Gospodarowanie na obszarach przyrodniczo cennych w Polsce w kontekście rozwoju zrównoważonego

• Autorzy: Anetta Zielińska

Warianty tytułu

Management on the Naturally Valuable Areas in Poland in the Context of Sustainable Development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Praca stanowi studium teoretyczno-metodologiczne. Główna hipoteza badawcza, wokół której koncentruje się monografia, głosi, że zintegrowane gospodarowanie na obszarach przyrodniczo cennych, oparte na zasadach rozwoju zrównoważonego, jest możliwe w Polsce zarówno z ekonomicznego, społecznego, przestrzennego, jak i środowiskowego punktu widzenia. Wymiar empiryczno-poznawczy badań znajduje odzwierciedlenie w rozdziałach drugim, trzecim i czwartym, w których zaprezentowano stan form obszarów przyrodniczo cennych w Polsce, system zarządzania tymi obszarami oraz waloryzację środowiska przyrodniczego i jego poszczególnych komponentów. Zdiagnozowanie postaci obszarów przyrodniczo cennych służy uświadomieniu, na ile obszary te są ważne w naszym kraju - pod kątem ochrony przyrody oraz zajmowanej przestrzeni. Dokonano również empirycznych analiz, które pozwalają zweryfikować główną hipotezę pracy. Zostały one oparte na dostępnych źródłach informacji i bazach danych charakteryzujących obszary przyrodniczo cenne oraz ich obciążenie procesami gospodarowania. Należy przy tym zauważyć, że obszary przyrodniczo cenne są w Polsce niedostatecznie scharakteryzowane, co także pozostaje istotnym wyzwaniem poznawczym. Zaproponowanie właściwej koncepcji zintegrowanego gospodarowania na obszarach przyrodniczo cennych wymaga przede wszystkim poprawnego rozpoznania dotychczasowego stanu rzeczy. Z tego powodu analiza statystyczno-empiryczna aktualnej sytuacji obszarów przyrodniczo cennych w Polsce została w pracy odpowiednio rozbudowana. W monografii przedstawiona jest koncepcja zintegrowanego gospodarowania na obszarach przyrodniczo cennych, odmienna od konserwatorskiego podejścia opartego na restrykcyjnych regulacjach prawnych ograniczających lub zakazujących gospodarowania w tej przestrzeni. Nowa koncepcja polega na tym, aby każdy mógł korzystać z zasobów tych obszarów i jednocześnie szanował te obszary, zachowując ich trwałość. Użytkownicy obszarów przyrodniczo cennych będą akceptować ich ochronę, upatrując w nich swój potencjał społeczno-gospodarczy. Obszar przyrodniczo cenny jest dobrem publicznym, czyli proces gospodarowania na tym terenie podlega reglamentacji. Zakres reglamentacji gospodarowania na obszarach przyrodniczo cennych musi być sensownie przewidziany. Takie podejście znalazło wyraźne teoretyczne potwierdzenie w ekonomii, czego wyrazem była Nagroda Nobla dla E. Ostrom za prace na rzecz usprawnienia zarządzania w gospodarce.(fragment tekstu)

EN

Natural environment management takes place within the borders of particular ecosystems which undergo various changes as a result of developing conditions in their neighborhood and in themselves. Activities which contribute to natural environment protection should be based on, inter alia, protection and giving ecosystems back rational management within natural valuable areas. Nature protection should not be determined by any administrative borders, because it is effective only when it includes all natural environment, not only its single elements. Natural valuable areas system provides a connection into one consistent whole of natural valuable areas in terms of environmental, esthetic and cultural values. At the same time, such a system can contribute to more effective accomplishment of management processes, and as a result to further civilization development. The main research hypothesis, which the monograph concentrates around, states that integrated management within natural valuable areas, which is based on sustainable development principles, is possible in Poland from economic, social, spatial as well as environmental point of view. The subject of the monograph is an issue of integrated management within natural valuable areas, taking into account sustainable development principles. Such an approach allows to understand better or at least partly relationships among management and sustainable development process and natural valuable areas. The determination of fundaments of integrated management within natural valuable areas requires identification and an analysis of a few crucial elements, particulary an assessment of a current state, checking internal cohesion of a new approach and a level of praxeological feasibility and economic efficiency. In the monograph there is introduced a concept of integrated management within natural valuable areas, which is different from a conservative approach based on restrictive legal regulations limiting or forbidding management in this area.A new concept stands that everybody can benefit from these areas' resources, but at the same time has to respect these areas and save their durability.Preparation and implementation of integrated management concept within natural valuable areas will allow to check if in practice the management of these areas is economically effective, socially acceptable, and if it creates a basis to integrate orders. The author's contribution constitutes a proposition to explain the connection between management, managing and an assessment of natural valuable areas. The author identified a notion of natural valuable areas in a narrower sense (sensu stricto) and in a wider sense (sensu largo). Furthermore, she discussed two theoretical approaches known in the literature and hidden under the notions of sustainable development and eco-development, in the context of natural valuable areas, and interpreted a concept of management, with the use of useable forms for natural valuable areas. The author focused on presenting a concept of integrated management, introducing measurement tools through sustainable development and eco-development indicators, and also working out a concept of natural valuable areas assessment. The main aim of this study is to show a completely new approach towards management within these areas, which means to use capability rooted in natural valuable areas in accordance with sustainable development. The main aim is supported by three detailed ones. One of them is to make a review of potential forms of sustainable development within natural valuable areas. The second one is to work out sustainable development and eco-development indicators system within natural valuable areas. The third detailed aim is connected with a preparation of a proposition of modified methodological approach towards natural valuable areas, which consists of two elements: direct interview (survey research) and gaining information from direct sources (databases). Integrated management within natural valuable areas is compatible with a sustainable development concept. It is a very important issue, but at the same time a very complex one, requiring further research. It is highly important regarding civilization threats, climate changes or loss of biodiversity. The issues introduced in this study can constitute a certain, maybe a controversial attempt of a global approach towards problematic aspects.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rozwój zrównoważony; Ekonomiczne aspekty ochrony środowiska; Zarządzanie środowiskiem

EN

Sustainable development; Economic aspects of environmental protection; Environmental management

• Czasopismo: Monografie i Opracowania Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2013
• Numer: nr 236
• Strony: 268

Twórcy

autor

Anetta Zielińska

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Adamska H., Nakłady produkcyjne jako czynnik równowagi rolniczej na Dolnym Śląsku, [w:] F. Piontek (red.), Ekonomia a rozwój zrównoważony. Wdrażanie, t. II, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok,2001.
• Albińska E., Człowiek w środowisku przyrodniczym i społecznym. Zarys problematyki ekologii społecznej, Wydawnictwo KUL, Lublin 2005.
• Aleksandrowicz J., Sumienie ekologiczne, Wiedza Powszechna, Warszawa 1988.
• Andrzejewski R., Baranowski M. (red.), Stan środowiska w Polsce. Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Centrum Informacji o Środowisku GRID, Warszawa 1993.
• Andrzejewski R., Weigle A. (red.), Różnorodność biologiczna Polski, Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa 2003.
• Antczak A. i in., Rezerwaty biosfery w Polsce, Komitet Narodowy UNESCO-MAB przy Prezydium Polskiej Akademii Nauk, Warszawa 2009.
• Assessment and Decision Making for Sustainable Transport, The Center of Sustainable Transportation, Toronto 2005, tryb dostępu: www.oecd.org; Defining Sustainable Transportation.
• Ayres R.U., Van den Bergh J.C.J.M., Gowdy J.M., Viewpoint: weak versus strong sustainability, ,,Tinbergen Institute", 1998, no. 3.
• Badanie świadomości i zachowań ekologicznych mieszkańców Polski, Raport TNS Polska dla Ministerstwa Środowiska, Warszawa 2012.
• Badura J., Gawlikowska E., Kasiński J.R., Koźma J., Kupetz M., Piwocki M., Rascher J., Geopark Łuk Mużakowa - proponowany transgraniczny obszar ochrony georóżnorodności, "Przegląd Geologiczny" 2002, vol. 51.
• Baranowska-Janota M., Podstawowe założenia i zasady udostępniania przyrodniczych obszarów chronionych dla turystyki, [w:] Rola parków krajobrazowych w edukacji ekologicznej i promowaniu ekoturystyki, materiały z narady, Piwniczna, 22-23 maja 1997.
• Baron M., Poprawność (validity) waloryzacji środowiska przyrodniczego z zastosowaniem metody wyceny warunkowej, [w:] A. Graczyk (red.), Teoria i praktyka rozwoju zrównoważonego, Katedra Ekonomii Ekologicznej Akademii Ekonomicznej imienia Oskara Langego we Wrocławiu, Białystok - Wrocław 2007.
