Emocjonalna charakterystyka miejsca pracy a doświadczanie wypalenia zawodowego

• Autorzy: Anna Lubrańska

Warianty tytułu

The Emotional Characteristic of the Workplace and Burnout Syndrome

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Praca zajmuje istotne miejsce w podmiotowym systemie wartości. Pełnione role, czynności i aktywności zawodowe są dla jednostki źródłem szeregu doświadczeń, w tym również afektywnych. Praca daje człowiekowi radość, satysfakcję, wielopłaszczyznowe spełnienie. Jednak pozostaje również powodem lęku, złości, poczucia krzywdy czy frustracji. Poszukując genezy tych emocji, zwraca się uwagę na rodzaj struktur organizacyjnych, poszczególnych składowych środowiska i sytuacji pracy, dynamikę rozwoju zawodowego.(fragment tekstu)

EN

The paper refers to emotions and burnout syndrome. It was assumed that burnout syndrome is dependent on the emotional characteristic of the workplace. In this paper the concept by Ch. Maslach (burnout syndrome) was used. The research involved 241 people. The study involved different career groups, representatives of the four spheres of activity: Data-Ideas, People-Things (the problem in question has been investigated in reference to D. Prediger's concept). The results of statistical methods (correlation analysis, one-variable analysis of variance, regression analysis) showed that there was significant relation between the emotional characteristic of the workplace and burnout dimension. The results of the statistical analyses indicate that the emotional characteristic of the workplace determines burnout syndrome.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Praca; Wypalenie zawodowe; Obciążenie pracą; Psychologia pracy

EN

Labour; Professional burnout; Workload; Industrial psychology

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2013
• Numer: t. 14, z. 5, cz. 1 Zarządzanie stresem
• Strony: 167--182

Twórcy

autor

Anna Lubrańska

• Uniwersytet Łódzki

Bibliografia

• Andysz A. (2011), Badania nad dopasowaniem człowieka do środowiska pracy [w:] D. Merecz (red.), Profilaktyka psychospołecznych zagrożeń w miejscu pracy - od teorii do praktyki. Podręcznik dla psychologów, Instytut Medycyny Pracy im. Prof. J. Nofera w Łodzi, Łódź.
• Andysz A., Merecz D. (2010), Badania nad dopasowaniem człowieka do środowiska pracy [w:] D. Merecz (red.), Dopasowanie człowieka do środowiska pracy - uwarunkowania i skutki, Instytut Medycyny Pracy im. Prof. J. Nofera w Łodzi, Łódź.
• Bajcar B., Borkowska A., Czerw A., Gąsiorowska A., Nosal Cz.S. (2006), Psychologia preferencji i zainteresowań zawodowych. Przegląd teorii i metod, "Zeszyty informacyjno-metodyczne doradcy zawodowego", nr 34.
• Bańka A. (1995), Zawodoznawstwo, doradztwo zawodowe, pośrednictwo pracy, Wydawnictwo Print-B, Poznań.
• Jabłkowska K., Borkowska A. (2005), Stres w pracy a zespół wypalenia zawodowego u menedżerów, "Medycyna Pracy", nr 56 (6).
• Kowalska M., Bugajska J., Żołnierczyk-Zreda D. (2010), Częstość występowania zespół wypalenia zawodowego wśród pracowników biurowych, "Medycyna Pracy", nr 61 (6).
• Le Blanc P., de Jonge J., Schaufeli W. (2003), Stres zawodowy a zdrowie pracowników [w:] N. Chmiel (red.), Psychologia pracy i organizacji, GWP, Gdańsk.
• Lubrańska A. (2011), Klimat organizacyjny a doświadczanie wypalenia zawodowego, "Medycyna Pracy", nr 62 (6).
• Lubrańska A. (w druku), Środowisko pracy a wypalenie zawodowe - analiza wzajemnych relacji na przykładzie badań reprezentantów różnych obszarów aktywności, "Folia Psychologica", nr 16.
• Litzke S., Schuh H. (2007), Stres, mobbing i wypalenie zawodowe, GWP, Gdańsk.
• Maslach Ch. (2000), Wymiary wypalenia, "Charaktery", nr 11.
• Maslach Ch. (2004), Wypalenie - w perspektywie wielowymiarowej [w:] H. Sęk (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Maslach Ch., Leiter M. P. (2011), Prawda o wypaleniu zawodowym. Co robić ze stresem w organizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Merecz D. (2010), Modelowanie związków między zmiennymi społeczno-demograficznymi i dopasowaniem do organizacji a zdrowiem - badania własne [w:] D. Merecz (red.), Dopasowanie człowieka do środowiska pracy - uwarunkowania i skutki, Instytut Medycyny Pracy im. Prof. J. Nofera w Łodzi, Łódź.
• Ogińska-Bulik N. (2006), Stres zawodowy w usługach społecznych. Źródła - Konsekwencje - Zapobieganie, Difin, Warszawa.
• Pasikowski T. (2004), Polska adaptacja kwestionariusza Maslach Burnout Inventory [w:] H. Sęk (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Poraj G. (2011), Nadzieja na sukces jako predyktor adaptacji zawodowej nauczycieli [w:] L. Golińska, E. Bielawska-Batorowicz (red.), Rodzina i praca w warunkach kryzysu, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Ratajczak Z. (2007), Psychologia pracy i organizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Schaufeli W., Enzmann D. (1998), The burnout companion to study and practice. A critical Analysis, Tavistock, Taylor and Francis, London.
• Sęk H. (2004), Wypalenie zawodowe u nauczycieli. Uwarunkowania i możliwości zapobiegania [w:] H. Sęk (red.), Wypalenie zawodowe. Przyczyny i zapobieganie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Strykowska M., Trzeciakowska A. (1994), Wsparcie społeczne a satysfakcja z pracy i wypalenie zawodowe się kobiet, "Przegląd Psychologiczny", t. 37.
• Świętochowski W. (2008), Klimat organizacyjny jako istotna właściwość miejsca pracy [w:] H. Skłodowski (red.), Polskie doradztwo dla młodzieży - idea czy rzeczywistość, Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania, Łódź.
• Syroka J. (2008), Struktura wypalenia zawodowego w zawodzie menedżera [w:] L. Golińska, B. Dudek (red.), Rodzina i praca z perspektywy wyzwań i zagrożeń, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Wróbel M. (2010), Zarażanie afektywne w pracy. Podłoże i skutki kolektywnych emocji i nastrojów, "Medycyna Pracy", nr 61 (2).
• Wróbel M., Ledwoń M. (2008), Style przywiązania i podatność na zarażenie emocjonalne a satysfakcja ze stałych związków partnerskich [w:] L. Golińska, B. Dudek (red.), Rodzina i praca z perspektywy wyzwań i zagrożeń, Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, Łódź.
• Zalewska A. (2002), Skala Afektu w Pracy - wstępne wyniki prac nad adaptacją techniki, "Studia Psychologiczne", nr 40 (4).