Social privileges in the Second Polish Republic

• Autorzy: Paweł Grata
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

In Poland, the privileging of some groups in their access to social benefits offered by the authorities was clear and, to a large extent, resulted from the social and occupational structure of the population. What is more, only in some cases one could observe any progress, seen in an expansion of the group endowed with particular rights (for example a growing group of those eligible for retirement, disability and life insurance). In other cases, e.g. in the case of unemployment insurance, inclusion of new social groups to the system was regularly blocked by restrictive decisions of the authorities. This was due to the modest financial capabilities of the state and local governments, which determined the limited applicability of social insurance, the scarce access of the poorer groups to health care, selective access to unemployment insurance or the dramatic differences in access to social care. Differences between territories of former partitions were also an important factor here. Despite various activities undertaken with a view to unifying the law, the former partitions determined fundamental differences in the situation of the population for a long time. One cannot forget here about the fundamental dividing line among Poles in the context of their capability of enjoying social rights. Urban populations were much more privileged, being virtually the only ones enjoying social insurance, unemployment insurance, social care or public health care. In the countryside, those services were nearly unavailable, and in some areas - even unheard of. And it is this unavailability of the social offer which determines the consideration of those benefits in Poland as privileges rather than commonly available rights of the Polish citizens.(fragment of text)

Słowa kluczowe

EN

Health care; State social policy; Social care institution

PL

Opieka zdrowotna; Polityka społeczna państwa; Placówki opieki społecznej

• Czasopismo: Studia Historiae Oeconomicae
• Rocznik: 2015
• Tom: 33
• Numer: nr 1
• Strony: 19--35