• Baumol W., Entrepreneurship: Productive, unproductive, and destructive, "Journal of Political Economy" 1990, vol. 98.
• Becla A., Czaja S., Hałasa J.M., Rumianowska I., Elementy mikroekonomii, Wydawnictwo I-Bis, Wrocław 2001.
• Becla A., Czaja S., Public willingness and ability to pay in the municipal waste management in the Wroclaw town region, "Argumenta Oeconomica" 1999, t. 2(8)
• Becla A., Czaja S., Zielińska A., Analiza kosztów-korzyści w wycenie środowiska przyrodniczego, Wydawnictwo Difin, Warszawa 2012.
• Becla A., Zielińska A., Problemy rozwoju małych miast na obszarach przyrodniczo cennych, [w:] J. Słodczyk, D. Rajchel (red.), Polityka rozwoju zrównoważonego oraz instrumenty zarządzania miastem, Uniwersytet Opolski, Opole 2006.
• Begg D., Fisher S., Dornbusch R., Ekonomia. Makroekonomia, t. 2, PWE, Warszawa 1996.
• Behnke M., Kistowski M., Tyszecki A., System ocen oddziaływania na środowisko w granicach obszarów Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000 w wybranych krajach Unii Europejskiej oraz w Polsce, Biuro Projektowo-Doradcze Eko-Konsult, Gdańsk 2004.
• Benett G., Linkages in practice: A Review of Their Conservation Value, IUCN, Gland (Switzerland) - Cambridge (UK) 2004.
• Bischoff N.T., Jongman R.H.G., Development of rural areas in Europe: the claim for nature. Preliminary and background studies, Hague 1993.
• Boć J., Nowacki K., Samborska-Boć E., Ochrona środowiska, Kolonia Limited, Wrocław 2004.
• Bogatko T., Ekoton, "Przyroda Polska" październik 2010.
• Bojarski W., Koncepcja badań nad zharmonizowanym rozwojem społeczno-gospodarczym z poszanowaniem dóbr przyrody, [w:] W. Bojarski (red.), Problemy rozwoju społeczno-gospodarczego z poszanowaniem dóbr przyrody, Ossolineum, Wrocław 1988.
• Bojarski W., Kultura materialna i duchowa a zasady ekorozwoju, "Aura" 1990, nr 6.
• Borkowska M., Rozwadowska M., Śleszyński J., Żylicz T., Environmental amenities on the housing market in Warsaw. Hedonic price method research, "Ekonomia" 2001, nr 3.
• Borys T., Regionalizacja polityki ekologicznej a zasady gospodarowania na obszarach chronionych, [w:] B. Krawiec (red.), Modelowanie gospodarki w regionach szczególnie chronionych, Instytut Badań Systemowych Państwowej Akademii Nauk, Oddział w Szczecinie, Szczecin 1994.
• Borys T., Nowe kierunki ekonomii środowiska i zasobów naturalnych w aspekcie nowej pespektywy finansowej Unii Europejskiej, "Ekonomia i Środowisko" 2013, nr 1 (44).
• Borys T., Zielińska A., Wstępne koncepcje banków wskaźników ekorozwoju, [w:] A. Zeliaś (red.), Przestrzenno-czasowe modelowanie i prognozowanie zjawisk gospodarczych, Akademia Ekonomiczna w Krakowie, Zakopane 2001.
• Borys T. (red.), Opracowanie modelu wdrożeniowego wskaźników rozwoju zrównoważonego w ramach banku danych regionalnych na poziomie kraju, Raport końcowy z realizacji pracy, Regionalny Ośrodek Ekorozwoju Fundacji Karkonoskiej, Jelenia Góra - Warszawa, marzec 2004.
• Borys T. (red.), Wskaźniki ekorozwoju, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 1999.
• Borys T. (red.), Wskaźniki zrównoważonego rozwoju, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Warszawa - Białystok 2005.
• Brenner-Guillermo J., Valuation of ecosystem services in the Catalan coastal zone, Doctorate dissertation, Marine Engineering Laboratory (Laboratori d'Enginyeria Marítima) of the Polytechnic University of Catalonia (Universitat Politècnica de Catalunya), Barcelona 2007, tryb dostępu: http://www.tdx.cesca.es.
• Breymeyer A., Rezerwaty biosfery w Polsce, Polski Narodowy Komitet MaB, Warszawa 1994.
• Bronakowski H., Marketing i rynek usług ekologicznych, Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok 1996.
• Brown G. Jr., The viewing value of elephants, [w:] E.B. Barbier (red.), Economics and Ecology: New Frontiers and Sustainable Development, Chapman & Hall, London 1993.
• Capra F., Punkt zwrotny. Nauka, społeczeństwo, nowa kultura, rozdział 12, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1987.
• Chmielewski T.J., Przyszłość systemu ekologicznego Polski, "Problemy Ekorozwoju" 2009, nr 2.
• Chmielewski T.J., Gromadzki M., Jankowski W., Kistowski M., Rola sieci obszarów Natura 2000
• w kształtowaniu nowego paradygmatu ochrony przyrody w Polsce, [w:] T.J. Chmielewski (red.), Zarządzanie zasobami przyrody na obszarach Natura 2000 w Polsce, Wydawnictwo Akademii Rolniczej w Lublinie, Lublin 2006.
• Chmielewski W., Zieleń Warszawy - funkcje, problemy i nadzieje w obliczu realizacji programu ekorozwoju, [w:] Zieleń Warszawy - problemy i nadzieje, Konferencja naukowo-techniczna, Ogród Botaniczny PAN, Warszawa Powsin 1996.
• Cieszewska A., Zachowanie terenów cennych przyrodniczo w kształtowaniu struktury krajobrazu na poziomie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, [w:] Struktura i funkcjonowanie systemów krajobrazowych: meta-analizy, modele, teorie i ich zastosowania, "Problemy Ekologii Krajobrazu" 2008, vol. 21.
• Cork S.J., Ecosystem services. The many ways in which biodiversity sustains and fulfills human life. In Food for Healthy People and a Healthy Planet, Internet conference organized by the Nature and Society Forum, 2001, mimeo.
• Costanza R., d'Arge R., Groot R. de, Farber S., Grasso M., Hannon B., Limburg K., Naeem S., O'Neill R.V., Paruelo J., Raskin R.G., Sutton P., Belt M. van den, The value of the world's ecosystem services and natural capital, "Nature" 1997, nr 387.
• Crooks K.R., Sanjayan M., Connectivity conservation, "Conservation Biology" 2006, vol. 14.
• Czaja S., Historia powszechnej myśli ekologiczno-ekonomicznej (w druku).
• Czaja S., Teoriopoznawcze i metodologiczne konsekwencje wprowadzania prawa entropii do teorii ekonomii, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 769, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Wrocław 1997.
• Czaja S., Becla A., Ekologiczne podstawy procesów gospodarowania, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2007.
• Czaja S. (red.), Elementy prawa środowiskowego dla ekonomistów, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2007.
• Czajkowski M., Metody wyceny nierynkowej i ich wykorzystanie w praktyce, Warszawski Ośrodek Ekonomii Ekologicznej, Uniwersytet Warszawski, maszynopis.
• Czerwieniec M., Lewińska J., Zieleń w mieście, IGPiK, Warszawa 1996.
• Czochański J., Koncepcja zachowania sieci ekologicznej w województwie pomorskim jako podstawy rozwoju przestrzennego regionu, [w:] A. Cieszewska (red.), Płaty i korytarze jako elementy struktury krajobrazu, "Problemy Ekologii Krajobrazu" 2004 tom XIV.
• Czyż T., Konkurencyjność regionu wielkopolskiego w aspekcie gospodarki opartej na wiedzy, [w:] T. Czyż (red.), Charakter regionalny województwa wielkopolskiego, Biuletyn Instytutu Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu im. A. Mickiewicza w Poznaniu nr 9, Poznań 2009.
• Daily G.C. (red.), Nature's Services: Societal Dependence on Natural Ecosystems, Island Press, Washington DC 1997.
• Dasgupta A., Pearce D., Cost-Benefit Analysis: Theory and Practice, London 1972.
• Definicje z zakresu ochrony środowiska, GUS, Warszawa 1993.
• Delorme A. (red.), Ochrona środowiska człowieka - humanistyczne widzenie świata, Prace Naukowe Polskiego Klubu Ekologicznego Okręgu Małopolska, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1984.
• Dobrzańska B., Dobrzański G., Kiełczewski D., Ochrona środowiska przyrodniczego, PWN, Warszawa 2008.
