PL EN


Preferencje help
Widoczny [Schowaj] Abstrakt
Liczba wyników
2015 | nr 255 | 282
Tytuł artykułu

Metodologia ekonomii w perspektywie konstruktywistycznej

Autorzy
Warianty tytułu
Methodology of Economics in Constructivist Perspective
Języki publikacji
PL
Abstrakty
W tym też kontekście za cel badawczy niniejszej pracy należałoby uznać przeprowadzenie rekonstrukcji metodologicznego dyskursu w ekonomii z perspektywy owej Fleckowskiej psychosocjologii poznania naukowego. Rekonstrukcja ta w zamyśle ma umożliwić odpowiedź na pytanie, stanowiące problem badawczy: czy modernistyczne przesądzenia filozoficzne stanowią podstawowy czynnik ograniczający heurystyczny potencjał ekonomii jako nauki? Twierdząca odpowiedź na to pytanie, o ile oczywiście przeprowadzone rozważania pozwolą jej udzielić, będzie równoznaczna z uzasadnieniem tezy głównej, której treść z kolei jest następująca: dyskurs metodologiczny i filozoficzny w ekonomii jest obciążony przez modernistyczne przesądzenia filozoficzne, wedle których: 1) porządki bytu i wiedzy są od siebie oddzielone; 2) porządki te są jednak ze sobą zgodne, gdyż poznanie tę zgodność zapewnia; 3) paradygmatyczną relacją poznawczą jest relacja podmiot-przedmiot, w której ten pierwszy jest bierno-receptywny, a ten drugi jest w poznaniu odkrywany, istniejąc jednak obiektywnie i niezależnie od procesów poznawczych; 4) prawdziwość wyników poznania jest pojmowana wyłącznie w sposób zgodny z korespondencyjną koncepcją prawdy; 5) rola języka sprowadza się jedynie do bycia narzędziem prostej desygnacji elementów bytu, jawiących się w poznaniu, co jest równoznaczne z akceptacją desygnacyjnej koncepcji języka i to w jej najprostszej, tzw. obrazkowej wersji.(fragment tekstu)
EN
The current economic crisis has influenced the state of economics as a science. In particular there are many opinions according to which economics requires major renovation. The spectrum of those opinions is obviously broad and includes both the extremely radical, claiming that the mainstream economics should be given up as soon as possible, since it is the source of all business failures, as well as those that indicate that the relationship between the state of the economics as a science and the economic situation cannot be seen in a mechanistic manner. Among these opinions, however, quite a significant are also those who suggest that, if anything, we have to deal with a situation that could be described as a heuristic impasse, the sources of that deadlock should be sought in the first place in the philosophical and methodological weaknesses of economics, and later, if at all, in the layer of theory. This work is not only an expression of acceptance for these opinions, but also an attempt to develop them. It is founded on belief that the economic discourse is nowadays (and it was in the past) charged by the usually implicit presence in it of philosophical presuppositions which are the legacy of modernism (which is identical to the Cartesian- -Baconian tradition) and they are responsible mostly for heuristic restrictions which appear in that discourse. Ultimately the main thesis of this work is as follows: methodological and philosophical discourse in economics is burdened by modernist philosophical presuppositions, according to which: 1. Orders of Being and of Knowledge are separated. 2. These orders, however, are compatible with each other, because cognition is the element that ensures compliance. 3. The paradigmatic cognitive relationship is a subject-object relationship in which the former is a passive-receptive, and the other is discovered in the process of cognition, however, exists objectively and independently of cognitive processes. 4. The results of cognition processes are conceived only in accordance with the correspondence conception of truth. 5. The role of language comes down only to be an instrument of designation of elements of Being. The fact that these presuppositions play a regulative role in the process of development of economic theory and affect the perception of cognitive outcomes, the author seeks to demonstrate in the analysis of both the history of the methodological discourse in economics and its modern form, and the concept that provides a conceptual framework to those analysis is Fleck's psychosociology of scientific knowledge.(original abstract)
Rocznik
Numer
Strony
282
Opis fizyczny
Twórcy
  • Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu
Bibliografia
  • Ajdukiewicz K., Język i znaczenie, w: tegoż, Język i poznanie, t. 1, PWN, Warszawa 1985.
