Finansyzacja przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce

• Autorzy: Piotr Szczepankowski

Warianty tytułu

Financialisation of Industrial Companies in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Finansyzacja przedsiębiorstw, rozumiana jako wzrost roli aktywności stricte finansowej podmiotów sfery realnej, wywoływana presją rynków finansowych i inwestorów oczekujących osiągnięcia w krótkim okresie wzrostu wartości zaangażowanych kapitałów, przebiega dwoma kanałami. Pierwszym z nich są zmiany w strukturze aktywów przedsiębiorstw, drugim zaś zmiana strumieni generowanych dochodów. Polityka inwestycyjna przedsiębiorstw staje się bardziej ukierunkowywana na wzrost udziału aktywów finansowych w aktywach ogółem, i w konsekwencji, na zwiększenie udziału dochodów finansowych w dochodach całkowitych. Oczekiwania inwestorów wyższych stóp zwrotu i wartości wypłat z zysków ograniczają z kolei zasoby kapitału wewnętrznego i zwiększają stopień uzależnienia przyszłego rozwoju jednostek gospodarczych od instytucji i rynków finansowych. Celem artykułu jest ocena symptomów i stopnia finansyzacji sektora przedsiębiorstw przemysłowych w Polsce oraz analiza wpływu tego zjawiska na efektywność ich działania. Badanie zostało oparte na publikowanych przez GUS bilansowych wynikach finansowych podmiotów gospodarczych z ostatniej dekady (lata 2004-2013). Zostało przeprowadzone zarówno w ujęciu całościowym, jak i według form prawnych oraz wielkości przedsiębiorstw. Wyniki mogą być wykorzystywane do porównań z rezultatami podobnych analiz przeprowadzonych w wybranych gospodarkach krajów rozwiniętych i rozwijających się. (abstrakt oryginalny)

EN

Financialisation of companies, understood as an increasing role of strictly financial activity of the real sector, implicated by the pressure of financial markets and investors waiting to achieve an increase in the value of equity in the short term, proceeds through two channels. The first one is a change in the structure of assets. Another one is a change of the income structure. The investment policy of enterprises becomes more focused on increasing the share of financial assets in total assets and, consequently, on increasing the share of financial income in total incomes. Investors' expectations of higher yields limit the internal capital resources and intensify the dependence of future business development on financial institutions and markets. The article aims at the assessment of the symptoms and degree of financialisation in the industrial sector in Poland, as well as at an analysis of impact of that phenomenon on company performance. The study was based on financial results of enterprises over the last decade (2004-2013) published by the Central Statistical Office of Poland. The study was divided into a general approach and a more specific approach - by legal forms and sizes of enterprises. The results can be used for comparisons with the similar empirical studies carried out in selected developed and developing countries. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Przedsiębiorstwo przemysłowe; Inwestycje; Aktywa finansowe

EN

Industrial enterprises; Investment; Financial assets

• Czasopismo: Kwartalnik Nauk o Przedsiębiorstwie
• Rocznik: 2016
• Numer: nr 1
• Strony: 31--47