Twórcy

autor

Paweł Grata

• University of Rzeszów

Bibliografia

• Journal of Laws [Dz.U] 1920, no. 44, item 272: Act on partitioners' regulations concerning social insurance, see: e.g. Lgocki Jan, Rozwój i kierunek organizacji ubezpieczeń społecznych w Polsce [Development and direction of social insurance in Poland], Towarzystwo Ekonomistówi Statystyków Polskich, Warszawa 1936, p. 1-3;
• Łazowski Jan, Ubezpieczenia społeczne w Polsce w pierwszem dziesięcioleciu Niepodległości [Social insurance in Poland in the first decade of independence][in:] Zaleski Stefan [ed.] Bilans gospodarczy dziesięciolecia Polski Odrodzonej [Economic assessment of the first decade of reborn Poland], vol. 2, Gebethner i Wolff, Poznań 1929, p. 383-384.
• Journal of Laws [Dz.U.] 1924, no. 16, item 148; no. 67, item 650; 1927, no. 106, item 911; 1933, no. 51, item 396;
• Grata Paweł, Polityka społeczna Drugiej Rzeczypospolitej [Social Policy in the Second Polish Republic] [in:] Żarnowski Janusz [ed.], Państwo i społeczeństwo Drugiej Rzeczypospolitej [The state and society of the Second Polish Republic], Instytut Historii PAN , Warszawa 2014, p. 195-196. Journal of Laws [Dz.U.] 1921, no. 32, item 135; 1924, no. 6, item 46;
• Muszalski Wojciech, Zaopatrzenie emerytalne funkcjonariuszy państwowych w Polsce (1918-1954)[Retirement benefits for state employees in Poland (1918-1954)], Studia i Materiały z Historii Ubezpieczeń Społecznych w Polsce, no. 6/1988, p. 20-33
• Journal of Laws [Dz. U.] 1923, no. 92, item 726.
• Caro Leopold, Zasady nauki ekonomii społecznej [The principles of social economy], K. S. Jakubowski we Lwowie, Lwów 1926, p. 510-512
• Journal of Laws [Dz.U.] 1919, no. 63, item 371;
• Frankowska Leontyna, Ubezpieczenie na wypadek choroby (kasy chorych) [Health insurance], Księgarnia Robotnicza, Warszawa 1929, p. 10-19;
• Hilarowicz Tadeusz, Zarys polskiego prawa sanitarnego [The outline of the Polish sanitary law], Wydawnictwo "Lekarz Polski", Warszawa 1926, p. 4-5.
• Mały Rocznik Statystyczny 1939 [Short Statistical Yearbook], Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 1939, p. 306;
• Grata Paweł, Polityka społeczna Drugiej Rzeczypospolitej. Uwarunkowania - instytucje - działania [Social policy of the Second Polish Republic. Conditions - institutions - actions], Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2013, p. 156-158.
• Journal of Laws [Dz.U.] 1933 no. 51, item 396;
• Dyboski Tadeusz, Ubezpieczenia społeczne w Polsce w ostatnich latach [Social insurance in Poland in recent years], Instytut Spraw Społecznych, Warszawa 1939, p. 17-18;
• Mamrotowa Wanda, Rządowy projekt ustawy o ubezpieczeniu robotników rolnych na wypadek niezdolności do zarobkowania i na wypadek śmierci [The government bill on life and disability insurance for agricultural workers], Przegląd Ubezpieczeń Społecznych, no. 3/1934, p. 148-151.
• Sasorski Stanisław, Ubezpieczenie pracowników umysłowych [Insuring white-collar workers], Praca i Opieka Społeczna, no. 2/1932, p. 147-151.
• Piątkowski Marek, Świadczenia emerytalno-rentowe ubezpieczeń społecznych w okresie międzywojennym [Pensions and disability benefits in social insurance illin the years 1918-1939], Studia i Materiały z Historii Ubezpieczeń Społecznych w Polsce, No 1/1983, p. 47-48.
• Ubezpieczenia społeczne w Polsce w latach 1934-1938 [Social insurance in Poland in the years 1934- 1938], Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Warszawa 1940, p. 60;
• VII Rocznik Ubezpieczeń Społecznych w Polsce 1931 [7th Social Insurance Yearbook in Poland 1931], Zakład Ubezpieczeń Społecznych, Warszawa 1931, p. XV;
• Rocznik Statystyki Rzeczypospolitej Polskiej 1930 [Statistical Yearbook of the Second Polish Republic 1930], Główny Urząd Statystyczny, Warszawa 1930, p. 330; Rozwój ubezpieczeń społecznych przedkryzysem [The development of social insurances before the crisis], Polska Gospodarcza, no. 32/1934, p. 4.
• The Archive of New Registers (AAN ) Ministry of Social Care (MO S) 1918-1939, sign. 12, p. 29-30;
• Lgocki Jan, Podstawy prawne i organizacyjne ubezpieczeń społecznych w Polsce [Legal and formal principles of social insurance in Poland], Związek Zawodowy Pracowników Instytucji Ubezpieczeń Społecznych, Warszawa 1937, p. 23;
• Danielski Jan, Pomoc lecznicza na wsi [Medical aid in rural areas], Praca i Opieka Społeczna, no. 4/1938, p. 434-437.
• Arnekker Edward, Ubezpieczenie chorobowe w różnych krajach Europy [Health insurance in various European countries], Przegląd Ubezpieczeń Społecznych, no. 2/1937,p. 89;
• Bujalski Jerzy, Uwagi o lecznictwie zakładowym w ubezpieczeniu na wypadek choroby [Comments about hospital treatment in the Sickness Insurance], Przegląd Ubezpieczeń Społecznych, no. 9/1936, p. 634.
• Szymanko Roman, Pomoc lecznicza na wsi [Medical assistance in rural areas], Przegląd Ubezpieczeń Społecznych, no. 6/1939, p. 332-335.
• Journal of Laws [Dz.U.] 1924, no. 67, item 650; Chylak Karol, Systemy ubezpieczeń na wypadek bezrobocia w Polsce międzywojennej [Systems of unemployment insurance in Poland in the years 1914-1939] [in:] Żarnowski Janusz [ed.], Państwo i społeczeństwo... [State and society...], p. 224-225.
• Journal of Laws [Dz.U.] 1929, no. 3, item 18; 1930, no. 82, item 646; 1932, no. 39, item 399;
• Grata Paweł, Rola parlamentu w kreowaniu polityki społecznej Drugiej Rzeczypospolitej [The role of the parliament in creating social policy of the Second Polish Republic], Przegląd Sejmowy, no. 4/2014, p. 131.
• Sprawozdanie Referatu Zawodowego Wydziału Bezpieczeństwa Ministra Spraw Wewnętrznych w stanie bezrobocia w Polsce [Report of the Occupational Office of the Security Department of the Minister of Domestic Affairs on unemployment] (dev.)
• Drozdowski Marian Marek, Najnowsze Dzieje Polski. Materiały i Studia z okresu 1914-1939, vol. 4/1961, p. 218-219;
• Landau Ludwik, Pański Jerzy, Strzelecki Edward, Bezrobocie wśród chłopów [Unemployment among peasants], Instytut Gospodarstwa Społecznego, Warszawa 1939, p. 247; Młodzież sięga po pracę [Youth starts working], Instytut Spraw Społecznych, Warszawa 1938, p. 110.
• Sprawozdanie z działalności Funduszu Pracy za okres od 1 kwietnia 1936 r. do 31 marca 1937 r. [Report of the activity of the Labor Fund for the period from April 1, 1936 until March 31, 1937], Fundusz Pracy, Warszawa 1937, p. 33;
• Fundusz Pracy w latach 1933 i 1934 [The Labor Fund in the years 1933 and 1934], FunduszPracy, Warszawa 1934, p. 49;
• Journal of Laws [Dz. U.] 1923, no. 92, item 726.
• AAN , MO S, sign. 242, p. 6;
• Journal of Laws [Dz. U.] 1925, no. 26, item 171; 1927, no. 92, item 823; 1928, no. 26, item 232; no. 29, item 267;
• Opieka nad macierzyństwem, dziećmi i młodzieżą w Rzeczypospolitej Polskiej [Caring for mothers, children and adolescents in Poland], Komitet Polski Międzynarodowego Kongresu Opieki nad Dzieckiem, Warszawa 1938, p. 13;
• for more on attempts to codify the problem of maternity see: Grata Paweł, Problemy macierzyństwa, dzieci i młodzieży w systemie opieki społecznej Drugiej Rzeczypospolitej [Issues of maternity, children and adolescents in the social care system in the Second Polish Republic] [in:] Kozak Szczepan, Opaliński Dariusz, Polaczek Janusz, Wieczorek Szymon, Zawitkowska Wioletta [eds.], Człowiek - społeczeństwo - źródło. Studia dedykowane Profesor Jadwidze Hoff [People - society - origin. Studies dedicated to Professor Jadwiga Hoff], Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Rzeszów 2014, p. 396-398.
• AAN , Protocols of the Council of Ministers sessions 1918-1937, vol. 25, p. 708-710;
• Journal of Laws [Dz. U.] 1924, no. 73, item 716.
• Nakoniecznikow Klukowski Bolesław, Przegląd najbardziej aktualnych zagadnień z zakresu polityki opiekuńczej [The review of the most current problems in social care], Praca i Opieka Społeczna, No 1/1938, p. 20.