Wojny święte starożytnego Izraela. Konstrukcja teoretyczna i religijne uzasadnienie. Cz.II

• Autorzy: Tomasz Tulejski

Warianty tytułu

Holy Wars of the Ancient Israel. Theoretical Construction and Theological Justification. Part II

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Autor analizuje opisane w Starym Testamencie wojny święty (albo wojny YHWH) starożytnego Izraela, ich konstrukcje teoretyczną i teologiczne uzasadnienie. Argumentuje, że podstawą wojen świętych była koncepcja Przymierza pomiędzy Bogiem i plemionami izraelskimi. Podążając tą drogą Autor rekonstruuje pojęcie wojny świętej opisanej w starotestamentowych narracjach o wojnach prowadzonych przez Naród Wybrany. Opisuje ich zasady i teologiczne korzenie, przede wszystkim w odniesieniu do celów wojny, określenia wrogów Izraela i YHWH, roli Biga-wojownika i rytuału herem. Porównuje je z praktyką innych bliskowschodnich ludów i dochodzi do wniosku, że wojny święte Izraela w swej konstrukcji i usprawiedliwieniu były różne od wojen prowadzących przez wszystkie pozostałe plemiona.(abstrakt oryginalny)

EN

The Author analyses the described in the Old Testament Holy Wars (or YHWH wars) of the ancient Israel, their theoretical construction and theological justification. He argues, that the basic of holy wars is concept of the Covenant between God and the Israeli tribes. Following this train of thoughts, the Author reconstructs the notion of holy war as described in the Old Testament narrations concerning the wars conducted by the Chosen People. He describes their principles and theological roots, first of all the aim of war, enemies of Israel and YHWH, the role of God-warrior and Herem ritual. He compares them with the practice of the different ancient nations of Near East and concludes, that the holy wars of Israel in their construct and justification are different from wars conducted by the others. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Historia starożytna; Religia

EN

Ancient history; Religion

• Czasopismo: Studia Prawno-Ekonomiczne
• Rocznik: 2015
• Tom: 95
• Strony: 117--135

Twórcy

autor

Tomasz Tulejski

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Biblia Tysiąclecia, Pallotinum, Poznań - Warszawa 1990.
• Boehm O., Ethical Responsibility and the Existence of the People of Israel, Vetus Testamentum 2004/54/2, s. 145-156.
• Boyarin J., Reading Exodus into History, New Literary History 1992/23, s. 523-554.
• Briks P., Cherem - jako klątwa śmierci, Colloquia Theologica Ottoniana 2005/2, s. 6-16.
• Chisholm R., Diine Hardening in the Old Testament, Bibliotheca Sacra 1996/153, s. 410-434.
• Collins J.J., The Zeal of Phinehas. The Bible and the Legitimation of Violence, Journal of Biblical Literature 2003/122/1, s. 3-21.
• Firestone R., Conceptions of Holy War in Biblical and urnic Tradition, The Journal of Religious Ethics 1996/24/1, s. 99-123.
• Glatt-Gilad D.A., The Re-Interpretation of the Edomite-Israelite Encounter in Deuteronomy II, Vetus Testamentum 1997/47/4, s. 441-455.
• Gundry S. (red.), Show Them No Mercy. 4 Views on God and Canaanite Genocide, Zondervan, Grand Rapids 2003.
• Holloway J., The Ethical Dilemma of Holy War, Southwestern Journal of Theology 1998/41, s. 44-69.
• Jankowski S., Obietnica ziemi w Starym Testamencie, Collectanea Teologica 2004/74/2, s. 47-62.
• Jelonek T., Biblijne pojęcie sacrum, WAM, Kraków 2008.
• Kaiser W.C., Bruce F. F., Hard Sayings of the Bible, Inter Varsity Press, Downers Grove 1996.
• Kelle B.E., Ames F.R. (red.), Writing and Reading War. Rhetoric, Gender, and Ethics in Biblical and Modern Context. Symposium, Society of Biblical Literature, Atlanta 2008.
• Lasor W., Hubbard D., Bush F., Old Testament Surey, Eerdmans, Grand Rapids 1996.
• Lawson Younger K. Jr., Ancient Conuest Accounts. A Study in Ancient Near Eastern and Biblical History Writing, JSOT Press, Sheffield 1990.
• Lohfink N., ,,więta wojna" i ,,klątwa" w Biblii, przeł. ks. W. Chrostowski, Communio IX, wrzesień-październik 1989/5(53), s. 10-19.
• Longman III T., Reid D., God Is a Warrior, Zondervan, Grand Rapids 1995.
• Majewski M., Mieszkanie Chwały. Teologia sanktuarium Izraela na pustyni (Wj 25-31;35-40), PAT, Kraków 2008.
• Mendecki N., Izraelici a Kananejczycy i Aramejczycy, Collectanea Theologica 1987/57, s. 41-44.
• Miller D. Jr., Roberts J.J.M., The Hand of the Lord, A Reassessment of the Ark Narratie" of 1 Samuel, Johns Hopkins University Press, Baltimore - London 1977.
• Niditch S., War in the Hebrew Bibl. A Study in the Ethics of Violence, Oxford University Press, New York 1995.
• Pikor W., więta wojna w Biblii, ludzka ideologia czy Boża wola, Studia Bobolanum 2, 2005/2, s. 21-44.
• Pitkänen P., Central Sanctuary and Centralization of Worship in Ancient Israel. From the Settlement to the Building of Solomons Temple, Georgias Press, New Jersey 2004.
• Rad G. von, Holy War In Ancient Israel, trans. M.J. Dawn, William B. Eerdmans Publishing Comp., Grand Rapids 1991.
• Rad G. von, Teologia Starego Testamentu, przekł. B. Widła, PAX, Warszawa 1986.
• Sa-Moon Kang, Diine War in the Old Testament and in the Ancient Near East, Walter de Gruyter, Berlin - New York 1989.
• Schiffman L.H., Wolowelsky J.B., War and Peace in the Jewish Tradition, Michael Scharf Publication Trust of the Yeshiva University Press, New York 2004.
• Segal M.H., The Book of Deuteronomy, The Jewish Quarterly Review, New Series 1958/48/4, s. 315-351.
• Stela króla Meszy, przeł. ks. N. Mandecki, Collectanea Theologica 1987/57, s. 39-48.
• Szmajdziński M., Prawa dotyczące wojny w Pwt 20, Scripta Biblica At Orientalia 2009/1, s. 61-90.
• Tigay J., Deuteronomy, The Jewish Publication Society, Philadelphia 1996.
• Vaux R. de, Instytucje Starego Testamentu, przeł. T. Brzegowy, Pallotinum, Poznań 2004.
• Vries S.J. de, Temporal terms in tradition, Vetus Testamentum 1975/25, s. 80-115.
• Wellhausen J., Grundrisse zum Alten Testament, C. Kaiser, München 1965.
• Wood J.A., Perspecties of War in the Bible, Mercer University Press, Macon 1998.