Twórcy

autor

Piotr Szczepankowski

• Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania w Warszawie

Bibliografia

• Agliette M., Breton R. [2001], Financial Systems, Corporate Control and Capital Accumulation, "Economy and Society", Vol. 30, No. 4, p. 467-503.
• Alauddin M. [2014], Financialization of Global Economy and Overaccumulation of Chinese Economy, South Asian University, 7th May, http://ssrn.com/abstract=2444470, dostęp 10/01/2016.
• Alvarez I. [ 2015], Financialization, Non-financial Corporations and Income Inequality: the Case of France, "Socio-Economic Review", Vol. 13, No. 3, p. 449-475.
• Barczyk R., Lubiński M., Małecki W. [2014], Banki a cykle koniunkturalne, Warszawa, Oficyna Wydawnicza SGH, s. 306.
• Baud C., Durand C. [2012], Financialization, Globalization and the Making of Profits by Leading Retailers, "Socio-Economic Review", Vol. 10, p. 241-266.
• Błasiak W. [2010], Światowy kryzys gospodarczy a globalna akumulacja kapitału, "Contemporary Economics", Vol. 4, No. 2, p. 35-51.
• Chołaj H. [2003], Ekonomia polityczna globalizacji, Warszawa, Fundacja Innowacja, s. 270.
• Crotty J. [2005], The Neoliberal Paradox: The Impact of Destructive Product Market Competition and Modern Financial Markets on Nonfinancial Corporation Performance in the Neoliberal Era, in: Financialization and the World Economy, G.A. Epstein (ed.), Northampton, Edward Elgar Publishing.
• Davis L. [2013], Financialization and the Nonfinancial Corporation: an Investigation of Firm-Level Investment Behavior in the U.S., 1971-2011, University of Massachusetts, Amherst Working Paper, No. 2013-08.
• Dembinski P. [2012], Finansjalizacja. Klęska urodzaju w gospodarce, http://m.obserwatorfinansowy.pl/forma/debata/finansjalizacja-kleska-urodzaju-w-gospodarce, dostęp 10/02/2016.
• Dobbin F., Jung J. [2010], The Misapplication of Mr. Michael Jensen: How Agency Theory Brought Down the Economy and Why it Might Again, in: Markets on Trial, The Economic Sociology of the U.S.Financial Crisis: Part A Research in the Sociology of Organizations, "Emerald", Vol. 30B, p. 29-64.
• Dore R. [2002], Stock Market Capitalism and Its Diffusion, "New Political Economy", Vol. 7, No. 1, p. 115-121.
• Dore R. [2008], Stock Market Capitalism: Welfare Capitalism: Japan and Germany versus the Anglo-Saxons, 3rd ed., Oxford, Oxford University Press, p. 280.
• Dresler Z. [2014], Rentowność a rozwój przedsiębiorstw w Polsce, w: Finanse w rozwoju gospodarczym i społecznym, J. Czekaj, S. Owsiak (red.), Warszawa, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, s. 217-253.
• Dudycz T. [2013], Działalność inwestycyjna spółek debiutujących na Giełdzie Papierów Wartościowych w Warszawie, Wrocław, Oficyna Wydawnicza Politechniki Wrocławskiej, s. 207.
• Dumenil G., Levy D. [2004], Capital Resurgent: Roots of the Neoliberal Revolution, Cambridge, Harvard University Press, p. 190.
• Dumenil G., Levy D. [2005], The Real and Financial Components of Profitability (USA 1952-2000),"Review of Radical Political Economics", Vol. 36, No. 1, p. 82-110.
• Epstein G.A. [2005], Introduction: Financialization and the World Economy, in: Financialization and the World Economy, G.A. Epstein (ed.), Northampton, Edward Elgar Publishing, p. 3-16.
• Erturk I., Froud J., Johal S., Leaver A., Williams K. [2008], Financialization at Work: Key Texts andCommentary, London \& New York, Routledge, p. 211.
• Felipe J., Lavin E., Xiaoqim E.F. [2008], The Diverging Patterns of Profitability, Investment and Growth of China and India During 1980-2003, "World Development", Vol. 36, No. 5, p. 741-774.
• Fine B. [2008], From Financialisation to Neo-Liberalism: Engaging Neo-Liberalism, School of Oriental and African Studies, University of London, http://www4.fe.uc.pt/ciclo_int/doc_08_09/02_holly_book_con.pdf, dostęp 12/02/2016.
