asymetryczne równania postaci TECM. W dwóch symulacjach przyjęto założenie o utrzymujących się przez trzy miesiące egzogenicznych symetrycznych szokach wpływających bezpośrednio na aprecjację i deprecjację kursu walutowego. Wprowadzone zaburzenia powodują uruchomienie mnożnika kursowego i w konsekwencji reakcję wszystkich zmiennych makroekonomicznych. W zależności od kierunku impulsu reakcja systemu ma charakter asymetryczny, zarówno pod względem siły reakcji, jak i szybkości powrotu do rozwiązania bazowego. Wyniki analiz symulacyjnych wskazują na silniejszą reakcję powodowaną aprecjacją złotego niż deprecjacją. Wprowadzone zaburzenie płynące bezpośrednio ze sfery nominalnej pobudza także zmiany procesów produkcji, inwestycji i zatrudnienia, a więc całej sfery realnej, i utrzymują się przez okres znacznie dłuższy niż okres oddziaływania samego impulsu.(abstrakt oryginalny)

EN

The article analyzes the effects of the appreciation and depreciation of the Polish zloty against the euro. The author argues that sensitivity to the impact of exogenous shocks is a characteristic feature of small and medium-sized open economies, which also include Poland. According to Karp, exchange rate fluctuations are disturbances that have a strong impact on foreign trade, the price level and the entire economic system. Due to the complexity of the relationships between economic variables, an appropriate analysis must be conducted on a complete macroeconometric model, the author says. Analysis was conducted on a monthly model of the Polish economy (WM-1) that also contained asymmetric equations based on the threshold-error correction model (TECM). In two simulations, symmetric exogenous shocks - persistent for three months and directly causing the Polish zloty to either appreciate or depreciate - were assumed. These impulses set off the exchange rate multiplier effect and consequently the reaction of the whole economic system. The responses of the variables are asymmetric depending on the direction of the impulse, the author says. The simulation analysis shows stronger reactions when the zloty appreciates than when it depreciates. Although the initial impulse directly affects the "nominal" economy, its impact also influences the real economy by affecting production, investment and employment, the author concludes.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Kurs walutowy; Model korekty błędem; Asymetria informacji; Analiza symulacyjna; Zmienne ekonomiczne

EN

Exchange rates; ECM model (Error-Correction Model); Information asymmetry; Simulation analysis; Economic variables

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 6
• Strony: 29--49

Twórcy

autor

Piotr Karp

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Analiza kointegracyjna w makromodelowaniu [2013], red. A. Welfe, PWE, Warszawa.
• Cassel G. [1928], Post-War Monetary Stabilization, Columbia University Press, New York.
• Chan K. S. [1993], Consistency and Limiting Distribution of the Least Squares Estimator of a Threshold Autoregressive Model, "The Annals of Statistics", vol. 21.
• Clark P. B., MacDonald R. [1998], Exchange Rates and Economic Fundamentals: A Methodological Comparison of BEERs and FEERs, IMF Working Paper, WP/98/67.
• Enders W., Granger C. W. J. [1998], Unit-Root Tests and Asymmetric Adjustment With an Example Using the Term Structure of Interest Rates, "Journal of Business and Economic Statistics", vol. 16.
• Enders W., Siklos P. L. [2001], Co-integration and Threshold Adjustment, "Journal of Business and Economic Statistics", vol. 19.
• Engle R. F., Granger C. W. J. [1987], Cointegration and Error Correction: Representation, Estimation and Testing, "Econometrica", vol. 55.
• Engle R. F., Granger C. W. J. [1991], Long-Run Economics Relationships: Readings In Cointegration, Oxford University Press, Oxford.
• Grabowski W., Welfe A. [2010], Global Stability of Dynamic Models, "Economic Modelling", vol. 28.
• Juselius K. [1995], Do Purchasing Power Parity and Uncovered Interest Rate Parity Hold in the Long Run? An Example of Likelihood Inference in a Multivariate Time-Series Model, "Journal of Econometrics", vol. 69.
• Juselius K., MacDonald R. [2003], International Parity Relationships between Germany and United States. A Joint Modeling Approach, working paper, http://www.econ.ku.dk/okokj/papers/ronnie3.pdf
• Juselius K., MacDonald R. [2004], Interest Rate and Price Linkages Between USA and Japan, "Japan and the World Economy", vol. 16.
• Juselius K., MacDonald R. [2006], Imperfect Knowledge Expectations, Uncertainty Premia and Exchange Rate Dynamics, w: International Macroeconomics. Recent Developments, red. A. Morales-Zumaquero, Nova Science Publisher, New York.
• Kelm R. [2013], Kurs złoty/euro. Teoria i empiria, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Kelm R., Karp P. [2005], Fiscal Deficits and Exchange Rate Misalignment in Poland: An Econometric Analysis of ERM2 Consequences, Global Development Network - Regional Research Competition Draft Paper, Prague, https://www.cerge-ei.cz/pdf/gdn/rrc/RRCIV_69_paper_01.pdf.
• Kębłowski P. [2011], The Behaviour of Exchange Rates in the Central European Countries and Credit Default Risk Premiums, "Central European Journal of Economic Modelling and Econometrics", vol. 3, s. 221-236.
• Kębłowski P., Welfe A. [2010], Estimation of the Equilibrium Exchange Rate: The CHEER Approach, "Journal of International Money and Finance", vol. 29.
• Kębłowski P., Welfe A. [2012], A Risk-Driven Approach to Exchange-Rate Modelling, "Economic Modelling", vol.29.
• Leszkiewicz-Kędzior K., Welfe A. [2014], Asymetric Price Adjustments in the Fuel Market, "Central European Journal of Economic Modelling and Econometrics", vol. 6.
• Majsterek M. [2008], Wielowymiarowa analiza kointegracyjna w ekonomii, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Serwa D., Smolińska-Skarżyńska A. [2004], Reakcje kursu walutowego na zmiany poziomu stóp procentowych. Analiza zdarzeń dla danych dziennych, "Bank i Kredyt", nr 35.
• Welfe A. [2009], Ekonometria, wyd. IV, PWE, Warszawa.
• Welfe A., Karp P. [2015], Makroekonometryczny miesięczny model gospodarki narodowej Polski, opracowanie w ramach grantu Maestro 4 DEC-2013/08/A/HS4/00612.
• Welfe A., Karp P., Kelm R. [2002], Makroekonometryczny kwartalny model gospodarki Polski, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Welfe A., Karp P., Kębłowski P. [2006], Mechanizmy makroekonomiczne w gospodarce polskiej. Analiza ekonometryczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Williamson J. [1983], Estimating Equilibrium Exchange Rates, Institute for International Economics, Washington.