Uwarunkowania polskiej polityki bezpieczeństwa a rozbieżności transatlantyckie drugiej dekady XXI w.

• Autorzy: Piotr Mickiewicz

Warianty tytułu

Conditions of Polish Security Policy and the Transatlantic Differences in the Second Decade of the Twenty-First Century

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Postępująca sukcesywnie od 2009 r. europeizacja polskiej polityki jest w znacznej mierze wynikiem rozczarowania formułą amerykańskiej aktywności w Europie Środkowej, a zwłaszcza konsekwencjami tak zwanego "resetu" Baracka Obamy w stosunkach bilateralnych z Rosją. Równie ważną determinantą jest sposób określenia w przygotowywanych od 2009 r. długookresowych programach rozwojowych, charakteru narodowych interesów Rzeczpospolitej, ich ulokowania na obszarze euroazjatyckim i powiązania z europejskimi procesami gospodarczymi. Konsekwencją tych uwarunkowań polskiej polityki jest ograniczenie roli współpracy transatlantyckiej, postrzeganej jako ścisła kooperacja z USA, na rzecz przedsięwzięć prowadzonych w ramach Trójkąta weimarskiego i samej Unii Europejskiej. Decyzja ta pośrednio doprowadziła także do zmiany polskiego podejścia do aktywności w Pakcie Północnoatlantyckim, która w dużej mierze sprowadza się do prób nadania mu ponownie charakteru sojuszu obronnego i rezygnacji z odgrywania przez NATO roli instytucji stabilizującej globalny ład międzynarodowy. Bezwzględnie bowiem, skoncentrowany na kwestii zapewnienia bezpieczeństwa obszaru transatlantyckiego Pakt Północnoatlantycki, jest fundamentem polskiej polityki bezpieczeństwa. Ale równocześnie polskie elity polityczne uświadomiły sobie, że Pakt będzie wypełniał tę funkcje jedynie w sytuacji stosunkowo szerokiego wkomponowania w zakres jego działania przedsięwzięć uznawanych za środek uzyskiwania polskich interesów narodowych. Zadaniem tak ukierunkowanej polskiej polityki bezpieczeństwa, w pierwszej kolejności, jest więc określenie możliwego zakresu wspólnoty interesów euroatlantyckich i form uzyskiwania w ramach tych interesów celów narodowych oraz wyselekcjonowanie tej grupy narodowych celów strategicznych, których osiągniecie wymagać będzie działań samodzielnych lub prowadzonych w ramach przedsięwzięć wspólnotowych i kooperacji międzypaństwowej.(fragment tekstu)

EN

The article assesses the impact of transatlantic divergence in the shape of Polish security policy. The author pointed to the source of these differences and their implications for Polish. He also presented the possibility of using NATO to carry Polish interests and areas in which it is necessary to conduct independent political action. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Stosunki transatlantyckie; Polityka bezpieczeństwa; Bezpieczeństwo międzynarodowe

EN

Transatlantic relations; Security policy; International security

• Czasopismo: Krakowskie Studia Międzynarodowe
• Rocznik: 2014
• Numer: nr 4 Strategiczny wymiar współpracy transatlantyckiej w XXI w.
• Strony: 149--167

