Operacje pokojowe NATO

• Autorzy: Tadeusz Olejarz

Warianty tytułu

NATO Peacekeeping Operations

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Zachodząca na przełomie lat osiemdziesiątych i dziewięćdziesiątych minionego stulecia transformacja systemu społeczno-politycznego wywarła konieczność przedefiniowania przeznaczenia NATO, ze względu na potrzebę szybkiej reakcji na zagrożenia bezpieczeństwa oraz trudności w rozwiązywaniu sytuacji konfliktowych za pomocą środków dyplomatycznych i politycznych. Świat na przełomie wieków nie okazał się wolny od kryzysów i wojen. W pierwszej części artykułu przedstawiono kształtowanie się teorii, a następnie praktyki działań pokojowych realizowanych w formie misji pokojowych, czyli realizację celów określonych w akcie prawnym o charakterze międzynarodowym, jakim jest uchwalona przez społeczność międzynarodową Karta Narodów Zjednoczonych. Praktyka stosowania postanowień Karty w rozwiązywaniu sytuacji kryzysowych czy konfliktów zbrojnych z udziałem kontyngentów wojskowych doprowadziła do ukształtowania się działań zwanych misjami lub operacjami pokojowymi. W opracowaniu omówiono przyjęcie przez Sojusz obowiązków wykraczających poza ramy konstytuującego organizację traktatu waszyngtońskiego. W efekcie rozszerzenia zadań oraz zgody Sojuszu na prowadzenie misji poza terytorium państw członkowskich NATO zdecydowanie wykroczyło poza typową działalność organizacji zbiorowej samoobrony i zaczęło przyjmować rolę organizacji bezpieczeństwa zbiorowego. Dotychczasowe uczestnictwo Wojska Polskiego w programie Partnerstwo dla Pokoju (PdP), członkostwo w NATO oraz wypełnianie zobowiązań sojuszniczych głównie w walce z rozprzestrzeniającym się światowym terroryzmem spowodowały użycie wydzielonych z SZ RP związków taktycznych, oddziałów czy pododdziałów - podstawę prawną użycia jednostek WP poza granicami kraju opisano w kolejnej części artykułu. (abstrakt oryginalny)

EN

Occurring in the late eighties and early nineties of the last century transformation of the socio-political system had to redefine NATO's purpose, taking into account the need for a rapid response to security threats and difficulties in resolving such conflicts through diplomatic and political means. The first part of the paper shows the development of the theory, and then the practice of peacekeeping operations carried out in the form of peacekeeping missions, or to achieve the objectives set out in the act with an international character, which is adopted by the international community of the UN Charter. Practical application of the provisions of the Charter dealing with crises or even armed conflict involving military contingents led to the formation of the actions called missions or peacekeeping operations. This paper discusses the adoption by the Alliance responsibilities that go beyond the organization constitutes the Washington Treaty. As a result of the extension of tasks and the consent of the Alliance to conduct missions outside NATO territory of the Member States have gone far beyond the usual activities of the organization of collective self-defense, starting to accept the role of collective security organizations. Participation of the Polish Army (PA) in the PfP, the current membership in NATO and the fulfillment of allied commitments mainly in the fight against global terrorism led to the use of the PA dedicated tactical, branches or subdivisions - the legal basis for the use of PA abroad has been described in the next section of the article. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Karta Narodów Zjednoczonych; Partnerstwo dla Pokoju; Bezpieczeństwo międzynarodowe; Polityka bezpieczeństwa; Misje pokojowe

EN

Charter of the United Nations; Partnership for Peace (PfP); International security; Security policy; Peace missions

• Czasopismo: Modern Management Review
• Rocznik: 2015
• Tom: 20 (XX)
• Numer: nr 22 (3)
• Strony: 159--170

Twórcy

autor

Tadeusz Olejarz

• Politechnika Rzeszowska im. Ignacego Łukasiewicza

Bibliografia

• [1] Allied Joint Operations Doctrine, AJP-01(A), MAS, Brussels 1998.
• [2] Balcerowicz B., Rola Polski w NATO, Warszawa 1999.
• [3] Baran M., Zabezpieczenie logistyczne Polskiego Kontyngentu Wojskowego w misji pokojowej (na przykładzie KFOR), praca studyjna - maszynopis, AON, Warszawa 2003.
• [4] Bąk T., Misje stabilizacyjne i operacje pokojowe metodą rozwiązywania konfliktów militarnych, "Zeszyty Naukowe WSOWL" 163/1 (2012).
• [5] Bąk T., Udział i sojusznicze współdziałanie żołnierzy WP w operacji pokojowej NATO w Kosowie,AON, Warszawa 2002.
• [6] Ciechański J., Wyciechowska I., Teoria pokoju a Organizacja Narodów Zjednoczonych, Sprawy Międzynarodowe, "Akademia Dyplomatyczna" 1990/6.
• [7] Czupryński A., Współczesna sztuka operacyjna, AON, Warszawa 2009.
• [8] Doktryna Taktyczna Sił Lądowych ATP-35 (B), tłum. A. Szydłowski, Warszawa 1997.
• [9] Gągor F., Paszkowski K., Międzynarodowe operacje pokojowe w doktrynie obronnej RP, Warszawa 1998.
• [10] http://www.nato.int/docu/other/pl/treaty-pl.htm.
• [11] http://www.unic.un.org.pl/misje_pokojowe/globalne_bezpieczenstwo.php

Identyfikatory

DOI

10.7862/rz.2015.mmr.42