• Dobrzański G., Ekonomiczne aspekty zagospodarowania i ochrony terenów podmokłych Doliny Biebrzy i Narwi, "Ekonomia i Środowisko" 1994, nr 1(4).
• Dobrzański G., Rozważania na temat pojęcia obszarów przyrodniczo cennych, Politechnika Białostocka, Białystok 2000, maszynopis.
• Dołęga J.M., Czartoszewski J.W. (red.), Ochrona środowiska w filozofii i teologii, Wydawnictwo Akademii Teologii Katolickiej, Warszawa 1999.
• Dubel K., Uwarunkowania przyrodnicze w planowaniu przestrzennym, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2001.
• Eder W., Patzak M., Geoparks - geological attractions, A tool for public education, recreation and sustainable economic development, "Episodes" 2004, vol. 27, nr 3.
• Ekonomia ekosystemów i bioróżnorodności. Raport wstępny, Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, Luksemburg 2008.
• Encyklopedia Gazety Wyborczej, tom 4, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2003.
• Famielec J., Straty i korzyści ekologiczne w gospodarce narodowej, PWN, Warszawa - Kraków 1999.
• Farmer M., Randall A., The rationality of a safe minimum standard, "Land Economics" 1998, t. 74, nr 3.
• Fiedor B., Podstawy badania trwałości wzrostu we współczesnej ekonomii ze szczególnym uwzględnieniem problemu trwałości kapitału naturalnego i sprawiedliwości międzygeneracyjnej, "Firma i Rynek" 1999, nr 11/12.
• Fiedor B., Czaja S., Podstawy badania trwałości wzrostu we współczesnej ekonomii, [w:] B. Fiedor (red.), Problemy trwałego rozwoju, Sympozjum naukowe, Sobótka - Wrocław 2000.
• Fiedor B. (red.), Podstawy ekonomii środowiska i zasobów naturalnych, rozdz. 8, C.H. Beck, Warszawa 2002.
• Fischer D.W., Willingness to pay as a behavioural criterion for environmental decision-making, "Journal of Environmental Management" 1975, vol. 3, nr 1.
• Gacka-Grzesikiewicz E., Różycka W., Obszary chronione a przestrzenna struktura aglomeracji, Wydawnictwo IKŚ, Warszawa 1977.
• Gaczek W.M., Rykiel Z., Konkurencyjność regionów a ich adaptacyjność, [w:] S. Ciok, D. Ilnicki (red.), Przekształcenia regionalnych struktur funkcjonalno-przestrzennych, Uniwersytet Wrocławski, Wrocław 2000.
• Garrod G., Willis K.G., Economic valuation of environment, "Methods and Case Studies", Edward Elgar, Cheltenham, Northampton 1999.
• Gaudie A., Mensch und Umwelt, University Press, Berlin - Heidelberg 1994.
• Giergiczny M., Rekreacyjna wartość Białowieskiego Parku Narodowego, "Ekonomia i Środowisko" 2009, nr 36.
• Good J., The potential role of ecological corridors for habitat conservation in Ireland: a review, ,,Irish Wildlife Manuals" 1998, nr 2.
• Górka K., Rozwój gospodarczy ekologicznie zrównoważony, [w:] S. Wrzosek (red.), Mechanizmy i uwarunkowania ekorozwoju, tom I, Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa, Białystok 14-16.11.1996.
• Górka K., Poskrobko B., Radecki W., Ochrona środowiska. Problemy społeczne, ekonomiczne i prawne, PWE, Warszawa 1998.
• Graczyk A., Ekologiczne koszty zewnętrzne. Identyfikacja, szacowanie, internalizacja, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2005.
• Graczyk A., Świadczenie ekosystemów jako dobro ekonomiczne, "Ekonomia i Środowisko" 2010, nr 1 (37).
• Green I.M., Folke C., Turner R.K., Bateman I., Primary and secondary values of wetland ecosystems, "Environmental and Resource Economics" 1994, nr 4.
• Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacją, PWN, Warszawa 1996.
• Groot R.S. de, Wilson M.A., Boumans R.M.J., A typology for the classification, description and valuation of ecosystem functions, goods, and services, "Ecological Economics" 2002, nr 41.
• Halpern A., Przyroda i jej ochrona, Wydawnictwo PTTK "Kraj", Warszawa 1990.
• Hausman J.A. (red.), Contingent Valuation: A Critical Assessment, Elsevier Science Publishers B.V., The Netherlands 1993.
• Hejmanowski S., Zieleń a ochrona środowiska człowieka, LSW, Warszawa 1989.
• Hess G.R., Fischer R.A., Communicating clearly about conservation corridors, ,,Landscape and Urban Planning" 2001, nr 55.
• Hewelke P., Zasoby przyrodnicze szansą rozwoju zrównoważonego, Stowarzyszenie Samorządów Polskich Współdziałających z Parkami Narodowymi, Mosiny 2007.
• Hicks J.R., The foundations of welfare economics, "The Economic Journal" 1939, nr 196.
• Hopfer A., Funkcje obszarów wiejskich z perspektywy ekorozwoju, [w:] Ekorozwój obszarów wiejskich, ,,Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych" nr 401, Warszawa 1992.
• Howarth R., Farber S., Accounting for value of ecosystem services, "Ecological Economics" 2002, t. 41.
• Howarth R., Sustainability as opportunity, "Land Economics" 1997, t. 73, nr 4.
• Perman R., McGilvray Y.M.J., Common M., Natural Resource and Environmental Economics, Person Education Limited, Harlow 2003.
• Idle E.T., Bines T.J., EUROSITE Management Planning Toolkit, Tilburg 1999.
• Idle E.T., Bines T.J., Planowanie ochrony obszarów cennych przyrodniczo - przewodnik dla praktyków i ich szefów, Polski Klub Przyrodników, Świebodzin 2004.
• Iwaszkiewicz M., Kolej lepsza, "Przegląd Techniczny" 2002, nr 17.
• Jacewicz A., Żelaziński A.J., Żylicz T., Prawdy i mity o stopniu i zbiorniku wody we Włocławku, "Gospodarka Wodna" 2002, nr 8.
• Jaeger J.A.G., Landscape Fragmentation, Verlag Euglen Ulmer, Stuttgart 2002.
• Jalnik M., Michałowski K., Ziółkowski R., Użytkowanie turystyczne ekosystemów przyrodniczo cennych w aspekcie rozwoju zrównoważonego (w świetle przeprowadzonych badań), [w:] G. Dobrzański (red.), Teraźniejszość i przyszłość ekorozwoju w Polsce, Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok 2002.
• Jankowski W., Naukowe podstawy i przyszłość korytarzy ekologicznych w Polsce, "Przegląd Przyrodniczy" 2001, tom XII (3-4).
• Jeżowski P. (red.), Metody szacowania korzyści i strat w dziedzinie ochrony środowiska i zdrowia, Szkoła Główna Handlowa, Warszawa 2009.
• Jędrzejewski W., Nowak S., Stachura K., Skierczyński M., Mysłajek R.W., Niedziałkowski K., Jędrzejewska B., Wójcik J.M., Zalewska H., Pilot M., Projekt korytarzy ekologicznych łączących Europejską Sieć Natura 2000 w Polsce, Zakład Badania Ssaków, Polska Akademia Nauk, Białowieża 2005, mimeo.
• Johansson P., Valuing environmental damage, "Oxford Review of Economic Policy" 1990, nr 6 (1).
• Kaldor N., Welfare propositions in economics and interpersonal comparison of utility, "The Economic Journal" 1939, nr 195.
• Kalinka P., Wycena walorów turystycznych Puszczy Białowieskiej w kontekście sporu o powiększenie Białowieskiego Parku Narodowego, praca magisterska, Uniwersytet Warszawski 2003, maszynopis.
• Kamieniecka J., (Eko)turystyka zielonym rynkiem pracy. Przyczynek do wdrażania zasad ekorozwoju w Polsce, Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa 1995.
• Kamieński Z. (red.), Raport: Stan środowiska w Polsce, Państwowa Inspekcja Ochrony Środowiska, Główny Inspektorat Ochrony Środowiska, Warszawa 1998.
• Kamiński B., Łukaszewicz A. (red.), Racjonalność gospodarowania w socjalizmie, PWE, Warszawa 1980.
• Kareiva P., Marvier M., Przyroda czy człowiek, "Świat Nauki" 2007, listopad.
• Kassenberg A., Ocena ekoinnowacyjności w wybranych dokumentach strategicznych. Polityka przestrzennego zagospodarowania kraju, [w:] Ekoinnowacyjność dokumentów strategicznych. Próba oceny, Raport 1, Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa 2001.
• Kassenberg A., Rolewicz C., Przestrzenna diagnoza ochrony środowiska w Polsce, Studia KPZK PAN, t. 89, PWE, Warszawa 1985.