  • Ajdukiewicz K., O tzw. neopozytywizmie, w: tegoż, Język i poznanie, t. II, PWN, Warszawa 1985.
  • Allen B., The future of microeconomic theory, The Journal of Economic Perspectives 2000, vol. 14, no. 1.
  • Backhouse R.E., Explorations in Economic Methodology, Routledge, London-New York 1998.
  • Balicki B., Nauka (o literaturze) z punktu widzenia radykalnego konstruktywizmu, w: B. Płonka-Syroka (red.), Wzorce postrzegania rzeczywistości w nauce i społeczeństwie, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2008.
  • Baumol W., Toward a newer economics: The future lies ahead!, The Economic Journal 1991, vol. 101, no. 404.
  • Becker G.S., Nobel lecture: The economic way of looking at behavior, Journal of Political Economy 1993, vol. 101, no. 3.
  • Bhaskar R., A Realist Theory of Science, Verso, London-New York 2008.
  • Blaug M., Disturbing currents in modern economics, Challenge 1998, vol. 41, no. 3.
  • Blaug M., Metodologia ekonomii, PWN, Warszawa 1995.
  • Blaug M., Teoria ekonomii. Ujęcie retrospektywne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
  • Boland L.A., A critique of Friedman's critics, Journal of Economic Literature 1979, vol. XVII.
  • Boland L.A., Methodological criticism vs. ideology and hypocrisy, Journal of Economic Methodology 2003, vol. 10, no. 4.
  • Brzeziński M., Gorynia M., Hockuba Z., Ekonomia a inne nauki społeczne na początku XXI w. Między imperializmem a kooperacją, w: B. Fiedor, Z. Hockuba (red.), Nauki ekonomiczne wobec wyzwań współczesności, PTE, Warszawa 2009.
  • Cackowski Z., Wstęp do drugiego wydania polskiego, w: L. Fleck, Psychosocjologia poznania naukowego, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2006.
  • Cackowski Z., Kmita J., Szaniawski K., Smoczyński P.J. (red.), Filozofia a nauka. Zarys encyklopedyczny, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 1987.
  • Caldwell B., Beyond Positivism: Economic Methodology in the Twentieth Century, Allen and Unwin, London 1982.
  • Chalmers A.F., Czym jest to, co zwiemy nauką?, Wydawnictwo Siedmioróg, Wrocław 1993.
  • Chmielewski A., Filozofia Poppera. Analiza krytyczna, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław 2003.
  • Cochrane J.H., How Did Paul Krugman Get It So Wrong?, http://modeledbehavior.com/2009/09/11/john-cochrane-responds-to-paul-krugman-full-text/ (20.05.2012).
  • Colander D., The death of neoclassical economics, Journal of History of Economics Thought 2000, vol. 22, no. 2.
  • Debreu G., Mathematization of economic theory, The American Economic Review 1991, vol. 81, no. 1.
  • Debreu G., Theory of Value. An Axiomatic Analysis of Economic Equilibrium, Yale University Press, New Haven-London 1971.
  • Deleuze G., Filozofia krytyczna Kanta. Doktryna władz, słowo/obraz terytoria, Gdańsk 1999.
  • Derrida J., Struktura, znak i gra w dyskursie nauk humanistycznych, w: L. Rasiński (red.), Język, dyskurs, społeczeństwo, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
  • Dow S., Roundtable: Tony Lawson's reorienting economics. Some epistemological issues, Journal of Economic Methodology 2004, vol. 11, no. 3.
  • Dzionek-Kozłowska J., System ekonomiczno-społeczny Alfreda Marshalla, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2007.
  • Fiedor B., Kryzys gospodarczy a kryzys ekonomii jako nauki, Ekonomista 2010, nr 4.
  • Fish S., Interpretacja, retoryka, polityka, Universitas, Kraków 2007.
  • Fleck L., Psychosocjologia poznania naukowego, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2006.
