Instytucje formalne i nieformalne w kształtowaniu trwałego rozwoju

• Autorzy: Bogusław Fiedor

Warianty tytułu

Formal and Informal Institutions in Shaping Sustainable Development

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

W pierwszej części artykułu scharakteryzowano podstawowe różnice teoriopoznawcze między neoklasyczną teorią wzrostu zrównoważonego a teorią trwałego rozwoju, zwracając szczególną uwagę na ich podstawy mikroekonomiczne. Krytykując z perspektywy teorii trwałego rozwoju koncepcję homo oeconomicus, podkreślono zarazem potrzebę identyfikacji mikroekonomicznych podstaw trwałego rozwoju, odwołując się m.in. do koncepcji homo sustinens B. Siebehünera oraz społecznego zakorzenienia (homo sociologicus) M. Granovettera. Punktem wyjścia drugiej części artykułu jest konstatacja, że kluczowe znaczenie dla identyfikacji motywów działania mikropodmiotów gospodarczych mają instytucje. W ich analizie, opierając się na twierdzeniach nowej ekonomii instytucjonalnej, wyróżniono nie tylko instytucje formalne i nieformalne, ale również tzw. instytucjonalne struktury zarządzania (institutional governance). Analizie poddano następne ich wpływ, z uwzględnieniem interakcji między instytucjami formalnymi i nieformalnymi, na trwały rozwój. Sformułowano również pojęcie równowagi instytucjonalnej i z punktu widzenia tej kategorii oceniono proces przechodzenia na ścieżkę trwałego rozwoju. W części ostatniej (trzeciej) artykułu podkreślono szczególne znaczenie instytucji nieformalnych w procesie przechodzenia do rozwoju trwałego, formułując także w tym kontekście pojęcie ecological governance. (abstrakt oryginalny)

EN

In the first part of the paper the author characterizes main cognitive differences between the neo-classical theory of equilibrium growth and the theory of Sustainable Development, paying special attention to their microeconomic foundations. While criticizing from the perspective of sustainability the concept of homo oeconomicus, he simultaneously emphasizes the need to identify microeconomic foundations of sustainable development, referring, among other things, to the concept of Homo sustinens (B. Siebehüner) and social embededness and homo sociologicus (M. Granovetter). Point two of the paper starts with the assertion that in the identification of motives of action of microeconomic entities key role is played by institutions. In their analysis, referring to the New Institutional Economy, both formal and informal institutions, as well as the so called (North) institutional governance has been recognized. The subsequent analysis was focused on their impact on sustainable development, with taking into account interdependencies between formal and informal institutions. The author also formulates the notion of institutional equilibrium and from its perspective evaluates the process of transition towards the sustainable development. In the last part of the paper (part three) a superior significance of informal institutions in the process of embarking upon the sustainable development path has been emphasized, also introducing in this context the notion of ecological governance.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Instytucje; Ekonomia instytucjonalna; Rozwój gospodarczy

EN

Institutions; Institutional economics; Economic development

• Czasopismo: Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego. Studia i Prace Wydziału Nauk Ekonomicznych i Zarządzania
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 40 T.2 Problemy współczesnej ekonomii
• Strony: 83--107