• Kawecka I., Znaczenie korytarzy ekologicznych dla funkcjonowania obszarów chronionych na przykładzie Gorców, Ochrona Beskidów Zachodnich 1, 2006, tryb dostępu: http://www.gpn.pl/ochrona_beskidow/kawecka.pdf.
• Kierunki rozwoju turystyki w Polsce na lata 2007-2013, Ministerstwo Gospodarki, Warszawa 2006.
• Kistowski M., Kolizje i konflikty środowiskowe w planowaniu przestrzennym na obszarach cennych przyrodniczo, "Czasopismo Techniczne" 2007, z. 7-A.
• Kistowski M., Regionalny model rozwoju zrównoważonego i ochrony środowiska Polski a strategie rozwoju województw, Uniwersytet Gdański, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Gdańsk - Warszawa 2003.
• Klein L.R., Wykłady z ekonometrii, PWE, Warszawa 1982.
• Knapik R., Jała Z., Sobczyk A., Migoń P., Aleksandrowski P., Szuszkiewicz A., Krąpiec M., Madej S., Krakowski K., Inwentaryzacja i waloryzacja geostanowisk Karkonoskiego Parku Narodowego i jego otuliny oraz wykonanie mapy geologicznej tego obszaru, Karkonoski Park Narodowy, Jelenia Góra 2009, mimeo.
• Kołodziejski J., Paradygmat równoważenia rozwoju regionalnego i lokalnego w uwarunkowaniach transformacji ustrojowej Polski, Opolskie Roczniki Ekonomiczne, t. XV, Opole 1997.
• Koreleski K., Zasady tworzenia i zarządzania użytkami ekologicznymi w Polsce, [w:] Infrastruktura i ekologia terenów wiejskich, Polska Akademia Nauk, Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi, Oddział w Krakowie, 2005.
• Kostrzewski A., Raport o stanie geoekosystemów Polski w roku 2010, Instytut Geoekologii i Geoinformacji Uniwersytet im. A. Mickiewicza, Poznań - Storkowo 2011.
• Kośmicki E., Rozwój zrównoważony w warunkach globalnych zagrożeń i integracji europejskiej, [w:] S. Czaja (red.), Rozwój zrównoważony - doświadczenia polskie i europejskie, Wydawnictwo I-Bis, Wrocław 2005.
• Kotarbiński T., Traktat o dobrej robocie, Dzieła Wszystkie, Wrocław - Warszawa - Kraków 2000.
• Kowalik T., Od Chrobrego do Stanisława Augusta, "Przyroda Polska" 2000, nr 10.
• Kozłowski S., Ekologiczne problemy przyszłości świata i Polski, Komitet Prognoz "Polska w XXI wieku" przy Prezydium PAN, Warszawa 1998.
• Kozłowski S., Ekorozwój. Koncepcja rozwoju, "Człowiek i Światopogląd" 1985, nr 5 (232).
• Kozłowski S., Ekorozwój. Wyzwanie XXI wieku, PWN, Warszawa 2000.
• Kozłowski S., Kształtowanie polskiej koncepcji rozwoju zrównoważonego w latach 1989-2004, [w:] B. Poskrobko, S. Kozłowski (red.), Rozwój zrównoważony. Wybrane problemy teoretyczne i implementacja w świetle dokumentów Unii Europejskiej, Komitet "Człowiek i środowisko" PAN, Białystok - Warszawa 2005.
• Kozłowski S., W drodze do ekorozwoju, PWN, Warszawa 1997.
• Kozłowski S. (red.), Gospodarka zasobami przyrody, Studia KPZK PAN, t. 85, PWE, Warszawa 1984.
• Kozłowski S. (red.), Żywiołowe rozprzestrzenianie się miast: narastający problem aglomeracji miejskich w Polsce, Katolicki Uniwersytet Lubelski, Komitet "Człowiek i Środowisko" przy Prezydium PAN, Białystok - Lublin - Warszawa 2006.
• Koźma J., Ocena możliwości utworzenia geoparku w obszarze Łuku Mużakowa, woj. lubuskie, powiat żarski, Wrocław 2009, mimeo.
• Kremen C., Managing ecosystem services: what do we need to know about their ecology?, "Ecology Letters" 2005, vol. 8.
• Kryk B., Etyka ekologiczna a społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstwa, [w:] B. Pogonowska (red.), Teoria i aplikacje etyki gospodarczej, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 2000.
• Kryk B., Inwestycje służące ochronie środowiska w strategiach wzrostu gospodarczego i rozwoju zrównoważonego, [w:] F. Piontek (red.), Ekonomia a rozwój zrównoważony. Wdrażanie, t. II, Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok 2001.
• Kryk B., Jakość życia a społeczna odpowiedzialność przedsiębiorstwa za korzystanie ze środowiska, [w:] J. Tomczyk-Tołkacz (red.), Jakość życia w perspektywie nauk humanistycznych, ekonomicznych i ekologii, Drukarnia Print, Jelenia Góra 2003.
• Kryk B., Rachunek sozoekonomiczny działalności gospodarczej na przykładzie energetyki zawodowej regionu szczecińskiego, Rozprawy i Studia t. 485 (DLIX), Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2003.
• Kryk B., Balcerowicz K., Ekosystemy a rozwój społeczno-gospodarczy w opinii władz samorządów gmin nadmorskich Meklemburgii - Pomorza Przedniego, "Ekonomia i Środowisko" 2010, nr 1(37).
• Lasy 2030 - Rozmowy na temat przyszłości lasów w Europie i Ameryce Północnej, ceremonia zamknięcia Międzynarodowego Roku Lasów 2011, tryb dostępu: www.mos.gov.pl/.
• Lejman J., Etyka zwierząt w świetle idei zrównoważonego rozwoju, szkic filozoficzno-kulturowy, "Problemy Ekorozwoju" 2006, vol. 1, nr 2.
• Leśnictwo 2012, GUS, Warszawa 2012.
• Liro A. (red.), Koncepcja krajowej sieci ekologicznej ECONET-Polska, Fundacja IUCN - Poland, Warszawa 1995.
• Liszewski D., Etyczne podstawy rozwoju zrównoważonego, "Problemy Ekorozwoju" 2007, nr 1, vol. 2.
• Liszewski D., Etyka szacunku dla natury Paula W. Taylora, "Dzikie Życie" 1997/1998, vol. 12-1 (nr 42/43).
• Lyons K.G., Brigham C.A., Traut B.H., Schwartz M.W., Rare species and ecosystem functioning, "Conservation Biology" 2005, vol. 19, nr 4.
• Łabaj M., Ochrona krajobrazu i środowiska, [w:] T. Burzyński, M. Łabaj (red.), Turystyka rekreacyjna oraz turystyka specjalistyczna, FAPA, Projekt SAPARD PL-6-08/01, Warszawa 2003.
• Łuczka-Bakuła W., Rolnictwo ekologiczne w Polsce w aspekcie integracji z Unią Europejską, "Ekonomia i Środowisko" 2003, nr 2(24).
• Maass J., Balvanera P., Castillo A., Daily G.C., Mooney H.A., Ehrlich P., Quesada M., Miranda A., Jaramillo V.J., García-Oliva F., Martínez-Yrizar A., Cotler H., López-Blanco J., Pérez-Jiménez A., Búrquez A., Tinoco C., Ceballos G., Barraza L., Ayala R., Sarukhán J., Ecosystem services of tropical dry forests: insights from long-term ecological and social research on the Pacific Coast of Mexico, "Ecology and Society" 2005, nr 10(1), tryb dostępu: http://www.ecologyandsociety.org/vol10/iss1/art17/
• Makomaska-Juchiewicz M., Perzanowska J., Ogólne zalecenia dla ochrony typów siedlisk oraz gatunków zwierząt (poza ptakami) i roślin wymienionych w załącznikach I i II Dyrektywy Siedliskowej, przewidywane na terenach Specjalnych Obszarów Ochrony sieci Natura 2000 w Polsce, tryb dostępu: http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/pl/dokumenty/zalecenia.pdf.
• Makomaska-Juchniewicz M., Tworek S., Miejsce sieci Natura 2000 w europejskiej ochronie przyrody, [w:] M. Makomaska-Juchniewicz, S. Tworek (red.), Ekologiczna Sieć Natura 2000. Problem czy szansa, Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków 2003.
• Malik K., Ekonomiczno-ekologiczna efektywność gospodarowania w warunkach rynkowych, [w:] F. Piontek (red.), Ekonomia a rozwój zrównoważony. Teoria i kształcenie, t. 1, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2001.
• Marketing Definitions, A Glossary of Marketing Terms, Committee on Definitions of the American Marketing Association, Chicago 1960.