  • Fleischer M., Analiza dyskursu w ramach empirycznego kulturoznawstwa. Problemy i perspektywy, w: tegoż, Konstrukcja rzeczywistości, Wrocław 2002, http://www.fleischer.pl/text/analiza_dyskursu.pdf (3.08.2011).
  • Friedman M., Essays in Positive Economics, The University of Chicago Press, Chicago-London 1953.
  • Friedman M., Old wine in new bottles, The Economic Journal 1991, vol. 101, no. 404.
  • Friedman M., The methodology of positive economics, w: tegoż, Essays in Positive Economics, The University of Chicago Press, Chicago-London 1953.
  • Frydman R., Goldberg M.D., Ekonomia wiedzy niedoskonałej, Wydawnictwo Krytyki Politycznej, Warszawa 2009.
  • Fullbrook E., Shifting mainstream: Lawson's impetus, Atlantic Economic Journal 1998, vol. 26, no. 4.
  • Fullbrook E. (red.), Real World Economics. A Post-autistic Economics Reader, Anthem Press, London-New York 2007.
  • Fullbrook E. (red.), The Crisis in Economics. The Post-autistic Movement: First 600 Days, Routledge, London 2003.
  • Gawor L., Stachowski Z. (red.), Filozofia współczesna, Oficyna Wydawnicza Branta, Bydgoszcz-Warszawa-Lublin 2006.
  • Giddens A., Nowe zasady metody socjologicznej. Pozytywna krytyka socjologii interpretatywnych, Zakład Wydawniczy NOMOS, Kraków 2001.
  • Glasersfeld von E., Farewell to objectivity, Systems Research 1996, vol. 13, no. 3.
  • Godłów-Legiędź J., Współczesna ekonomia. Ku nowemu paradygmatowi?, C.H. Beck, Warszawa 2010.
  • Goldfarb R.S., Leonard T.C., Economics at the Millennium, Society 2002, vol. 40, no. 1.
  • Gurczyńska-Sady K., Kant, Fleck, Wittgenstein o antycypacji, http://fleck.umcs.lublin.pl/teksty.gursady.htm (3.05.2010).
  • Habermas J., Filozoficzny dyskurs nowoczesności, Universitas, Kraków 2000.
  • Hands D.W., Did Milton Friedman's methodology licence the formalist revolution?, Journal of Economic Methodology 2003, vol. 10, no. 4.
  • Hausman D.M., Essays on Philosophy and Economic Methodology, Cambridge University Press, Cambridge 1992.
  • Hayek F., Indywidualizm prawdziwy i fałszywy, Znak, Kraków 1998.
  • Howarth D., Dyskurs, Oficyna Naukowa, Warszawa 2008.
  • Jarnicki P., Fleck a metafory, w: B. Płonka-Syroka (red.), Wzorce postrzegania rzeczywistości w nauce i społeczeństwie, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2008.
  • Klamer A., Conversations with Economists, Rowman and Allanheld, Totowa 1984.
  • Klamer A., Making sense of economists: From falsification to rhetoric and beyond, Journal of Economic Methodology 2001, vol. 8, no. 1.
  • Klein N., Doktryna szoku. Jak współczesny kapitalizm wykorzystuje klęski żywiołowe i kryzysy gospodarcze, Warszawskie Wydawnictwo Literackie MUZA, Warszawa 2008.
  • Kotowa B., Such J. (red.), Kulturowe konteksty poznania, Poznań 1995.
  • Krugman P., How Did Economists Get It So Wrong?, www.nytimes.com/2009/09/06/magazine/06Economic-t.html?pagewanted=all(20.05.2012).
  • Kuhn T.S., Struktura rewolucji naukowych, PWN, Warszawa 1968.
  • Lawson T., Contemporary economics and its crisis, Real-World Economics Review 2009, no. 50.
  • Lawson T., Economics and Reality, Routledge, London 1997.
  • Lawson T., Reorienting Economics, Routledge, London 2003.
  • Lawson T., Roundtable: Tony Lawson's reorienting economics. Reorienting economics: On heterodox economics, themata and the use of mathematics in economics, Journal of Methodology of Economics 2004, vol. 11, no. 3.
