Ukraina a procesy przemian europejskich : przeszłość i teraźniejszość

• Autorzy: Andrzej Chodubski

Warianty tytułu

Ukraine and the Transformation Processes in Europe : Past and Present

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Charakteryzując odrębność kulturowo-cywilizacyjną Ukrainy, nierzadko przywoływana jest opinia ukraińskiego myśliciela i działacza politycznego Wołodymira Wynnyczenki (1880-1951), że dzieje tej przestrzeni to nieprzerwany ciąg nieustannych powstań, wojen, pożogi, głodu, najazdów, przewrotów wojskowych, intryg, kłótni, spisków. W ostatnich latach ujawniło się kilka stanowisk objaśniających tę rzeczywistość. Wskazuje się m.in., że kultura Zachodu przychodziła na Ukrainę "w polskim kontuszu", obejmując z różną intensywnością etniczne ukraińskie ziemie, które wchodziły w skład Rzeczypospolitej. Wpływy te także są obecnie odczytywane. Zauważa się, że siła poczucia ukraińskiej tożsamości narodowej w niezależnej Ukrainie jest wprost proporcjonalna do czasu oddziaływania polskiego dziedzictwa, od Galicji, gdzie obecność polska trwała ponad 600 lat, poprzez centralną Ukrainę aż do południa i wschodnich obszarów tzw. terenu "dzikich pól", gdzie obecność była dość ulotna, efemeryczna. W przestrzeni kulturowo-cywilizacyjnej tego kraju ujawnia się oddziaływanie dwóch porządków, tj. wschodniochrześcijańskiego i zachodniochrześcijańskiego; przy czym przede wszystkim wpływy bizantyjskiej tradycji chrześcijańskiej wywarły przemożny wpływ na kształtowanie się tam odrębności kulturowej. (fragment tekstu)

EN

Author put emphasis in the article on the following facts: 1. Ukraine suffered in the past from the constant wars, uprisings, political terror and various political intrigues; 2. It's identity is ripped by cultural and civilizational cleavage and divided between West and East; 3. Cultural and civilizational cleavage opens the way to the rivalry between Russia and Western Europe; 4. Its historical development shows tendencies of integration and disintegration based on European values; 5. External observers, including Polish ones, are prone to perceive Ukraine as an area of cultural and civilizational backwardness, that stimulates many foreign actors to openly interfere with its internal affairs and impose Ukrainians alien patterns of cultural and civilizational activity.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przemiany polityczne; Sytuacja gospodarcza; Sytuacja polityczno-ekonomiczna

EN

Political changes; Economic situation; Political and economic situation

• Czasopismo: Eastern Review
• Rocznik: 2014
• Tom: 3 Polska-Ukraina : partnerstwo regionów
• Strony: 27--38