• Markowski T., Przedmiotowa i podmiotowa konkurencyjność regionów, KPZK PAN, Biuletyn nr 219, Warszawa 2005.
• Markowski T., Stasiak A. (red.), Rola polskiej przestrzeni w integrującej się Europie, Biuletyn KPZK PAN, z. 233, Warszawa 2007.
• Matuszkiewicz A.J., Typy zabudowy jednorodzinnej i ich znaczenie dla tworzenia ekologicznego systemu miasta, "Człowiek i Środowisko" 1993, nr 17.
• Mazurski K.R., Podstawy sozologii, OW Sudety, Wrocław 1998.
• McKean M., Cost-benefit analysis and its applicability, [w:] J.T. Dunlop, N.P. Federenko (red.), Planning and Markets: Modern Trends in Various Economic Systems, McGraw-Hill, New York 1969.
• Measuring progress towards a more sustainable Europe - proposed indicators for sustainable development. Data 1980-99, European Communities, Eurostat, Luxembourg 2001.
• Mesarović M., Pestel E., Ludzkość w punkcie zwrotnym. Drugi Raport dla Klubu Rzymskiego, PWE, Warszawa 1977.
• Meyer B., Turystyka i środowisko przyrodnicze - proces wzajemnej interakcji, [w:] Ekonomiczne problemy turystyki, Zeszyty Naukowe nr 2, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2002.
• Michajłow W., Halon E., Człowiek i środowisko, część II, Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, Wrocław 1979.
• Mickiewicz P., Nowacka D., Budowa dróg a utrzymanie drożności korytarzy ekologicznych, [w:] W. Jędrzejewski, D. Ławreszuk (red.), Ochrona łączności ekologicznej w Polsce, Zakład Badania Ssaków Polskiej Akademii Nauk, Białowieża 2009.
• Milenijna syntetyczna ocena ekosystemów (Millennium Ecosystem Assessment Synthesis Report), 2005, tryb dostępu: www.maweb.org.
• Mizgajski A., Stępniewska M., Koncepcja świadczeń ekosystemów a wdrażanie zrównoważonego rozwoju, [w:] D. Kiełczewski, B. Dobrzańska (red.), Ekologiczne problemy zrównoważonego rozwoju, Wydawnictwo WSE, Białystok 2009.
• Najważniejsze problemy ochrony przyrody w Polsce, Państwowa Rada Ochrony Przyrody, Warszawa 2007, maszynopis.
• Nasza wspólna przyszłość, Raport Światowej Komisji do spraw Środowiska i Rozwoju, PWE, Warszawa 1991.
• Natura 2000 motorem ekorozwoju w naszej gminie, tryb dostępu: http://www.natura2000.org.pl.
• Neumayer E., Weak versus Strong Sustainability: Exploring the Limits of Two Opposing Paradigms, Edward Elgar Publishing, 2003.
• Nowa encyklopedia PWN, t. 2, Warszawa 1995.
• Ocena prawdziwej wartości przyrody, tryb dostępu: http://ec.europa.eu/environment/news/efe/biodiversity/efe37-p6-7-teeb_pl.htm.
• Ochrona Środowiska 2005, GUS, Warszawa 2005.
• Ochrona Środowiska 2007, GUS, Warszawa 2007.
• Ochrona Środowiska 2009, GUS, Warszawa 2009.
• Ochrona Środowiska 2012, GUS, Warszawa 2012.
• Opaluch J.J., Rynkowe metody wyceny ekonomicznej, [w:] G. Anderson, J. Śleszyński (red.), Ekonomiczna wycena środowiska przyrodniczego, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 1996.
• Panasiuk D., Wycena środowiska metodą kosztów podróży w praktyce. Wartość turystyczna Pienińskiego Parku Narodowego, [w:] F. Piontek (red.), Ekonomia a rozwój zrównoważony. Wdrażanie, t. II, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2001.
• Papuziński A., Filozoficzne aspekty rozwoju zrównoważonego - wprowadzenie, "Problemy Ekorozwoju" 2006, nr 2, vol. 1.
• Parki narodowe w Polsce. Działalność organizacyjna i finansowanie w 2009 r., Ministerstwo Środowiska Departament Ochrony Przyrody, Warszawa 2010.
• Parteka T., Planowanie strategiczne rozwoju zrównoważonego, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 1997.
• Parteka T., Planowanie strategiczne w równoważeniu struktur regionalnych, Studia KPZK PAN, t. CVIII, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
• Paryjczak T., Promowanie zrównoważonego rozwoju przez zieloną chemię, część 1, ,,Problemy Ekorozwoju" 2008, nr 3.
• Patzak M., Geotourism and Paleodiversity: The Case of Geoparks. Draft version, UNESCO, Division of Earth Sciences, 2000.
• Pawłowski A., Wielowymiarowość rozwoju zrównoważonego, "Problemy Ekorozwoju" 2006, nr 1, vol. 1.
• Pearce D., Markandya A., Barbier E.B., Blueprint for a Green Economy, London 1989.
• Pearce D., Markandya A., Environmental Policy Benefits: Monetary Valuation, OECD, Paris 1989.
• Penc J., Leksykon biznesu, Agencja Wydawnicza Placet, Warszawa 1997.
• Perman R., Ma Y., McGilvray J., Common M., Natural Resource and Environmental Economics, Person Education Limited, Harlow 2003.
• Perzanowska J., Makomaska-Juchiewicz M., Cierlik G., Król W., Tworek S., Kotońska B., Okarma H., Korytarze ekologiczne w Małopolsce, Instytut Nauk o Środowisku UJ, Instytut Ochrony Przyrody PAN, Kraków 2005.
• Peszko G., Rączka J., Kiuiła O., Cygler M., Ekonomiczne korzyści dla Polski wynikające z wdrożenia prawa ochrony środowiska Unii Europejskiej, Urząd Komitetu Integracji Europejskiej, Warszawa 2003, maszynopis.
• Piątek Z., Filozoficzne podłoże rozwoju zrównoważonego, "Problemy Ekorozwoju" 2006, nr 1, vol. 2.
• Pietrzak M., Syntezy krajobrazowe - założenia, problemy, zastosowania, Bogucki Wydawnictwo Naukowe, Poznań 1998.
• Pijanowska J., Opinia nad projektem SPO "Infrastruktura i Środowisko", Państwowa Rada Ochrony Przyrody, tryb dostępu: http://www.mos.gov.pl/prop [data pobrania: 25.01.2010].
• Piontek F., Integracja Polski z Unią Europejską a wdrażanie konstytucyjnej zasady rozwoju zrównoważonego, [w:] M. Burchard-Dziubińska (red.), Integracja Polski z Unią Europejską w dziedzinie ochrony środowiska - problemy, korzyści, zagrożenia, t. 1, Wydawnictwo Biblioteka, Łódź 2000.
• Piontek F., Mechanizmy ekonomiczne stosowane w ochronie środowiska a kategoria efektywności, "Problemy Ekologii" 1999, nr 6.
• Popularna encyklopedia powszechna, t. 5, Kraków 1995.
• Poskrobko B., Zarządzanie ochroną środowiska, PWE, Warszawa 1998.
• Poskrobko B., Zarządzanie środowiskiem, PWE, Warszawa 2007.
• Poskrobko B., Poskrobko T., Skiba K., Ochrona biosfery, PWE, Warszawa 2007.
• Poszerzenie sieci Natura 2000 - długo oczekiwana decyzja Komisji Europejskiej, tryb dostępu: http://natura2000.org.pl/poszerzenie-sieci-natura-2000-%e2%80%93-dlugo-oczekiwana-decyzjakomisji-europejskiej[data pobrania: 14.01.2011].
• Prest A., Turvey R., Cost-benefit analysis: a survey, "Economic Journal" 1965, nr 300.
• Produkty i funkcja ekosystemu, "Ekosystem", Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, wrzesień 2009.
• Ptaszycka-Jackowska D., Baranowska-Janota M., Przyrodnicze obszary chronione. Możliwości użytkowania, Wydawnictwo IGPiK, Warszawa 1996.
• Puchalski J., Gawryś W., Kolekcje roślin chronionych i zagrożonych oraz gatunków objętych konwencją berneńską w polskich ogrodach botanicznych, "Biuletyn Ogrodów Botanicznych" 2007, nr 16.
• Pyra L., Etyka Ziemi Aldo Leopolda, tryb dostępu: http://www.zielona.uni.wroc.pl/odra/pyra.php.
• Radecki W., Rozważania nad prawem ochrony przyrody (cz.7). Miejsce prawa ochrony przyrody w polskim systemie prawnym, "Przyroda Polska" 2004, październik.
