Włocławska Fabryka Sulfit-Celulozy I. & M. Cassirer w latach 1898-1920

• Autorzy: Tomasz Dziki

Warianty tytułu

Sulfit-Cellulose I. & M. Cassirer's Factory in Wloclawek in the Years 1898-1920

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem artykułu jest przedstawienie okoliczności powstania i rozwoju włocławskiej fabryki celulozy w okresie zaborów, ze szczególnym uwzględnieniem okresu od jej założenia do 1914 r., to jest do wybuchu pierwszej wojny światowej. Podstawę tekstu stanowią źródła archiwalne oraz drukowane, w tym także codzienna prasa i dotychczasowe ustalenia dokonane głównie przez jego autora w innych tekstach.(fragment tekstu)

EN

In 1898, the two German entrepreneurs of the Jewish descent, Max and Izydor Cassirer, founded a company the aim of which was to build a sulfate cellulose factory in Wloclawek. Within the same year they purchased first properties and started the building process that was completed in 1899. From the very beginning the factory in Wloclawek was considered to be the greatest manufacturing enterprise in town, was the only cellulose factory in Kingdom of Poland (until 1914), and one of a few in the whole Russian Empire. The opening of the factory had an impact on the demographic and spatial development of the town and forced changes in the branch structure of the Wloclawek industry. One of the outcomes of the manufacturing of the raw matrial that is central to paper production was opening of the two paper mills in Wloclawek. The establishment of the cellulose factory had also social effects in that it grounded the image of the town as the labour centre. The local society faced then for the fist time with environmental pollution caused by the factory on such a large scale. The company remained in the German hands until the restoration of Poland's sovereignty, then, in 1920, it was sold, and eventually joined a well-known Polish pulp and paper concern.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przemysł; Przemysł celulozowy; Sytuacja gospodarcza

EN

Industry; Pulp industry; Economic situation

• Czasopismo: Studia z Historii Społeczno-Gospodarczej XIX i XX wieku
• Rocznik: 2015
• Tom: 15
• Strony: 99--115

Twórcy

autor

Tomasz Dziki

• Archiwum Państwowe w Toruniu, Oddział we Włocławku

Bibliografia

• T. Dziki, Steinhagen Feliks Aleksander (1904-1939), [w:] Włocławski słownik biograficzny, pod red. S. Kunikowskiego, t. 6, Włocławek 2011, s. 153
• Feliks Aleksander Steinhagen (1904-1939). Wystawa biograficzna, (folder), oprac. T. Dziki, Włocławek 2011, s. 3-4.
• R. Kozłowski, "Czerwony" Włocławek. Mity a rzeczywistość, Włocławek 2000, ss. 302.
• F. Szeliga, Przemysł Włocławski, Włocławek 1928, s. 66.
• M. Morawski, Monografia Włocławka (Włocławia), Włocławek 1933, s. 108
• A. Ginsbert, Włocławek. Studium monograficzne, Warszawa 1968, s. 31.
• Przemysł fabryczny Królestwa Polskiego na 1909 rok, oprac. L. Jeziorański, Warszawa 1908, nr 3318
• Księga adresowa przemysłu fabrycznego w Królestwie Polskim, oprac. i wydał L. Jeziorański, Warszawa 1907, nr 3288.
• O. Nikonowicz, Fabryka Papieru i Celulozy Roberta Saengera we Włocławku (1920-1929), "Zapiski Kujawsko-Dobrzyńskie" 1981, seria D. Gospodarka, s. 179.
• W. Stankowski, Włocławek jako ośrodek fabryczny i przemysłowy w XIX i na początku XX wieku, [w:] Stolica i region. Włocławek i jego dzieje na tle przemian Kujaw i ziemi dobrzyńskiej. Materiały z sesji naukowej (9-10 maja 1994 roku), pod red. O. Krut-Horonziak i L. Kajzera, Włocławek 1995, s. 207
• W. Stankowski, Życie gospodarcze Włocławka w XIX wieku, [w:] Włocławek. Dzieje miasta, pod red. J. Staszewskiego, t. 1. Od początku do 1918 roku, Włocławek 1999, s. 466.
• T. Dziki, Przemysł włocławski w latach 1870-1918. Gospodarcze i społeczne aspekty industrializacji, Toruń 2004, s. 99-100.
• M. Szymczyk, Przed 120 laty powstała celulozownia siarczynowa w Głuchołazach, "Przegląd Papierniczy" 2003, nr 59, s. 749.
• T. Dziki, Cassirer Max, [w:] Włocławski słownik biograficzny, pod red. S. Kunikowskiego, t. 6, Włocławek 2011, s. 10-12.
• M. Szymczyk, Przyczynek do dziejów przemysłu papierniczego w Królestwie Kongresowym, "Przegląd Papierniczy" 2005, nr 61, s. 762-763
• W. Cichocki, Fabrykacya błonnika drzewnego siarkowego (celulozy sulfitowej), "Przegląd Techniczny" 1902, nr 34, s. 417.
• T. Dziki, M. Wasielewski, Od Browaru Bojańczyków do Centrum Kultury "Browar B.". Przeszłość, teraźniejszość, przyszłość, Włocławek 2015, s. 5-6.
• A. Chwalba, Historia Polski 1795-1918, Kraków 2001, s. 369
• I. Ihnatowicz, Vademecum do badań nad historią XIX i XX wieku, Warszawa 1967, s. 55
• T. Dziki, Dobra ziemskie Kłóbka w latach 1793-1918, [w:] Kłóbka - dzieje dóbr ziemskich (od XIII wieku do czasów współczesnych), pod red. T. Dzikiego, Włocławek 2015, s. 71-72.
• A. Wierzbicki, Wspomnienia i dokumenty (1877-1920), Warszawa 1957, s. 219
• B. Czarnecki, Opowieści z dawnego Zazamcza, Włocławek 1997, s. 6

Identyfikatory

DOI

10.18778/2080-8313.15.06