• Fligstein N., Shin T. [2007], Shareholder Value and the Transformation of the U.S. Economy, 1984-2000, "Sociological Forum", Vol. 22, No. 4, p. 399-424.
• French S., Leyshon A., Wainwright T. [2011], Financializing Space, Spacing Financialization, Progress in Human Geography, 28Th November, doi: 10.1177/0309132510396749.
• Harvey D. [2005], A Brief History of Neoliberalism, Oxford, Oxford University Press, p. 247.
• Krippner G. [2005], The Financialization of the American Economy, "Socio-Economic Review", Vol. 3, No. 2, p. 173-208.
• Lazonick W. [2010], Innovative Business Models and Varieties of Capitalism: Financialization of the U.S. Corporation, "Business History Review", Vol. 84, No. 2, p. 675-702.
• Lazonick W. [2013], The Financialization of the U.S. Corporation: What Has Been Lost, and How It Can Be Regained, "Seattle University Law Review", Vol. 36, p. 857-909.
• Lazonick W., O\'Sullivan M., [2000], Maximizing Shareholder Value: A New Ideology for Corporate Governance, "Economy and Society", Vol. 29, No. 1, p. 13-35.
• Lin K.H. [2013], The Rise of Finance and Firm Employment Dynamics, 1982-2005, "SSRN Electronic Journal", doi:10.2139/ssrn.2284507.
• Mączyńska E. [2013], Łamane obietnice jako syndrom nieładu instytucjonalnego, "Finanse, Rynki Finansowe. Ubezpieczenia", nr 62, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, nr 766, s. 2-16.
• Mesjasz L. [2006], Kryzysy finansowe we współczesnej gospodarce światowej, w: Międzynarodowestosunki gospodarcze u progu XXI wieku, S. Miklaszewski (red.), wyd. II, Warszawa, Difin, s. 108-109.
• Milberg W. [2009], Shifting Sources and Uses of Profits: Sustaining US Financialization with Global Value Chains, "Economy and Society", Vol. 37, No. 3, p. 420-451.
• Montenegro J.L., Gasca V.S. [2015], The Financialization of the Mexican Economy, 1993-2013 (An Estimate), XIV International Business and Economy Conference, Bangkok, Thailand, http://ssrn.com/abstract=2550151, dostęp 10\01\2016.
• Nolke A., Perry J. [2007], The Power of Transnational Private Governance: Financialization and the IASB, "Business and Politics", Vol. 9, No. 3.
• Onaran O. [2009], Wage Share, Globalization, and Crisis: The Case of Manufacturing Industry in Korea, Mexico and Turkey, "International Review of Applied Economics", Vol. 23, No. 2, p. 113-134.
• Orhangazi O. [2008], Financialisation and Capital Accumulation in the Non-Financial Corporate Sector: A Theoretical and Empirical Investigation on the US Economy: 1973-2003, "Cambridge Journal of Economics", Vol. 32, p. 863-886.
• Palpaceur F., Seignour A., Vercher C. [2011], Financialization, Globalization and the Management of Skilled Employees: Towards a Market-Based HRM Model in Large Corporations in France, "British Journal of Industrial Relations", Vol. 49, No. 3, p. 560-582.
• Ratajczak M. [2009], Kryzys finansowy a rozwój ekonomii jako nauki, w: Studia z bankowości centralnej i polityki pieniężnej, W. Przybylska-Kapuścińska (red.), Warszawa, Difin, s. 20.
• Sen S., DasGupta Z. [2015], Financialization and Corporate Investments: The Indian Case, Levy Economics Institute of Bard College, Working Paper No. 828, p. 1-15.
• Stockhammer E., 2004, Financialization and the Slowdown of Accumulation, "Cambridge Journal of Economics", Vol. 28, No. 5, p. 719-741.
• Tallalbasi I., Kaya F. [2013], Financialization of Turkey Industry Sector, "International Journal of Financial Research", Vol. 4, No. 3, p. 127-143.
• Toporowski J. [2008], Ekonomia i kultura finansyzacji, "Nowe Życie Gospodarcze", nr 8, s. 5-10.
• Żyżyński J. [2009], Neoliberalizm jako strukturalna przyczyna kryzysu a poszukiwanie dróg naprawy, "Ekonomista", nr 2, s. 163-189.