Rady Polityki Pieniężnej jako szczególny organ państwa (studium z prawa administracyjnego i nauki administracji)

• Autorzy: Ernest Knosala , Rafał Stasikowski

Warianty tytułu

Monetary Policy Council as a Particular Organ of the State

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

Rada Polityki Pieniężnej, jest zupełnie nowym organem w aparacie państwa, nieznanym na gruncie przepisów prawnych regulujących ustrój społeczno-polityczny i gospodarczy przed 1989 r. Obecnie pozycja prawna Rady określona została przepisami Konstytucji z dnia 2 kwietnia 1997 r.3 zawartymi w Rozdziale X "Finanse publiczne" oraz ustawą z dnia 29 sierpnia 1997 r. o Narodowym Banku Polskim (dalej uNBP)4. Regulacja konstytucyjna w odniesieniu do Rady Polityki Pieniężnej nie jest jednak zbyt obszerna. Określa jedynie podstawowe elementy konstrukcyjne tej instytucji prawnej. Ogranicza się do zakwalifikowania Rady jako organu Narodowego Banku Polskiego (art. 227 ust. 2 Konstytucji), określenia składu Rady, długości kadencji jej członków, podmiotów powołujących Radę (art. 227 ust. 5 Konstytucji), zakresu działania i zadań (art. 227 ust. 6 Konstytucji) oraz delegacji do uregulowania w drodze ustawy zwykłej organizacji i zasad działania Narodowego Banku Polskiego oraz szczegółowych zasad powoływania i odwoływania jego organów (art. 227 ust. 7 Konstytucji). Wykonanie tej delegacji nastąpiło w uNBP. W myśl przepisów Konstytucji oraz uNBP Rada jest bez wątpienia organem Narodowego Banku Polskiego5. Zestawienie powołanych przepisów daje podstawę do postawienia pytania, czy Rada jest jedynie organem wewnętrznym specjalnego podmiotu prawa publicznego, jakim jest NBP6, czy też jest ponadto "samoistnym" organem państwa. Celem opracowania będzie przeto próba rozstrzygnięcia ustrojowego statusu tego organu. Wymaga to analizy składu Rady i trybu jej powoływania, zakresu zadań oraz prawnych form ich realizacji. (fragment tekstu)

EN

The subject of the elaboration are problems of the system connected with activity in the Polish legal order of the Monetary Policy Council (RPP), existence of which and activity are recognised by the Authors as an essential element of a democratic legal state. Exposing expertise of its members, tenure of office, independence and a particular status of the Council Chairman and its members as well as relations with other segments of power in the state, especially with the Narodowy Bank Polski and forms of its operation persuade that RPP has a particular character in creating the system of the Polish state. Activities of this organ have an essential influence on economy, which in turn leads quite often to conflicts with the Cabinet. The Authors negatively perceive efforts to change of the system form of RPP striking its independence of activity. (original abstract)

Słowa kluczowe

PL

Organy administracji

EN

Administrative bodies

• Czasopismo: Administracja : teoria, dydaktyka, praktyka
• Rocznik: 2008
• Numer: nr 4(13)
• Strony: 55--89

