Makroekonomiczna i metodologiczna perspektywa dyskursu wokół pojęcia zielonej gospodarki

• Autorzy: Zbigniew Dokurno , Bogusław Fiedor , Bartosz Scheuer

Warianty tytułu

The discourse on the green economy from macroeconomic and methodological perspective

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest makroekonomiczno-metodologiczny dyskurs wokół pojęcia zielonej gospodarki z perspektywy zrównoważonego rozwoju. Prowadzone rozważania koncentrują się wokół postawionej przez autorów hipotezy, zgodnie z którą prawomocność i efektywność poznawcza koncepcji zielonej gospodarki oraz efektywna realizacja jej zadań i zasad pozostają w ścisłym związku z intersubiektywnym metodologicznym dyskursem w tym obszarze, czyli innymi słowy, spełniają wymogi współczesnej filozofii nauki. Autorzy w swoich badaniach wykorzystują najnowocześniejsze osiągnięcia metodologii nauk, odwołując się do podejścia konstruktywistycznego oraz przedstawiając krytyczną analizę podejścia korespondencyjnego. Ponadto makroekonomiczny kontekst badań dotyczący gospodarki opartej na wiedzy oraz znaczenia w niej zielonej gospodarki, osadzają w teorii zrównoważonego rozwoju, proponując szersze niż dotychczas ujęcie GOW, uwzględniające aspekty aksjologiczne oraz procesy kulturowe w tworzeniu wiedzy, a tym samym oddziaływujące na postać zielonej gospodarki w konkretnym kraju. Jak wykazują autorzy, gospodarka oparta na wiedzy jest otwartym, złożonym i dynamicznym podsystemem universum, w którym zmiany jakościowe są wyzwalane dzięki mądrości jednostek, zdolnych do promowania efektywniejszych i lepszych rozwiązań, dzięki szerszej perspektywie poznawczej. Taka definicja GOW implikuje rozumienie i podjęcie odpowiedzialności za odkrywanie subtelnych powiązań pomiędzy gospodarką, a pozostałymi subsystemami: środowiskowym i społecznym, tak aby dostosować aktywność gospodarczą do potencjału tychże podsystemów, co ma szczególne znaczenie z perspektywy zielonej gospodarki. To powoduje, iż racjonalne działania jednostek oparte są nie tylko na prostej, arytmetycznej kalkulacji użyteczności, ale również odwołują się do etycznych sądów wartościujących. (abstrakt oryginalny)

EN

The paper aims to contribute to macroeconomic and methodological discourse on the concept of a green economy from the perspective of sustainable development. The authors hypothesize that the legitimacy and cognitive effectiveness ("heuristic fertility") of the green economy concept and the effective implementation of its principles are closely related to intersubjective methodological discourse in this area. In their research, the authors use recent methodology advances, referring to various constructivist approaches and providing a critical analysis of the so-called correspondence approach. The article juxtaposes the macroeconomic context of research into the green economy and the knowledge-based economy (KBE) with the theory of sustainable development. The authors propose a wider approach to the KBE, taking into account axiological aspects and cultural processes accompanying the creation of knowledge and making the green economy take different forms in various countries. The authors argue that a knowledge-based economy is an open, complex and dynamic subsystem in which qualitative changes are triggered by the wisdom of units capable of promoting more efficient and better solutions through a broader cognitive perspective. Such a definition of KBE implies the need to discover and understand various subtle links between the economy and other subsystems: environmental and social. Economic activity needs to be adapted to the potential of these subsystems, which is particularly important from the perspective of the green economy. This creates a situation in which the rational actions of individuals are not only based on simple arithmetic calculations but also refer to ethical value judgments. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Gospodarka oparta na wiedzy (GOW); Zielona gospodarka; Rozwój zrównoważony; Metodologia ekonomii; Makroekonomia; Prawomocność

EN

Knowledge-based economy; Green economy; Sustainable development; Economic methodology; Macroeconomics; Legitimacy

• Czasopismo: Gospodarka Narodowa
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 1
• Strony: 5--28

