Organizacja terytorialna - ewolucja pojęcia

• Autorzy: Aleksander Noworól

Warianty tytułu

Territorial Organization - Evolution of the Concept

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Celem niniejszej wypowiedzi jest przedstawienie zmian w sposobie rozumienia terminu "organizacja terytorialna", wprowadzonego we wcześniejszych tekstach dotyczących konceptualizacji zarządzania jednostkami terytorialnymi. Na tle teoretycznych ujęć takich pojęć jak: "organizacja" i "instytucja" autor przedstawia teoretyczną analizę wpływu tzw. "nowej polityki regionalnej" na istotę rozumienia jednostek strukturalnych, w których ramach organizowane są procesy rozwoju i funkcjonowania terytoriów. Artykuł podkreśla konieczność uwzględniania - w ramach istniejących matryc instytucjonalnych - nowego sposobu definiowania pojęcia organizacji terytorialnej i jej atrybutów. Koncepcja organizacji terytorialnej odwołuje się do pojęć i teoretycznych założeń sformułowanych na gruncie ekonomii instytucjonalnej oraz nauk o zarządzaniu. Podobnie jak we wcześniejszych ujęciach zarządzanie organizacjami terytorialnymi traktowane jest jako gałąź zarządzania publicznego. Sytuuje się pomiędzy szeroko rozumianym zarządzaniem publicznym, a węższym - odnoszącym się do funkcjonowania urzędów i ich jednostek organizacyjnych - pojęciem zarządzania w administracji publicznej.(fragment tekstu)

EN

The paper presents the changing concept of the territorial organization, firstly understood as an organizational depiction of the territorial unit. New depiction of the territorial organization is an attempt of the conceptualization of managerial structures emerging in order to organize of current socio-economic and spatial processes. The concept of the territorial organization is enrooted in bottom-up mechanisms of the stimulation of territorial potentials as well as in the historically stationary institutions. Another key element is the developing significance of participative approaches to the territorial management. Thus, the idea presented in this paper is referred to institutional economy and managerial sciences. The concept of the territorial organization discloses causative mechanisms, being a real contemporary challenges for theoreticians and actors of public management.(original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Gospodarka terytorialna; Polityka samorządu terytorialnego; Polityka regionalna; Zarządzanie publiczne

EN

Territorial economy; Local government policy; Regional policy; Public governance

• Czasopismo: Przedsiębiorczość i Zarządzanie
• Rocznik: 2013
• Numer: t. 14, z. 13, cz. 3 Zarządzanie organizacjami publicznymi
• Strony: 53--65