  • Lazear E.P., Economic imperialism, The Quarterly Journal of Economics 2000, vol. 115, no. 1.
  • Leontief W., Academic economics, Science 1982, no. 217.
  • Leontief W., Theoretical assumption and nonobservable facts, The American Economic Review 1971, vol. 61, no. 1.
  • Lipsey R.G., Successes and failures in the transformation of economics, Journal of Economic Methodology 2001, vol. 8, no. 2.
  • Mäki U., 'The Methodology of Positive Economics' (1953) does not give us the methodology of positive economics, Journal of Economic Methodology 2003, vol. 10, no. 4.
  • Malcolm N., Język jako ekspresyjne zachowanie, w: L. Rasiński (red.), Język, dyskurs, społeczeństwo, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
  • Martens E., Schnadelbach H. (red.), Filozofia. Podstawowe pytania, Wiedza Powszechna, Warszawa 1995.
  • Mayer T., Prawda kontra precyzja w ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1996.
  • McCloskey D., The rhetoric of economics, Journal of Economic Literature 1983, vol. XXI.
  • McCloskey D., The Rhetoric of Economics, The University of Wisconsin Press, Madison 1998.
  • McCloskey D., The Secret Sins of Economics, Prickly Paradigm Press, Chicago 2002.
  • Melitz J., Friedman and Machlup on the significance of testing the economic assumptions, Journal of Political Economy 1965, vol. 73, no. 1.
  • Mill J.S., On the definition of political economy and the method of investigation proper to it, w: tegoż, Collected Works of John Stuart Mill, vol. 4, University of Toronto Press, Routledge and Kegan Paul, London 1973.
  • Mises L. von, Human Action. A Treatise on Economics, William Hodge, London 1949.
  • Nagel E., Assumptions in economic theory, w: B.J. Caldwell (red.), Appraisal and Criticism an Economics. A Book of Readings, Allen and Unwin, Boston 1984.
  • Nowak L., Kilka uwag na temat miejsca empiryzmu logicznego, w: R. Egiert, A. Klawiter, P. Przybysz (red.), Oblicza idealizacji, Poznańskie Studia z Filozofii Humanistyki, t. 2 (15), Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 1996.
  • Peacock M., Roundtable: Tony Lawson's reorienting economics. No methodology without ontology!, Journal of Economic Methodology 2004, vol. 11, no. 3.
  • Pigou A.C. (red.), Memorials on Alfred Marshall, Macmillan, London 1925.
  • Płonka-Syroka B. (red.), Wzorce postrzegania rzeczywistości w nauce i społeczeństwie, Wydawnictwo DiG, Warszawa 2008.
  • Pogonowska B., Kategoria racjonalności w teoriach przedmiotowych makroekonomii, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Poznań 1996.
  • Popper K.R., Logika odkrycia naukowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
  • Popper K.R., Prawda, racjonalność i rozwój wiedzy naukowej, w: tegoż, Droga do wiedzy. Domysły i refutacje, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1999.
  • Popper K.R., Wiedza obiektywna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2002.
  • Prigogine I., Kres pewności. Czas, chaos i nowe prawa natury, Wydawnictwo W.A.B. i Wydawnictwo CiS, Warszawa 2000.
  • Quine W.V.O., Dwa dogmaty empiryzmu, w: tegoż, Z punktu widzenia logiki, Aletheia, Warszawa 2000.
  • Rasiński L. (red.), Język, dyskurs, społeczeństwo, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2009.
  • Ratajczak M., Co dalej z ekonomią?, w: M. Bochenek (red.), Studia z historii ekonomii. Księga jubileuszowa dla uczczenia 45-lecia pracy naukowej prof. Aleksandry Lityńskiej, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne Oddział w Toruniu, Toruń 2011.
  • Robbins L., An Essay on the Nature and the Significance of Economic Science, Macmillan and Co., London 1932, przedruk: Mises Institute, Auburn, AL, 2007.
  • Rorty R., Przygodność, ironia i solidarność, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2009.