Twórcy

autor

Zbigniew Dokurno

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

autor

Bogusław Fiedor

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

autor

Bartosz Scheuer

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Afeissa H. S. [2008] The Transformative Value of Ecological Pragmatism. An Introduction to the Work of Bryan G. Norton, "Surveys and Perspectives Integrating Environment and Society", vol. 1, no. 1.
• Aghion H., Howitt P. [1992], A Model of Growth Through Creative Destruction, "Econometrica", vol. 60, s. 323-351.
• Believing and Accepting [2000], red. P. Engel, Kluwer, Dordrecht.
• Benedict R. [1934], Patterns of culture, Houghton Mifflin, Boston.
• Blaug M. [1998], Disturbing Currents in Modern Economics, "Challenge", vol. 41, no. 3, s. 11-34.
• Bromley D. W. [2006], Sufficient Reason: Volitional Pragmatism and the Meaning of Economic Institutions, Princeton University Press, Princeton.
• Bryant K., Wells A. [1998], A New School of thought, w: A New Economic Paradigm? Innovation-based Evolutionary Systems, red. K. Bryant, A. Wells, Department of Industry, Science and Resources, Canberra.
• Buchanan J. M. [2005], Why I, too, Am Not a Conservative the Normative Vision of Classical Liberalism, Edward Elgar, Cheltenham.
• Constanza R., Hart M., Posner S., Talberth J. [2009], The Need for New Measures of Progress, Boston University, "The Pardee Papers", no. 4, January.
• Davenport T. H., Prusak L. [1998], Working Knowledge, Harvard Business School Press, Boston.
• Dokurno Z., Fiedor B., Scheuer B. [2015], Status badawczy ekonomii ekologicznej jako współczesnej heterodoksji ekonomicznej, monografia IX Kongresu Ekonomistów Polskich, PTE, Warszawa (w druku).
• Drucker P. [1993], Post-capitalist Society, Butterworth-Heinemann, Oxford.
• Fiedor B. [2013], Uwagi o potrzebie równowagi metodologicznej w ekonomii, "Studia Ekonomiczne", nr 1.
• Fiedor B. [2014], Ekologiczny wymiar trwałego rozwoju a koncepcja społecznej gospodarki rynkowej, w: Ład gospodarczy a współczesna ekonomia, red. P. Pysz, A Grabska, M. Moszyński, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa, s. 211-227.
• Georgescu Roegen N. [1971], The Entropy Law and Economic Process, Harvard University Press, Cambridge, MA.
• Giddens A. [2001], Nowe zasady metody socjologicznej. Pozytywna krytyka socjologii interpretatywnych, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków.
• Gowdy J. M., Ericson J. D. [2005a], Ecological Economics at a Crossroads, "Ecological Economics", vol. 53, s. 17-20.
• Gowdy J. M., Ericson J. D. [2005b], The Approach of Ecological Economics, "Cambridge Journal of Economics", vol. 29, s. 207-222.
• Grossman G., Helpman E. [1991], Innovation and Growth in the Global Economy, The MIT Press, Cambridge, MA.
• Gurczyńska-Sady K. [2010], Kant, Fleck, Wittgenstein o antycypacji, http://fleck.umcs.lublin.pl/teksty.gursady.htm (3.05.2010).
• Howitt P. [1996], On Some Problems in Measuring Knowledge-based Growth, w: The Implications of Knowledge-Based Growth for Micro-Economic Policies, red. P. Howitt, The University of Calgary Press, Calgary.
• http://www.unep.org/greeneconomy/Portals/88/documents/ger/GER_13_Modelling.pdf (10.03.2015).
• Kline S. J., Rosenberg N. [1986], An Overview of Innovation, w: The Positive Sum Strategy: Harnessing Technology for Economic Growth, red. R. Landau, N. Rosenberg, National Academy Press, Washington, s. 275-304.
• Lawson T. [2003], Reorienting Economics. Economics as social theory, Routledge, London.
