Główne kierunki polityki zagranicznej Egiptu od 1979 r. : Ciągłość czy zmiana?

• Autorzy: Michał Lipa

Warianty tytułu

The Main Directions of Egypt's Foreign Policy from 1979 : Continuity or Change?

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Niniejszej pracy przyświeca założenie, że Egipt - jako państwo słabo rozwinięte pod względem gospodarczym, aczkolwiek mające znaczenie strategiczne - pozostaje w silnej zależności od państw zachodnich (przede wszystkim Stanów Zjednoczonych), państw pretendujących do roli mocarstwa regionalnego (głównie Arabii Saudyjskiej) i organizacji międzynarodowych, utworzonych z inicjatywy zachodnich centrów polityczno-ekonomicznych i przez nie kontrolowanych, co uznać należy za istotny czynnik egipskiej polityki zagranicznej. Z tych też powodów od 1979 r. w kluczowych kierunkach polityki zagranicznej Egiptu dominuje kontynuacja - szczególnie w odniesieniu do strategicznego sojuszu z Waszyngtonem i przestrzegania układu pokojowego z Izraelem. Nie osłabiły tego wewnętrzne turbulencje (Arabska Wiosna i dymisja prezydenta Muhammada Husniego Mubaraka) - związane z dojściem do władzy członka Stowarzyszenia Braci Muzułmanów (po okresie sprawowania władzy przez Najwyższą Radę Sił Zbrojnych), Muhammada Mursiego, którego na stanowisku głowy państwa zastępowali kolejno Adli Mansur oraz Abd al-Fattah as-Sisi. Równie stabilna wydaje się polityka Egiptu w zakresie ochrony strategicznych interesów o charakterze egzystencjalnym, tj. dostęp do zasobów wodnych Nilu. Główną natomiast zmianę (o charakterze ewolucyjnym), w porównaniu z okresem poprzedzającym rok 1979 można dostrzec w odniesieniu do stosunków z Arabią Saudyjską, która - pretendując do roli regionalnego mocarstwa - przyczynia się do zmiany układu sił na Bliskim Wschodzie i coraz bardziej otwarcie ingeruje w politykę wewnętrzną oraz zagraniczną arabskich państw (nie wyłączając Egiptu).(fragment tekstu)

EN

The paper aims at presenting the Egypt's foreign policy from 1979 in terms of stability and change (regarding relations with the United States, Israel, Egypt's southern neighbours, and the Gulf states, especially Saudi Arabia). The main thesis of this article is the assertion that the foreign policy of Egypt remains stable, despite internal political turbulences and dismissal of Muhammad Husni Mubarak in 2011.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Polityka zagraniczna; Porozumienia międzynarodowe; Pomoc gospodarcza; Bezpieczeństwo międzynarodowe

EN

Foreign policy; International agreements; Economic assistance; International security

• Czasopismo: Krakowskie Studia Międzynarodowe
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 3 Bliski Wschód na rozdrożu
• Strony: 87--102