Twórcy

autor

Piotr Mickiewicz

• Dolnośląska Szkoła Wyższa

Bibliografia

• Strategia rozwoju kraju 2020 - Aktywne społeczeństwo, konkurencyjna gospodarka, sprawne państwo, Warszawa, 25 września 2012 r., "Monitor Polski", 22 listopada 2012, poz. 882
• P. Mickiewicz, Morze Bałtyckie w polskiej strategii bezpieczeństwa morskiego, Wrocław 2012, s. 87-105.
• S. Koziej, Strategia psa, "Gazeta Wyborcza", 8 stycznia 2002
• J. Gryz, Bezpieczeństwo państwa. Władza - polityka - strategia, Warszawa, 2013, s. 75-81, 114-120.
• P. Mickiewicz, Państwo demokratyczne wobec współczesnych wyzwań bezpieczeństwa, [w:] Bałtycki Kongres Bezpieczeństwa Europejskiego, red. K. Kubiak, P. Mickiewicz, Jurata 2006, s. 24-27
• W. Kitler, Wartości, potrzeby, cele i interesy jako podstawowe kategorie bezpieczeństwa narodowego, [w:] Metodologia badań bezpieczeństwa narodowego. Bezpieczeństwo 2010, t. 2, red. P. Sienkiewicz, M. Marszałek, H. Świeboda, Warszawa 2011, s. 97
• R. Zięba, O tożsamości nauk o bezpieczeństwie, "Zeszyty Naukowe AON" 2012, s. 8
• Défense et Sécurité nationale. Le Livre blanc, ed. O. Jacob, La Documentation française, Paris 2008, www.ladocumentationfrancaise.fr/var/storage/rapports-publics/084000341/0000.pdf [02.05.2014]
• Weißbuch 2006 zur Sicherheitspolitik Deutschlands und zur Zukunft der Bundeswehr, Bundesministerium der Verteidigung, Berlin 2006, jugendoffizier.eu/fileadmin/user_upload/sachsen/Weissbuch_2006.pdf [02.05.2014].
• J. Stefanowicz, Anatomia polityki, Toruń 1999, s. 127-130.
• P. Mickiewicz, Rozkład, obumieranie czy trwanie? Przyszłość NATO a zapisy nowej koncepcji strategicznej, [w:] NATO w postzimnowojennym środowisku (nie)bezpieczeństwa, red. M. Pietraś, J. Olchowski, Lublin, 2011, s. 25-27
• R. Zięba, Polityka zagraniczna Polski w strefie euroatlantyckiej, Warszawa 2013, s. 61-66.
• K. Piątkowski, Wojna nowego typu?, "Polska w Europie" 2002, nr 1, s. 36
• R. Kuźniar, Bezpieczeństwo - realizm oceny, dylematy polityki, "Polska w Europie" 2002, nr 3, s. 15.
• P. Pacuła w artykule Główne kierunki polityki zagranicznej Stanów Zjednoczonych. Cele strategiczne, narzędzia ich realizacji, "Bezpieczeństwo Narodowe" 2007, nr 5-6.
• B. Góralczyk, Amerykański "naszyjnik" wokół Chin - USA zwiększają obecność w Azji, www.wiadomosci.wp.pl/Amerykanski-naszyjnik-wokol-Chin-USAzwiekszaja-obecnosc-w-Azji,wid,16584874,wiadomosc.html [14.05.2014].
• Pivot to the Pacific?The Obama Administration's "Rebalancing Toward Asia, ed. M. Manyin, S. Dagget, B. Dolven, S. Lawrence, M. Martin, R. O'Rourke, B. Vaughn, CRS Report for Congress. Congressional Research Service 7-5700, 28 March 2012
• R. Kagan, President Obama's foreign policy paradox, "Washington Post", 27.03.2014, www.washingtonpost.com/opinions/president-obamas-foreign-policy-paradox/2014/03/26/c5284c2e-b4f8-11e3-8cb6-284052554d74_story.html [06.05.2014].
• P. Wawrzyk, Bezpieczeństwo wewnętrzne w Unii Europejskiej, Warszawa 2009, s. 11-35. Europejska strategia bezpieczeństwa - Bezpieczna Europa w lepszym świecie, Luksemburg, Urząd Publikacji Unii Europejskiej 2009, s. 30-38, www.consilium.europa.eu/uedocs/ cmsUpload/031208ESSIIPL.pdf [04.05.2014]
• B. Molo, Polityka bezpieczeństwa energetycznego Niemiec w XXI wieku, Kraków 2013, s. 206-228.
• M. Ilnicki, K. Kubiak, P. Mickiewicz, Morski transport ropy i gazu w warunkach zagrożenia aktami przemocy, Wrocław 2006, s. 40-61.
• Strategia rozwoju systemu bezpieczeństwa Rzeczypospolitej Polskiej do 2022 roku, "Monitor Polski" 2013, poz. 377, s. 4.
• J. Zając, R. Zięba, Budowa zintegrowanego systemu bezpieczeństwa narodowego Polski, ekspertyza na potrzeby realizacji Średniookresowej strategii rozwoju RP na lata 2014-2020, Warszawa 2011, s. 10-11, www.mir.gov.pl/rozwoj_regionalny/Polityka_rozwoju/SRK/Ekspertyzy_aktualizacja_ SRK__1010/Documents/budowa_zintegrowanego_systemu_bezpieczenstwa_narodowego_ Polski_ekspertyza_2010.pdf [10.05.2014].
• Face à la crise ukrainienne, l'Otan remplira ses obligations de sécurité, "Le Figaro", 11.04.2014, www.lefigaro.fr/international/2014/04/11/01003-20140411ARTFIG00432-face-a-la-crise-ukrainienne-l-otan-remplira-ses-obligations-de-securite.php.
• P. Mickiewicz, Morski system transportu surowców energetycznych jako determinant rozwoju MW RP, [w:] Rola i zadania MW RP w systemie bezpieczeństwa państwa. Teoria, rzeczywistość, perspektywy, red. T. Szubrycht, Warszawa 2010, s. 213-215.