Powiązania funkcjonalno-przestrzenne w świetle dojazdów do pracy

• Autorzy: Dariusz Ilnicki , Piotr Michalski

Warianty tytułu

Functional and Spatial Connections of Commuting

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Badania wielkości i kierunków dojazdów do pracy po II wojnie światowej były możliwe do 1988 r. Kolejne dane umożliwiające badanie powiązań funkcjonalno-przestrzennych pojawiły się dopiero po blisko 20 latach. W chwili obecnej Główny Urząd Statystyczny udostępnia wyniki przeprowadzone w 2006 i 2011 r. badań dojazdów do pracy. Dane te obejmują dojazdy do pracy jedynie dla strumieni przemieszczeń powyżej 9 osób. Tym samym nie pozwalają określić pełnych powiązań funkcjonalno-przestrzennych. Różna metodologia szacowania wielkości dojazdów do pracy nie pozwala na stwierdzenie, jaka jest główna przyczyna "wzrostu" ruchliwości przestrzennej między miejscem zamieszkania a miejscem pracy. Głównym celem pracy jest odniesienie się do wartości poznawczej i aplikacyjnej dostępnych danych o wielkości dojazdów do pracy. Równocześnie poprzez analizy wybranych aspektów dojazdów do pracy wskazano na te, które mogą mieć największą wartość poznawczą i aplikacyjną. Krytyczna analiza źródeł nie dyskwalifikuje prowadzenia badań na ich podstawie. Jednak konieczne jest ponowne włączenie problematyki dojazdów do pracy do Narodowego Spisu Powszechnego. Badania muszą objąć wszystkich dorosłych obywateli, a nie być jedynie badaniem reprezentatywnym, którego wyników nie należy odnosić do innych tego typu badań(abstrakt oryginalny)

EN

Research into the number and directions of commutes after the Second World War was possible only until 1988. Subsequent data enabling the analysis of its functional and spatial connections became available no sooner than 20 years afterwards. At present, the Central Statistical Office of Poland (Polish: Główny Urząd Statystyczny) gives an insight into the aforementioned issue based on the research conducted in 2006 and 2011. Available data, however, presents only the commuting streams exceeding the number of 9 persons. Therefore, the question of the full picture of functional and spatial relations of commuting remains unanswered. Divergent methodology applied in estimating the quantity of commutes excludes stating the prevailing reason behind 'the increase' in the spatial movement between the places of residence and employment. The predominant aim of this study is to reflect on the value and applicable use of the available data regarding commutes. The analyses of the selected aspects of the problem discussed enabled the authors to place emphasis on the factors that may carry the highest educational and applicable value. The critical approach to resources does not make it impossible to carry out research applying them. Nevertheless, it is necessary to retake the question of commuting by making it a part of the Polish census. In the author's viewpoint, it is not enough for such research to be representative, as it cannot be fully comparable, it should rather be undertaken with reference to every adult citizen of the country (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Dojazdy do pracy; Miasto; Metropolizacja; Urbanizacja