Twórcy

autor

Michał Lipa

• Uniwersytet Jagielloński, doktorant

Bibliografia

• A. Dreher, N.M. Jensen, Independent Actor or Agent? An Empirical Analysis of the Impact of U.S. Interests on International Monetary Fund Conditions, "Journal of Law and Economics" 2007, Vol. 50, No. 1, s. 105-124.
• J. Felton, The Contemporary Middle East. A Documentary History, Washington 2008, s. 111-112.
• D.W. Lesch, 1979. The Year That Shaped the Modern Middle East, Boulder-Oxford 2001
• K.W. Stein, Heroic Diplomacy. Sadat, Kissinger, Carter, Begin, and the Quest for Arab-Israeli Peace, New York-London 1999
• H.L. Wagner, Anwar Sadat and Menachem Begin. Negotiating Peace in the Middle East, New York 2007
• J. Zdanowski, Stosunki międzynarodowe na Bliskim Wschodzie w XX wieku, Kraków 2012, s. 261-264.
• A. Abdallah, M. Brown, The Economy, [w:] Egypt: Internal Challenges and Regional Stability, red. L.C. Harris, London-New York-Andover 1988, s. 41
• H.F. Eilts, The United States and Egypt, [w:] The Middle East: Ten Years After Camp David, red. W.B. Quandt, Washington 1988, s. 140-141.
• K. Ikhram, The Egyptian Economy, 1952-2000. Performance Policies and Issues, London- New York 2006, s. 63-84
• A. Paczyńska, State, Labor, and the Transition to a Market Economy. Egypt, Poland, Mexico, and the Czech Republic, Pennsylvania 2009, s. 167-168.
• B.K. Rutherford, Egypt after Mubarak. Liberalism, Islam, and Democracy in the Arab World, Princeton-Oxford 2008, s. 198-200.
• M. Doran, Egypt: Pan-Arabism in Historical Context, [w:] Diplomacy in the Middle East. The International Relations of Regional and Outside Powers, red. L.C. Brown, London-New York 2004, s. 116.
• R. Hinnenbush, The Foreign Policy of Egypt, [w:] The Foreign Policies of Middle Eastern States, red. R. Hinnenbush, A. Ehteshami, Boulder-London 2002, s. 108.
• G. Kepel, Fitna. Wojna w Sercu Islamu, Warszawa 2006, s. 36
• J.M. Sharp, Egypt: Background and U.S. Relations (May 12, 2009), Congressional Research Service, s. 29-31, www.fpc.state.gov/documents/organization/124082.pdf [28.12.2012].
• J.M. Sharp, Egypt: Background and U.S. Relations (January 28, 2011), Congressional Research Service, s. 25, www.fpc.state.gov/documents/organization/155979.pdf [10.01.2013].
• D.D. Kaye, F. Wehrey, A.K. Grant, D. Stahl, More Freedom, Less Terror? Liberalization and Political Violence in the Arab World, Santa Monica-Arlington-Pittsburgh 2008, s. 29-55, www.rand.org/pubs/monographs/2008/RAND_MG772.pdf [28.12.2012].
• M.J. Sharp, Egypt in Transition (February 8, 2012), Congressional Research Service, s. 8-9, www.fpc.state.gov/documents/organization/185937.pdf [10.01.2013].
• J.M. Sharp, Egypt: Background and U.S. Relations (March 29, 2007), Congressional Research Service, s. 29-31, www.fpc.state.gov/documents/organization/84928.pdf [28.12.2012]
• J.M. Sharp, Egypt: Background and U.S. Relations (June 27, 2013), Congressional Research Service, s. 8-15, www.offiziere.ch/wp-content/uploads/RL33003.pdf [10.11.2014].
• M. Weir, External Relations, [w:] Egypt: Internal Challenges and Regional Stability, red. L.C. Harris, London-New York-Andover 2005, s. 79-80.
• D. Wagner, G. Cafiero, In Spite of Turmoil, Egypt and Israel have Maintained Bilateral Relations, www.internationalpolicydigest.org/2014/02/24/egypt-and-israel-bilateral-relations/ [11.11.2014].
• H.E. Rabie Elemam, Egypt and Collective Action Mechanisms in the Nile Basin, [w:] The River Nile in the Post-Colonial Age. Conflict and Cooperation among the Nile Basin Countries, red. T. Tvedt, London-New York 2010, s. 233-235.
• S. Moon, Strife on the Nile: The Battle for Water Rights, "Harvard International Review" 2012, Vol. 34, s. 8 i nast.
• K. Bhat, Dwindling Oasis: Egypt's Water Politics, "Harvard International Review" 2007, Vol. 29, s. 13 i nast.
• A. Swain, Mission Not Yet Accomplished: Managing Water Resources in the Nile River Basin, "Journal of International Affairs" 2008, Vol. 61, s. 201 i nast.
• M. Brecher, J. Wilkenfeld, A Study of Crisis, Ann Arbor 1997, s. 490-491.
• D.S. Shinn, Nile Basin Relations: Egypt, Sudan and Ethiopia, July 2006, www.elliott.gwu.edu/news/speeches/shinn0706_nilebasin.cfm [28.02.2013].
• D. Kendie, Egypt and the Hydro-Politics of the Blue Nile River, www.chora.virtualave.net/kendie-nile.htm [28.02.20013].
• H. Hussein, Egypt and Ethiopia Spar over the Nile, www.america.aljazeera.com/opinions/2014/2/egypt-disputes-ethiopiarenaissancedam.html [11.11.2014].
• M. Weir, External Relations, [w:] Egypt: Internal Challenges and Regional Stability, red. L.C. Harris, London-New York-Andover 1988, s. 82-84.
• D. Schenker, S. Henderson, Paradoxes of Egyptian-Saudi Relations, www.washingtoninstitute.org/uploads/Documents/opeds/4b1e9a6395bc6.pdf [11.11.2014].
• S. Elashmawy, Between Support & Discord: Gulf-Egypt Relations after June 30, www.muftah.org/between-support-and-discord-the-complexity-of-gulf-egypt-relations-after-june-30/