Twórcy

autor

Bogusław Fiedor

• Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu

Bibliografia

• Bernaciak D., Ograniczanie antropogenicznych obciążeń środowiska jako czynnik trwałego i zrównoważonego rozwoju, Wydawnictwo Uniwersytetu Ekonomicznego w Poznaniu, Poznań 2009.
• Borys T., Zrównoważony rozwój - jak rozpoznać ład zintegrowany, "Problemy Ekorozwoju. Problems of Sustainable Development" 2011, Vol. 6, No. 2.
• Dasgupta S., Laplante B., Wang H., Wheeler D., Confronting the Environmental Kuznets Curve, "The Journal of Economic Perspectives" 2002, Vol. 16, No. 1.
• Fiedor B., Antropologiczne podstawy teorii trwałego rozwoju. Od Homo oeconomicus do Homo sustinens, w: Humanistyczne, ekonomiczne i ideologiczne aspekty kategorii rozwój, red. E. Piontek, J. Czerny, Zeszyty Naukowe Komitetu "Człowiek i Środowisko" przy Prezydium PAN nr 40, Warszawa-Bytom 2005.
• Fiedor B., Ład instytucjonalny dla trwałego rozwoju - próba spojrzenia z perspektywy koncepcji równowagi instytucjonalnej, w: Spontaniczne i stanowione elementy ładu gospodarczego w procesie transformacji, red. P. Pysz, A. Grabska, M. Moszyński, Polskie Towarzystwo Ekonomiczne, Warszawa 2014.
• Fiedor B., Normatywny charakter koncepcji trwałego (zrównoważonego) rozwoju a potrzeba poszukiwania jej podstaw mikroekonomicznych, "Handel Wewnętrzny", listopad- grudzień 2013, t. I.
• Fiedor B., The Role of the State, with Special Attention to Environmental Dimension in the Period of Systemic Transformation, w: Management and Economic Policy for Development, ed. G. Kołodko, Nova Science Publishers Inc., New York 2014.
• Fields G., Distribution and Development, a New York at the Developing World, Russel Sage Foundation, New York, and The MIT Press, Cambridge-Massachusetts-London 2001.
• Furubotn E.G., Richter R., Institutions and Economic Theory - The Contributions to the New Institutional Economics, The University of Michigan Press, Ann Arbor 2005.
• Granovetter M., Economic Action and Social Structures: The Problem of Embeddedness, "American Journal of Sociology" 1985, Vol. 91, No. 3.
• Hediger W., Weak and Strong sustainability, Environmental Conservation and Economic Growth, "Natural Resources Modeling" 2006, Vol. 19, Issue 3.
• Hukkinen J., Institutions in Environmental Management: Constructing Mental Models and Sustainability, Routledge, London-New York 2006.
• North D.C., Institutions, Institutional Change, and Economic Performance, Cambridge University Press, Cambridge 1990.
• Ostrom E., Gardner J.R., Rules, Games, and Common-pool Resources, University of Michigan Press, Ann Arbor 1994.
• Ostrom E., Governing the Commons: the Evolution of Institutions for Collective Action, Cambridge University Press, Cambridge-New York 1990.
• Ostrom E., Schroeder L., Wynne S., Institutional Incentives for Sustainable Development, Boulder, San Francisco and Westview Press, Oxford 1994.
• Pejovich S., The Effects of the Interaction of Formal and Informal Institutions on Social Stability and Economic Development, "Journal of Markets & Morality" 2009, No. 2.
• Platje J., "Institutional Capital" as a Factor of Sustainable Development - The Importance of Institutional Equilibrium, "Baltic Journal of Sustainability" 2008, No. 14 (2).
• Platje J., Institutional Capital - Creating Capacity and Capabilities for Sustainable Development, Opole University Press, Opole 2011.
• Rhodes R.A.W., The New Governance: Governing without Government, "Political Studies" 1996, Vol. XLIV.
• Rogall H., Ekonomia zrównoważonego rozwoju, Zysk i S-ka, Poznań 2010.
• Siebehüner B., Homo Sustinens - Towards a New Conception of Humans for the Science of Sustainability, "Ecological Economics" 2002, Vol. 32.
• Stiglitz J.E., Formal and Informal Institutions, w: Social Capital. A Multiface Perspective, eds. P. Dasgupta, I. Serageldin, The World Bank, Washington D.C. 2000.
• Thaler R.H., From Homo Oeconomicus to Homo Sapiens, "The Journal of Economic Perspectives" 2000, Vol. 14, No. 1.
• Wilkin J., Institutional Equilibrium, Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu "Ekonomia" 2011, nr 3.
• Williamson O.E., The Economic Institutions of Capitalism, Free Press, New York 1985.
• Williamson O.E., The Theory of the Firm as Governance Structure: From Choice to Contract, "Journal of Economic Perspectives" 2002, Vol. 16, No. 3.

Identyfikatory

DOI

10.18276/sip.2015.40/2-07