• Lucas Jr. R. E. [1988], On the Mechanics of Economic Development, "Journal of Monetary Economics", vol. 22, s. 3-42.
• Lucas Jr. R. E. [1993], Making a Miracle, "Econometrica", vol. 61, s. 251-272.
• Lundvall B. A. [1992], National Systems of Innovation: Towards a Theory of Innovation and Interactive Learning, Pinter, London.
• McCloskey D. [1998], The Rhetoric of Economics, The University of Wisconsin Press.
• Modelling Global Green Investment Scenarios. Supporting the Transition to a Global Green Economy [2015], UNEP.
• Neef D. [1998], The Knowledge Economy: an Introduction, w: The Knowledge Economy, red. D. Neef, Butterworth-Heinemann, Boston.
• Pascal B. [1983], Myśli, PAX, Warszawa.
• Pera M. [1994], The Discourses of Science, The University of Chicago Press, Chicago-London.
• Pogonowska B. [2010], Kryteria naukowości i poprawności metodologicznej w ekonomii, w: Nowe trendy w metodologii nauk ekonomicznych i możliwości ich wykorzystania w procesie kształcenia akademickiego, Tom 1: Problemy ogólne metodologii nauk ekonomicznych, red. nauk.: A. Grzelak, K. Pająk, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań.
• Romer P. M. [1986], Increasing Returns and Long Run Growth, "Journal of Political Economy", vol. 94, s. 1002-1037.
• Romer P. M. [1990], Endogenous Technological Change, "Journal of Political Economy", vol. 98, no. 5, s. 71-S102.
• Romer P. M. [1993], Economic Growth, w: The Fortune Encyclopedia of Economics, red. D. R. Henderson, Time Warner, New York.
• Rooney D., Hearn G., Ninam E. [2005], Handbook on the Knowledge Economy, Edward Elgar Publishing, Cheltenham, Northhampton.
• Rorty R. [1979], Philosophy and the Mirror of Nature, Princeton University Press.
• Ruth M. [2006], A Quest for the Economics of Sustainability and the Sustainability of Economics, "Ecological Economics", vol. 56, no. 3, s. 333.
• Sabau G. L. [2001], Societatea Cunoasterii. O Perspectiva Romaneasca, Editura Economica, Bucuresti.
• Sabau G. L. [2010], Know, Live and Let Live: Towards a Redefinition of the Knowledge-based Economy - Sustainable Development Nexus, "Ecological Economics", vol. 69, s. 1193-1201.
• Scheuer B. [2015], Metodologia ekonomii w perspektywie konstruktywistycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu, Wrocław (w druku).
• Schumpeter J. A. [1960], Teoria rozwoju gospodarczego, PWN, Warszawa.
• Sen A. [1999], On Ethics and Economics, Oxford University Press, Oxford.
• Soete L. [1996]. Economic and Social Implications of a Knowledge-based Society, w: The Implications of Knowledge-Based Growth for Micro-Economic Policies, red. P. Howitt, The University of Calgary Press, Calgary.
• Stiglitz J. E., Sen A., Fitoussi J. P. [2013], Błąd pomiaru. Dlaczego PKB nie wystarcza, PTE, Warszawa.
• The Knowledge-based Economy [1996], OECD, Paris.
• Tillich P. [1959], Is a Science of Human Values Possible? w: New Knowledge in Human Values, red. A. H. Maslow, Henry Regnery Company, Chicago.
• Towards a Green Economy - Pathways to Sustainable Development and Poverty Eradication [2011], UNEP.
• Towards Knowledge-Based Economies in APEC [2000], APEC Secretariat, Singapore, http://www.apecsec.org.sg (24.03.2006).
• Victor P. A., Jackson T. [2012], A Commentary on UNEP's Green Economy Scenarios, "Ecological Economics", vol. 77, May, s. 11-15.
• Weisskopf W. A. [1959], Existence and Values, w: New Knowledge in Human Values, red. A. H. Maslow, Henry Regnery Company, Chicago.