Paradoksy w zarządzaniu organizacją. Wejście "do" czy wyjście "z" labiryntu?

• Autorzy: Krzysztof Leja

Warianty tytułu

Paradoxes in modern Organization - the Way to or from the Maze

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

O paradoksie mówimy, gdy istnieje utrzymujące się w czasie napięcie między elementami (biegunami) wzajemnie związanymi, z których każdy jest logicznie uzasadniony, lecz są wewnętrznie sprzeczne. Reakcja na sprzeczności dotyczy obu biegunów. Wyraźnie odróżnia się: dylemat (A lub B), paradoks (A i B) i dialektykę (A i B to C), która w sytuacji, gdy relacje między tezą i antytezą utrzymują się w czasie, staje się paradoksem. Ilustracją paradoksu jest symbol Yin Yang, pokazujący siły przeciwne i jednocześnie uzupełniające się (rysunek 1) [Smith, Lewis 2011, s. 387]. Wewnętrzne granice symbolu (rysunek 1) ozna-czają różnice pomiędzy opozycjami, zewnętrzne granice pokazują zdolność do synergii opozycji, aby skonstruować całość. Pierwiastek jednej opozycji znaj-duje się w drugiej (np. białe koło w czarnym polu).(fragment tekstu)

EN

The author of the paper presents distinguished characteristics of modern organization, concluded that strategic paradoxes are inherent elements of any organization. Based on M. Lewis research, the framework that clarifies the nature of paradoxical tensions (system contradictions), reinforcing cycles (splitting, projection, repression, regression, reactive formation, ambivalence) and their managements (acceptance, confronta-tion and transcedence) have been developed. Author proposes the use of paradoxes as a source of information and knowledge when looking for unconventional methods of management organization under the unpre-dictable and uncertain environment. Exemplify the modern university, both sources of paradoxes and adverse effects of searching the ways to solve them have been indentified, and the possibility of using paradoxes of stra-tegic management at the level of university development strategy, its con-tent and strategic context have been proposed.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Paradoks; Strategia zarządzania

EN

Paradox; Management strategy

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2013
• Numer: t. 14, z. 13, cz. 1 Zarządzanie organizacjami sieciowymi
• Strony: 53--64