Twórcy

autor

Aleksander Noworól

• Uniwersytet Jagielloński w Krakowie

Bibliografia

• Bertalanffy von L. (1984), Ogólna teoria systemów. Podstawy, rozwój zastosowania, PWN, Warszawa.
• Chojnicki Z., Czyż T. (2004), Główne aspekty regionalnego rozwoju społeczno-gospodarczego, [w:] J. Parysek (red.), Rozwój regionalny i lokalny w Polsce w latach 1989-2002, Instytut Geografii Społeczno-Ekonomicznej i Gospodarki Przestrzennej, Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydawnictwo Naukowe, Poznań, s. 13-24.
• Gorzelak G. (2011), Doctrines of regional policies - their virtues and limitations, Konferencja: Territorial Dimension of Development Policies, Ostróda, 18-19.07.2011, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa, ss. 19-24.
• Hodgson G. (2006), What are Institutions?, "Journal of Economic Issues" (1/2006), ss. 1-25.
• Kosiedowski W. (2001), Teoretyczne problemy rozwoju regionalnego, [w:] Kosiedowski W. (red.), Zarządzanie rozwojem regionalnym i lokalnym. Problemy teorii i praktyki, TNOiK, Toruń.
• Kożuch B. (2007), Nauka o organizacji, CeDeWu, Warszawa.
• Morgan G. (2002), Obrazy organizacji, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
• North D. (1990), Institutions, Institutional Change and Economic Performance, Cambridge University Press, New York.
• Noworól A. (2005), Model zarządzania terytorialnego, [w:] B. Kożuch, T. Markowski (red.), Z teorii i praktyki zarządzania publicznego, Fundacja Współczesne Zarządzanie, Białystok.
• Noworól A. (2007), Planowanie rozwoju terytorialnego w skali regionalnej i lokalnej, Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków.
• Noworól A. (2009), Zarządzanie organizacjami terytorialnymi - pojęcie i istota, "Zarządzanie Publiczne. Zeszyty Naukowe Instytutu Spraw Publicznych UJ", (4(8)/2009), ss. 25-37.
• Noworól A. (2013a), Ku nowemu paradygmatowi planowania terytorialnego, CeDeWu, Warszawa.
• Noworól A., Dąbrowska (Noworól) K., Sobolewski A. (2003), Podstawy zarządzania w administracji publicznej, WSAP w Szczecinie, Szczecin.
• Pollitt C. i Bouchaert G. (2011), Public Management Reform (third edition), Oxford University Press, Oxford.
• Stoner J., Freeman R., Gilbert D. (2001), Kierowanie, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, Warszawa.
• Szlachta J. (2009), Doktryna OECD w sferze polityki rozwoju regionalnego, [w:] A. Kukliński, K. Pawłowski, J. Woźniak (red.), Polska wobec wyzwań cywilizacji XXI wieku Urząd Marszałkowski Województwa Małopolskiego, Kraków, ss. 141-150.
• Tönnies F. (2002), Community and Society, David&Charles, Dover.
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. 1998 Nr 91 poz. 578 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz.U. 2001 nr 142 poz. 1591 z późn. zm.).
• Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz.U. 2001.142.1590 z późn. zm.).
• Barca F. (2009), Program dla zreformowanej polityki spójności. Podejście ukierunkowane terytorialnie w osiąganiu celów i oczekiwań Unii Europejskiej, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, <http://www.mrr.gov.pl/rozwoj_regionalny/Polityka_spojnosci/Polityka_spojnosci_po_2013/Raporty/Documents/raport_barca_pl.pdf> 30.07.2013.
• Kirdina S. (2003), Institutional Matrices and Institutional Changes, The 5th International Symposium on Evolutionary Economics, Pushchino, Moscow region, Russia, 25-27 September 2003 (s. 182-195), <http://www.kirdina.ru/eng/doc/Institutional_Matrices_and_Institutional_Changes%20_Economic_Transformation_and_Evolutionary_Theory_of.%20Schumpeter.pdf> 30.07.2013.
• Kirdina S., Sandstrom G. (2010), Institutional Matrices Theory as a Framework for both Western and Non-Western People to Understand the Global Village, NonWestern Challenges to Western Social Theory, (RC16) World Congress of Sociology International Sociological Association July 11-17, 2010, Gothenburg, Sweden, s. 1-12, http://www.kirdina.ru/eng/doc/Kirdina_Sandstrom_%20Gothenburg_July_2010_Final.pdf> 30.07.2013.
• Noworól A. (2013b), The Role of Hybrid Partnerships in the Management of Development, The 21st NISPAcee Annual Conference, Regionalisation and Inter-regional Cooperation, Belgrad, 16-18.05.2013 r., NISPAcee, Faculty ofOrganizational Sciences, University of Belgrade, Belgrad, Serbia, http://www.nispa.org/files/conferences/2013/papers/201304101749590.Nowor%C3%B3lpaper_20130405.pdf 30.07.2013.
• Stankiewicz W. (2012), Ekonomika instytucjonalna, <http://pwsbia.edu.pl/pdf_files/Waclaw_Stankiewicz_Ekonomika_Instytucjonalna_III.pdf> 30.07.2013.