Twórcy

autor

Andrzej Chodubski

Bibliografia

• Ukraina. Przewodnik krytyki politycznej, Z. Jarosławem Hrycakiem rozmawia Iza Chruścińska, Gdańsk-Warszawa 2009, s. 60.
• J. Kłoczkowski, Młodsza Europa. Europa Środkowo-Wschodnia w kręgu cywilizacji chrześcijańskiej średniowiecza, Warszawa 1998, rozdz. VII.
• L. Bazylow, Dzieje Rosji, Warszawa 1977
• J. Buruma, Okcydentalizm. Zachód w oczach wrogów, Kraków 2005
• P. Sieradzan, Czerwono-brunatni. Sojusz radykalizmu lewicy i prawicy w Rosji współczesnej, Warszawa 2010.
• A. Kijas, Chrzest Rusi, Poznań 2006, s. 14.
• A. Chodubski, Korzenie kultury politycznej w przestrzeni europejskiej, [w:] Na obrzeżach polityki, cz. 9, red. M. Kosmana, Poznań 2013, s. 5-17.
• Ł. Masenko, Język i polityka, Gdańsk 2012, s. 75.
• J. Armstrong, Ukrainian Nationalism, New York 1963; T. Olszański, Historia Ukrainy w XX w., Warszawa 1994.
• M. Figura, Bolszewicka polityka wobec Ukrainy w latach 1921-1922 w ocenie prasy Polski zachodniej, "Sprawy Wschodnie" 2002, nr 1, s. 3-18.
• R. Torzecki, Kwestia ukraińska w polityce III Rzeszy, Warszawa 1972.
• J. Turowski, W. Siemaszko, Zbrodnie nacjonalistów ukraińskich dokonane na ludności polskiej na Wołyniu 1939-1945, Warszawa 1990
• R. Torzecki, Polacy i Ukraińcy. Sprawa ukraińska w czasie II wojny światowej na terenie II Rzeczypospolitej, Warszawa 1993
• G. Motyka, W krainie uproszczeń, "Nowa Europa Wschodnia" 2013, nr 1, s. 97-101.
• R. Kaczbaczij, Nie bojąc się Wołynia, "Nowa Europa Wschodnia" 2013, nr 1, s. 81-86
• W. Wiatrowycz, Szukanie winnego, ibidem, s. 87-96.
• Sowietskij Sojusz. Ukraina, Moskwa 1969.
• E. Misiło, "Acja Wisła". Dokumenty, Warszawa 1993.
• G. Motyka, Ukraińska partyzantka 1942-1969, Warszawa 2006.
• W. Baluk, Kształtowanie się sytemu partyjnego w okresie transformacji ustrojowej (1987- 2004), Wrocław 2006
• E. Zieliński, System konstytucyjny Ukrainy, Warszawa 2006
• Transformacja w Polsce i na Ukrainie. Wybrane aspekty, red. A. Antoszewski, A. Kołodij, K. Kowalczuk, Wrocław 2010.
• M. Leusz, Transformacja demokratyczna współczesnej Ukrainy, [w:] Polityka wewnętrzna i międzynarodowa. Badania wschodnie, red. Z. Winnicki, W. Baluk, Wrocław 2009, s. 135-166.
• J. Darski, Ukraina. Historia, współczesność, konflikty narodowe, Warszawa 1993
• T. Kapuśniak, Ukraina jako obszar wpływów międzynarodowych po zimnej wojnie, Warszawa 2008.
• W. Zwaricz, Mniejszość polska wśród narodowości współczesnej Ukrainy, [w:] Mniejszość polska na Ukrainie po 1989 roku, red. A. Kasińska-Metryka, M. Gołoś, Chełm 2009, s. 99-111;
• A. Bonusiak, Polacy w niepodległej Ukrainie. Analiza strukturalno-funkcjonalna, Rzeszów 2013.
• A. Chodubski, Stosunki polsko-ukraińskie, granice współpracy na początku lat 90.XX w., "Nowa Polityka Wschodnia" 2012, nr 1, s. 131-150.
• A. Chodubski, Wartości cywilizacji współczesnej a unifikacja i dezintegracja Europy, [w:] Unifikacja i różnicowanie się współczesnej Europy, red. Fijałkowska i A. Żukowski, Warszawa 2002
• Europa Środkowa i Wschodnia wobec współczesnych wyzwań integracyjnych, red. A. Stępień-Kuczyńska, Łódź 2003
• Na gruzach imperium... W stronę nowego ładu międzynarodowego w rejonie Europy Środkowej i Wschodniej, red. A. Stępień-Kuczyńska, M. Słowikowski, Łódź 2012.
• S. Stępień, Pomarańczowa rewolucja. Kalendarium i dokumenty wyborów prezydenckich na Ukrainie w 2004 roku, Przemyśl 2006
• R. Potocki, A. Stec, Polska bibliografia pomarańczowej rewolucji, Częstochowa 2008
• P. Kowal, M. Wapiński, Wolność i pomarańcz. Obraz pomarańczowej rewolucji w polskich mediach, [w:] Obraz współczesnej Ukrainy w mediach w Polsce, red. I. Hofman, J. Maguś, Lublin 2014, s. 171-189.
• W. Baluk, Koalicje gabinetowe na Ukrainie w latach 2002-2012, Lublin 2012.
• W. Wiśniowski, Miny Ukrainy, "Nie-dziennik cotygodniowy" 2011, nr 38, s. 8.

Identyfikatory

DOI

11089/10026