Rewitalizacja miejskich dolin rzecznych jako istotny aspekt polityki miejskiej - doświadczenia z realizacji projektu REURIS w Polsce

• Autorzy: Agnieszka Gieroszka

Warianty tytułu

Regeneration of Urban River Valleys as a Key Aspect of Urban Policy - Experiences from the Implementation of the REURIS Project in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rewitalizacja fragmentu doliny rzeki Ślepiotki w Katowicach oraz fragmentu Starego Kanału w Bydgoszczy została wykonana w ramach projektu REURIS (Rewitalizacja miejskich przestrzeni nadrzecznych), realizowanego w latach 2008-2012 w ramach Programu dla Europy Środkowej. Celem działań w projekcie było stworzenie zielonej przestrzeni rekreacyjnej w dolinie rzecznej, przyjaznej dla mieszkańców miasta i o wysokich wartościach środowiskowych. W drodze współpracy międzynarodowej wypracowano narzędzia umożliwiające przeprowadzenie kompleksowej rewitalizacji miejskich przestrzeni nadrzecznych oraz zilustrowano je poprzez praktyczne wdrożenie. Działania rewitalizacyjne bezpośrednio wpływają na życie mieszkańców, zatem ich pomyślna realizacja w sposób szczególny wymagała nie tylko aprobaty społeczności, ale także realnego wsparcia z ich strony. W projekcie REURIS przygotowaniu i przeprowadzeniu procesu partycypacji społecznej poświęcono dużo uwagi. Dla osiągnięcia najlepszych efektów przyjęto wieloetapowy plan działań, obejmujący m.in. opracowanie diagnozy stanu, wypracowanie scenariusza rozwoju dla rewitalizowanego obszaru oraz wygenerowanie i priorytetyzację dalszych potencjalnych działań rewitalizacyjnych. Planowanie kooperatywne z udziałem lokalnych interesariuszy we wszystkich etapach prac umożliwiło zaprojektowanie i budowę atrakcyjnej, dostępnej i bezpiecznej przestrzeni nadrzecznej, a także wpłynęło na postrzeganie rzeki jako wartościowego elementu przestrzeni miejskiej. Rezultaty projektu wpisują się w wyzwania sformułowane w Krajowej Polityce Miejskiej, dotyczące rewitalizacji zdegradowanych społecznie, ekonomicznie i fizycznie obszarów miejskich oraz poprawy jakości życia.(abstrakt oryginalny)

EN

In this paper, the authors present conclusions from urban regeneration efforts in the Ślepiotka River valley in Katowice and the Old Canal in Bydgoszcz, based on research for the REURIS project (Regeneration of Urban River Spaces), which has been implemented as part of the CENTRAL EUROPE Programme from 2008 till 2012. The aim of the project was to create green recreational public spaces in an urban river corridor, combining high environmental quality with attractiveness and accessibility for local residents. This was achieved by developing sustainable river area regeneration tools through transnational collaboration and illustration via practical field implementation. A multi-stage plan of action was adopted including the following sequence of activities: (1) diagnosis of the problem at hand, (2) development of scenarios for the revitalised area, and (3) generation and prioritisation of further potential revitalisation work. As revitalisation activities directly affect the lives of local residents, successful implementation in a particular way not only requires the approval of the local community, but also demands real support from residents. Therefore, public participation and consensus procedures were used for the generation of revitalisation scenarios. Cooperative planning with the involvement of local stakeholders at all stages of design and construction made it possible to create attractive, accessible, and safe riverside spaces. REURIS project results fit solutions to the challenges set out in Poland's National Urban Policy, especially those concerning the revitalisation of socially, economically or spatially blighted urban areas.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Rewitalizacja; Rewitalizacja miasta; Środowisko przyrodnicze; Miasto; Krajowa Polityka Miejska

EN

Revitalization; City revitalization; Natural environment; City; National Urban Policy

• Czasopismo: Problemy Rozwoju Miast
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 2
• Strony: 43--55

Twórcy

autor

Agnieszka Gieroszka

Bibliografia

• Bernat S., 2010, Doliny rzeczne i ich percepcja, [w:] Plit J. (red.), Krajobrazy kulturowe dolin rzecznych. Potencjał i wykorzystanie, Prace Komisji Krajobrazu Kulturowego PTG, 13.
• Boroń G., Rybacka B., 2012, Park nad Starym Kanałem w Bydgoszczy - pierwsze doświadczenia z funkcjonowania terenu pilotażowego. Prognozy na przyszłość, Prezentacja wygłoszona podczas II części konferencji zamykającej projektu REURIS - 20 czerwca 2012 w Katowicach.
• Czyżewska A., 2010,Jak planować proces rewitalizacji społecznogospodarczej przestrzeni miejskiej?, Pracowania Badań i Innowacji Społecznych Stocznia.
• Domańska J., 2012,Przyszłość dolin rzecznych w miastach, Czasopismo Techniczne, Architektura, nr 1(1)A/1, rok 109 (2012), Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej, Kraków.
• Drobek W., 1993,Region nadrzeczny, [w:] Karta kulturowa rzeki, Referaty wygłoszone na sympozjum w Rudach 4-5 listopada 1992, Wyd. "Śląsk", Katowice.
• Kaźmierczak B., Nowak M., Palicki S., Pazder D., 2011,Oceny rewitalizacji. Studium zmian na poznańskiej Śródce, Wydawnictwo Wydziału Nauk Społecznych UAM, Poznań.
• Lange K., Nissen S. (red.), 2012,TEMAT RZEKA. Rewitalizacja rzek miejskich: przewodnik praktyczny, Drukarnia ABEDIK Sp. z o.o., Bydgoszcz.
• Krajowa Polityka Miejska - projekt, 2014, wersja I, Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju, Warszawa.
• Przybytek J., 2014, Rynku brak, ale wizytówek te dzielnice mają sporo, Dziennik Zachodni, nr 112/2014.
• REURIS, 2012, Praca zbiorowa Rzeki w miastach - przestrzenie pełne życia. Podręcznik projektu REURIS. Część II: Zaangażowanie interesariuszy projektu wraz z planowaniem partycypacyjnym; źródło: http://reuris-f.gig.eu/downloads/REURIS_Podrecznik.pdf, data dostępu: 09.05.2014.
• Strabel W., 2012, Doliny rzeczne w planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, Architektura Krajobrazu, nr 1(34)/2012, Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu, Wrocław.
• Trząski L. et al., 2012,Projekt REURIS (Revitalisation of Urban River Spaces) - szansą dla Ślepiotki i innych rzek miejskich; źródło: http://www.gig.eu/sites/default/files/attachments/projekty/projekt_reuris_2012.pdf, data dostępu: 28.05.2014.
• Trząski L. et al., 2013,Wieloaspektowa rewitalizacja miejskiej doliny rzecznej na przykładzie katowickiej Ślepiotki, [w:] Skowronek J. (red.), Innowacyjne Rozwiązania Rewitalizacji Terenów Zdegradowanych, IETU,Katowice.