Twórcy

autor

Krzysztof Leja

• Politechnika Gdańska

Bibliografia

• Ackoff R.L., Magidson J., Addison H.J. (2007), Projektowanie ideału, Wy-dawnictwo Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania im. L. Koźmińskiego, Warszawa.
• Andriopoulos C. (2003), Six paradoxes in managing creativity: An embrac-ing act, "Long Range Planning", Vol. 36, No. 4.
• Bolesta-Kukułka K. (2003), Decyzje menedżerskie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Bratnicki M. (2001), Dylematy i pułapki współczesnego zarządzania, Wy-dawnictwo GNOME, Katowice.
• Clark B.R. (1998), Creating Entrepreneurial Universities: Organizational Pathways of Transformation, Pergamon, For IAU Press, Oxford.
• Cohen M.D., March J.G., Olsen J.P. (1972), A garbage can model of organiza-tional choice, "Administrative Science Quarterly", Vol. 17, No. 1 (March).
• Cohen H.B. (1998), The performance paradox, "Academy of Management Executive", Vol. 12, No. 3.
• Czakon W. (2007), Dynamika więzi międzyorganizacyjnych, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice.
• Czakon W. (2012), Sieci w zarządzaniu strategicznym, Oficyna Wolters Kluwer, Warszawa.
• De Wit B., Meyer R. (2007), Synteza strategii, Polskie Wydawnictwo Ekono-miczne, Warszawa.
• Edvinsson L., Malone S. (2001), Kapitał intelektualny, Wydawnictwo Nauko-we PWN, Warszawa.
• Gołuchowski J., Frączkiewicz-Wronka A. (red.) (2011), Technologie wiedzy w zarządzaniu publicznym, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej, Katowice.
• Greiner L.E. (1972), Evolution and resolution as organizations grow, "Har-vard Business Review", July-August.
• Hamel G., Prahalad C.K. (1999), Przewaga konkurencyjna jutra, Business Press, Warszawa.
• Hamel G., Breen B. (2008), Zarządzanie jutra, Harvard Business School Press, Red Horse, Lublin.
• Handy Ch. (1996), Wiek paradoksu, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa.
• Hock D. (2008), One From Many: VISA and the Rise of Chaordic Organiza-tion, Berrett-Koehler Publishers. http://www.bkconnection.com/static/One_From_Many_EXCERPT.pdf [9.02.2013].
• Jarillo J.C. (1998), On strategic networks, "Strategic Management Journal", Vol. 9, Iss.1.
• Jędralska K. (red.) (2010), Zarządzanie niepewnością, Wydawnictwo Akade-mii Ekonomicznej, Katowice.
• Koźmiński A.K. (2004), Zarządzanie w warunkach niepewności, Wydawnic-two Naukowe PWN, Warszawa.
• Kożuch B. (2004), Zarządzanie publiczne, Wydawnictwo Placet, Warszawa.
• Krupski R., Niemczyk J., Stańczyk-Hugiet E. (2009), Koncepcje strategii or-ganizacji, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Krupski R. (2010), Krawędź chaosu jak stan organizacji, [w:] Rokita J. (red.), Problemy zarządzania organizacjami w warunkach nieprzewidywalności zmian, Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa, Katowice.
• Krupski R. (2012), Nadzieje i rozczarowania współczesnego planowania strategicznego, [w:] Rokita J. (red.), Nauki o zarządzaniu wobec nieprzewi-dywalności i złożoności zmian, cz. 2, Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa, Katowice.
• Kwiatkowski S. (2000), Przedsiębiorczość intelektualna, Wydawnictwo Na-ukowe PWN, Warszawa.
• Leja K. (2011), Koncepcje zarządzania współczesnym uniwersytetem, Wy-dawnictwo Politechniki Gdańskiej, Gdańsk.
• Lewis M. (2000), Exploring paradox: toward a more comprehensive guide, "Academy of Management Review", Vol. 25, No. 4.
• Łasński G. (2007), Rozwiązywanie problemów w organizacji. moderacja w praktyce, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Mintzberg H. (1985), Of strategies: deliberate and emergent, "Strategic Man-agement Journal" Vol. 6, No. 3.
• Mintzberg H. (2012), Zarządzanie, Oficyna Wolters Kluwer Business, Warszawa.
• Morgan G. (2001), Wyobraźnia organizacyjna, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Morgan G. (2005), Obrazy organizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• Nogalski B. (2009), Paradoks strategii jako propozycja operacjonalizacji paradygmatu rozwoju przedsiębiorstwa w warunkach niepewności i zmian, [w:] Rokita J. (red.), Zarządzanie w warunkach nieprzewidywalności zmian, Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa, Katowice.
• Nonaka I., Toyama R. (2002), A firm as a dialectical being: towards a dy-namic theory of a firm, "Industrial and Corporate Change", Vol. 11, No. 5.
• Normann R. (2012), Przeformułowanie w biznesie, Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, Gdańsk.
• Perechuda K. (2005), Zarządzanie wiedzą w przedsiębiorstwie, Wydawnic-two Naukowe PWN, Warszawa.
• Poole M., van de Ven A. (1989), Using paradox to build management and organizational theories, "Academy of Management Review", Vol. 15, No. 4.
• Porter M., Kramer M. (2007), Strategia a społeczeństwo: społeczna odpo-wiedzialność biznesu - pożyteczna moda czy nowy element strategii konku-rencyjnej, "Harvard Business Review Polska", czerwiec.
• Prahalad C.K., Hamel G. (1990), The core competences, "Harvard Business Review", Vol. 68, No. 3.
• Prahalad C.K., Krishnan M.S. (2010), Nowa era innowacji, Wydawnictwa Profesjonalne PWN, Warszawa.
• Raynor M. (2008), Paradoks strategii, Wydawnictwo Studio Emka, Warszawa.
• Rokita J. (2007), Problemy zarządzania w warunkach nowej ekonomii, [w:] Rokita J., Grudzewski W. (red.), Zarządzanie strategiczne w warunkach nowej gospodarki, Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa, Katowice.
• Senge P. (2003), Piąta dyscyplina, Oficyna Ekonomiczna, Kraków.
• Smith W.K., Lewis M.W. (2011), Toward a theory of paradox. A dynamic equilibrium model of organizing, "Academy of Management Review", Vol. 36, No. 2.
• Stachowicz J. (2008), Presja innowacji w zarządzanie: w kierunku nowego paradygmatu organizacyjnego zarządzanie, [w:] Rokita J. (red.), Ku nowym paradygmatom nauk o zarządzaniu, Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa, Katowice.
• Strużyna J. (2010), Problemy z wykorzystaniem idei opozycji w badaniach nad wzorami organizacji, [w:] Rokita J. (red.), Problemy zarządzania orga-nizacjami w warunkach nieprzewidywalności zmian, Górnośląska Wyższa Szkoła Handlowa, Katowice.
• Tetenbaum T.J. (1998), Shifting paradigms: From Newton to Chaos, "Organ-izational Dynamics", Vol. 26, No. 4.
• O'Reilly III Ch., Tushman M. (2004), The ambidextrous organization, "Har-vard Business Review", April.
• Wawrzyniak B. (1999), Odnawianie przedsiębiorstwa. Na spotkanie XXI wieku, Poltext, Warszawa.
• Weick K.E. (1976), Educational organizations as loosely coupled systems, "Administrative Science Quarterly", Vol. 21, Iss. 1.
• Wissema J.G. (2009), Uniwersytet trzeciej generacji. Uczelnia XXI wieku, Wydawnictwo ZANTE, Zębice.