Twórcy

autor

Ernest Knosala

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

autor

Rafał Stasikowski

• Uniwersytet Śląski w Katowicach

Bibliografia

• Bigo T., Związki publiczno-prawne w świetle ustawodawstwa polskiego, Warszawa 1928.
• Borkowski J., Podmioty administracji publicznej a przemiany ustrojowe, [w:] Podmioty administracji publicznej i prawne formy ich działania. Studia i materiały z konferencji jubileuszowej Profesora Eugeniusza Ochendowskiego, Toruń 2005.
• Działocha K., Czy luki w prawie, Biuletyn Bankowy 1998, nr 1.
• Frankowski E., W obronie niezależności banku centralnego, Glosa 2001, nr 2.
• Fundowicz S., Decentralizacja administracji publicznej w Polsce, Wydawnictwo KUL, Lublin 2005.
• Gronkiewicz-Waltz H., Bank centralny. Od gospodarki planowej do rynkowej. Zagadnienia administracyjnoprawne, Warszawa 1994.
• Kaszubski W., Narodowy Bank Polski - centralny organ państwa, Glosa 1995, nr 10.
• Knosala E., Decyzja i doradztwo w administracji publicznej, Bytom 2003.
• Knosala E., Doradztwo naukowe w świetle prawa administracyjnego, Katowice 1981.
• Knosala E., Ekspert w świetle ustawy o ochronie i kształtowaniu środowiska, Prace Naukowe Uniwersytetu Śląskiego nr 495, Katowice 1981.
• Knosala E., Organizacja administracji publicznej. Studium z nauki administracji i prawa administracyjnego, Sosnowiec 2005.
• Knosala E., Prawne układy sterowania w administracji publicznej, Katowice 1998.
• Knosala E., Zacharko L., Stasikowski R., Nowe zjawiska organizacyjno-prawne we współczesnej administracji polskiej, [w:] Podmioty administracji publicznej i prawne formy ich działania. Studia i materiały z konferencji jubileuszowej Profesora Eugeniusza Ochendowskiego, Toruń 2005.
• Knosala E., Zarys nauki administracji, Zakamycze 2006.
• Koperkiewicz-Mordel K., Narodowy Bank Polski jako bank centralny, [w:] Polskie prawo bankowe, K. Koperkiewicz-Mordel, L. Góral, M. Karlikowska.
• Korzeniowska A., Z problematyki kolegialności i kolegialnych organów administracji publicznej, Samorząd Terytorialny 1997, nr 3.
• Kosikowski C., Akty wykonawcze w prawie bankowym jako problem konstytucyjny, [w:] Konstytucja, ustrój, system finansowy państwa, Warszawa 1999.
• Kosikowski C., Pozycja Narodowego Banku Polskiego i jego organów w prawie polskim (stan obecny i postulaty na przyszłość), PiP 2002, z. 11.
• Kosikowski C., Publiczne prawo bankowe, Warszawa 1999.
• Kosikowski C., W: Finanse publiczne i prawo finansowe, pod red. E. Ruśkowskiego, t. 2, Warszawa 2000, s. 353.
• Kulesza M., "Źródła praw" i przepisy administracyjne w świetle nowej Konstytucji, PiP 1998, z. 2.
• Leoński Z., Nauka administracji, Warszawa - Poznań 1977, s. 105; J. Borkowski, Kolegialność w administracji państwowej, Nowe Drogi 1972, nr 10.
• Łętowska E., "Multicentryczność" systemu prawa i wykładnia jej przyjazna, [w:] Rozprawy prawnicze. Księga pamiątkowa Profesora Maksymiliana Pazdana, red. L. Ogiegło, W. Popiołek, M. Szpunar, Zakamycze 2005.
• Michalska-Badziak R., [w:] Prawo administracyjne. Pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie, Z. Duniewska, B. Jaworska-Dębska, R. Michalska-Badziak, E. Olejniczak-Szałowska, M. Stahl, Warszawa 2002, s. 211.
• Michalska-Badziak R., Podmioty administrujące, [w:] Prawo administracyjne. Pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie, Z. Duniewska, B. Jaworska-Dębska, R. Michalska-Badziak, E. Olejniczak-Szałowska, M. Stahl.
• Rabska T., Podstawowe pojęcia organizacji administracji, [w:] red. J. Starościak, System prawa administracyjnego, t. 1, Ossolineum 1977.
• Rybicki Z., Kolegialność i jednoosobowość w systemie rad narodowych, Problemy Rad Narodowych 1966, nr 6.
• Służewski J., Nauka administracji, Warszawa 1969.
• Smoktunowicz E., Analogia w prawie administracyjnym, Warszawa 1970.
• Sobczak J., [w:] Prawo konstytucyjne, red. W. Skrzydło, Lublin 1996, s. 384-385.
• Sobczak K., Administracja publiczna, Warszawa 1993.
• Stasikowski R., Krajowa Rada Radiofonii i Telewizji, [w:] red. J. Łukasiewicz, Biurokracja, Rzeszów 2006.
• Stasikowski R., Pozycja ustrojowa samorządowych kolegiów odwoławczych, Casus 2006, nr 42.
• Stasikowski R., Rada Polityki Pieniężnej jako naczelny organ administracji państwowej, Przegląd Prawa Publicznego 2007, nr 7-8.
• Stasikowski R., Wpływ prawa europejskiego na organizację polskiej administracji publicznej oraz zakres jej zadań, Zeszyty Naukowe Górnośląskiej Wyższej Szkoły Handlowej im. Wojciecha Korfantego w Katowicach, red. A. Bisztyga, Zeszyt Nr 32, Katowice 2007.
• Tupin R., Niezależność NBP a obowiązek dbałości o stan gospodarki narodowej (uwagi krytyczne i wnioski de lege ferenda), PUG 2002, nr 6.
• Tupin R., Status prawny i kompetencje prawotwórcze organów Narodowego Banku Polskiego oraz Komisji Nadzoru Bankowego, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 1998, nr 7-8.
• Winczorek P., Wstęp do nauki o państwie, Warszawa 1996.
• Zdyb M., Rada Polityki Pieniężnej, [w:] Prawo administracyjne ustrojowe. Podmioty administracji publicznej, red. J. Stelamasiak, J. Szreniawski, Bydgoszcz - Lublin 2002.
• Zimmermann J., Prawo administracyjne, Zakamycze 2006.
• Zubik M., Powoływanie członków Rady Polityki Pieniężnej w świetle zasady kadencyjności oraz działalności organów państwa, Przegląd Sejmowy 2005, nr 4.