Współczesna postać przestrzeni wiejskiej pogranicza polsko-czeskiego regionu Góry Złote/Rychlebske Hory - próba oceny

• Autorzy: Jerzy Oleszek

Warianty tytułu

Contemporary form of The Village Space of The Poland-Czech Borderland of The Region of The Złote Mountains/ Rychlebske Hory - Attempt Of The Evaluation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Istotą analiz jest postać związku przyczynowo-skutkowego, gdzie zmienną objaśnianą jest aktualny stan zagospodarowania wsi położonych w Górach Złotych, gminie Lądek Zdrój, powiat Kłodzko, a objaśniającą - lokalna tożsamość. Udowadnia się, że pierwszą i kolejną pochodną przerwania procesu kształtowania specyficznych cech lokalnego środowiska kulturowego była emigracja jego autorów oraz imigracja na teren nieznany, etnicznie różnorodnego społeczeństwa. Efektem jest proces destrukcji, dewastacji, a w konsekwencji degradacji materialnego świadectwa historycznie ukształtowanej lokalnej tożsamości. Dowodzi się ponadto, że elementy kształtujące tożsamość lokalną, czyli "urodzenie się" czy "wrastanie", posiadają znaczenie minimalne. Wskazuje się na destrukcyjną rolę domów weekendowych, w tym i czasowo zamieszkujących, w tworzeniu współczesnego wizerunku wsi. Aktualne identyfikowanie się społeczeństwa z już utworzonym, wiejskim otoczeniem kulturowym ma charakter pasywny, a jednoznaczność procesu zakorzenienia jest trudno - jeśli w ogóle - rozpoznawalna(abstrakt oryginalny)

EN

The essence of analysis is a form of a cause-effect relationship, where the current condition of development of villages of the Złote Mountains, Lądek Zdrój commune, Kłodzko district, is an explanatory variable, and the explaining one - local identity. It is being proved that an emigration of its authors and immigration to an unknown area, of the ethnically diverse society, were the first and another consequence of the interruption of the process of forming of idiosyncrasies of the local cultural environment. A process of the destruction, of devastation, and in consequence of decline of the financial testimony of the historically shaped local identity is an effect. Moreover it is being proved that elements shaping the local identity that is "being born" or "taking root" have minimal meaning. The destructive role of weekend houses, including the time inhabited in the creation of the modern image of the village is indicated. Current identification of society with already created country cultural surroundings has passive character, and the uniqueness of the rooting process is difficult - if at all recognizable(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Obszary wiejskie; Kultura; Społeczeństwo

EN

Rural areas; Culture; Society

• Czasopismo: Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 408 Przestrzeń w nowych realiach gospodarczych
• Strony: 184--194

Twórcy

autor

Jerzy Oleszek

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu

Bibliografia

• Dziekanowska M., 2013, Tożsamość regionalna mieszkańców regionu lubelskiego, Projekt systemowy "KAPITAŁ INTELEKTUALNY LUBELSZCZYZNY 2010-2013", Lublin.
• Dylus A., O granicach mobilności i potrzebie zakorzenienia, Dialog, nr 15, Polsko-Niemieckie Towarzystwo Zdrowia Psychicznego, Kraków, http://p-ntzp.com/dok/15Aniela_Dylus.pdf (15.06.2014).
• Myczkowski Z., 2002, Tożsamość miejsca w krajobrazie strefy podmiejskiej obszaru chronionego, Materiały V Forum Architektury Krajobrazu, Wrocław, s. 8-17.
• Oleszek J., 2000, Znaczenie niektórych czynników sprawczych przekształceń struktur funkcjonalnych osadnictwa wiejskiego Kotliny Kłodzkiej, [w:] Górz E. (red.), Szanse rozwoju rolnictwa i obszarów wiejskich ze szczególnym uwzględnieniem pogranicza polsko-ukraińskiego, Wyd. UMCS, Lublin, s. 243-252.
• Oleszek J., 2010, Potencjał niematerialnej kultury regionalnej obszarów wiejskich Doliny Białej Lądeckiej, Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, t. 13, Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi PAN, Kraków, s. 133-142.
• Oleszek J., 2012, Istota przekształceń funkcjonalno-użytkowych wsi granicznych Sudetów Wschodnich, Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich, t. 2/I, Komisja Technicznej Infrastruktury Wsi PAN, Kraków, s. 151-162.
• Rybka-Ceglecka I., 1989, Studium środowiska kulturowego miasta i gminy Lądek Zdrój, powiat kłodzki, woj. dolnośląskie, Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego we Wrocławiu, Wrocław.
• Sękalski C., 2010, Zakorzenienie, Głos Ojca Pio, nr 64/4, Krakowska Prowincja Zakonu Braci Mniejszych Kapucynów, Kraków, s. 2.
• Tarko M., 1987, Mirsk, czyli o próbach szukania swojego miejsca, Architektura, nr 1/2, Arkady, Warszawa, s. 48-50.
• Ziółkowski M., 2006, Tradycje lokalne w sytuacji zmiany granic politycznych i etnicznych, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, z. 3, Uniwersytet im. A. Mickiewicza w Poznaniu i Akademia Ekonomiczna w Poznaniu, Poznań, s. 103-116.

Identyfikatory

DOI

10.15611/pn.2015.408.15