  • Rorty R., Przygodność języka, w: tegoż, Przygodność, ironia i solidarność, Wydawnictwo W.A.B., Warszawa 2009.
  • Rotwein E., On 'The Methodology of Positive Economics', Quarterly Journal of Economics 1959, vol. 73, no. 4.
  • Rubinstein A., John Nash: The master of economic modelling, Scandinavian Journal of Economics 2001, vol. 97, no. 1.
  • Sady W., Co to znaczy, że coś istnieje?, Studia Filozoficzne 1982, nr 11/12 (204/205).
  • Sady W., Fleck o społecznej naturze poznania, http://sady.umcs.lublin.pl/sady.fleck.htm (12.03.2009).
  • Sady W., O naturze badań naukowych, http://fleck.umcs.lublin.pl/teksty.sady.natura.pdf (3.05.2010).
  • Sady W., Spór o racjonalność naukową. Od Poincarego do Laudana, Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, Wrocław 2000.
  • Samuelson P.A., Problems of methodology - discussion, The American Economic Review 1963, vol. 53, no. 2.
  • Samuelson P.A., Theory and realism: A reply, The American Economic Review 1964, vol. 54, no. 5.
  • Scheuer B., Metafizyka ekonomii, Studia Ekonomiczne 2013, nr 1 (LXXVI).
  • Scheuer B., Rozwój teorii ekonomii po kryzysie. Rewolucja czy ewolucja?, w: U. Zagóra-Jonszta, K. Nagel (red.), Współczesne problemy ekonomiczne. Wybrane zagadnienia teoretyczne a praktyka gospodarcza, Studia Ekonomiczne. Zeszyty Naukowe Wydziałowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Katowicach, Katowice 2013.
  • Skarga B. (red.), Przewodnik po literaturze filozoficznej XX wieku, t. 3, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1995.
  • Snowdon B., Vane H., Wynarczyk P., Współczesne nurty teorii makroekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
  • Solow R., How did economics get that way, and what way did it get?, Daedalus 1997, no. 126.
  • Stankiewicz W., Historia myśli ekonomicznej, PWE, Warszawa 1998.
  • Stiglitz J., Another century of economic science, The Economic Journal 1991, vol. 101, no. 404.
  • Such J., Szcześniak M. (red.), Osobliwości przedmiotowo-metodologiczne w nauce, Poznań 1996.
  • Sudgen R., Credible worlds: The status of theoretical models in economics, Journal of Economic Methodology 2000, vol. 7, no. 1.
  • Szahaj A., Zniewalająca moc kultury. Artykuły i szkice z filozofii kultury, poznania i polityki, Wydawnictwo UMK, Toruń 2004.
  • Tatarkiewicz W., Historia filozofii, t. 3, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1998.
  • Turnovsky S.J., The next 100 years, The Economic Journal 1991, vol. 101, no. 404.
  • Viskovatoff A., Rationalism and mainstream economics, Journal of Economic Methodology 2003, vol. 10, no. 3.
  • Whorf B.L., Język, myśl i rzeczywistość, PIW, Warszawa 1982.
  • Wittgenstein L., Dociekania filozoficzne, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
  • Wittgenstein L., Tractatus logico-philosophicus, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 1997.
  • Wojtyna A., Ewolucja keynesizmu a główny nurt ekonomii, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000.
  • Wojtyna A., Współczesna ekonomia - kontynuacja czy poszukiwanie nowego paradygmatu?, w: B. Fiedor, Z. Hockuba (red.), Nauki ekonomiczne wobec wyzwań współczesności, PTE, Warszawa 2009.
  • Zboroń H., Teorie ekonomiczne w perspektywie poznawczej konstruktywizmu społecznego, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2009.
Typ dokumentu
Bibliografia
Identyfikatory
Identyfikator YADDA
bwmeta1.element.ekon-element-000171418666

Zgłoszenie zostało wysłane

Zgłoszenie zostało wysłane

Musisz być zalogowany aby pisać komentarze.
JavaScript jest wyłączony w Twojej przeglądarce internetowej. Włącz go, a następnie odśwież stronę, aby móc w pełni z niej korzystać.