• Raj A., Różnorodność biologiczna na poziomie lokalnym - polskie doświadczenia, [w:] T. Borys (red.), Zarządzanie zrównoważonym rozwojem. Agenda 21 w Polsce - 10 lat po Rio, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2003.
• Rands M.R.W., Adams W.M., Bennun L., Butchart S.H.M., Clements A., Coomes D., Entwistle A., Hodge I., Kapos V., Scharlemann J.P.W., Sutherland W.J., Vira B., Biodiversity conservation: Challenges beyond 2010, Science 10, University of Cambridge, 2010.
• Raport o stanie lasów w Polsce 2011, Centrum Informacyjne Lasów Państwowych, Warszawa 2012.
• Rascher J., Meier J., Kupetz M., Der Geopark Muskauer Faltenbogen - Grundlagen, Stand, Perspektiven, Geowiss. Mitt. Thüringen, Beih. 10, Weimar 2000.
• Ratajczak W., Competitiveness of Polish regions and eco-development, 2nd Central European Conference in Regional Science - CERS 2007, Technical University of Košice, Faculty of Economics, Košice 2007.
• Reichel J., Tezy etyki ekologicznej, tryb dostępu: http://psubraty.zrodla.org/2/etyka.html [data pobrania:23.09.2007].
• Różycka W., Propozycja formowania ekologicznego systemu obszarów chronionych w planach zagospodarowania przestrzennego, "Człowiek i Środowisko" 1977, vol. 4, nr 1.
• Ryszkowski L. (red.), Ekologiczne, medyczne i socjologiczne przesłanki kształtowania obszarów przyrodniczo cennych, PWN, Warszawa - Poznań 1984.
• Sachs I., W poszukiwaniu nowych strategii rozwoju, [w:] T. Kowalik, J. Hausner (red.), Polscy ekonomiści w świecie, PWN, Warszawa - Kraków 2000.
• Sadowski Z., Zasada racjonalności a społeczna efektywność gospodarowania, "Ekonomista" 1978, nr 5.
• Sawicki J., Serafin R. (red.), Parki dla Życia: Program działań na rzecz terenów chronionych w Europie, Sekcja Parków Narodowych PKE, Departament Ochrony Przyrody, Kraków 1994.
• Selmaj-Pomaska P., Problem praw moralnych bytów pozaludzkich, [w:] Seminare. Poszukiwania Naukowe t. 28, Towarzystwo Naukowe Franciszka Salezego, Kraków - Piła 2010.
• Serwin M., Przesłanki i możliwości ekorozwoju gospodarstw rolnych w rejonie Narwiańskiego Parku Narodowego, "Ekonomia i Środowisko" 1997, nr 1(10).
• Shechter M., Wycena środowiska, [w:] H. Folmer, L. Gabel, H. Opschoor (red.), Ekonomia środowiska i zasobów naturalnych, Wydawnictwo Krupski i S-ka, Warszawa 1996.
• Shellenberger M., Nordhaus T., The Death of Environmentalism. Global Warming Politics in a Post-Environmental World, 2004, tryb dostępu: www.thebreakthrough.org.
• Shrader-Frechette K.S., Environmental Ethics. Pacific Grove, Calif. Boxwood Press, 1981.
• Siekierski J., Dudek P., Sektor rolno-żywnościowy wobec współczesnych wyzwań ekorozwoju. Scenariusze ekorozwoju przy różnym poziomie gospodarki, "Ekonomia i Środowisko" 1997, nr 22.
• Słownik języka polskiego, t. 1, Warszawa 1996.
• Solon J., Ocena zrównoważonego krajobrazu - w poszukiwaniu nowych wskaźników, [w:] M. Kisotowski (red.), Studia ekologiczno-krajobrazowe w programowaniu rozwoju równoważonego - przegląd polskich doświadczeń u progu integracji z Unią Europejską, "Problemy Ekologii Krajobrazu" 2004, t. XIII.
• Solow R.M., The economics of resources or the resources of economics, "The American Economic Review" 1974, vol. 64.
• Sołtysiak U., Rolnictwo ekologiczne. Historyczny przegląd metod, [w:] U. Sołtysiak (red.), Rolnictwo ekologiczne. Od teorii do praktyki, Stowarzyszenie Ekoland, Stifung Leben & Umwelt, Warszawa 1993.
• Spash C.L., Hanley N., Cost-Benefit Analysis and the Environment, Edward Elgar Publishing, New York 1994.
• Sprawozdanie z realizacji Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 za rok 2011, Biuletyn nr 5, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi 2011.
• Stasiak A. (red.), Dylematy przestrzennego rozwoju wsi polskiej na tle Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007-2013, Biuletyn KPZK PAN, z. 234, Warszawa 2007.
• Stawicka J., Ochrona różnorodności biologicznej, [w:] P. Hewelke (red.), Zasoby przyrodnicze szansą rozwoju zrównoważonego, Wydawnictwo Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego, Warszawa 2007.
• Steiner F., The living landscape 1999. An Ecological Approach to Landscape Planning, McGraw-Hill, 1999.
• Suchta J. (red.), Wycena i gospodarowanie nieruchomościami na obszarach cennych ekologicznie, ZCO, Olsztyn-Zielona Góra 1997.
• Sylvicultura oeconomica. Anweisung zur wilden Baum-Zucht, J.H. Braun, Lipsk 1713, s. 105-106, za: T. Paryjczak, Promowanie zrównoważonego rozwoju przez zieloną chemię, część 1, "Problemy Ekorozwoju" 2008, nr 3, s. 41.
• Szczepanowski A., Kreowanie produktu turystycznego na obszarach przyrodniczo cennych, "Ekonomia i Środowisko" 2004, nr 1 (25).
• Szpikowski J., Stan geoekosystemów Polski w roku 2011 na podstawie badań Zintegrowanego Monitoringu Środowiska Przyrodniczego (z wykorzystaniem wybranych geoindykatorów), Storkowo 2012, s. 14, maszynopis.
• Śleszyński J., Metody wyceny środowiska przyrodniczego, "Ekonomia i Środowisko" 2006, nr 1(29), s. 34.
• Tarnowska B. (red.), Nagrody Nobla, Leksykon PWN, Warszawa 2001.
• Taylor P.W., The ethics of respect for nature, "Enviromnental Ethics" 1981, vol. 3, iss. 3.
• The Caracas Declaration, IUCN, Caracas 1992.
• Theil H., Studies in Global Econometrics, Kluwer Academic Publishers, 1996.
• Turner R.K., Speculations on Weak and Strong Sustainability, CSERGE Working Paper GEC, vol. 26,
• 1992, tryb dostępu: http://www.uea.ac.uk/env/cserge/pub/wp/gec/gec_1992_26.pdf.
• 248 LITERATURA
• Tworek S., Międzynarodowe inicjatywy ekologiczne w ochronie przyrody: konwencje, dyrektywy, Natura
• 2000, [w:] M. Grzegorczyk (red.) Integralna ochrona przyrody, Instytut Ochrony Przyrody
• PAN, Kraków 2007.
• Tyburski W., Powstanie i rozwój filozofii ekologicznej, "Problemy Ekorozwoju" 2006, nr 1, vol. 1.
• Tyburski W., Z zagadnień etyki środowiskowej, [w:] J. M. Dołęga, J.W. Czartoszewski (red.), Ochrona
• środowiska w filozofii i teologii, Warszawa 1999.
• Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 1, red. S. Dubisz, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa
• 2003.
• Voorhees A.S., Araki S., Sakai R., Sato H., An ex post cost-benefit analysis of the nitrogen dioxide air
• pollution control program in Tokyo, "Journal of the Air & Waste Management Association" 2000,
• vol. 5.
• Wallim J.M., Hattersley M.D., Ludwig D.F., Iannuzzi T.J., Historical assessment of the impacts of
• chemical contaminants in sediments on benthic invertebrates in the tidal Passaic River, New
• Jersey, "Human and Ecological Risk Assessment" 2002, nr 5.
• Werblan-Jakubiec H., Rola ogrodów botanicznych w ochronie różnorodności biologicznej, Ogród Botaniczny
• Uniwersytetu Warszawskiego, tryb dostępu: http://www.ogrod.uw.edu.pl/ [data pobrania:
• 20.01.2012].
• Węcławowicz G., Przestrzeń i społeczeństwo współczesnej Polski, PWN, Warszawa 2002.
• Wheeler W., Economic Analysis of Effluent Limitation Guidelines and Standards for the Centralized
• Waste Treatment Industry, EPA, Washington 1998.
• Wickens M., Macroeconomic Theory. A Dynamic General Equilibrium Approach, Princeton University
• Press, 2008.