EN

Commuting; City; Metropolisation; Urbanisation

• Czasopismo: Studia Miejskie
• Rocznik: 2015
• Numer: nr 18
• Strony: 55--70

Twórcy

autor

Dariusz Ilnicki

• Uniwersytet Wrocławski

autor

Piotr Michalski

• Uniwersytet Wrocławski

Bibliografia

• Bałach-Frankiewicz J., 2014, Struktura funkcjonalno-przestrzenna lokalnego zespołu osadniczo-produkcyjnego Jelcza-Laskowic, maszynopis pracy doktorskiej napisanej w Zakładzie Zagospodarowania Przestrzennego, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Wydział Nauk o Ziemi i Kształtowania Środowiska, Uniwersytet Wrocławski (promotor prof. dr hab. Stanisław Ciok).
• Borowiec M., 2000, Terytorialne pochodzenie studentów Wydziału Geograficzno-Biologicznego Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Krakowie, [w:] Działalność człowieka i jego środowisko. Księga ku czci Profesor Marianny Kozaneckiej w 70. rocznicę urodzin, red. Z. Zioło, Wyd. Naukowe Akademii Pedagogicznej, Kraków.
• Borowiec M., 2003, Funkcjonowanie układu bipolarnego Kraków-Rzeszów w zakresie kształcenia studentów, [w:] Bipolarny rozwój aglomeracji - kierunki rozwoju układów bipolarnych, red. Z. Zioło, PWN, Warszawa.
• Borowiec M., 2006, Pochodzenie terytorialne studentów Akademii Pedagogicznej w Krakowie, [w:] Idee i praktyczny uniwersalizm geografii. Geografia społeczno-ekonomiczna. Dydaktyka, red. T. Komornicki, Z. Podgorski, PWN, Warszawa.
• Czerwiński S., 2010, Węzeł Bielański jako centrum usługowo-logistyczno-prodykcyjne Wrocławia, maszynopis pracy magisterskiej, Uniwersytet Wrocławski, Instytut Geografii i Rozwoju Regionalnego, Zakład Zagospodarowania Przestrzennego.
• Czerwiński S., Kurowska A., Naborczyk K., 2010, Struktura funkcjonalno-przestrzenna "Węzła Bielańskiego", "Przegląd Geograficzny", t. 82, z. 3.
• Czyż T., 2002, Rozwój kadry naukowo-dydaktycznej geografów i powiązania ośrodków akademickich w procesie jej kształcenia w Polsce w latach 1990-2000, "Przegląd Geograficzny", t. 74, z. 1.
• Dojazdy do pracy w Polsce. Terytorialna identyfikacja przepływów ludności związanych z zatrudnieniem, 2010, GUS, Poznań.
• Dojazdy do pracy. Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011, 2014, GUS, Warszawa.
• Dzieciuchowicz J., 2012, Nowa geografia handlu, [w:] Zróżnicowanie przestrzeni społeczno-ekonomicznej - wybrane problemy, "Acta Universitatis Lodziensis, Folia Geographica Socio-Oeconomica", 12.
• Gontarski Z., 1980, Obszary metropolitalne w Polsce, PWN, Warszawa.
• Guzik R., 2003, Przestrzenna dostępność szkolnictwa ponadpodstawowego, Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet Jagielloński, Krakow.
• Hołowiecka B., 2004, Oddziaływanie społeczno-gospodarcze miasta, Wyd. Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, Toruń.
• http://stat.gov.pl/spisy-powszechne/nsp-2011/nsp-2011-wyniki/dojazdy-do-pracy-w-polsce-wyniki- -nsp-2011,9,1.html (21.07.2014).
• http://stat.gov.pl/statystyka-regionalna/badania-regionalne/przeplywy-ludnosci-zwiazane-z-zatrudnieniem- -w-polsce-w-2006-r-3060/ (21.07.2014).
• Ilnicki D., 2007, Usługa bankomatowa w przestrzeni miasta Wrocławia (próba podejścia do delimitacji obszarów oddziaływania), [w:] Percepcja współczesnej przestrzeni miejskiej, red. M. Madurowicz, Wyd. Wydziału Geografii i Studiow Regionalnych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Ilnicki D., 2008, Przestrzenne aspekty funkcjonowania wyższych uczelni w Polsce, [w:] Rola wyższych uczelni w rozwoju społeczno-gospodarczym i przestrzennym miast, red. T. Markowski, D. Drzazga, PWN, Warszawa.
• Ilnicki D., Janc K., 2008, Węzłowość i przestrzeń przepływów Internetu. Ujęcie globalne i lokalne, "Geopolis - Elektroniczne Czasopismo Geograficzne", z. 1.
• Ilnicki D., Janc K., 2009, Topology, nodality and space of internet flows, "Acta Universitatis Palackianae Olomucensis - Geographica", Vol. 40, No. 2.
• Janc K., 2014a, Geography of hyperlinks - Spatial dimensions of local government websites, "European Planning Studies".
• Janc K., 2014b, Związki pomiędzy światem on-line i off-line na przykładzie widoczności oraz powiązań pomiędzy miastami w cyberprzestrzeni, "Studia Regionalne i Lokalne", 3(57).
• Stachowski J., 1993, Dojazdy do pracy w charakterystyce miejskich rynków pracy w regionie dolnej Wisły, [w:] Krajowy, regionalne i lokalne rynki pracy w Polsce, red. J.J. Parysek, PWN, Warszawa.
• Śleszyński P., 2012, Kierunki dojazdów do pracy, "Wiadomości Statystyczne", t. 57, z. 11.
• Śleszyński P., 2013, Warszawa jako ośrodek dojazdów pracowniczych, "Studia Regionalne i Lokalne", nr 1(51).
• Ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (DzU z 1995 r., Nr 88, poz. 439).
• Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o ochronie danych osobowych (DzU z 1997 r., Nr 133, poz. 883).
• Werwicki A., 1994, Potencjały naukowe w Polsce w 1990 roku i ich rozmieszczenie, "Zeszyty IGiPZ PAN", nr 21.
• Wilk W., 2013, Koncepcja sieci a geografia zorganizowanego handlu detalicznego w Polsce, Wyd. Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
• Wiśniewski R., 2012, Codzienne dojazdy do pracy - metodyczne aspekty badania wielkości i struktury dojazdów na przykładzie Białegostoku, "Studia Regionalne i Lokalne", nr 3 (49.
• Wiśniewski R., 2013, Społeczno-demograficzne uwarunkowania dojazdów do pracy do Białegostoku, Instytut
• Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania PAN im. Stanisława Leszczyckiego, Warszawa.
• Zborowski A., 2005, Przemiany struktury społeczno-przestrzennej regionu miejskiego w okresie realnego socjalizmu i transformacji ustrojowej (na przykładzie Krakowa), Instytut Geografii i Gospodarki Przestrzennej Uniwersytetu Jagiellońskiego, Krakow.