• Wielka encyklopedia PWN, t. 8, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
• Willis K., Corkindale J. (red.), Environmental Valuation. New Perspectives, Cab International, Wallingford
• 1995.
• Wilson E., Diversity of Life, W.W. Morton and Co., New York - London 1992.
• Wilson E.O., Przyszłość życia, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań 2003.
• Winiarski B., Konkurencyjność: kryterium wyboru czy kierunek strategii i cel pośredni polityki regionalnej?,
• [w:] M. Klamut (red.), Konkurencyjność regionów, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej
• we Wrocławiu, Wrocław 1999.
• Winpenny J.T., Wartość środowiska. Metody wyceny ekonomicznej, PWE, Warszawa 1995.
• Wolf P., The UE Sustainable Development Strategy. A framework for indicators, Eurostat, Seventh
• Meeting of the ESS Trask Force on Methodological Issues for SDI, SDI Workshop, Stockholm,
• 9-11.02.2004.
• Wolski P., Przyrodnicze podstawy kształtowania krajobrazu, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2002.
• World Network of Biosphere Reserves, the MAB Programme, September 2010.
• Woś A., Ekonomika odnawialnych zasobów naturalnych, PWN, Warszawa 1995.
• Wójcicka I., Uciążliwość klimatu miasta i możliwość jego poprawy za pomocą roślinności, Instytut Urbanizacji i Architektury, Zakład Elementów Zagospodarowania Przestrzennego, Warszawa 1971.
• Wójcik B., Raport nt. zmian w tworzeniu sieci Natura 2000 w Polsce w latach 2009-2011, Instytut na rzecz Ekorozwoju, Warszawa 2011.
• Wskaźniki rozwoju zrównoważonego Polski, GUS, Urząd Statystyczny w Katowicach, Katowice 2011.
• Zabłocki G., Rozwój zrównoważony - idee, efekty, kontrowersje, Wydawnictwo UMK, Toruń 2002.
• Zaremba S. (red.), Marketing ekologiczny, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2004.
• Zarzycki K., Wojewoda W. (red.), Lista roślin wymierających i zagrożonych w Polsce, PWN, Warszawa 1986.
• Zelin'ska A., Zastosuvannâ bagaovimirnogo porivnâl'nogo analizu dlâ ocinki zbalansvanogo rozvitku, Ternopil'skij nacional'nij ekonomičnij universitet, ,,Svit finansiv. Naukovij žurnal" 2010, nr 3.
• Zielińska A., Abilities of running an economic activity on protected areas, "Economics & Sociology" 2009, nr 2, vol. 2.
• Zielińska A., Analiza porównawcza gmin leżących na terenie obszarów cennych przyrodniczo i w ich pobliżu według wskaźników ekorozwoju, Akademickie Centrum Koordynacyjne w Euroregionie Nysa, Prace Naukowe vol. IX, Liberec 2003.
• Zielińska A., Analiza porównawcza wybranych gmin według wskaźników ekorozwoju na przykładzie Polski, [w:] G. Dobrzański (red.), Teraźniejszość i przyszłość ekorozwoju w Polsce, Wydawnictwo Politechniki Białostockiej, Białystok 2002.
• Zielińska A., Applying multidimensional comparative analysis for the assessment of the concept realization of sustainable development for the protected areas, "Economics & Sociology" 2011 nr 1, vol. 4.
• Zielińska A., Charakterystyka systemów obszarów chronionych, [w:] T. Orzeszko (red.), Aspekty makro i mikroekonomiczne, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 934, Zarządzanie i Marketing, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Wrocław 2002.
• Zielińska A., Etyka środowiskowa a zrównoważone gospodarowanie na obszarach przyrodniczo cennych, [w:] D. Kopycińska (red.), Działania ekonomiczne podmiotów rynkowych, materiały konferencyjne, Katedra Mikroekonomii, Uniwersytet Szczeciński, Szczecin 2007.
• Zielińska A., Fundusze unijne dla zrównoważonej turystyki na obszarach Natura 2000, [w:] A. Rapacz (red.), Gospodarka a środowisko. Innowacyjność w gospodarce, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu nr 2(1202), Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego, Wrocław 2008.
• Zielińska A., Istota "planowania partnerskiego" w planach ochrony obszaru Natura 2000, [w:] T. Borys (red.), Gospodarka a środowisko. Zarządzanie ochroną środowiska - gospodarka przestrzenna - zarządzanie jakością, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1115, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Wrocław 2006.
• Zielińska A., Istota zrównoważonej turystyki dla obszarów Natura 2000, [w:] K. Michałowski (red.), Ekologiczne aspekty rozwoju zrównoważonego regionalnego i lokalnego, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku, Białystok 2007.
• Zielińska A., Konkurencyjność obszarów przyrodniczo cennych, [w:] T. Bernat (red.), Przedsiębiorstwo i państwo - wybrane problemy konkurencyjności, Katedra Mikroekonomii, Uniwersytet Szczeciński, Wydawnictwo Print Group Daniel Krzanowski, Szczecin 2007.
• Zielińska A., Korzyści społeczno-ekonomiczne sieci Natura 2000, [w:] A. Zielińska (red.), Natura 2000 w Euroregionie Nysa, v Euroregionu Nisa, Centrum Samorządu Lokalnego FRDL, Jelenia Góra 2005.
• Zielińska A., Prawo ochrony przyrody. Ochrona przyrody i gospodarowanie na obszarach przyrodniczo cennych, [w:] S. Czaja (red.), Prawo środowiskowe dla ekonomistów, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu, Wrocław 2007.
• Zielińska A., Próba oceny szans i zagrożeń sieci Natura 2000 w Polsce, [w:] T. Borys (red.), Gospodarka a środowisko. Zarządzanie ochroną środowiska - gospodarka przestrzenna, Prace Naukowe Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu nr 1075, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Wrocław 2005.
• Zielińska A., Rola rezerwatów biosfery w realizacji idei ekorozwoju, "Ekonomia i Środowisko" 1999, nr 2(15).
• Zielińska A., Strategia ekorozwoju obszarów przyrodniczo cennych, [w:] S. Czaja (red.), Rozwój zrównoważony - doświadczenia polskie i europejskie, Wydawnictwo I-Bis, "Ekonomia i Środowisko" 2005, nr 33.
• Zielińska A., The Regional Data Bank as a database for calculation of the sustainable development indices in municipality, "Polish Journal of Environmental Studies" 2008, nr 3B, vol. 17.
• Zielińska A., Wpływ kapitału ludzkiego na funkcjonowanie obszarów przyrodniczo cennych, "Ekonomia i Środowisko" 2006, nr 1(29).
• Zielińska A., Wskaźniki rozwoju zrównoważonego dla modułu gminnego, powiatowego i wojewódzkiego na podstawie Banku Danych Regionalnych, [w:] S. Czaja (red.), Administracja publiczna, Roczniki Naukowe nr V, Wydawnictwo Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Wałbrzychu, Wałbrzych 2004.
• Zielińska A., Wskaźniki rozwoju zrównoważonego jako element strategii lokalnych, [w:] S. Kozłowski (red.), Regionalne strategie rozwoju zrównoważonego, Wydawnictwo Ekonomia i Środowisko, Białystok 2004.
• Zielińska A., Wybrane problemy metodyczno-obrachunkowe wyceny obszarów przyrodniczo cennych, [w:] K. Michałowski (red.), Środowiskowe uwarunkowania rozwoju zrównoważonego, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Białymstoku, Białystok 2011.
• Zielińska A., Wykorzystanie wielowymiarowej analizy porównawczej dla obszarów przyrodniczo cennych według wskaźników ekorozwoju, [w:] A. Richling, B. Stojek, M. Strzyż, I. Szumacher, A. Świercz (red.), Regionalne Studia Ekologiczno-Krajobrazowe, "Problemy Ekologii Krajobrazu" t. XVI/2, Uniwersytet Warszawski, Akademia Świętokrzyska, Warszawa 2006.
• Zięba S., Historia myśli ekologicznej, Wydawnictwo KUL, Lublin 2004.
• Zięba W., Filozoficzno-aksjologiczne zaplecze ekorozwoju, "Problemy Ekorozwoju" 2007, nr 1.
• Zimny L., Encyklopedia ekologiczno-rolnicza, Wydawnictwo Akademii Rolniczej we Wrocławiu, Wrocław 2003.
• Zrównoważona przyszłość w naszych rękach. Przewodnik po strategii rozwoju zrównoważonego UE, Urząd Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, Luksemburg 2008.
• Zupančič-Vičar M., "Parki dla Życia" - tworzenie klimatu sukcesu, [w:] J. Sawicki, D. Zaręba (red.), Społeczności lokalne a tereny prawnie chronione. Wybrane sytuacje i problemy, Zeszyty Problemowe Sekcji Parków Narodowych nr 7, Kraków 1998.
• Żarska B., Ochrona krajobrazu, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 2005.
• Żylicz T., Ekonomia środowiska i zasobów naturalnych, PWE, Warszawa 2004.
• Żylicz T., Wycena usług ekosystemów. Przegląd wyników badań światowych, "Ekonomia i Środowisko" 2010, nr 1 (37).
• http://encyklopedia.pwn.pl
• http://natura2000.gdos.gov.pl/
• http://www.gios.gov.pl/artykuly/164/Informacje-ogolne-o-podsystemie-monitoringu-przyrody
• http://www.lasy.gov.pl/o_lasach
• http://www.wiking.edu.pl/show_image.php?type=image&f=geografia/images/ochrona_przyrody_pl.jp
• www.geopark.com.pl/
• www.iucn.org
• www.unesco.pl/kultura/dziedzictwo-kulturowe/swiatowe-dziedzictwo/
• www.ios.edu.pl/biodiversity/9/mapa.htm05
• http://www.gdos.gov.pl/files/op/wykaz-ogrodow-zoologicznych-w-polsce_21052012.pdf
• http://www.gdos.gov.pl/files/op/19032012_wykaz_osrodkow_rehabilitacji_zwierzat_w_polsce.pdf
• Deklaracja Konferencji Narodów Zjednoczonych w sprawie naturalnego środowiska człowieka, Sztokholm, 14.06.1972.
• Decyzja VII/11 Konferencji Stron Konwencji o Różnorodności Biologicznej.
• Europejska Konwencja Krajobrazowa, DzU 2006, nr 14, poz. 98.
• Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r., DzU 1997, nr 78, poz. 483, art. 5.
• Konwencja o międzynarodowym handlu dzikimi zwierzętami i roślinami gatunków zagrożonych wyginięciem, DzU 1991, nr 27, poz. 112, z późn. zm.
• Konwencja o obszarach wodno-błotnych mających znaczenie międzynarodowe, zwłaszcza jako środowisko życiowe ptactwa wodnego, DzU 1978, nr 7, poz. 24 i 26, z późn. zm.
• Konwencja o ochronie gatunków dzikiej flory i fauny europejskiej oraz ich siedlisk, DzU 1996, nr 58, poz. 263, z późn. zm.
• Konwencja o ochronie ptaków pożytecznych dla rolnictwa, DzU 1932, nr 29, poz. 277.
• Konwencja o ochronie środowiska morskiego obszaru Morza Bałtyckiego, DzU 2000, nr 28, poz. 346.
• Konwencja o ochronie wędrownych gatunków dzikich zwierząt, DzU 2003, nr 2, poz. 17.
• Konwencja o różnorodności biologicznej z dnia 5 czerwca 1992 r., DzU 2002, nr 184, poz.1532.
• Konwencja w sprawie ochrony światowego dziedzictwa kulturalnego i naturalnego z dnia 30 września 1976 r., DzU 1976, nr 32, poz.190.
• Konwencja z Aarhus o dostępie do informacji, udziale społeczeństwa w podejmowaniu decyzji oraz dostępie do sprawiedliwości w sprawach dotyczących środowiska, sporządzona w Aarhus dnia 25 czerwca 1998 r., DzU 2003, nr 78, poz. 706.
• Obwieszczenie Przewodniczącego Rady Państwa z dnia 16 lutego 1976 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej uchwalonej przez Sejm Ustawodawczy w dniu 22 lipca 1952 r., DzU 1976, nr 7, poz. 36.
• Plan działań dla żywności i rolnictwa ekologicznego w Polsce na lata 2011-2014, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi, Warszawa 2011.
• Polityka ekologiczna państwa w latach 2009-2012 z perspektywą do roku 2016, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2008.
• Polityka leśna państwa, Ministerstwo Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa, dokument przyjęty przez Radę Ministrów w dniu 22 kwietnia 1997.
• Polityka transportowa państwa na lata 2006-2025, Ministerstwo Infrastruktury, Warszawa 2005.
• Porozumienie o ochronie małych waleni Bałtyku i Morza Północnego, DzU 1999, nr 96, poz. 1108.
• Porozumienie o ochronie nietoperzy w Europie, DzU 1999, nr 96, poz. 1112.
• Protokół z Kartageny o bezpieczeństwie biologicznym do Konwencji o różnorodności biologicznej, DzU 2004, nr 216, poz. 2201.
• Ramowa konwencja o ochronie i zrównoważonym rozwoju Karpat, DzU 2007, nr 96, poz. 634.
• Rio+20: w kierunku gospodarki ekologicznej i lepszego zarządzania, Opinia Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego w sprawie komunikatu Komisji do Parlamentu Europejskiego, Rady, Europejskiego Komitetu Ekonomiczno-Społecznego i Komitetu Regionów, COM(2011) 363 wersja ostateczna - Wkład europejskiego zorganizowanego społeczeństwa obywatelskiego, Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej C 376 z 22.12.2011.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 12 stycznia 2011 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony (OSO) ptaków, DzU 2011, nr 25, poz. 133.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 28 września 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących zwierząt objętych ochroną, DzU 2004, nr 220, poz. 2237.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących roślin objętych ochroną, DzU 2004, nr 168, poz. 1764.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 9 lipca 2004 r. w sprawie gatunków dziko występujących grzybów objętych ochroną, DzU 2004, nr 168, poz. 1764 i 1765.
• Rozporządzenie Wojewody Dolnośląskiego nr 12 z dnia 21 listopada 2006 r. w sprawie Parku Krajobrazowego "Dolina Bystrzycy".
• Rozporządzenie Wojewody Dolnośląskiego nr 13 z dnia 21 listopada 2006 r. w sprawie Parku Krajobrazowego "Dolina Jezierzycy".
• Rozporządzenie Wojewody Dolnośląskiego nr 17 z dnia 7 listopada 2007 r. w sprawie Rudawskiego Parku Krajobrazowego.
• Rozporządzenie Wojewody Dolnośląskiego nr 24 z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie Parku Krajobrazowego "Chełmy".
• Rozporządzenie Wojewody Dolnośląskiego nr 3 z dnia 28 marca 2007 r. w sprawie Parku Krajobrazowego "Dolina Baryczy".
• Rozporządzenie Wojewody Dolnośląskiego nr 38 z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie Parku Krajobrazowego Doliny Bobru.
• Rozporządzenie Wojewody Dolnośląskiego nr 4 z dnia 4 kwietnia 2007 r. w sprawie Przemkowskiego Parku Krajobrazowego.
• Rozporządzenie Wojewody Dolnośląskiego nr 5 z dnia 27 luty 2008 r. w sprawie Książańskiego Parku Krajobrazowego.
• Rozporządzenie Wojewody Dolnośląskiego nr 5 z dnia 4 kwietnia 2007 r. w sprawie Ślężańskiego Parku Krajobrazowego.
• Rozporządzenie Wojewody Dolnośląskiego nr 6 z dnia 15 maja 2006 r. w sprawie Parku Krajobrazowego Gór Sowich.
• Rozporządzenie Wojewody Dolnośląskiego nr 6 z dnia 27 lutego 2008 r. w sprawie Śnieżnickiego Parku Krajobrazowego.
• Rozporządzenie Wojewody Dolnośląskiego nr 7 z dnia 27 lutego 2008 r. w sprawie Parku Krajobrazowego Sudetów Wałbrzyskich.
• Strategia rozwoju zrównoważonego Polski do roku 2025, Ministerstwo Środowiska, Warszawa 1999.
• Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale
• społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko, DzU nr 199, poz. 1227.
• Ustawa z dnia 10 marca 1934 r. o ochronie przyrody, DzU 1934, nr 31, poz. 274.
• Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody, DzU 2009, nr 151, poz. 1220.
• Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, DzU nr 162, poz. 1568.
• Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami, DzU 2003, nr 162, poz. 1568.
• Ustawa z dnia 25 czerwca 2009 r. o rolnictwie ekologicznym, DzU 2009, nr 116, poz. 975.
• Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska, DzU 2008, nr 25, poz. 150.
• Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, DzU nr 157, poz. 1240.
• Ustawa z dnia 28 września 1991 r. o lasach, DzU 2011, nr 12, poz. 59, z późn. zm.
• Ustawa z dnia 7 kwietnia 1949 r. o ochronie przyrody, DzU 1949, nr 25 poz. 180.
• Ustawa z dnia 8 lipca 2005 r. o rodzinnych ogrodach działkowych, DzU 2005, nr 169, poz. 1419 z późn. zm.
• Ustawa z dnia 18 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz niektórych innych ustaw,DzU nr 224, poz. 1337.